Pomiary ciśnienia krwi – tradycyjne, automatyczne i domowe

1. Pomiary ciśnienia krwi – tradycyjne, automatyczne i domowe Zalecenia European Society of Hypertension Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Piotr Wieniawski

3. Sfingomanometria tradycyjna • Automatyczne monitorowanie ciśnienia krwi – ABPM (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) • Samodzielne pomiary ciśnienia krwi –SBPM ( Self-Blood Pressure Measurement)

4. Sfingomanometria tradycyjna • Automatyczne monitorowanie ciśnienia krwi – ABPM (Ambulatory Blood Pressure Monitoring) • Samodzielne pomiary ciśnienia krwi –SBPM ( Self-Blood Pressure Measurement)

5. Metoda krwawa • Brytyjski duchowny Stephen Hales 1677-1761 • Jako pierwszy dokonuje dokładnego pomiaru krwi na zwierzęciu • 1706 pierwsze próby na psach • ciśnienie krwi jest prawdopodobnie przyczyną ruchu mięśni • Decydujące doświadczenie na żywej klaczy

7. POMIAR BEZKRWAWYNuovo sfingomanometro Asystent kliniki medycznej w Turynie Scipione Riva-Rocci 1863-1937 grec. sphyngos – tętno łac. manus - ręka grec. metron – miara Pulsus radialis zanikanie tętna w czasie nadmuchiwania rękawa

9. Rosyjski lekarz wojskowy • Mikołaj Korotkow 1874 – 1920 • Wprowadza do pomiaru ciśnienia krwi stetoskop • „Szmery Korotkowa” Tony

10. Tony Korotkowa • Faza I – pojawienie się cichych tonów które stopniowo stają się coraz głośniejsze • Faza II - cechuje się szczególnym brzmieniem tonów , o dłuższym czasie trwania, które mogą być określane jako krótkie szmery • Faza III – krótkie, dźwięczne, głośne tony • Faza IV – rozpoczyna się w momencie nagłego ściszenia tonów • Faza V – zaniknięcie tonów

13. „Pomiar ciśnienia krwi w praktyce klinicznej 100-letnią techniką Riva-Rocciego i Korotkowa zależy od dokładnej transmisji i interpretacji sygnału (tonu Korotkowa lub fali tętna), od osoby badanej, poprzez aparat ( sfingomanometr), do osoby mierzącej ciśnienie. Błędy pomiaru mogą wystąpić w każdym punkcie tej interakcji, ale zdecydowanie najsłabszym ogniwem jest osoba wykonująca pomiar”

14. Ciśnienie krwi jest zmiennym zjawiskiem hemodynamicznym na które wpływa wiele czynników w tym okoliczności samego pomiaru Chwilowe wahania ciśnienia krwi w związku z: • Cyklem oddechowym • Emocjami • Wysiłkiem fizycznym • Spożywaniem posiłku • Paleniem tytoniu • Piciem alkoholu • Temperaturą • Wypełnieniem pęcherza moczowego • Bólem • Wiek • Rasa • Zmienność dobowa

15. Nadciśnienie białego fartucha A Efekt białego fartucha Walcz i uciekaj; reakcja obronna; alarmowa Lęk 30mmHg nawet 60mmHg(SP) -u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym -u chorych z nadciśnieniem

17. Niska temperatura w gabinecie • Zimny lejek fonendoskopu( lub ręce badającego) • Przepełniony pęcherz moczowy

18. „NADCIŚNIENIE MANKIETOWE”

19. Niedopasowanie Poduszka za mała (niedostateczne objęcie ramienia) Poduszka za duża (nadmierne objęcie ramienia) Skutek Zawyżenie ciśnienia tętniczego-zakres błędu 3,2/2,8 – 12/8 mm Hg (nawet 30 mm Hg u otyłych), częstsze niż użycie za dużej poduszki Zaniżenie ciśnienia tętniczego – zakres błędu 10 – 30 mm Hg Niedopasowanie wielkości poduszki gumowej mankietu do wielkości ramienia

20. Samo napełnianie poduszki gumowej może spowodować przemijający, ale istotny (do 40 mm Hg) wzrost ciśnienia krwi • W przypadku samodzielnych pomiarów może dojść do przejściowego wzrostu ciśnienia skurczowego wskutek pracy mięśni przy napełnianiu makietu

21. 1. Korekta wyniku pomiaru (wzory korygujące)2. Zestawy mankietów3. Mankiety z różnymi poduszkami gumowymi4. Mankiet dla większości ramion 35x12 cm ??5. Mankiet o dopasowywanej wielkości

23. „…Sfingomanometr rtęciowy jest aparatem miarodajnym, ale zbyt często traktuje się jego ciągłą sprawność jako oczywistą, podczas gdy manometr sprężynowy, który na ogół nie jest tak dokładny, często traktuje się jako równie miarodajny jak sfingomanometr rtęciowy…”

26. Manometry sprężynowe „…Sfingomanometry sprężynowe rejestrują ciśnienie przez system komór powietrznych i dźwigni, który jest mechanicznie bardziej skomplikowany niż zbiornik i kolumna z rtęcią. Obijanie aparatu przy jego codziennym używaniu wpływa z czasem na jego dokładność, zwykle prowadząc do fałszywie zaniżonych odczytów i w konsekwencji do zaniżenia ciśnienia krwi…”

28. Podstawowe błędy • 1.błąd systematyczny, popełniany zarówno przez tę samą osobę wykonującą pomiary jak i przez różne osoby. • 2.preferencja cyfry końcowej, której wynikiem jest zaokrąglanie wartości ciśnienia do wybranej cyfry, najczęściej do zera. • 3.uprzedzenie osoby wykonującej pomiar, przez co dopasowuje ona mierzone ciśnienie do spodziewanych wartości.

