Molde 17.-19.september 2012 Norunn Lunde Furnes

1. Molde 17.-19.september 2012Norunn Lunde Furnes Kollektiv maritim transport med universell utforming!

2. EIN POLITIKAR OPPSUMMERER • Min bakgrunn • Kva eg tenkte før konferansen…. • Korleis har konferansen vore? …….. • Kva har eg lært? • Kva utfordringar har vi? • Kva gjer vi med utfordringane? Notunn Lunde Furnes

3. Sogn og FjordaneFylkestingsrepresentant for KrF frå 2003Medlem i Hovudutval for samferdsle 2011-2014 Leiar i Fylkesrådet for funksjonshemma 2011-2014Fylkeskommunen sin representant i komiteen for denne konferansen. Notunn Lunde Furnes

4. Før konferansen: • Aktuelt tema • Mitt møte med resten av komiteen • Programmet er ferdig - vi inviterer- • Atlanterhavsvegen og Hurtigruta Notunn Lunde Furnes

5. Korleis har konferansen vore? • Fagleg fundert • Gjennomført struktur i programmet • Dyktige innleiarar • God møteleiing • Breidde • «Smakebitar» • Tettpakka Notunn Lunde Furnes

6. Seilet hotell Notunn Lunde Furnes

7. Kva har eg lært? Offentleg: www.reisekjeden.no og norsk standard! Ein bank for rettleiing Brukarsida : NTP manglar plan for gjennomføring av reisekjeder med universell utforming. Mange konkrete innspel frå organisasjonane Brukarmedverknad lokalt og sentralt er viktig! Notunn Lunde Furnes

8. Nokre døme på innspel: • IMO Rundskriv MSC 735 om ferjer bør reviderast og supplerast. Ansvar: Sjøfartsdirektoratet. Internasjonalt samarbeid om endring tek tid – ny forskrift kan ha norsk standard som tillegg. • God design av terminalar og kaianlegg er viktig • Ansvaret for reisekjeden er fragmentert , mange aktørar Notunn Lunde Furnes

9. Uu til sjøs – manglar viljen eller manglar økonomien? • Graden av uu vert avgjort på teiknestadiet! • Kostnaden utgjer få promille av nybygde farty • Tilpassing for farty 20-30 år er 1-4 mill kr Notunn Lunde Furnes

10. Vegdirektoratet og ferjedrift: • prioriterer uu på lange og trafikktunge ferjesamband først! • Prioriterer uu på nye farty framfor eksisterande. • Prioriterer å stille krav om funksjon, ikkje alder. Notunn Lunde Furnes

11. Kvar står vi – kvar går vi? • Tog og båt fraktar årleg om lag like mange passasjerar i Noreg • Sjøtrafikken har ikkje følgt med utviklinga på landsida når det gjeld uu • Det finst ikkje samarbeidsgrupper om sjøtrafikk slik det er på fly og tog m.m. • Ansvarsstrukturen er svært oppdelt: 3 ulike departement har ansvar for kvar sine delområde Notunn Lunde Furnes

12. ……og • I tillegg til Kystverket, Sjøfartsdirektoratet og Vegdirektoratet finst Hamnevesenet og ulike kaieigarar. • LDO: Framleis mykje «upløygd sjø» • Lov om uu er ikkje berre ei «rullestollov» • Diskriminering på skip kan klagast til ombodet. • LDO : Lovhandhevar og pådrivar. Driv rettleiing.. Notunn Lunde Furnes

13. Hamna som knutepunkt.. • «Interessant at alle vil gje julegåver, men ingen vil betale» • Manglande heilskap og politisk eigarskap • Politiske horisont berre til neste val? • Bestillerane set ikkje krav på vegne av brukarane • Samarbeid og respekt! Notunn Lunde Furnes

