1 / 67

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ MUHASEBESİ

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ MUHASEBESİ. Yaser GURSOY. DIŞ TİCARET:. Dış ticaret, bağımsız ülkeler arasında gerçekleştirilen mal ve hizmet ticaretinin tümüdür. Dış ticaret, ithalat ve ihracat hareketlerinin toplamından oluşmaktadır. Yaser GURSOY. TÜRKİYE’DE DIŞ TİCARET.

atalo
Download Presentation

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ MUHASEBESİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ MUHASEBESİ Yaser GURSOY

  2. DIŞ TİCARET: Dış ticaret, bağımsız ülkeler arasında gerçekleştirilen mal ve hizmet ticaretinin tümüdür. Dış ticaret, ithalat ve ihracat hareketlerinin toplamından oluşmaktadır. Yaser GURSOY

  3. TÜRKİYE’DE DIŞ TİCARET Cumhuriyetin kurulduğu yıl 51 milyon dolar olan ihracat, 2011 yılı sonunda 135 milyar dolara (FOB), ithalatımız da 1923 yılında 87 milyon dolar seviyesinden 2011 yılında 241 milyar (CIF) dolarlık hacme ulaşmıştır. Yaser GURSOY

  4. DIŞ TİCARETTE BELGELER Yaser GURSOY

  5. B E L G E L E R *örnekler -Proforma fatura -İhracat Faturası -Navlun Faturası, taşıma faturası -Çeki Listesi –ağırlık ve hacim bilgi listesi -İhraç Kaydıyla Satış Faturası -A.TR belgesi, serbest dolşım belgesi- AB - Menşe Şahadetnamesi, - üretim orijin belgesi -Konşimento, tasıyıcı tarafından düzenlenen teslim taahhüdünü de içern belge (Kara-Deniz-Havayolu konşimentosu) Ordino, - Konşimentodayazılımallarınkısımkısımçekilebilmesiniteminetmeküzerehazırlanan emir veyatalimattır. (kaptanayadanakliyeciyehitaben emir mektubu) Gümrük Beyannamesi İhracatçı tarafından; yurtdışına ihraç edilmek üzere gümrüğe getirilen malların muayenesi için düzenlenen belgedir. Yaser GURSOY

  6. DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ Yaser GURSOY

  7. ÖDEME ŞEKİLLERİ Peşin Ödeme, Mal Mukabili Ödeme, Vesaik Mukabili Ödeme, Akreditifli Ödeme, Kabul Kredili Ödeme, Vesaik Mukabili Kab. Krd. – Poliçe, Konsinye Satış Şekli Ödeme, Prefinansman Şeklinde Ödeme, Açık Hesap Ödeme, Yaser GURSOY

  8. PEŞİN ÖDEME Peşin ödeme şeklinde aşağıdaki süreç izlenir; İthalatçı ile ihracatçı arasında sözleşme yapılır. İthalatçı kendi bankasına, ihracat bedelinin ihracatçının bankasına havale talimatını verir, İthalatçının bankası ihracat bedelini ihracatçı bankasına havale eder, İhracatçının bankası da bu bedeli ihracatçının hesabına transfer eder. İhracatçı malları ithalatçı firmaya gönderilmek üzere gümrük idaresine sevk eder, İthalatçı firma ilgili peşin ödeme beyanı ile malları gümrükten çeker. Yaser GURSOY

  9. MAL MUKABİLİ ÖDEME M. Mukabili ödeme şeklinde aşağıdaki süreç izlenir; İthalatçı ile ihracatçı arasında sözleşme yapılır. İhracatçı, malı ithalatçı firma ülkesine gönderilmek üzere gümrük idaresine sevk eder. İhracatçı, ihracata konu olan malın belgelerini kendi bankası aracılığı ile ithalatçı firmaya gönderir. İthalatçı firma malı gümrükten çeker. İthalatçı firma kendi bankasına mal bedelini öder, İthalatçı bankası, ihracat bedelini ihracatçının bankasına transfer eder, İhracatçının bankası ihracat bedelini ihracatçı firma hesabına kaydeder. Yaser GURSOY

  10. VESAİK MUKABİLİ ÖDEME İthalatçı ile ihracatçı arasında sözleşme yapılır. İhracatçı, malları ithalatçı gümrüğüne sevk eder. Belgeler, ihracatçı firmanın bankası aracılığı ile veya doğrudan ithalatçı firmaya gönderilir. İthalatçı kendi bankasına mal bedelini öder, Mal bedeli ihracatçının bankasına havale edilir, Mal bedelini ihracatçı hesabına kayıt edilir, İthalatçı firma teslim aldığı ödeme belgeleri karşılığında, malları gümrükten çeker.

