„Projekt Tonio” w województwie kujawsko-pomorskim

1. „Projekt Tonio” w województwie kujawsko-pomorskim

2. PROJEKT „TONIO” REALIZOWANY NA WĘGRZECH • Projekt powstał w odpowiedzi na problemy związane z wyludnianiem się miejscowości (przenoszenie się ludzi do miast, starzenie się społeczeństwa, problemy narodowościowe), a także trudnościami małych miasteczek wynikającymi z niedostatecznej infrastruktury (brak komunikacji kolejowej i autobusowej). • Pomysł projektu był inicjatywą oddolną. Wymyślił go jeden człowiek i zrealizował w 1988 r. po przejściu na emeryturę. • Twórca „Tonio” zdobył 25 samochodów i zorganizował 25 grup niosących pomoc „w odciętych od świata” miejscowościach. • Na początku jednostki te działały bez żadnych przepisów prawnych. Pierwsze uregulowania znalazły się w ustawie socjalnej z 1993 r., a pełne doprecyzowanie prawne nastąpiło w 2000 r.

3. Forma organizacyjna • Stowarzyszenie prowadzi jednostki na obszarach na których mieszka mniej niż 600 osób. Aktualnie działa 1200 takich jednostek. • Jednostki prowadzone przez Stowarzyszenie „Tonio” finansowane są w 95% przez samorządy, a w 5% przez inne organizacje

4. W jaki sposób są rekrutowani opiekunowie w ramach projektu „Tonio”? • Dana miejscowość demokratycznie wybiera osobę godną zaufania publicznego, która zostaje zatrudniona przez lokalny samorząd. Otrzymuje samochód (koszty benzyny finansuje państwo). Zadaniem tej osoby jest pomoc w zaspokajaniu potrzeb życiowych osób starszych (robienie zakupów, przynoszenie obiadów), a także doradztwo w przysługujących prawach i świadczeniach. • Osoba zajmująca się osobami starszymi musi być dyspozycyjna i natychmiast reagować w przypadku pojawiających się problemów, a także pomóc w rozwiązywaniu ich ewentualnych kłopotów związanych z zamieszkiwaniem na terenach słabo zaludnionych.

5. Opiekun • Osoba pełniąca funkcję „opiekuna” nie musi mieć kierunkowego wykształcenia, musi jednak odbyć szkolenie, a najważniejsze to jej osobowość i indywidualne predyspozycje. • Podstawą działania takiej jednostki jest posiadanie bezpiecznego samochodu, umożliwiającego wykonywanie wszystkich zadań. • Program wyróżniony został nagrodą Węgierskiej Akademii Nauk za jego niepowtarzalność i skuteczność.

6. Wdrażanie projektu „Tonio” w województwie kujawsko- pomorskim

7. Tonio w samorządzie

8. W jakiej formie • usługi gospodarczo porządkowe obok usług opiekuńczych • stażyści po wcześniejszym przeszkoleniu

9. Zlecanie realizacji zadania organizacji pozarządowej

10. Zlecanie zadań w formie wsparcia lub powierzenia zadania organizacji pozarządowej PODSTAWY PRAWNE • Ustawa z dn. 22 stycznia 2010 o pożytku publicznych i wolontariacie oraz • Ustawa o pomocy społecznej (Dz.U.2004.) lub przetragi • Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U.2005.64.593) • Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.2009.6.33) • Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231)

11. Zamówienia publiczne KLAUZULE SPOŁECZNE • Zamawiający może sformułować wymogi zamówienia dotyczące „kwestii społecznych i środowiskowych” • Wymagania mogą dotyczyć kwestii: • zatrudnienia osób (np. bezrobotnych) Źródło: Zalecenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, 20.10.2009

12. Ogłoszenie konkursu TREŚĆ OGŁOSZENIA Ogłoszenieotwartegokonkursuofertpowinnozawieraćinformacje o: 1) rodzajuzadania; 2) wysokościśrodkówpublicznychprzeznaczonychnarealizacjętegozadania; 3) zasadachprzyznawaniadotacji; 4) terminachiwarunkachrealizacjizadania; 5) terminieskładaniaofert; 6) terminie,trybieikryteriachstosowanychprzydokonywaniuwyboruoferty