14. FORSKING • Hilde Sælen HSH bachelor-oppgåve med fokus på 7 ferjer i Hordaland og uu som skilting, evakuering og opplæring av mannsskap… • Konklusjon: klårare regelverk, betre rutinar og opplæring, vesentleg med god utforming av kaiområde og ferje, rullestolbrukarar må gjere seg synlege! Notunn Lunde Furnes

15. Samfunnsøkonomi og analyser • Analyser trengst for å betre informasjonen før politiske vedtak. • Ikkje alle verdiar kan talfestast like enkelt som reisetid! • Reisemotstand for funksjonshemma i ulike ledd: billettpris, reisetid, kvalitet, risiko for ulukker, planleggingsberedskap • Rawls nytteteori og Svarteper! Notunn Lunde Furnes

16. Gruppearbeid og spørmål til panel Notunn Lunde Furnes

17. Verft, designer, rederi • Fylkeskommunane kan styre graden av universell utforming ved å stille krav ved nybygg. (Tor Øyvin Aa) • «Regelverket er rundt» (Joachim Waglen Hansen) • Tilkomst til farty er største utfordringa!(alle) • Det bør vere standardkrav (Hillestad) • Sjå litt meir på alt, ikkje berre båten. Kva med venterom? (Lars A Rødne) Notunn Lunde Furnes

18. Design og informasjonsutstyr • Reiseplanleggar og interaktive kart. DataGrafikk as • Rett informasjon på rett plass gjev tryggleik! • Informasjonssystem for alle er meir enn punktskrift og taktile løysingar! • Døme SG ACCESS: piktogram, referanseplate, informasjonsskilt, dørskilt, heisplakat, evakueringsstader, evakueringsplan, taktile oversynskart • Piktogram viktigare enn språk Notunn Lunde Furnes

19. Erfaringar med ferjer og snøggbåtar • «Ferjene er største flaskehalsen på vegnettet» Frode Ohr , Fjord 1 • Samanlikning bil-båt og alder….. • Kven legg lista? (Kjøpar definerer krav) • Kor høgt vert lista lagt? Eller kvar er lista? • Tregheit i når nye krav vert implementert i anboda! (Døme M&R neste periode : 2019) Notunn Lunde Furnes

20. Praktiske utfordringar med kaianlegg og ombordstiging • Ulike utfordringar frå Oslo der skilnad flo –fjøre er 72 cm, til Vardø med 372 cm. • Veret påverkar også flo …. • Ulike løysingar, dårlege eller gode: utvendig heis, faste gangvegar, flytekai, ferjerampe med luftheving…. • Manglande ekspeditørar på land, manglande lys og merking, manglande vintervedlikehald. Notunn Lunde Furnes

21. Erfaring : • Båt med universell utforming er på plass men utan at forhold for ilandstiging/ombordstiging er universelt utforma. • Private og kommunale eigarar av kaiar gjer prosessen samansett • Gode erfaringar med flytebrygger Notunn Lunde Furnes

22. Svensk skjergard og uu • Ide om å arrangere reiser for alle • Erfaringar med gamal båt som vert tilpassa rullestolbrukarar. • Samarbeid om ilandstiging i eit naturreservat • «Årets foretak i Askersund» 2006 • (Bankdirektøren tok feil, marknaden større enn forventa!) Notunn Lunde Furnes

23. Kva gjer vi med utfordringane? • Ting tek tid, men er på veg (Arild Hervik) • Opprette kontaktgruppe for sjø (Knut M Nygaard/Delta) • Viktig med brei deltaking i gruppa! • Fragmentert ansvar. Treng vi endring på struktur? • Utforming av spesifikke krav frå fylkeskommunane i anbodsprosessen. • Samarbeid mellom fylkeskommunane. Notunn Lunde Furnes

24. Ivar Aasen: Til lags åt alle kan ingjen gjera Det er no gamalt og vil so vera. Eg tykkjer stødt at det høver best: Å hjelpa den som det trengjer mest! Notunn Lunde Furnes