RODZINA

1. RODZINA dziecka niepełnosprawnego

2. SYSTEMOWA I INTERAKCYJNA KONCEPCJA FUNKCJONOWANIA RODZINY • Problemy rodziców i innych członków rodziny oraz problemy interakcji pomiędzy dzieckiem a rodzicami i pozostałymi członkami rodziny- są nie mniej ważne niż zaburzenia rozwojowe dziecka • Niepełnosprawność dziecka zmienia lub całkowicie przekształca wzory jej funkcjonowania i może spotęgować napięcia i konflikty między członkami rodziny • Zrozumienie zjawisk zachodzących w rodzinie wymaga uwzględnienia czynnika czasu

3. Przeżycia emocjonalne rodziców „dlaczego właśnie NAS dotknęło to nieszczęście?” „co i jak możemy zrobić aby pomóc naszemu dziecku?”

4. Przeżycia emocjonalne rodziców / matki • Przekaz (rozpoznanie upośledzenia) • Agresja w przekazie • Niedosyt informacyjny • Wartościowanie informacji (społeczna dezaprobata) emocje negatywne

5. Emocje negatywne- lęki • Przed wrogością otocznia społecznego • Przed zaprzepaszczeniem szans • Przed konfrontacją z nowymi życiowymi sytuacjami • Przed przyszłością Konsekwencje lęku – unikanie kontaktu ze światem lub system obron psychologicznych

6. Ewolucja przeżyć emocjonalnych rodziców • Okres szoku(wstrząsu emocjonalnego)– ŻAŁOBA - smutek, rozpacz, zniechęcenie, apatia, - reakcje i stany nerwicowe – zaburzenia snu,łaknienia Im bardziej wyrazisty obraz – tym większa żałoba Utrata obiektu miłości własnego „ja” (bezwartościowe dziecko = bezwartościowa JA)

7. Okres KRYZYSU EMOCJONALNEGO • depresja , zniechęcenie, przygnębienie • poczucie bezradności , klęski życiowej, zawodu • pesymistyczna ocena przyszłości • Poczucie winy - zmniejszenie poczucia własnej wartości • agresja we wzajemnych stosunkachrodziców

8. wrogość • Wobec lekarzy (szukanie winnych) • Wobec dziecka KONSEKWENCJE : dezorganizacja funkcjonowania rodziny odsuwanie się ojca

9. Okres POZORNEGO PRZYSTOSOWANIA nieracjonalne próby przystosowania się do sytuacji mechanizmy obronne

10. Obrony psychologiczne • Zagłuszanie(nie czuć, nie pamiętać, nie konfrontować się z emocjami) • Deformacje percepcyjne(nieprzyjmowanie do wiadomości) • Porządkowanie poznawcze (tworzenie własnej koncepcji) • Uprzedmiotowienie dziecka (koncentracja na zadaniu-nie na dziecku) • Poszukiwanie wsparcia (oddać w ręce specjalistów)

11. Okres KONSTRUKTYWNEGO PRZYSTOSOWANIA Uwaga skupiona na problemie : „Czy i jak można pomóc dziecku” • Racjonalne rozpatrywanie swojej sytuacji • Stosowanie zabiegów rehabilitacyjnych i wychowawczych • Współpraca rodziców ze sobą, włączanie pozostałych członków rodziny DOMINACJA UCZUĆ POZYTYWNYCH

12. Czynniki warunkujące emocje rodziców • na jakim etapie rozwoju dziecka pojawi się niepełnosprawność • w jaki sposób dowiadują się o niepełnosprawności • rodzaj i stopień niepełnosprawności • widoczne cechy niepełnosprawności • zachowania dziecka • wartości i cele życiowe

13. Emocje rodziców a fazy rozwoju dziecka nasilenie problemów emocjonalnych następuje, gdy na drodze rozwoju dziecka pojawiają się ważne wydarzenia życiowe Przedszkole • rozstanie z dzieckiem Szkoła • uczęszczanie do szkoły specjalnej • nauczanie indywidualne Okres dorastania (13-18rż) • wybór zawodu - usamodzielnianie się Oczekiwanie następnego dziecka w rodzinie • obawy o własny stosunek do dz. upośledz. • Wpływ dz. upośledz. na młodsze ,

14. MIŁOŚĆ RODZICIELSKA Szczególne typy uczuć rodzicielskich, z których nie wszystkie są jednakowo dla dziecka korzystne • miłość symbiotyczna osoba matki i dziecka w pełni zidentyfikowana • miłość wstydliwa przywiązanie do dziecka- identyfikacja z wartościami społecznymi (ambiwalencja uczuć)

15. MIŁOŚĆ RODZICIELSKA • miłość poświęcająca się i rekompensująca wynagradzanie krzywdy przez dostarczanie dowodów miłości • miłość przebojowa duża aktywność w organizowaniu warunków życia / postawa roszczeniowa • miłość z oddali unikanie bezpośrednich kontaktów / częsta u ojców • miłość zracjonalizowana miłość jako obowiązek, orientacja zadaniowa

16. MIŁOŚĆ RODZICIELSKA • miłość własna stosunek do dziecka jest wyrazem ich miłości własnej • miłość nieodwzajemniona gdy dziecko traktuje rodziców instrumentalnie • miłość za wszelką cenę dążąca do normalności nie rezygnowanie z czegokolwiek w życiu • Miłość uszczęśliwiająca niefrmułowanie żadnych wymagań wobec dziecka • miłość rozumna uczucia+ intelektualna analiza potrzeb

17. STARTEGIE DŁUGOFALOWE WG.PSYCHOLOGICZNYCH MECHANIZMÓW RADZENIA SOBIE Z TRAUMĄ • Pozostawienie dziecka na uboczu nurtu życia rodziców 2. Normalizacja życia 3. Życie dziecka – centralnym nurtem życia rodziców

18. OJCOWIE • Nieumiejętność włączania mężczyzn w proces opiekuńczo-wychowawczy rola kobiety - przekaz kulturowy • Trudności w zwracaniu się o pomoc , ujawnianiu niepowodzeń społeczny obraz mężczyzny • Rola ojca – system wymagań intelektualno- zręcznościowych

19. RODZEŃSTWO Obawy rodziców dotyczą: • Infantylizacja rozwoju młodszego, sprawnego dziecka • Obciążenie opieką nad rodzeństwem • Dolegliwości współżycia z niepełnosprawnym dzieckiem • Uczuć wstydu wobec kolegów

20. RODZEŃSTWO Zagrożenia od strony sprawnego rodzeństwa ( wg. rodziców) • zagrożenie urazami fizycznymi • obawa o uczucia nienawiści , prześladowania • przytłoczenie wzorem trudnym do naśladowania projektowanie problemów wg. własnych lęków i oglądu rodziców

21. DZIADKOWIE 3PODSTAWOWE WZORCE WSPARCIA • dominacja najstarszego pokolenia babcia jest osoba decydującą o funkcjonowaniu rodziny • charakter usługowy udzielanie świadczeń ,gdy potrzeba pomocy • więź emocjonalna i akceptacja akceptująca postawa dziadków pomaga w nauczeniu się miłości do dziecka

22. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