1 / 35

Lečenje epilepsije vođeno etiologijom Psihijatrijski komorbiditet epilepsija

Lečenje epilepsije vođeno etiologijom Psihijatrijski komorbiditet epilepsija. Doc. dr Milan Latas Klinika za psihijatriju KCS, Medicinski fakultet Beograd. Šta ja ovde radim?. Rodrigo Munjos Avia: Psihijatri, psiholozi i drugi bolesnici. Samizdat B92: 2013. C ilj izlaganja.

blaine-maxwell
Download Presentation

Lečenje epilepsije vođeno etiologijom Psihijatrijski komorbiditet epilepsija

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Lečenje epilepsije vođeno etiologijomPsihijatrijski komorbiditet epilepsija Doc. dr Milan Latas Klinika za psihijatriju KCS, Medicinski fakultet Beograd

  2. Šta ja ovde radim? Rodrigo Munjos Avia: Psihijatri, psiholozi i drugi bolesnici. Samizdat B92: 2013.

  3. Cilj izlaganja • Uspešnije rešavanje problema vezanih za dijagnostiku i lečenje pacijenata sa epilepsijom i komorbidnim psihijatrijskim poremećajima

  4. Sadržaj izlaganja Učestalost i klinički značaj komorbiditeta epilepsije i psihijatrijskih poremećaja Elementi lečenja pacijenata sa psihijatrijskim poremećajima (i epilepsijom)

  5. Značaj psihijatrijskog komorbiditeta Latas M, Starčević V. Komorbiditet izmedju psihijatrijskih poremećaja - teorijska razmatranja. Psihijatrija Danas 1998;30(1): 127-136. Fazel S, Wolf A, Långström N, Newton CR, Lichtenstein P. Premature mortality in epilepsy and the role of psychiatric comorbidity: a total population study. Lancet. 2013 Nov 16;382(9905):1646-54 Prevalnca Uticaj na funkcionisanje Pitanja dijagnostike Etiološki odnosi Terapijske implikacije ...

  6. Problem psihijatrijskog komorbiditeta • Zanemarivanje psihičkog statusa • sve dok ne počne značajno da utiče na lečenje osnovne bolesti (EPI) • Pacijenti retko spontano iznose psihičke tegobe • Nedovoljno poznavanje psihopatologije • Velika zauzetost rešavanjem osnovne bolesti (EPI)

  7. Psihijatrijski komorbiditet kod pacijenata sa epilepsijom Fazel S, Wolf A, Långström N, Newton CR, Lichtenstein P. Premature mortality in epilepsy and the role of psychiatric comorbidity: a total population study. Lancet. 2013 Nov 16;382(9905):1646-54 Psihoze Depresija Poremećaji ličnosti Anksiozni poremećaji

  8. Učestalost psihijatrijskog komorbiditeta Tellez-Zenteno .Psychiatric comorbidity in epilepsy: a population-based analysis. Epilepsia. 2007 Dec;48(12):2336-44

  9. Učestalost psihijatrijskog komorbiditeta

  10. Psihoze i epilepsija • Iktalne • Kao simptom epi • Post-iktalne • Obično, posle jednog dana od grand mal napada • Interiktalne • Uzrokovane lekovima • Obično kod predisponiranih osoba (prethodna psihoza) • Topiramat, levitiracetam, tiagabin, gabapentin... • Alternacija psihoze – forsirana normalizacija • Pojava psihoze po prestanku epi napada i/ili EEG normalizacije

  11. Psihoze i epilepsija Atipična klinička slika Pacijenti često ne prijavljuju siptome (halucinacije) Može da se leči!

  12. Depresija i epilepsija Kanner AM. Suicidality and epilepsy: a complex relationship that remains misunderstood and underestimated. Epilepsy Curr. 2009 Fiest KM, Dykeman J, Patten SB, Wiebe S, Kaplan GG, Maxwell CJ, Bulloch AG, Jette N. Depression in epilepsy: a systematic review and meta-analysis. Neurology. 2013 • Učestalost: 10% bez epi vs. 23% sa epi • OR za pojavu depresije: 2.77 • Suicidalne ideje, pokušaj suicida, suicid... • 0.7% bez epi vs. 2.3% sa epi (Christensen 2007) • Najčešće po postavljanju dijagnoze epilepsije

  13. Depresija i epilepsija Fiest KM, Dykeman J, Patten SB, Wiebe S, Kaplan GG, Maxwell CJ, Bulloch AG, Jette N. Depression in epilepsy: a systematic review and meta-analysis. Neurology. 2013 • Pojave depresije kod epilepsija je povezana sa • Neurobiološkim faktorima • Kao primarna depresija • Kao neurobiološka posledica epi • Jatrogenim faktorima, • Psihološkim faktorima i • Socijalnim faktorima • Verovatno, sa svima po malo i sve to treba uzeti u obzir pri lečenju

  14. Anksioznost i epilepsija Kanner AM. Anxiety disorders in epilepsy: the forgotten psychiatric comorbidity. Epilepsy Curr. 2011 • Periiktalna • Prodromalna • Iktalna • Kao simptom epi • Post-iktalna • Kod više od 20% pacijenata • Obično, posle do 3 dana od grand mal napada • Interiktalna

  15. Iktalna anksioznost vs. napad panike Epileptic Disord, Vol. 14, No. 3, 2012

  16. Anksioznost kao interiktalni fenomen Vazquez B, Devinsky O. Epilepsy and anxiety. Epilepsy Behav. 2003 Dec;4 Suppl 4:S20-5 • Psihološki faktori • Strah od napada • Nepredvidivost napada? • Mogućnost povrede i incidenta? • Strah od povrede • Gubitak kontrole? • Socijalna stigma • ... • Neurobiološki faktori • Kindling fenomen? • Izazvana lekovima? • Izazvana promenama u mozgu?

