ÖĞRETİM MODELLERİ ( KURAMLARI )

1. ÖĞRETİM MODELLERİ ( KURAMLARI ) Öğr. Gör. Osman ALBAYRAK- 2011

4. ÇOKLU ZEKA KURAMI ( GARDNER)

5. ÇOKLU ZEKA TEORİSİ • Gardner, çoklu zeka teorisini ortaya atmış ve insanların tek bir zekaya sahip oluğu IQ denilen anlayışı kırmıştır. • Ona göre 8 zeka alanı vardır

7. ÇOKLU ZEKÂ KURAMI’NIN DAYANDIĞI TEMEL SAYILTILAR • 1.    Bütün bireyler çoklu zekâ alanlarına potansiyel olarak sahiptir. • 2.   Bireyler, çoklu zekâ alanlarını belli bir düzeye kadar geliştirebilirler. • 3.    Çoklu zekâ alanları büyük sıklıkla karmaşık bir şekilde ve korelasyon örüntüleriyle çalışırlar.

8. Sözel-Dil Zekası Özellikleri: Yazılı-sözlü dil. Dilin kullanımını. Semantik, (anlambilim) Ezberleme ve hatırlama. Esprilidir. Konuşmayı sever.Hitabeti iyidir. İkna edicidir. Meslekler: Şair, Yazar, Öğretmen Gazeteci, Politikacı Hukukçu 199

9. Mantıksal / Matematiksel Zeka Özellikleri: Soyut düşünme. Tümevarım/tümdengelim. yaşayarak öğrenme Bilimsel düşünür. Kategorize etme / sınıflandırmada. Muhakeme yeteneği. Formül ve örüntülerle düşünme/çalışma. Karışık hesap işleri. Meslekler: Matematikçi, Bilim Adamı Muhasebeci, Bilgisayarcı 200

10. Görsel / Uzamsal Zeka / Resim Zekası Özellikleri: Nesneleri doğru bir şekilde algılama. Nesneler arasındaki ilişkileri fark etme. Görselleştirme yeteneği Görsel hafıza Görüntü yaratma/değiştirme Boşlukta yönünü bulma (Çöl, orman, uzay) Renk, şekil ve çizgilere duyarlılık Değişim ve dönüşümü fark etme Meslekler: Ressam, Mimar, İzci, Rehber, Fotoğrafçı 201

11. Müziksel / Ritmik Zeka Özellikleri: Ses tonu kalitesine duyarlılık. Güfte yazma, beste yapma Seslere duyarlılık Ritim, nota, ahenke karşı duyarlılık Müzik türlerini ayırdetme Tempo tutma Ritimleri yakalama/ tekrar yaratma Meslekler: Şarkıcı, Besteci, Müzisyen, 202

12. Bedensel / Kinestetik zeka Özellikleri: Beyin ve beden irtibatı. Ustaca taklit etme Koordinasyon, kas hareketleri Denge Esneklik Güçlü dokunma duyusu El becerileri. Meslekler:Atlet, Dansçı, Heykeltraş, Cerrah, Aktör, 203

13. Sosyal / Kişilerarası Zeka Özellikleri: Sinerji: meydana getirme/sürdürme. Başkalarının bakış açısıyla bakabilme Grup içinde başarılı ilişkiler kurma . İnsanlar arasındaki farklılıkları fark Diğer insanların ihtiyaç ve beklentilerini fark etme. Yüz ifadesi, jest ve sese duyarlılık Meslekler: Psikolog, rehber uzman, Öğretmen, Siyasetçi 204

14. İçsel / İçsel / Özedönük Zeka Özellikleri: Odaklaşma, yoğunlaşma Düşünmeyi düşünme. Yüksek düzeyde (ilişkisel) düşünme. Düşünceli / duyarlı. Hislerdeki değişimi fark etmek/ifade Kendi kendini motive/disipline etme. Sağlıklı benlik algısı. Meslekler: Şanatçı, Din adamı Psikoterapist, Sosyal 205

15. Doğa Zekası Özellikleri: Araştırma, inceleme; gezi - gözlem. Hayvanlara ilgi. Toprakla oynama. Bitki yetiştirme. Çevre bilinci . Mevsim ve iklim olaylarına ilgi Keşfetme. Meslekler: Biyolog, Jeolog, Çiçekçi Arkeolog, Meteorolog 206

16. GARDNER’A GÖRE ZEKÂNIN ÖZELLİKLERİ: • 1.    Her insan kendi zekâsını arttırma ve geliştirme yeteneğine sahiptir. • 2.    Zekâ sadece değişmekle kalmaz, aynı zamanda başkalarına da öğretilebilir. • 3.    Zekâ insandaki beyin ve zihin sistemlerinin birbirleriyle etkileşimi sonucu ortaya çıkan çok yönlü olgudur.