  11. AKREDİTİFLİ ÖDEME İhracatçı firma ile ithalatçı arasında sözleşme yapılır, İthalatçı firma bankasından ihracatçı firma lehine bir akreditif açmasını ister, İthalatçı bankası, akreditifi ihracatçı firmanın bankasına bildirir, İhr.bankası, akreditifin açıldığını ihracatçıya bildirir, İhracatçı, malları, gümrüğe sevk eder, İhracatçı sevk belgelerini kendi bankasına verir, İhracatçı, ihracat mal bedelini kendi bankasından alır, İhr. bankası, belgeleri ithalatçı bankasına gönderir, İthalatçı firmanın bankası mal bedelini tahsil eder, İthalatçı firma bankası, ihracatçı firmadan gelen belgeleri ithalatçı firmaya teslim eder, İthalatçı firma malı gümrükten çeker.

  12. KABUL KREDİLİ ÖDEME Sözleşmede ödemenin belli bir vâdeyi içeren poliçenin kabulü ile geçerli olacağı karara bağlanır. İhracatçı, malları gümrüğe sevk eder, İhracatçı, belgeleri ve poliçeyi bankasına teslim eder. Poliçe ithalatçı firmanın mal bedelini ihracatçı firmaya ödenmesi için bir ödeme teminatıdır. İthalatçı bankası belgelerin ve poliçenin kendisine ulaştığını ithalatçı firmaya bildirir. İthalatçı poliçeyi kabul ederse poliçeyi imzalar. İthalatçı bankası ise "kabul edilmiştir" kaşesini vurur ve vesaiki ithalatçıya teslim eder. İthalatçı, malları gümrükten çeker. İthalatçı bankası, kabul edilmiş veya aval verilmiş poliçeyi ihracatçı bankasına iade eder. Yaser GURSOY

  13. KONSİNYE SATIŞ İLE ÖDEME Konsinye ihracat için, izin alınır. İhracatçı, konsinyatör ve ithalatçı vardır. Mallar sevk edilir. (Sevk fiili ihracat değildir). Mallar konsinyatör firma gümrüğüne ulaşır. Konsinyatör, mala alıcı bulur ve bu alıcıya yapılacak satışı ihracatçı firmaya bildirir. İhracatçı, faturayı keser ve konsinyatör firmaya gönderir. İhracatçı faturanın bir örneğini ve diğer gerekli belgeleri ihracatçı birliklerine ve aracı bankaya da gönderir. Faturanın kesildiği tarih fiili ihracat tarihidir. Yaser GURSOY

  14. KONSİNYE SATİŞ İLE ÖDEME Satışı yapılan malların; bedellerinin tasarrufu serbesttir. Satılamayan mallar ise; Gümrük Mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekir. Konsinye ihracat işlemi yapan firmalarca EDI ve BİLGE sisteminde konsinye ihracatlara ilişkin beyanname tescil edildiğinde, "mal mukabili"ödeme şeklinin işaretlenmesi ve ihracat beyannamesinin 44 no’lu sütununa "Konsinye İhracattır"ibaresinin konulması suretiyle işlem yapılması gerekmektedir. Güm. Gen. Müd. İhr. Rejim.02.11.2004 t. 30147 s. kararı. Yaser GURSOY

  15. AÇIK HESAP ÖDEME Açık hesap ödeme de aşağıdaki süreç izlenir; İthalatçı ile ihracatçı arasında sözleşme yapılır. Bu sözleşme ile vade üzerinde taraflar anlaşır. İhracatçı firma malı ithalatçı firma ülkesine gönderilmek üzere gümrük idaresine sevk eder. İthalatçı firma malı gümrükten çeker. İthalatçı firma vade sonunda kendi bankasına mal bedelini öder. İthalatçının bankası, bedeli ihracatçının bankasına transfer eder. İhracatçının bankası ihracat bedelini, ihracatçı firmaya öder. Yaser GURSOY

  16. ALICI FİRMA PREFİNANSMANI ile ÖDEME İhraç edilen malın finansmanında kullanılmak üzere, yurt dışındaki alıcı firmanın, Türkiye deki ihracatçı firma adına kredi açtırmasıdır. Bu kredi fiili ihracatın gerçekleşmesi ile “İhracat Bedeli” haline dönüşür. İhracatın 18 ay içinde gerçekleşmesi gerekir. G. B’sinde belirtilmesi zorunludur.