29. Pozycja ciała pacjenta • Mierzyć zawsze w tej samej pozycji (zazwyczaj siedzącej) • Pacjent pozostać w pozycji siedzącej 1 minutę przed wykonaniem pomiaru

30. Podparcie ramienia • Ramię powinno być podparte • Ćwiczenie izometryczne • Wzrost ciśnienia krwi nawet 10% DP • Przyspieszenie czynności serca • Przede wszystkim u chorych z nadciśnieniem oraz u przyjmujących ß-blokery

35. Ułożenie ramienia • Przedramię musi znajdować się na wysokości serca • Opuszczenie ramienia powyżej poziomu serca zawyżenie wartości SP, DP • Uniesienie ramienia powyżej poziomu serca zaniżenie wartości SP, DP • Wartość błędu nawet 10% • Aparaty nadgarstkowe!!!!

39. Które ramię • W czasie pierwszej wizyty należy zmierzyć ciśnienie na obu ramionach • Kolejne pomiary na ramieniu na którym stwierdza się większe wartości • Jeśli różnica większa 20 mm Hg SP 10 mm Hg DP Ośrodek kardiologiczny jednoczesny obustronny pomiar diagnostykawykluczenie choroby tętnic

40. Wykonywanie pomiaru ciśnienia krwi metodą osłuchową 1. Położenie manometru 2. Założenie mankietu 3. Palpacyjna ocena ciśnienia krwi 4. Osłuchowy pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego 5. ”dylemat rozkurczowy” 6. Zapisanie wyniku pomiaru

41. Wykonywanie pomiaru ciśnienia krwi metodą osłuchową 1. Położenie manometru 2. Założenie mankietu 3. Palpacyjna ocena ciśnienia krwi 4. Osłuchowy pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego 5. ”dylemat rozkurczowy” 6. Zapisanie wyniku pomiaru

42. Kolumna z rtęcią powinna być w pozycji pionowej i na poziomie oczu

43. Wykonywanie pomiaru ciśnienia krwi metodą osłuchową 1. Położenie manometru 2. Założenie mankietu 3. Palpacyjna ocena ciśnienia krwi 4. Osłuchowy pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego 5. ”dylemat rozkurczowy” 6. Zapisanie wyniku pomiaru

44. Jeśli poduszka nie obejmuje całego ramienia to jej środek musi się znajdować nad tętnicą ramienną • Obecnie zaleca się mocowanie gumowych rurek odchodzących od poduszki od góry, lub jeśli poduszka obejmuje całe ramię, od tyłu, aby dół łokciowy był łatwo dostępny do osłuchiwania. • Dolna krawędź mankietu powinna znajdować się 2-3 cm ponad miejscem pulsowania tętnicy raminnej

47. Wykonywanie pomiaru ciśnienia krwi metodą osłuchową 1. Położenie manometru 2. Założenie mankietu 3. Palpacyjna ocena ciśnienia krwi 4. Osłuchowy pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego 5. ”dylemat rozkurczowy” 6. Zapisanie wyniku pomiaru

48. Tętnicę ramienną powinno się wyczuwać palpacyjnie i szybko napełnić mankiet do około 30 mm Hg powyżej ciśnienia przy którym tętno zanika PRZERWA OSŁUCHOWA!!! –zaniżenie ciśnienia skurczowego • Do palpacyjnej oceny ciśnienia skurczowego możemy wykorzystać tętnicę promieniową

49. Faza I Pojawienie się słabego, powtarzającego się, wyraźnego stuku, którego nasilenie zwiększa się przez co najmniej dwa kolejne uderzenia, oznacza ciśnienie tętnicze skurczowe • Faza II może wystąpić krótki okres, kiedy dźwięki cichną i stają się świszczące • Przerwa osłuchowa  u niektórych osób dźwięki mogą na krótko zupełnie zaniknąć • Faza III powrót ostrzejszych dźwięków, które stają się szeleszczące i mogą osiągnąć głośność jak w fazie I lub nawet ją przekroczyć • Faza IV  wyraźne nagłe stłumienie dźwięków, które stają się miękkie i chuchające • Faza V punkt w którym wszystkie dźwięki cichną zupełnie, stanowi ciśnienie rozkurczowe

50. Wykonywanie pomiaru ciśnienia krwi metodą osłuchową 1. Położenie manometru 2. Założenie mankietu 3. Palpacyjna ocena ciśnienia krwi 4. Osłuchowy pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego 5. ”dylemat rozkurczowy” 6. Zapisanie wyniku pomiaru