17. GARDNER’A GÖRE ZEKÂNIN ÖZELLİKLERİ: • 4.    Zekâ çok yönlülük göstermesine rağmen kendi içinde bir bütündür. • 5.    Her insan, çeşitli zekâ alanlarının tümüne sahiptir. • 6.    Her insan zekâ alanlarından her birini belli bir düzeyde geliştirebilir. • 7.    Çeşitli zekâ alanları, genellikle bir arada belli bir uyum içinde çalışırlar.

18. Politikacıların, Öğretmenlerin, liderlerin ve psikologların ihtiyaç duyduğu tartışma, görüşme yapma, Öğretme ve toplantı düzenleme gibi etkinliklerde, bireyi başarılı kılmada öncelikli rol oynayan zekâ alanı aşağıdakilerden hangisidir? (2009) A) Sosyal B) Dilsel C) Öze dönük D) Görsel E) Mantıksal A

19. 2. Çoklu zekâ kuramının ortaya koyduğu bilgileri dikkate alarak mesleğini sürdüren bir öğretmen, bu kuramın gereği olarak aşağıdakilerden hangisini yapmaya özen gösterme­lidir? (2008) A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. B) Öğrenciler, hazırbulunuşluk düzeylerine göre bir araya getirilerek gruplanmalıdır. C) Öğrencilerin kavrayabilmeleri için konuları tekrar tekrar anlatmalıdır. D) Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya çaba göstermelidir. E) Öğrenme gerçekleştiğinde pekiştireç vermelidir. D

20. 3. Canlılarla ilgili kitapları okumayı seven, oyun oynarken, ders çalışırken yalnız olmayı tercih eden ve açık hava ortamlarında yapılan yürüyüşlerden hoşlanan bireyin çoklu zekâ kuramına göre hangi zekâ alanlarının daha baskın olduğu söylenebilir? (2008) A) Öze dönük ve doğacı B) Doğacı ve mantıksal C) Mantıksal ve sözel D) Sözel ve öze dönük E) Öze dönük ve müziksel A

21. 4. Ressam olmaya eğilimli ve istekli olan Sezgin'in anne ve babası onun bu isteğine karşı çıkmış ve onu hukuk fakültesine yönlendirmiştir. • Sezgin'in anne ve babası onun hangi çoklu zeka alanıyla ilgili tercihini görmezden gelmiştir? (2007) • A) Mantıksal B) Kişisel • C) Sosyal D) Sözel • E) Görsel E

22. Hasan ve Hüseyin saklambaç oynarken okula yurt dışından yeni gelmiş, Türkçe konuşmakta güçlük çeken, saklambaç oynamak isteyen fakat çekindiği için bir köşede oturan Sibel’ in onlara baktığını görürler. Hasan utangaç bir yapıda olduğu için, Sibel’ in yanına Hüseyin gider ve onu oyuna katılmaya davet eder. Bu örnekte çoklu zekâ kuramına göre Hüseyin’ in hangi çoklu zekâ alanı diğer alanlara göre daha gelişmiştir? (KPSS 2010) Sözel Görsel Sosyal Bedensel Öze dönük

23. YAPILANDIRMACI ( OLUŞTURMACI) ÖĞRENME KURAMI

25. Bu kuram Wittrock tarafından geliştirilmiş olup, Ausubel’in öğrenmeyi etkileyen en önemli etken öğrencinin mevcut bilgi birikimidir, yeni öğrenilen bilgiler bunlar üzerine inşa edilir şeklinde ifade edilen düşüncesi üzerine odaklanmıştır.

26. En önemli temsilcileriPiaget, Vygotsky, Bruner , Ausubel ve Gestalt gösterilebilir.

27. Bu düşünceye göre öğrenci yeni kazandığı bilgileri daha önceden sahip olduğu bilgilerle karşılaştırarak yorumlar ve anlamlı hale getirerek zihnine yerleştirir.

