KAFKAS ÜNİVERSİTESİ’NDE BOLOGNA SÜRECİ KAFKAS ÜNİVERSİTESİ AKTS/ DE BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

1. KAFKAS ÜNİVERSİTESİ’NDE BOLOGNA SÜRECİKAFKAS ÜNİVERSİTESİAKTS/ DE BİLGİLENDİRME TOPLANTISI DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ 21 Şubat2012 Kafkas Üniversitesi, KARS

2. KREDİSİSTEMİNEDİR? • Kredi sistemi, bir eğitim sistemi içeriğine krediler ekleyerek sistematik açıdan tanımlamadır. • Yüksek öğretim sistemindeki kredilerin tanımı öğrenci iş yükü, öğrenme edinimleri ve çalışma saatleri gibi farklı parametrelere dayanabilir

3. AKTS(ECTS) NASIL GELİŞTİ?AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ • Erasmus programı kapsamında desteklenen bir başka etkinlik alanını oluşturan Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) bir akademik denklik sistemi olup, temel amacı farklı ülkelerin eğitim kurumlarında öğrenim gören değişim öğrencilerinin aldıkları derslerin sonuçlarının olabildiğince adil bir biçimde ilgili kurumlarca karşılıklı olarak tanınmasını sağlamaktır.

4. AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ’NİNAMACINEDİR? • Öğrenci hareketliliğini kolaylaştırmak, • Öğrencilerin yurtdışında gördükleri eğitimlerinin kendi ülkelerinde tanınmasını garanti altına almak, • Akademik tanınmanın düzenlenmesi için, çalışma programlarının şeffaflığı ve öğrenci başarısı üzerine temellendirilmiş iyi uygulama kuralları sağlamak, • Farklı ülkelerin eğitim kurumlarında öğrenim gören değişim öğrencilerinin aldıkları derslerin sonuçlarının olabildiğince adil bir biçimde ilgili kurumlarca karşılıklı olarak tanınmasını sağlamak, • Kredi ve notlandırma konularında Avrupa çapında standartlaşmayı sağlamak, böylelikle Avrupa bütünleşmesinin eğitim boyutunu güçlendirmek

5. AKTS(ECTS) NEDİR?AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ Yüksek öğrenim alanında Avrupa çapında geçerli bir "ortak dil" olarak nitelendirilmektedir.

6. AKTS KREDİLERİNİN HESAPLANMASININSAĞLADIĞIFAYDALARNELERDİR? • Öğretim üyeleri, derslerine AKTS kredisi verirken derslerin içeriklerini de gözden geçirmek durumda kalmaktadırlar. • Dersin öğrenim hedeflerini ve dersin öğrenciye olan mesleki katkısını ortaya koyar. • Öğrencinin çalışma süresini esas alarak, her bir dersin tamamlanması için gerekli öğrenci iş yükünü gösterir. • Dersin AKTS Kredisinin hesaplanmasında öğrenci görüşlerinin de alınması, uygulamanın kalite güvencesini ve kabul edilebilirliğini arttırır. • Öğretim üyesinin girdilerine değil, istenilen öğrenim çıktılarına/kazanımlarına dayalıdır. • Öğrencilerin yabancı üniversitelerde almış oldukları eğitimlerin, kendi ülkelerindeki yükseköğretim kurumları tarafından tanınmasını sağlar. • Öğrencilerin Avrupa ülkelerinde daha üst düzeyde programa devamlarındakolaylık sağlar, • Mezunların Avrupa ülkelerinde çalışmalarında (istihdamlarında) ve dolaşımlarında kolaylık sağlar.

7. AKTSNASIL UYGULANIR? AKTS’’nin uygulanmasında şu temel araçlardan yararlanılır. • Eğitim Kılavuzu (AKTS Bilgi Paketi) • Başvuru Formu (Application Form) • Öğrenim Anlaşması (Learning Agreement) • AKTS Transkripti

8. 1. EĞİTİM KILAVUZU(AKTS BİLGİ PAKETİ): •  Üniversiteler tarafından gerek merkezi düzeyde, gerekse fakülte ve bölümler düzeyinde ilgili kişilerin katılımıyla ortaklaşa hazırlanan Eğitim Kılavuzu yabancı ülkedeki bir öğrencinin ihtiyaç duyabileceği tüm akademik ve sosyal bilgileri içereceğinden AKTS ve uygulanışı konusunda da ayrıntılı bilginin bulunması gerekmektedir. Ayrıca öğrenci değişim programlarına katılan bölümlerin her birinin tüm dersler için derslerin işlenişini, AKTS kredilerini, derslerin içeriği ve diğer gerekli bilgileri bu kılavuza eklemeleri gerekmektedir.