13. Ogłoszenie konkursu SPOSÓB OGŁOSZENIA Art.13.3. Otwarty konkurs ofert ogłasza się: 1) w Biuletynie Informacji Publicznej; 2) w siedzibie organu administracji publicznej w miejscu przeznaczonym na zamieszczanie ogłoszeń; 3) na stronie internetowej organu administracji publicznej.” Termin składania ofert to minimum 21 dni ( Art. 13 ust. 1. UDZPPiW)

14. Zewnętrzne źródła finansowania • Otwarte Konkurs ofert ogłaszane, np. przez Urząd Marszałkowski www.kujawsko-pomorskie.pl KONKURS NR 8/2010 WPIERANIE AKTYWNOŚCI I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ SENIORÓW, nabór ofert do 10.10.2011 • Fundusz Inicjatyw Obywatelskich www.pozytek.gov.pl

15. Spółdzielnie socjalne, jako usługodawcy

16. Ustawowa definicja spółdzielni socjalnej • “Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwaw oparciu o osobistą pracę członków” • Spółdzielnia socjalna działa na rzecz społecznej i zawodowej reintegracji członków. Ustawa o spółdzielniach socjalnych z dnia 27 kwietnia 2006

17. Podstawa prawna • Ustawa “Prawo spółdzielcze” z dnia 16 września 1982r. z późn. zm. • Ustawa z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych z późn. zm. • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006r.ospółdzielniach socjalnych oraz nowelizacja tej ustawy z dnia 9 lipca 2009r.

18. Kto może założyć spółdzielnię socjalną? • osoby bezrobotne, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucji rynku pracy • niepełnosprawni, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; • bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności,w rozumieniuprzepisów o pomocy społecznej; • uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego, • uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej; • chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego; • zwolnieni z zakładów karnych, mający trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; • uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej.

19. Członkowie spółdzielni • Członkami spółdzielni mogą być osoby fizyczne lub prawne; • Dopuszczalne jest członkostwo osób o ograniczonej zdolności do czynności prawnych (czynne, ale nie bierne prawo wyborcze); • W spółdzielni socjalnej - co najmniej 5 osób ficzycznych lub co najmniej 2 osoby prawne, np.. 2 samorządy wówczas musza zatrudnić 10 osób • Spółdzielnia ma możliwość określenia w statucie wymagań, jakie muszą spełnić potencjalni członkowie;

20. Osób należących do kategorii określonych w ustawie musi być co najmniej 50% na etapie tworzenia jak ifunkcjonowania; łacznie nie mniej niż 5 osób fizycznych • Społdzielnie Socjalną mogą założyć również co najmniej 2 osoby prawne (organizacje pozarządowe, JST lub kościelne osoby prawne); • W spóldzielni socjalnej nie może być więcej niż 50 osób. Wyjątek stanowi! Spółdzielnia socjalna powstała w wyniku przekształcenia spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych może liczyć więcej niż 50 członków.

21. KROK 1 Podjęcie decyzji • Podjęcie decyzji – poprzedzone dokładną analizą mocnych i słabych stron (jakie mamy szansę na sukces) • zacząć badać rynek (uwzględnienie potrzeb lokalnego rynku) i możliwości kontrahentów : 2 grupy odbiorców: • - klient instytucjonalny- OPSy, które kontraktują usługi dla swoich podopiecznych • Klient Indywidualny, zbieranie danych w środowisku lokalnym za pomocą sołtysa, księdza • zróżnicowanie rodzaju usług: opiekuńcze, pielęgnacyjne, pielęgniarskie, porządkowe, cateringowe, roznoszenie listów, jeśli spodzielnia byłaby prowadzona przez samorząd • opracowanie biznes plan, opisanie usługi wraz z jej kosztami i wyceną • przyjęliśmy strategię działania (możemy przejść do kroku 2).

23. Decyzja o podjęciu działalności: • Podjęcie decyzji – poprzedzone dokładną analizą mocnych i słabych stron. (jakie mamy szansę na sukces), • znaleźć grupę osób, które podejmą wyzwanie, • zacząć badać rynek (uwzględnienie potrzeb lokalnego rynku), • Co chcemy robić? • Jaką mamy konkurencję na rynku? • Ile musimy zainwestować? • Skąd wziąć środki na rozpoczęcie działalności? • Kto może nam pomóc? • Przygotowanie biznesplanu.

