1 / 200

TRANSFER FİYATLANDIRMASI

TRANSFER FİYATLANDIRMASI. Ercan ALPTÜRK Yeminli Mali Müşavir 12.12.2009-İSTANBUL. PANDORA’NIN KUTUSU AÇILDI-I. Pek çok ülkede gelir idareleri transfer fiyatları incelemelerine artık daha fazla kaynak ayırmaktadır. Yine bu gelir idareleri daha fazla bilgi alışverişinde bulunmaktadır.

abrianna
Download Presentation

TRANSFER FİYATLANDIRMASI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. TRANSFER FİYATLANDIRMASI Ercan ALPTÜRK Yeminli Mali Müşavir 12.12.2009-İSTANBUL

  2. PANDORA’NIN KUTUSU AÇILDI-I • Pek çok ülkede gelir idareleri transfer fiyatları incelemelerine artık daha fazla kaynak ayırmaktadır. • Yine bu gelir idareleri daha fazla bilgi alışverişinde bulunmaktadır. • Söz konusu gelir idarelerine • a-bilgi edinme, • b-delillendirme ve • c-hatalı davrananları • cezalandırma konularında yeni araçlar sağlanmıştır. • Ticaret kürselleşmiş ve yüksek teknolojik ürünü mallar artmıştır. • Bağlı şirketler arası ticaret dünya üreticileri arasındaki ticaretin üçte birini, toplam dünya ticaretinin de dörtte birini oluşturmaktadır. Ayrıca sadece bağlı şirketler arasındaki ticaretin miktarı büyük değildir, bunun yanında dünya ticaretinde gelişmiş ve yüksek teknolojili malların oranı da yükselmiştir. Yüksek teknolojili malların transferinde karşılaştırılabilecek fiyat bulmak güç olduğu gibi uygun gerçek ve dürüst fiyatın tespiti de zordur .

  3. PANDORA’NIN KUTUSU AÇILDI-II • Transfer fiyatları hem vergi yükümlüleri hem de vergi idareleri için büyük önem taşımaktadır. Çünkü bunlar farklı vergilendirme yetkileri altında faaliyet gösteren bağlı işletmelerin gelir ve giderlerini ve dolayısıyla vergi matrahlarını önemli ölçüde etkilemektedir…

  4. PANDORA’NIN KUTUSU AÇILDI!-III • TRANSFER FİYATLANDIRMASI • Pozitif/Nötr • Negatif/Yapay • Şirket Stratejisi • Vergi gelirleri tehdit altında • Sermayenin uluslararasılaşması -Küreselleşme • Uluslararası boyutta vergi kayıp ve kaçakları

  5. YENİ OLAN NE? • Yeni olan tek nokta, ilişkili kişiler arasında emsallere uygun fiyat belirleme yöntemlerinin pozitif hukuk metnine dâhil edilmiş olmasıdır. • Bunlar, karşılaştırılabilir fiyat yöntemi, maliyet artı yöntemi ve yeniden satış fiyatı yöntemidir. Bu yöntemler, transfer fiyatlandırması standartlarının oluşmasında uluslararası sıfat ve konumu genel kabul gören OECD’nin önerdiği yöntemlerdir. • Bu yöntemler ve örnekler için Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğine bakılmalıdır. Zaten düşüncemiz ilgili tebliğin mutlaka baştan sonra bir kez okunması ve uygulamada gerekli olacak olan önemli yerlerin altı çizilerek her zaman ulaşılabilir bir yerde tutulmasıdır.

  6. NE GETİRİYOR? • 1) Örtülü Kazanç dağıtılabilecek kişiler “ilişkili kişiler” olarak belirlenmiş ve “ilişkili kişi” tanımı yapılmıştır. • 2) Hali hazırda Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 17. Maddesinde ilişkili kuruluşlar arasındaki 4 bent halinde ayrı ayrı sayılan işlemler, “mal veya hizmet işlemleri” ifadesi kullanılarak daha özet olarak ve fakat daha kapsamlı bir tanımlama ile ifade edilmiştir. • 3) Transfer fiyatı tesbitinde “emsallere uygunluk ilkesi” tanımlanmıştır

  7. 4) Emsallere uygun fiyat tesbitinde uygulanabilecek ve OECD düzenlemeleri çerçevesindeki geleneksel yöntemlerin tanımları verilmiştir. Böylece, halihazırdaki “Örtülü Kazanç” Maddesindeki, nasıl tesbit edileceğine dair hiçbir yöntem önerilmemiş bulunan “emsaline göre göze çarpacak derecede yüksek veya düşük fiyat” uygulanıp uygulanmadığının ne şekilde tespit edileceğine dair yöntemler ortaya konulmuştur. • 5) Mükelleflere, ilişkili kişilerle yaptıkları işlemlerle ilgili olarak belirleyecekleri yöntem konusunda Maliye Bakanlığı’na başvurarak anlaşma yapabilme imkanı getirilmiştir.