9. 2. BaşvuruFormu(Application Form) Başvuru formu, değişim programından yararlanmak isteyen öğrenci tarafından doldurulur, öğrencinin akademik ve sosyal yetkinliği ile ilgili fikir sahibi olunmasını sağladığından öğrencinin değişime uygun olup olmadığı hakkında ön bilgi verir .

10. 3. ÖĞRENİM ANLAŞMASI (Learning Agreement) Öğrenci, kendi kurumu ve değişim öğrencisi olarak bulunacağı kurum arasında yapılan üçlü anlaşmadır. Öğrenim Anlaşması öğrencinin değişim için gittiği üniversitede aldığı derslerin kendi üniversitesine döndüğü zaman sayılmasını sağlar .

11. 4. AKTS TRANSKRİPTİ Değişim öğrencisinin yurtdışına gitmeden önceki ve döndükten sonraki başarı durumunugösteren bilgileri içerir. Öğrencinin yurtdışında aldığı derslerin kredi değerleri ve başarı durumu hem yerel notlandırma ve kredi sistemine göre, hem de AKTS'nin standart sistemine göre belirlenip transkripte işlenir.

12. AKTS NOTLANDIRMA SİSTEMİ AvrupaKredi Transfer Sistemiuygulamadaikitemelalanaayrılmaktadır: • AKTS Kredisi • AKTS NotlandırmaSistemi

13. AKTS KREDİSİ • Bu konu AKTS' in belkemiğini oluşturmaktadır. Buna göre AKTS' ye katılacak tüm kurumlar için göz önünde bulundurulması gereken temel kural, bir akademik yılda alınması gerekli tüm derslerin kredilerinin toplamının 60 olması zorunluluğudur. Bu durumda yarıyıl başına alınması gereken zorunlu derslerin kredi olarak karşılığı 30 olacaktır. • Bu noktada önemli bir diğer husus da kredi miktarının belirlenmesinde temel alınacak ölçütün 'iş yükü' olduğudur. • Bir dersin iş yükü şu etkenler aracılığıyla belirlenir: haftalık ders saati sayısı, seminerler, pratiğe yönelik çalışmalar, alan çalışmaları, araştırma projeleri, bitirme tezi, evde ya da kütüphanedeki bireysel çalışma.

14. ÖNEMLİ BİR FARKLILIK • Herhangi bir dersin kredi miktarının belirlenmesinde bu ölçütlerin tamamından yararlanacağından, örneğin haftalık ders saati görece az olan bir ders evde ya da kütüphanede çok çalışıp araştırma yapmayı gerektiriyorsa kredi değeri haftalık ders saati daha çok olan bir dersten daha yüksek olabilir. Yani asıl önemli olan, ders yüküyle orantılı olarak dersin kredisi belirlenirken mümkün olduğunca adil davranmaktır. 

15. 2. AKTS NOTLANDIRMA SİSTEMİ Yüksek öğrenim alanındaki değişim programlarının uygulanmasında en çok karşılaşılan güçlüklerden biri; öğrencinin başarısının farklı ülkelerin eğitim kurumlarında farklı ölçeklerle değerlendirilmesi, dolayısıyla zaman zaman öğrencilerin ülkelerinde döndüklerinde mağdur olmalarıdır. Bu sorunu aşmak üzere notlandırmada şeffaflığı amaçlayan bir sistem oluşturulmuştur. Buna göre aşağıdaki tabloda gösterilen değerler üzerinde anlaşılmıştır.

16. Aşağıdaki tablodaki notlandırma sistemi yükseköğretim kurumlarının kendi notlandırma sistemlerine müdahaleyi amaçlamamakta, yükseköğretim kurumları AKTS notlandırma sistemini nasıl uygulayacaklarına kendileri karar vermektedirler. 

17. Tablo 5: AKTS Notlandırma Sistemi

18. Bu temel derecelendirme sistemi karşısında diğer Avrupa ülkelerinin ulusal notlandırma sistemleri ise aşağıdaverilmiştir: 

19. Tablo 6: Avrupa Ülkelerinin Ulusal Notlandırma Sistemi * Bu notları başaran öğrencilerin yüzdesi. ** İspanya için yüzdeler farklıdır. 

20. AKTS İLE İLGİLİ BAZI SORUNLAR • Avrupa’ da birçok ülkede kredi sisteminin olmaması ve AKTS sayesinde krediyle tanışmaları, yüksek öğrenim sistemleri, notlandırma ve değerlendirme sistemleri arasındaki farklılıklar AKTS’ nin benimsenmesi ve uygulanabilmesi önünde ciddi engeller oluşturmaktadır.