24. KROK 2 – Statut, uchwały • Statut jest podstawowym aktem prawnym spółdzielni regulującym całokształt jej struktury organizacyjnej, określającym charakter spółdzielni, prawa i obowiązki członków, nabywanie i utrata członkowstwa, kompetencje organów, tryb podejmowania decyzji, zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał oraz wszystkie kwestie prawidłowego funkcjonowania spółdzielni. • Podjęcie uchwał o: • powołaniu spółdzielni, w statucie musi się znaleźć oznaczenie nazwy spółdzielni socjalnej z obowiązkowym dodatkiem „spółdzielnia socjalna”. • przyjęciu statutu, • wyborze zarządu • powołaniu Rady Nadzorczej – w przypadku gdy liczba członków spółdzielni jest mniejsza niż 15 nie powołuje się Rady Nadzorczej, a jej zadania wykonuje walne zebranie – prawo kontroli działalności spółdzielni przysługuje każdemu członkowi.

25. KROK 3 - Zwołanie Walnego Zgromadzenia • W zebraniu uczestniczą wszyscy członkowie - założyciele spółdzielni, • Walne Zgromadzenie założycieli uchwala:1) statut poprzez złożenie pod nim podpisów,2) uchwałę o powołaniu spółdzielni, 3) uchwałę o powołaniu Zarządu. • Walne Zgromadzenie jest protokołowane, a protokół podpisany przez protokolanta i Przewodniczącego zebrania, • Należy jeszcze uzupełnić dokumentacje o: złożone przez założycieli zaświadczeń potwierdzających posiadanie uprawnień do bycia członkiem spółdzielni socjalnej, listę obecności wraz z adresami członków - założycieli i ich oryginalnym podpisami.

26. KROK 4 – Wybór władz spółdzielni • Spółdzielnia, jak każda korporacyjna osoba prawna, działa przez swoje organy • Walne Zgromadzenie to najważniejszy decyzyjny organ spółdzielni, • Zarząd - organ składający się z członków spółdzielni, o charakterze wykonawczym, składa oświadczenia woli za spółdzielnię i reprezentuje ją na zewnątrz. Statut spółdzielni reguluje zasady działania Zarządu, • Od 15 członków powołujemy Radę Nadzorczą - organ co najmniej trzyosobowy, składający się z członków spółdzielni, o charakterze kontrolnym. • Kto zostanie Prezesem Spółdzielni?

27. KROK 5 - Złożenie wniosku do KRS • KRS - W5 wniosek o rejestrację podmiotu w rejestrze przedsiębiorców • KRS – WK - organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki • KRS – WM - przedmiot działania • KRS-WH – Sposób powstania podmiotu (w przypadku, gdy spółdzielnia powstaje w wyniku podziału, połączenia lub przekształcenia innych podmiotów np. spółdzielni inwalidów)

28. Do wniosku należy załączyć: • protokół założycielskiego Walnego Zgromadzenia (protokół ten podpisują dwie osoby w tym przewodniczący obrad i sekretarz), • listę obecności wraz z adresami członków - założycieli i oryginalnymi podpisami, • uchwały Walnego Zgromadzenia o powołaniu spółdzielni socjalnej zawierająca: adres siedziby spółdzielni; o wyborze Zarządu, o przyjęciu statutu spółdzielni wraz z tekstem statutu, • zaświadczenie powiatowego urzędu pracy potwierdzające posiadanie statusu osoby bezrobotnej, • zaświadczenie potwierdzające spełnienie przez osoby zamierzające założyć spółdzielnię socjalną warunków, o których mowa w ustawie o zatrudnieniu socjalnym, lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby zamierzającej założyć spółdzielnię socjalną.

29. KROK 6 – Nabycie osobowości prawnej • Spółdzielnia nabywa osobowość prawną i rozpoczyna swoją działalność gospodarczą w momencie jej zarejestrowania, a nie powołania. • Jeżeli spółdzielnia chce zacząć działalność w późniejszym terminie niż moment zarejestrowania, powinno być to zaznaczone w odpowiedniej uchwale.