  17. DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ Yaser GURSOY

  18. ULUSLARARASI TESLİM ŞEKİLLERİINCOTERMS ‘LER Yaser GURSOY

  19. E.XW. (Ex-Works) Ticari işletmelerde teslimdir. Satıcı (ihracatçı) firma; malları kendi mahallinde yani işyerinde, fabrikada, depoda gümrüklememiş, ve hiçbir taşıma aracına yüklenmemiş şekilde, alıcı (ithalatçı) firmaya teslim eder. Yaser GURSOY

  20. FOB – FCA - FAS FOB teslimde, mal gemiye satıcı tarafından yüklenir. Deniz taşımacılığında kullanılır. FCA teslimde, satıcı, malı alıcının belirlediği araca teslim eder. Dört taşıma aracında da geçerlidir. FAS teslim, Gemi yanında teslim, rıhtımda teslim ‘dir. Deniz taşımacılığında geçerlidir. Yaser GURSOY

  21. CFR – CPT – CIF - CIP CFR teslimde, alıcı varış limanında malı gemiden indirir. Deniz taşımacılığı. CPT teslimde, satıcının malı, kendisinin belirlediği araca yükler, varış limanında alıcıya teslimi eder. Dört taşımada geçerli. CIF teslimde, Malın fiyatının içinde varış limanına kadar taşıma ve sigorta bedeli de vardır. Deniz taşımacılığında geçerli. CIP teslimde, satıcının malı, kendisinin belirlediği araca yükler. Dört taşımada geçerli. Yaser GURSOY

  22. Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim: DDP Satıcı firma, gümrük çıkış işlemini yapar. İthalatçı ülkesindeki varış yerine kadar taşıma ücretini, sigorta primlerini, malın gümrük giriş işlemlerini ve gümrük vergisini ve diğer tüm masraf ve riski karşılar. Bu teslim şeklinde satıcı (ihracatçı) varış yerine kadar tüm masrafları karşılamakla birlikte, ithalatçının ülkesinde gümrük vergisini de ödemektedir. İhracatçının sorumluluğu yüksek, ithalatçının sorumluluğu ise en düşüktür. Yaser GURSOY

  23. BELİRLENEN YERDE TESLİM: DAP Satıcının malları alıcının ülkesinde, belirlenen yerde (liman iskelesinde, gümrük noktasında, havalimanında)taşıma aracından boşaltmadan alıcıya teslim etmesidir. Bu teslim şeklinde ithalat gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir.Yürürlük 01.01.2011. Yaser GURSOY

  24. TERMİNALDE TESLİM: DAT Satıcının malları alıcının ülkesinde, belirlenen terminalde taşıma aracından boşaltılmış olarak alıcıya teslim etmesidir. Terminal terimi, rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı olabilecek herhangi bir yeri kapsar. Bu teslim şeklinde de ithalat gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir. Yürürlük 01.01.2011. Yaser GURSOY

  25. DIŞ TİCARETTE MUHASEBE Yaser GURSOY

  26. HESAP PLANINDA YER ALAN HESAPLAR

  27. AKTİF – PASİF HESAPLAR

  28. İHRACAT İŞLEMLERİ Ve MUHASEBESİ Yaser GURSOY

  29. FİİLİ İHRACAT NE ZAMAN GERÇEKLEŞİR ? • İhracata konu malın; • Karada taşımacılığında“Sınırı”, • Tren taşımacılığında“Sınırı”, • Deniz taşımacılığında“Limanı”, • Hava taşımacılığında“Hava Limanını” terk etmesi, • Fiili ihracat sayılır. Yaser GURSOY

  30. MUHASEBE ve FİİLİ İHRACAT • G.Ç.B ‘si ile ihraç edilen malın muhasebe kaydında; G.Ç.B ‘nin fiili ihracat tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınır. • G.Ç.B ‘deki döviz miktarı ile fiili ihracat tarihindeki döviz kuru çarpılarak ihracatın Türk Lirası (T.L) cinsinden değeri (tutarı) hesaplanır ve muhasebe kaydı yapılır.

  31. ÖRNEK UYGULAMA • ÖRNEK: • EGE. A.Ş. tarafından 19.08.201x tarihinde 100.000.-$ ’lık mal ihracatı için işlemler tamamlanmıştır. • İhraç edilen mal faturası 19.08.200x tarihinde düzenlenmiş ve gümrüğe sevk edilmiştir. • Gümrük Beyannamesinin tescil tarihi 30.08.201x dir. • Gümrük Beyannamesinin fiili ihracat tarihi 02.09.201x dir.. • 02.09.201x tarihli beyanname üzerindeki T.C. Merkez Bankası kuru: 1.Dolar=1,8500 liradır. Yaser GURSOY

  32. ÖRNEK UYGULAMADA AŞAĞIDAKİ AÇIKLAMALARA DİKKAT EDİLMESİ GEREKİR ! • Fatura düzenleme tarihi 19.08.201x tarihidir. • Yurt Dışı Satışın kaydedileceği tarih; • 02.09.201x tarihli fiili ihracat tescil tarihidir. • K.D. Vergisi beyannamesine intikal edecek ay; Fiili ihraç Tarihine ait Eylül ayıdır. • Kayıtta dikkate alınacak döviz kuru; Gümrük (ihracat) Beyannamesi Fiili İhracat tarihi döviz kurudur. • Vergi İdaresi gerek KDV beyanı için gerekse hasılatın beyanı için G.B. Fiili ihracat tarihi kuruna göre matrah kabul edeceğini beyan etmektedir. Yaser GURSOY

  33. 100.000.- $ MAL İHRACATI KAYDI. Denetim için; 120.ALICILAR Cari hesabı tercih ediniz ! Yurt Dışına Mal ve Hizmet İhracatın da, 601 Hesaba Alacak Kaydedilir.