  8. 6) “Zararlı Vergi Rekabeti” ‘ne yol açtığı kabul edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılan işlemler de ilişkili kişilerle yapılmış işlem olarak değerlendirilecektir. • 7) Tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılan kazanç, örtülü kazanç şartlarının gerçekleştiği hesap dönemi sonu itibariyle elde edilmiş kar payı sayılacak ve dolayısıyla hem kurumlar vergisine hem de duruma göre temettü • stopajına tabi tutulacaktır.

  9. TF VERGİLEME AMAÇLARI • Transfer fiyatlamanın vergileme ile ilgili amaçları;tarifeleri ayarlamak,vergi düzenlemelerine uymak ve en önemlisi vergi yükünü ayarlamaktır. • KAR AYARLAMASI • G.MADDİ HAK ÖDEMESİNİ AZALTMAK • İTHALAT-İHRACAT ÜZERİNDEKİ TARİFELERİ YÖNETMEK • NAKİT KONTROLÜ

  10. TF U.ARASI AMAÇLARI • Uluslar arası amaçları ise;nakit transfer sınırlamaları,rekabetçi durum,dövizi ayarlamak ve gerçek gelir ve maliyetleri yansıtmadır.

  11. TF İÇ YÖNETİM AMAÇLARI • İç yönetimle ilgili amaçları;adaletli bir performans değerlemesini ilerletmek,yöneticileri motivasyon ve hedef uyumunu teşvik etmektir. • Dünyadaki en büyük 500 çok uluslu şirketi gösteren dünya çok uluslu şirketler rehberinden seçilmiş bulunan halka açık ticaret yapan 179 çokuluslu şirket ile ABD menkul kıymetler borsasında işlem gören 10.000 şirket arasından seçilmiş 363 şirket üzerinde yapılmış bulunan araştırma sonucunda transfer fiyatlamasını bir şirket stratejisi olarak değerlendirenlerin oranının önceki yıllara göre oldukça yüksek bir oranda (%21) ortaya çıkmış olması bunu açıkça göstermektedir…

  12. TF DİĞER AMAÇLAR • Ayrıca,enflasyonu ayarlamak ve sosyal ve politik sorunlar transfer fiyatlamanın amaçlarındandır. • Transfer fiyatlaması,bir çokuluslu şirketin birimleri arasında ya yüksek fiyatla ithalat veya düşük fiyatla ihracat yoluyla finansal kaynakların transferi için kullanılan bir araçtır.

  13. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Çok uluslu şirketler çok çeşitli ülkelerde bulunan bağlı işletmeleri arasında yaptıkları mal,hizmet ve teknoloji transferlerinde ,her ülkenin vergi mevzuatına göre,uyguladıkları düşük veya yüksek fiyatlarla önemli ölçüde vergi kaybına sebep olabilmektedirler. • Dünya ticaretinin % 60’ından fazlası ÇUŞ arasında gerçekleşmektedir.

  14. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-II • Exxon Mobil, Wal-Mart Stores, • General Motors, and Ford Motor 2000 • yılı satıslarının toplamı Afrika • Kıtasındaki tüm ülkelerin Gayri Safi • Milli Hasılasından daha büyüktür. • ÇUS’lara bir Örnek: • McDonald's... • Dünya’da 100 ülke, • 30.000 Restaurant, • Her gün 52.000.000 Müsteri

  15. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-III • Milliyet ve rejim farkı tanımazlar. • Faaliyetleri gelişmiş ve az gelişmiş bütün ülkelere yayılmaktadır. • Çeşitli milliyetlere mensup ve çeşitli dilleri konuşan binlerce işçi,teknisyen ve idari personel çalıştırırlar. • Yıllık satış veya üretim hacimleri bir çok ülkenin milli gelirinden bile daha büyüktür. • Bu şirketler bir bütün olarak dünya çapındaki faaliyetlerinden sağladıkları karlarını maksimize etmeye çalışırlar. • Dolayısıyla üretim ve yatırım faaliyetleri çoğu kez içinde faaliyette bulundukları bireysel ülkelerden bağımsızdır

  16. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-IV • Bunlar ayrıca teknolojik bakımdan ülkeyi dışa bağımlı duruma getirebilmekte ve dışarıya yaptıkları kar transferleriyle ülkenin döviz rezervleri üzerinde önemli baskı doğurabilmektedir. • Çok Uluslu Sirketlerin; • % 40, Transfer Fiyatlandırması EN ÖNEMLİKonu olarak görmekte, • % 52 , 2003-2007 arasında transfer fiyatlaması incelemesine Tabi olduklarını, • incelemeye tabi olanların % 27’nin matrahlarının Vergi idaresince düzeltildigi, • % 65 Bu gün Transfer fiyatlandırmasında BELGELEME’nin iki yıl önceye göre daha çok önem kazandıgını, ancak % 30’nun BELGELEME konusunda hazır oldukları ifade edilmistir.