29. Yapılandırmacı öğretimin temel öğeleri 5 başlık altında toplanır: • Önceki bilgilerin harekete geçirilmesi • Yeni bilginin kazanılması • Bilginin anlaşılması • Bilginin uygulanması • Yeni bilginin farkında olunması

30. Yapılandırmacı öğrenme kuramına göre öğrenme şu şekilde gerçekleşir: • Özümleme • Yerleştirme • Zihinde yapılanma (Zihinsel Denge) • Sürekli özümleme • Oluşturmacılık (Kendi Kendine Sorular Üretme)

32. Öğretmenler bilgiyi öğrencilere aktaran tek kaynak olarak algılanır. • Öğretmenler, öğrenci başarısını ve öğrenmesini değerlendirmek için sorulara kesin ve tek doğru cevap beklerler. • Öğrenci değerlendirilmesi, öğretimden ayrı bir süreç olarak algılanır ve genellikle eğitim sonunda gerçekleştirilir. • Öğrenciler, sınıfta genellikle yalnız çalışırlar. • Öğretmenler, öğrenme sürecinde bir öğren olarak öğrencilerle karşılıklı etkileşime girerler ve öğrenme çevresini düzenlerler. • Öğretmenler, öğrencilerin çeşitli görüş ve fikirlerini anlamak için çaba harcarlar. • Öğrenci değerlendirilmesinin öğretim sürecine kaynaşması sağlanır, öğrenciler sınıfta genellikle grup içinde ve diğerleriyle birlikte çalışırlar.

33. YAPILANDIRMACI SINIF

34. YAPILANDIRMACI SINIF

36. YAPILANDIRMACI ÖĞRENME KURAMININ SINIFTA UYGULANMA MODELLERİ

37. DÖRT AŞAMALI MODEL Birinci Aşama: Bu aşamada öğrencilerin dikkatleri öğrenilecek kavram üzerine çekilir ve onların kavrama yönelik yaşantıları ve varsa yanlış öğrenmeleri belirlenmeye çalışılır. İkinci Aşama (Odaklama Aşaması): Bu aşamada öğrencilerin öğretilecek kavramla ilgili zengin yaşantılar geçirmeleri sağlanır. Öğretmen öğrencilerin aktif olduğu veya öğrencilerin dikkatini çekip onları konuya odaklayacak değişik öğretim yöntemlerinden yararlanılır.Üçüncü Aşama (Mücadele Aşama): Bu aşama öğrencilerin kavramla ilgili yeni öğrendiklerini ön bilgileriyle karşılaştırdığı, sorguladığı, değerlendirdiği ve yorumladığı aşamadır. Dördüncü Aşama (Uygulama Aşaması): Bu aşama öğrencilerin öğrendikleri bilgileri yeni ve farklı durumlara uyguladıkları aşamadır. Bunun sağlanması için kavramla ilgili öğrencilere farklı örnek ve etkinlikler sunulur, değişik uygulamalar yaptırılır.

38. 5E MODELİ 1. Girme (enter/engage) aşaması : Öğrencilerin eski fikirlerinin farkında olmalarının sağlanması amacıyla, konu hakkında bildiklerini tanımlamalarına yardımcı olunur. Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler • Ön bilgilere erişim sağlanır • Merak uyandırılır • Neden? Sorusu sorulur • Öğrenme isteği yönünde motive edirlirler • İlgileri çekilir

39. 2. Keşfetme (explore) aşaması : Öğrenciler birlikte çalışarak sorunu çözmek için düşünceler üretirler. Bu düşünceler öğretmenin süzgecinden geçtikten sonra olayı çözümlemek beceriler ve çözüm yollarına dönüştürülür. Öğrencilerin en aktif oldukları aşamadır. Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler Ön bilgileri kullanmalarına yardımcı olacak laboratuar etkinlikleri yapılır Öğrenciler birlikte çalışırlar Kendi kararlarını kendileri verirler Soru ve fikir üretirler

40. 3. Açıklama (explain) aşaması : Bu aşamada öğretmen öğrencilerin yetersiz olan eski düşüncelerini daha doğru olan yenileriyle değiştirmelerine yardımcı olur. Modelin en öğretmen merkezli evresidir. Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler Ulaştıkları yargılar konusunda sorular sorulur Sınıfta tartışma yaratılır Daha fazla soru sorulur Yeni tanımlar araştırılır

41. . 4. Derinleşme (elaborate) aşaması : Bu aşamada öğrenciler kazandıkları bilgileri veya problem çözme yaklaşımını yeni olaylara ve problemlere uygularlar. Bu yolla zihinlerinde daha önce varolmayan yeni kavramları öğrenmiş olurlar. Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler Öğrenciler kendi yargılarını oluştururlar, bu konuda baskı yapılmaz Diğer kavramlarla bağlantı kurarlar

42. Değerlendirme (evaluate) aşaması : Bu dönem öğretmenin problem çözerken öğrencileri izlediği ve onlara açık uçlu sorular sorduğu bir aşamadır. Bu aynı zamanda yeni kavram ve becerileri öğrenmede, öğrencilerin kendi gelişmelerini değerlendirdikleri evredir. Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler Öz değerlendirme Öğretmen gözlemi Performans değerlendirme Portfolyo Rubrik