30. KROK 7 - ZUS i Urząd Skarbowy • Zgłoszenie Spółdzielni do kolejnych rejestrów : • numer REGON we właściwym Urzędzie Statystycznym, • numer NIP, we właściwym Urzędzie Skarbowym, • w ciągu 7 dni od zatrudnienia pierwszego pracownika należy zgłosić spółdzielnię w ZUS jako płatnika składek. Ponadto należy dokonać stosownych zgłoszenie do: • Państwowej Inspekcji Pracy. • Inspekcji sanitarnej.

31. Kolejne etapy uruchomienia spółdzielni socjalnej • Pozostałe zobowiązania: • Wykonanie pieczęci, • Oznaczenie siedziby podmiotu, • Założenie rachunku bankowego, • Uzyskanie niezbędnych koncesji i pozwoleń. • NALEŻY PAMIĘTAĆ IŻ: • działalność gospodarczą spółdzielnia musi prowadzić w sposób określony w ustawie Prawo działalności gospodarczej z dnia 19 listopada 1999, • ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r., określa prowadzenie ksiąg rachunkowych, tzw. "pełna księgowość„, • Do działalności spółdzielni mają zastosowania Prawa Spółdzielczego i Kodeks Pracy.

32. KROK 8 - Wsparcie finansowe i rozpoczęcie działalności • Art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. - wsparcie do 400% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby bezrobotnej na założenie spółdzielni socjalnej, czyli PONAD 12 000,00 • wsparcie do 300% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby bezrobotnej na przystąpienie do spółdzielni socjalnej, czyli ponad 9000,00 • Refundacja składek ZUS przez 3 lata (przez pierwsze dwa lata do 100%, w trzecim roku do 50%);

33. Aby zostać członkiem spółdzielni należy: • Złożyć pisemną deklarację (imię, nazwisko, miejscezamieszkania, ilość zadeklarowanych udziałów, danedotyczące wkładów, etc.); • Wszelkie zmiany (np. w zakresie udziałów lub wkładów) deklaruje się również w formie pisemnej; • W deklaracji może być wskazana osoba, której należy przekazać udziały po śmierci członka; • Zarząd ma obowiązek prowadzić rejestr członków spółdzielni;

34. Przyjęcie członka spółdzielni następujew drodze uchwały odpowiedniego organu (określonego w statucie); • Przyjęcie to powinno być stwierdzone na deklaracji podpisem dwóch członków zarządu z podaniem daty uchwałyo przyjęciu;

35. Prawa członka spółdzielni • Uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu lub zebraniu przedstawicieli • Wybierania i bycia wybieranym do organów spółdzielni; • Otrzymania odpisu statutu i regulaminów, zaznajomienia sięz uchwałami organów spółdzielni, protokołami lustracji, rocznymi sprawozdaniami finansowymi, umowami zawieranymi przez spółdzielnię z osobami trzecimi; • Żądania rozpatrzenia przez właściwe organy wniosków dotyczących jej działalności; • Do świadczeń spółdzielni w zakresie jej statutowej działalności; • Do udziału w nadwyżce bilansowej;

36. Członek spółdzielni zobowiązany jest do: • Wniesienia wpisowego i udziałów zgodniez postanowieniami statutu; • Wniesienia wkładów zgodniez postanowieniami statutu (jeżeli takie przewiduje) – art. 20 par. 2 Prawa Spółdzielczego; • Uczestniczenia w pokrywaniu strat w spółdzielni do wysokości zadeklarowanych udziałów;

37. Członek spółdzielni przestaje nim być na podstawie: • Wystąpienia ze spółdzielni za wypowiedzeniem; • Wykluczenia ze spółdzielni; • Wykreślania z rejestru członków; • Śmierć członka lub ustanie osoby prawnej; • Utrata bytu prawnego spółdzielni z powodu zakończenia likwidacji;

38. Działalność dodatkowa • “Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członkówi ich środowiska” (Prawo spółdzielcze); • Spółdzielnia socjalna może prowadzić działalność społecznąi oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (ustawao spółdzielniach socjalnych)

39. Likwidacja spółdzielni • Majątek likwidowanej spółdzielni socjalnej przekazywany jest na Fundusz Pracy (maks. 20 % majątku może być przekazana jej członkom). • Spółdzielnie socjalne muszą prowadzić księgi rachunkowe na zasadach pełnej księgowości. • Spółdzielnię socjalną mogą także utworzyć członkowie spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych przez przekształcenie swych spółdzielni w spółdzielnię socjalną.