  17. Simptomi uzrokuju značajne smetnje ili oštećenja u ličnom, porodičnom, socijalnom, profesionalnom ili drugom važnom području života

  18. Problemi sa lečenjem psihijatrijskih poremećaja • Većina pacijenata se ne dijagnostikuje: (nekada do 75%) • Većina se samim tim ni ne leči • Veliki broj se leči neadekvatno (na primer: samo benzodiazepinima) • Ako i primaju terapiju, većina: • Ne prima terapiju na adekvatan način i/ili • Ne prima adekvatnu dozu i/ili • Ne prima lek dovoljno dugo • Nerodovno kontrolišu psih. terapiju

  19. Specifičnost psihijatrijske terapije kod neurologa • Pacijenti rađe prihvataju psihijatrijsku terapiju od neurologa (!?) • Kliničko iskustvo je da neurolozi dosta dobro prepoznaju psihopatologuju i adekvatno ordiniraju psihijatrijsku terapiju • Problem je kontrola psihijatrijske terapije • Zanemarivanje psihičkog statusa • Pacijentov strah od psihijatrije

  20. Osnovni ciljevi terapije • Ukloniti sve simptome poremećaja • Sprečiti komplikacije • Progrediranje poremećaja, sekundarnu depresiju, dalje nepotrebne medicinske intervencije • Obezbediti bolju funkcionalnost i kvalitet života

  21. Šta ne pomaže? • Psihološke intervencije tipa... • Nemojte da mislite o tome • Prestanite da brinete • Morate da se opustite • Nije to ništa strašno • I drugi to imaju • Sve je to normalno u ovoj situaciji • ...

  22. Terapijske opcije • Farmakoterapija • Antidepresivi - SSRI/ SNRI • Benzodiazepini • Pregabalin • Antipsihotici • Psihoterapija • Kognitivno-bihejvioralna, suportivna, porodična... • Kombinovano lečenje • Farmakoterapija + psihoterapija

  23. Preporuke za terapiju depresije • Primarna opcija su AD iz SSRI i SNRI grupe • Citalopram, escitalopram, fluoksetin, paroksetin, sertralin, venlafaxin • Nemaju prokonvulzivni efekat • Svi antidepresivi imaju gotovo jednaku efikasnost • Osnovne razlike AD su u spektru sporednih efekata • Potrebno ih je uzimati u terapijskoj dozi i dovoljno dugo • Izbegavati bupropion i TCAD zbog prokonvulzivnog efekta • Jefferson. (2005) Bupropion for major depressive disorder. Clin Ther 27:1685–1695.

  24. Primena AD sa benzodiazepinima Antidepresiv benzodiazepini Klinički centar Srbije (2010): Klinički algoritmi

  25. Terapija anksioznosti povezane sa epilepsijom • SSRI/SNRI AD i pregabalin su primarne opcije • Izbegavati benzodiazepine • Problem zavisnosti • Problem prekida uzimanja BZD

  26. Preporuke za terapiju psihoza • Optimizacija AE terapije • Optimizacija ili uvođenje AP tarapije • Antipsihotici u dozi do kontrole simptoma i agitacije • Haloperidol 2-10 mg • Risperidon 2-10 mg

  27. Psihijatrijski lekovi i epilepsijaRizik od epi napada Beyenburg S, Mitchell AJ, Schmidt D, Elger CE, Reuber M. Anxiety in patients with epilepsy: systematic review and suggestions for clinical management. Epilepsy Behav. 2005 Sep;7(2):161-71.

  28. Antiepileptični lekovi i psihijatrijski sindromi Beyenburg S, Mitchell AJ, Schmidt D, Elger CE, Reuber M. Anxiety in patients with epilepsy: systematic review and suggestions for clinical management. Epilepsy Behav. 2005 Sep;7(2):161-71.

  29. Epilepsia, 54(Suppl. 1):13–18, 2013

  30. Najčešći terapijski propusti Terapija se primenjuje: • Premalo • Prekratko • Prekasno

  31. Opstrukcije u tretmanu • Dolaze od raznih ljudi i institucija • Sam pacijent • Porodica • Komšiluk • Apotekari • Lekari • Drugi koji su oboleli • Internet, Google...

  32. Šta neurolozi mogu da urade? Epileptic Disord, Vol. 14, No. 3, 2012 • Dosta toga! • Da prepoznaju psihopatologiju kod svojih pacijenata • Da edukuju i umire pacijenta i okruženje • Da ordiniraju adekvatnu terapiju • Da upute pacijente na diferentnu psihijatrijsku terapiju (lekovi, psihoterapija)

  33. Osnovna preporuka M. Mula: Treatment of psychiatric disorders in adults with epilepsy: What every epileptologist should know. Epilepsia, 54(Suppl. 1) 2013 • “Ozbiljne” psihijatrijske poremećaje u akutnoj fazi tretirati kod psihijatra • shizofrenija, druge psihoze, bipolarni poremećaj, depresije sa suicidalnoću • “Lakše” psihijatrijske poremećaje i hronične poremećaje tretirati kod neurologa (na odeljenju za epilepsije) • depresija, anksiozni poremećaji • Konsultovati psihijatra za svaku nedoumicu

  34. Preporuka za neurologe Specijalni broj: Treatment of psychiatric disorders in adults with epilepsy Mart 2013; Volume 54, Supplement 1: p 1–67 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/epi.2013.54.issue-s1/issuetoc

More Related