Download
1 / 8
80 likes | 238 Views
Stefnumótun fyrir mjólkur- framleiðslu á Íslandi?. 2010. Hvar erum við stödd?. Lykilþáttur: tollvernd markaðarins Tryggja hagsmuni bænda og neytenda Framleiðslustýring Opinber verðlagning Beingreiðslur Kostnaðarjöfnun landshluta Svigrúm til hagræðingar
E N D
Hvar erum við stödd? • Lykilþáttur: tollvernd markaðarins • Tryggja hagsmuni bænda og neytenda • Framleiðslustýring • Opinber verðlagning • Beingreiðslur • Kostnaðarjöfnun landshluta • Svigrúm til hagræðingar • Í búskap: Fækkun og stækkun eininga – á 20 árum úr 1.580 í 690. Mestur hluti hagræðingar farið til þeirra sem hætta í gegnum kvótakaup • Í vinnslu: Fækkun eininga og stækkun og með mikilli sérhæfingu. Á 5 árum hefur hagræðing í vinnslu MS skilað 1,5 – 1,8 milljörðum króna til framleiðenda að raungildi (hærra hlutfall í tekjum) • Til neytenda hefur heildsöluverð lækkað að raungildi á þessum fimm árum • Stóra spurningin: mun markaðurinn opnast? • Getum við staðist opnun? • Hverjir eru styrkleikar okkar og veikleikar? • Er framleiðslan og iðnaðurinn samkeppnisfær í kostnaði? • Ef ekki hvað getum við gert til að styrkja stöðuna?
Þarf nokkuð stefnumótun? • Tollmúrarnir halda • Ísland gengur ekki í ESB • Engin WTO samningur verður gerður næstu 10 árin • Búvörusamningurinn verður endurnýjaður 2014 óbreyttur eða bara betri • Ríkið skerðir ekki beingreiðslur frekar en orðið er • Samstaða bænda um vinnslufyrirtæki sitt verður aldrei rofin • Engin samkeppnisaðili kemur inn í vinnsluna til að fleyta rjómann af markaðnum • Innflutningur á osti, sem kostar á kajanum hér minna en sem nemur hráefnisverðinu í íslenskan ost, eykst ekki ....ef þetta gengur allt eftir þá þarf ekki mikið að velta þessu fyrir sér
Tímabundið jafnvægi: Tollmúrar / opinber verðlagning /framleiðslustýring Þrír með 90% hlutdeild í smásölu 90-100% hlutdeild Í framleiðslu og heildsölu 5,5 mia.kr. beingreiðslur 8,5 mia.kr 8,5 mia.kr Tollvernd • Verðlagsnefndir byggja mat á hækkunarþörf á kostnaðarþróun í þáttum greinarinnar • Staða framleiðsluþáttar betur tryggð en vinnsluþáttar • Í framleiðsluþætti: Magn og einingaverð ákvarðað => heildartekjur • Í vinnsluþætti: Hluti einingaverðs ákvarðaður en magn ekki => tekjur óvissar • Eigið fé í vinnsluþætti fyrst og fremst bundið í framleiðslutækjum • Handbært fé er afar lítið miðað við veltu i greininni
Stefnumótun til að fást við breytingar • Kostnaðar- og eða tekjubreytingar knýja til hagræðingar af nýrri stæðrargráðu • Opnun markaða (ESB, WTO) • Leiðir til minni markaðshlutdeildar • Leiðir til hærri kostnaður á hverja einingu vegna þess að fastur kostnaður dreifist á færri framleiddar einingar • Leiðir af sér kröfu um hraða hagræðingu í framleiðslu og iðnaði • Leiðir af sér lausnir sem fela í sér fækkun og samþjöppun á hagkvæmustu framleiðslu- og vinnslustöðum og stækkun eininga og/eða pólitískar lausnir á borð við byggðastyrki • Breytingar á beingreiðslum myndu leiða til svipaðrar niðurstöðu • Lægri tekjur á framleidda einingu • Leiðir af sér kröfu um hraða hagræðingu • Leiðir af sér lausnir sem fela í sér samþjöppun á hagkvæmustu framleiðslu- og vinnslustöðum og stækkun eininga • Strúktúrveikleikar sem hafa magnast upp í samspili við breytingar í rekstrarumhverfinu • Útfærsla framleiðslustýringarinnar sem hefur leitt til 13 milljarða skuldsetningar vegna kvótakaupa - étur mikið af hagræðingu í greininni • Breytt umhverfi/gengi krónunnar hefur gert þessa skuldsetningu óbærilega
Þurfum að skilja hvar erum við stödd – hvernig við komumst hingað – og hvert við viljum fara • HVAÐ er verkefni greinarinnar? – Hlutverk • HVAR erum við stödd og hvernig komumst við hingað? – Stöðumat • HVERT viljum við fara? – Framtíðarsýn • Þarf að fela í sér tölusett eða vel skilgreind markmið svo við vitum hvort og hvenær við komumst á leiðarenda? • HVERNIG komumst við þangað? – Stefna og stefnuáherslur • HVER er ábyrgur fyrir markmiðum og stefnu? - Aðgerðaáætlun Markmiðið er að tryggja framtíð greinarinnar – ekki aðeins þeirra einstaklinga eða hluta þeirra einstaklinga sem starfa í henni núna
Mismunandi hagsmunir bænda í kvótakerfi Hagsmunir bundnir við breytingar á kvótakerfi Hagsmunir bundnir við kvótakerfið og hátt kvótaverð 10% undir 35 ára 65% 36-54 ára 25% yfir 55 ára Skuldir vegna kvótakaupa eru um það bil 13 milljarðar króna. Þar af 1,3 hjá Auðhumlu.
.... ferlið í mynd Framtíðarsýn (Hvert?) Áfangamarkmið Stöðumat (Hvar?) Skilgreind eða tölusett markmið Skilgreindir eða tölusettir þættir stöðunnar Stefnan (Hvernig?) Árleg áætlun (Hver ?) Hlutverk: Hvað er verkefnið?