21. AKTS SÜRECİYLE GELENLER • Bologna Deklerasyonunda 2010 yılına kadar belirlenen hedefler doğrultusunda AKTS’ nin uygulamasının yaygınlaştırılması, lisan eğitiminin 4 yıldan 3 yıla düşürülmesi, derecelerin tanınabilmesi için geliştirilen Diploma Eki, eğitim sistemlerinin uyumlaştırılması ve karşılaştırılabilir olması AKTS’nin yaygınlaştırılması için yapılan ciddi çalışmalardandır.

22. ÖĞRENME ÇIKTILARININ BELİRLENMESİ

23. ÖĞRENME ÇIKTISIAMAÇ AMAÇ: • Öğretmenin bakış açısından yazılır, • Dersin genel içeriğini gösterir ÖRNEK: XIX. Yüzyıl Osmanlı tarihine genel bir giriş sağlamak

24. ÖĞRENME ÇIKTISIHEDEF HEDEF: • AMACA göre daha spesifik ifadeler içerir. ÖRNEK: • Öğrenciler davranışların ve yaşam stillerinin yerel ve küresel çevrelerdeki etkilerini anlayacaklardır.

25. ÖĞRENME ÇIKTISIHEDEF HEDEF ile ilgili ortaya çıkabilecek bir problem; Hedeflerin hem öğretmenin (öğretme niyeti)hem öğrencinin bakış açısından (beklenen öğrenme)yazılabilmesidir.

26. ÖĞRENME ÇIKTILARI Öğrenme Çıktılarıöğrencinin biröğrenme sürecinin sonunda bilmesi, anlaması ve /veya ortaya koyabilmesi gerekenleri gösteren ifadelerdir.

27. ÖĞRENME ÇIKTILARININ GENEL ÇIKTILARININ GENEL ÖZELLİKLERİ • Öğretmenin öğretmeyi tasarladıklarından daha çok öğrencinin başardıklarına ağırlık verir. • Bir öğrenme etkinliğinin sonunda öğrencinin ortaya koyabildiklerine odaklanır.

28. AMAÇ/HEDEF/ÖĞRENME ÇIKTISI ÖĞRENME ÇIKTILARININ HEDEFLERE GÖRE AVANTAJI ÖĞRENCİNİN NEYİ VE NE KADAR SÜREDE BAŞARMASININ BEKLENDİĞİNİ GÖSTEREN AÇIK İFADELER OLMASIDIR.

29. ÖĞRENCİ İŞYÜKÜNEDİR? • Öğrencinin harcadığı zamana/emeğe öğrencinin iş yükü denir. • Öğrenim çıktılarına ulaşmak için gerekli öğrenci iş yüküne dayalı bir sistemdir. Bu yük ortalama bir öğrenci göz önüne alınarak öğretim üyesi tarafından hesaplanır. • AKTS’nin en önemli özelliği; öğrencinin bir eğitim programındaki her ders için tek tek ne kadar emek (zaman) harcadığını veya bir öğretim programı için toplam ne kadar emek (zaman) harcadığını bu emek/zamana denk düşen kredilerle gösteren bir değerlendirme sistemi olmasıdır.

30. ÖĞRENME ÇIKTILARINIYAZMAK İÇİNPRATİK ÖNERİLER • Her öğrenme çıktısı ele alınacak konuyu ve eylem fiilini içermelidir • Her öğrenme çıktısı için BİR eylem fiili kullanılmalıdır. • Bilmek, anlamak gibi belirsiz fiillerden kaçınılmalıdır. Bu fiiller daha çok öğretme hedefleri ile ilişkilidir.

31. Karmaşık cümlelerden kaçınılmalıdır • Modülün öğrenme çıktılarının programın genel çıktıları ile uyumlu olmasına dikkat edilmelidir. • Öğrenme çıktıları gözlemlenebilir ve ölçülebilir olmalıdır. • Çıktıların edinilmesi süreci değerlendirilebilir olmalıdır.

32. Öğrenme çıktılarının kazanılmasının öğrenme sürecinin uzunluğu ve kaynaklar dahilinde gerçekleştirilebilir olmasına dikkat edilmelidir. • Öğrenme çıktılarının çok geniş ya da çok spesifik tanımlanması değerlendirme konusunda problem yaratabilir.

33. Öğrenme çıktılarının yazımının sonuçlandırılmasından önce meslektaşlardan ve mümkünse daha önceki öğrencilerden fikir alınması faydalı olacaktır.