  34. İHRACAT BEDELİ TAHSİLİ OLUMLU KUR FARKI Yaser GURSOY

  35. ÖRNEK - İHRACAT BEDELİ TAHSİLİ • 02.09.201x fiil ihracat tarihli ve • 1.$=1,8500 liradan kayıtlı • 100.000.- Dolarlık, İtalyan Şirketinden olan ihracat mal bedeli, • 22.10.201x tarihinde tahsil edilmiştir. • Tahsilat günü 1.$=1,9500 liradır.

  36. CARİ DÖNEMDE GELEN İHRACAT BEDELİ Önce; Döviz Tevdiat Hesabına kaydetmeyi tercih ediniz ! Yaser GURSOY

  37. GELİR TABLOSU • A- BRÜT SATIŞLAR……………...……xxx • *Yurt İçi Satışlar • *Yurt Dışı Satışlar • B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)……..……. xxx • *Satış İadeleri • *Satış İskontoları • *Diğer İndirimler • C- NET SATIŞLAR…………..………. xxx • D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-)…….... xxx • *S.Mamul (Mal) Maliyeti • BRÜT SATIŞ KARI veya ZARARI ……xxx • E- FAALİYET GİDERLERİ……………….xxx • F- DİĞ. F. OLĞN. GELİR VE KARLAR…xxx • G- DİĞ. F. OLĞN. GİDER VE ZARAR…xxx

  38. KUR FARKI • İhracat mal bedelinin yurda geliş tarihi ile malın gümrükten çıktığı (gümrük hattını geçtiği) fiili ihracat tarihi arasında; • Lehte oluşan “KUR FARKI”601.Yurt Dışı Satışlar hesabına, • Aleyhte oluşan kur farkı ise 612.Diğer İndirimler hesabına yazılır. • YMM. Ahmet DEMİR T.H.P. İşleyişi. 6. Baskı. Çağdaş Yayıncılık. 2006 Syf.927

  39. Döviz Olarak Tahsilatın Ticari Mevduat Hesabına Devir Kaydı : DAB belgesi ile tahsil edilen ihracat mal bedelinin, Türk Lirasına çevrilerek (satılarak) Ticari Mevduat Hesaplarına Aktarma (devir) muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde yapılır. Yaser GURSOY

  40. TL Hesabına Devir Yevmiye Kaydı Döviz Tevdiat Hesabından, TL Hesabına devir ediniz !

  41. TAHSİL EDİLEN İHRACAT DEBELİNİN FİİLİ İHRAÇ TARİHİNDEKİ KURDAN KÜÇÜK OLMASI HALİ

  42. ÖRNEK - İHRACAT BEDELİ TAHSİLİ • 02.09.200x fiil ihracat tarihli ve • 1.$=1,8500 liradan kayıtlı • 100.000.- Dolarlık, İtalyan Şirketinden olan ihracat mal bedeli, • 22.10.200x tarihinde tahsil edilmiştir. • Tahsilat günü 1.$=1,8000 liradır.

  43. CARİ DÖNEMDE YAPILAN TAHSİLAT KAYDI

  44. GELİR TABLOSU • A- BRÜT SATIŞLAR……………...……xxx • Yurt İçi Satışlar • Yurt Dışı Satışlar • B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)……..……. xxx • Satış İadeleri • Satış İskontoları • Diğer İndirimler • C- NET SATIŞLAR…………..………. xxx • D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-)…….... xxx • S.Mamul (Mal) Maliyeti • BRÜT SATIŞ KARI veya ZARARI ……xxx

  45. İHRACATTA BANKA MASRAFLARI Yaser GURSOY

  46. BANKA MASRAFI ÖRNEK • ÖRNEK: • İş Bankası, 22.10.201x tarihli ihracat ve ihracat mal bedelinin tahsili için, 200.- ($) dolarlık banka masrafını hesabımıza kayıt ettiğini dekontla bildirmiştir. • İşlem günü 1.$= 1,8000 liradır. Yaser GURSOY

  47. 3.600.- TL. BANKA MASRAFI KAYDI Finansman giderleri olarak izlemeniz halinde; 780. Finansman Giderleri Hesabı tercih edilebilir !

  48. İHRACAT BEDELİNİN AVANS OLARAK TAHSİLİ Yaser GURSOY

More Related