43. 7E MODELİ Teşvik Etme (excite) aşamasi : Bu basamakta öğretmen öğrencinin derse ilgisini çekmek için çeşitli sorular sorar ve öğrencilerin yeni öğretilecek kavram hakkında ne bildiklerini, hangi ön bilgilere sahip olduklarını ve ne düşündüklerini ortaya çıkarmak için değerlendirme yapar Keşfetme (explore) aşaması :Bu aşamada öğrenciler yeni karşılaştıkları olayı keşfetmek ve gözden geçirmek için sorgulama yöntemini kullanıp, serbest düşünerek tahminler yapar ve hipotezler kurarlar. Açıklama (explain) aşaması :Öğrencilerin grup tartışmaları ile seçilen kavramları açıklamaya ve tanımlamaya çalıştıkları , öğretmenin ise sorduğu sorularla onlardan daha derin açıklamalar yapmalarını istediği aşamadır. Genişletme (expand) aşaması : Öğrencilerin önceki bilgilerinin yardımıyla yeni sorular oluşturdukları, çözüm yolları önerdikleri, kararlar aldıkları ve deneyler tasarlayıp yaptıkları aşamadır. Kapsamına alma (extend) aşaması: Öğretmen mevcut kavramların diğer alanlardaki anlamlarını da hatırlatır, karşılaştırır ve bu yolla yeni kavramlar oluşturur. Değiştirme (exchange) aşaması : Öğrencilerin grup tartışmaları ile kavramlar hakkında bilgi paylaşımı yaptıkları, diğer gruplar veya kendi grubundaki arkadaşlarıyla iş birliği yaptıkları aşamadır. İnceleme / Sınama (examine) aşaması : Bu modelin son basamağında öğretmen yeni kavram ve becerilerini uygulayan öğrencileri inceler, bilgi ve becerilerini ölçerek davranış değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır.

44. 1. Uygulanmakta olan ilk ve ortaöğretim programlarının temelini yapılandırmacılık kuramının oluşturduğu belirtilmektedir. Yapılandırmacılık kuramına göre hareket eden bir öğretmenin, sınıfında aşağıdakilerden hangisini yapmaması beklenir? (2009) A) Çeşitli testler kullanarak öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerini belirleme B) Öğrencilerin konuyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarını varsayma ve derse temel kavramları öğreterek başlama C) Yeni bir konu ya da üniteye başlarken öğrencileri hedeften haberdar etme D) Öğrencilere proje çalışmalarında ve işbirliğine dayalı etkinliklerde daha fazla rol verme • Öğrencilerin görüşlerini ve bakış açılarını dikkate alarak dersi planlama B

45. 2.2005'te uygulamaya konulan ilköğretim programlarının dayandığı belirtilen' yapılandırmacı (oluşturmacı) öğrenme yaklaşımı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?(2008) A) Öğretmen, bilgileri yapılandırarak sistematik bir biçimde Öğrenciye sunmalıdır. B) Bilginin nasıl yapılandırılacağını ve nasıl kulanılacağını, ders kitapları ve öğretmen kılavuzları ayrıntılı olarak anlatmalıdır. C) Öğrencilerin, önceden öğrendikleri bilgileri zaman zaman tekrar edip hatırlamaları önemlidir. D) Öğrenciler, öğretmenden, öğretim araçlarından ve kitaplardan öğrendikleri bilgileri gerektiği zaman ve kendilerinden istendiğinde bir düzen içinde sunmalıdır. • Bilişsel etkinlikler içinde öğrenilen yeni bilgiler eski öğrenilenlerle birlikte yorumlanır, geliştirilir ve sentezlenir. E

46. Öğrenenlere, bilgiye ulaşma yollarını keşfetmelerinde yardımcı olur. Yukarıdaki özelliklere sahip olan bir öğretmenin, aşağıdaki öğretme-öğrenme yaklaşımlarından hangisini benimsediği söylenebilir? (2007) A) Proje tabanlı B) Davranışçı C) Konu merkezli D) Geniş alan E) Yapılandırmacı E

47. İŞBİRLİKÇİ (KUBAŞIK ) ÖĞRENME Önemli savunucuları ( J. Dewey- Vygotsky )

48. İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME Öğrencilerin ortak amaç için , küçük kümeler içinde birbirilerin öğrenmesine yardım ederek çalışmasıdır. Grupla öğrenme modelidir. Heterojen kümelerle çalışılır

50. İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ( Kubaşık ) Eğitim Uygulamasında Yer Alma Nedenleri: • Başarıyı arttırma • Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme • Özsaygı geliştirme • Olumlu tutum geliştirme • Toplumsal beceriler kazandırma • Sosyal beceriler • Grup bilinci geliştirme