34. ÖĞRENCİ İŞ YÜKÜ NASIL TAHMİN EDİLİR? • Öğretim programındaki dersleri AKTS’ye göre tasarlarken veya yenilerken öğretme biçimlerini ve öğrenme yöntemlerini çeşitlendirerek ve öğrencinin harcadığı tüm zamanı hesaplayarak öğrenci iş yükünü belirlemek gerekir. • Her dersin öğretin üyesi kendi dersine ait gereklilikleriortaya çıkarıp bu bazda AKTS kredilerini belirler.

35. Öğrenci iş yükünün tahmininde dikkate alınacak unsurlar şunlardır: • Ders Saati (Teorik) • Sınavlar • Ödevler • Sözlü Sunum • Seminerler • Uygulama (Laboratuar çalışması) • Alan Çalışmaları • Projeler • Bireysel Çalışmalar

37. Öğrencinin İş Yükü Tahminine İlişkin Bir Örnek: Haftada 3 saatlik ders için; • 3 saat x12 hafta:36 saat ders, • 2 saat ders sonrası + 1 saat ders öncesi hazırlık: 3 saat (haftada o derse hazırlık için harcanan zaman) • 3 saat x12 hafta: 36 saat hazırlık, • Vize ve final olmak üzere toplam sınavda geçirdiği zaman: 2 saat • 6 saat sınav hazırlığı : 2 (vize ve final olmak üzere 2 sınav) 2x6 saat= 12 saat sınav hazırlığı • 2 ödev 2’şer saat : 2 X 2 (her bir ödevi hazırlamak için geçirdiği zaman)=4 saat • 1 sunum için: 10 saat kütüphane araştırması + 5 saat slayt hazırlama + 3 saat sunuma hazırlanma : 18 saat • Öğrencinin toplam iş yükü: 36+36+2+12+4+18= 108 saat (Bu saati öğrenci dersler, ödevler, laboratuarlar, sınavlar, projeler ve kendi başına çalışarak geçirir).

38. Bir Dersin AKTS Kredisi Nasıl Hesaplanır? 1 Yarıyıl = 30 AKTS 1 Yıl = 60 AKTS 4 Yıl = 240 AKTS Bir yarıyıl 900 saat Bir yıl 1800 saate 1 AKTS = 25 – 30 saatlik iş yüküne karşılık gelir.

39. Kademelere Göre AKTS Kredileri: 1 AKTS = 25 Saat (çalışma saati) Yukarıda örneğe göre söz konusu dersin AKTS kredisi: 108 saat/25 saat = 4,32 ~ 4 AKTS’dir.

40. AKTS İLE İLGİLİ ÖNEMLİ NOTLAR • AKTS kredisi hiçbir şekilde dersin düzeyini belirtmez. Zorluk derecesi ile AKTS kredi miktarı arasında bir ilişki yoktur. • Dersin kredisi statü veya prestije bağlı değildir. Öğretim üyesinin prestiji veya dersin statüsü kredileri belirlemekte kullanılamaz. • AKTS kredisi sadece ders saatine bağımlı olmayıp, o dersin oluşturduğu tüm iş yükünü kapsar. • Öğretim üyesi ders ücretlerinin hesaplanmasında, dersin AKTS kredisi dikkate alınmaz. • Farklı teorik saat ve farklı uygulamalarla aynı çıktı elde edilebilir. • Zorunlu ve seçmeli derslerin tümüne AKTS kredisi verilir. • İzlenen programdan mezun olabilmek için alınması zorunlu olan tez çalışması, proje çalışması veya staj gibi çalışmalar varsa, bunlara da AKTS kredisi verilmelidir. • Ortak servis derslerine aynı AKTS verilmelidir. • Bir dersin AKTS’si o dersin yerel kredisinin altında olamaz.

41. ETİKETİN GETİRDİĞİ SORUMLULUKLAR Etiket sadece prestij icin değil, aynı zamanda sahip olunduktan sonra bunun gerektirdiği standartlara gore hareket etmenin bilincinde olmak gerekir. • Kurumun kendisini partnerlerinin merceği altında olduğunun farkında olması gerekir.

42. ULUSAL ve AVRUPA DÜZEYİNDE DEĞERLENDİRME FAYDALI MI ? ZARARLI MI?

43. DS normalde verilen diplomaya eşlik eder ve ancak diploma ile birlikte geçerliliği vardır. • DS yüksek öğrenimde şeffaflığı sağlar. • Ayrıca değişim ve yaşam boyu öğrenime girişe yardımcı olur ve kazanımlar konusunda adil ve bilinçli bir şekilde değerlendirilme sağlar. • DS bir CV, alınan derecenin orijinal belgesinin yerine geçecek bir belge veya transkript değildir. • DS, Üniversitemizde bir üniversite derecesini tamamlayan ve diploma almaya hak kazanan öğrencilerinin aldıkları diplomalarına otomatik olarak eklenir. Diploma eki ilgili kişinin eğitimi hakkında detaylı bilgi yanında Türkiye’deki yüksek öğretim sistemi hakkında da bilgi verir.

44. KISACA AKTS… • KISACAAKTSÖĞRENCİ İŞYÜKÜNE DAYANAN ÖĞRENCİ MERKEZLİ BİR KREDİ VE TRANSFER SİSTEMİDİR. • AKTS SİSTEMİNDE PROGRAMLARIN AMAÇLARI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER/YETKİNLİKLER ÜZERİNDEN TANIMLANMALIDIR.

45. NASIL BASVURULUYOR? • BilgiPaketi/DersKataloğu(Information Package/Course Catalog), IP/CC İngilizce (zorunlu) Türkçe (isteğebağlı) • ÜniversitedekibütünLisansveYuksekLisansProgramları ve butunlesik Programlar icin • KurumdaUygulananAkademikTanınmaProseduru • KredilerinTanımlanması • ECTS araclarının (LA,ToR) doğrukullanılması

46. ECTS Etiketi Basvuru Formu • Sadece standart veya Extended Universite beyannamesine sahip olan kurumlar basvurabilir • Öğrenci Dosyaları 2006/2007 veya 2007/2008 icin 3 giden (farklı disiplinden ve farklı ulkeye) ToR, LA, ToR, PoR 3 gelen (farklı disipline ve farklı uc ulkeden) LA, ToR

47. KAYNAKLAR • AKTS KULLANIM KILAVUZU, 6 Şubat 2009 – Brüksel, SDÜ Avrupa Kredi Toplama ve Transfer sistemi koordinatörlüğü, www.sdu.edu.tr • Buket Akkoyunlu ve Sibel Aksu Yıldırım; HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ECTS /DS ÇALIŞMALARI, http://www.abofisi.hacettepe.edu.tr/duyurular/ECTS20_11_06.ppt • Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, BOLOGNA SÜRECİ İŞ PLANI, Ocak 2010, İzmir. • Dokuz Eylül Üniversitesi Dış İlişkiler Koordinatörlüğü, www.deu.edu.tr • Hacettepe Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Avrupa Kredi Transfer Sistemi (Akts) Bilgi Paketi, www.iletisim.hacettepe.edu.tr/dosyalar/akts-bilgi-paketi.doc • Süheyda Atalay, Bünyamin Yurdakul, Alper Başbay, Müfit Kömleksiz; Program Çıktıları Ders Öğrenme Çıktıları Hazırlama Ve Öğrenci İş Yükü Hesaplama Kılavuzu, Ege Üniversitesi, Nisan 2010. • Sevinç Hatipoğlu, Avrupa Kredi Toplama ve Transfer Sistemi (AKTS), Eğitim Toplantıları I,18 Şubat 2010, http://www.istanbul.edu.tr

48. İLGİNİZ veDİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER… DIŞ İLİŞKİLER BİRİMİ 21 Şubat2012 Kafkas Üniversitesi, KARS

49. DİPLOMA EKİ(DE) NEDİR? • Diploma eki (DE), yüksek öğretim diplomasına yapılan bir ek olup uluslararası şeffaflığın geliştirilmesi, elde edilen diploma, derece, sertifika gibi kazanımların akademik ve profesyonel anlamda tanınmasını kolaylaştırmayı amaçlar. • DE, Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği Konseyi ve UNESCO/CEPES tarafından geliştirilmiş bir modeli temel alır. • DE yapılan çalışmaların tipi, seviyesi, içeriği, durumu konusunda tamamlayıcı bir tanımlama yapılması amacıyla verilir.

50. DEnormalde verilen diplomaya eşlik eder ve ancak diploma ile birlikte geçerliliği vardır. • DEyüksek öğrenimde şeffaflığı sağlar. • Ayrıca değişim ve yaşam boyu öğrenime girişe yardımcı olur ve kazanımlar konusunda adil ve bilinçli bir şekilde değerlendirilme sağlar. • DEbir CV, alınan derecenin orijinal belgesinin yerine geçecek bir belge veya transkript değildir. • DE, Üniversitemizde bir üniversite derecesini tamamlayan ve diploma almaya hak kazanan öğrencilerinin aldıkları diplomalarına otomatik olarak eklenir. Diploma eki ilgili kişinin eğitimi hakkında detaylı bilgi yanında Türkiye’deki yüksek öğretim sistemi hakkında da bilgi verir.