  17. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-V • Pek çok ülkede gelir idareleri transfer fiyatları incelemelerine artık daha fazla kaynak ayırmaktadır. • - Yine bu gelir idareleri daha fazla bilgi alışverişinde bulunmaktadır. • - Söz konusu gelir idarelerine • a-bilgi edinme, • b-delilendirme ve • c-hatalı davrananları cezalandırma konularında yeni araçlar sağlanmıştır. • - Ticaret kürselleşmiş ve yüksek teknolojik ürünü mallar artmıştır. • Bağlı şirketler arası ticaret dünya üreticileri arasındaki ticaretin üçte birini, toplam dünya ticaretinin de dörtte birini oluşturmaktadır. Ayrıca sadece bağlı şirketler arasındaki ticaretin miktarı büyük değildir, bunun yanında dünya ticaretinde gelişmiş ve yüksek teknolojili malların oranı da yükselmiştir. Yüksek teknolojili malların transferinde karşılaştırılabilecek fiyat bulmak güç olduğu gibi uygun gerçek ve dürüst fiyatın tespiti de zordur .

  18. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-VI • Transfer fiyatlandırması,bir şirket grubunda organizasyona bağlı bir şirketten diğer bir şirkete verilen hammadde,mal veya hizmetler üzerine konulan iç değerdir. • Transfer fiyatlandırması giderek artan bir genel sorun halini alan bir hesap anlaşmasıdır. Dikkatin çoğu,gelir vergisi ödemesinden sakınmak için çokuluslu şirketlerin transfer fiyatlamasını nasıl kullandıkları üzerinde yoğunlaşmaktadır. • Transfer fiyatlama,değişik amaçlarla ve değişik durumlarda kullanılmaktadır. Her bir durumda fiyatlama kararı özel bir amacı başarmaya yöneliktir. Bu amaçları başaracak durumda olma ise çokuluslu şirketlerin varlık nedenidir. • Çünkü,çokuluslu şirketlerin birimleri birbirine bağlıdır ve birbirine muhtaçtır. Uluslararası transfer fiyatlama uygulamalarının amaçları ile ilgili yapılan çalışmalar çokuluslu şirketlerin transfer fiyatlama kararlarında çoklu amaçlar taşıdığını ortaya koymuştur.

  19. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-VII • Fakat çok uluslu şirketler, bir çok sebepten dolayı grup içi işlemler için piyasa fiyatına eşit olan fiyattan daha yüksek veya daha düşük fiyat koyabilmektedirler. Bu durum ise, transfer fiyatlamayı kötüye kullanma olarak isimlendirilmektedir. • Bu durumda önem kazanan nokta;transfer fiyatlarındaki herhangi bir değişikliğin kazancın ve dolayısıyla verginin hangi ülkede tahakkuk edeceğini belirlemesinden kaynaklanmaktadır. Özellikle çok-uluslu şirketlerde yaygın olarak gözlemlenen kötüye kullanma;kazancın yüksek oranda vergiye tabi olduğu ülkelerden düşük oranda vergiye tabi olduğu ülkelere aktarılmasında kendini göstermektedir.

  20. ÖRNEK OLAY-1 • Basit bir örnekle ifade edildiğinde;merkezi Japonya’da bulunan çokuluslu bir şirketin Çin’deki bağlı (tali) şirketinde ürettiği TV parçalarını,ABD’de kurulu bağlı şirketinde monte ederek satması durumunda malların Çin’den ABD’ye geçişinde kullanılan fiyatlar transfer fiyatları olacaktır. Aynı şirketin ABD’deki vergi oranının daha yüksek olması sebebiyle transfer fiyatlarını sun’i olarak yüksek tutup Çin’de daha fazla ABD’de ise daha az kazanç beyan etmesi,böylece toplam vergi yükünü azaltması ise transfer fiyatlarını kötüye kullanmasıdır.

  21. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-VIII • Çokuluslu şirketlerin iki amacı bulunmaktadır. • 1-Vergi yükünü azaltmak • 2-Kar transferi yapmak • Kar transferine yönelik uygulamalar genelde hizmet v.b faturalarda • Bu tür faturalar çoğunlukla kaynakta vergi kesintisine tabi olduğundan vergi yükünün azaltılmasına yönelik önemli bir katkı ortaya çıkmamaktadır. • Vergi yükünü azaltmaya yönelik transferler uluslar arası ticarette • Eğer söz konusu transfer fiyatlaması işlemine konu olan mal herhangi bir gümrük vergisine tabi değil ise transferin boyutları daha da büyümektedir. • Bazan bu tür ticarette ana şirket tarafından dünya piyasalarına göre yüksek fiyatlar uygulanır. • Böylece de şirketin karları alıcı durumundaki şubeden satıcı durumundaki merkeze veya diğer bir şubeye aktarılmış olur. Kuşkusuz bu yolla şirket karlarının toplandığı ülke,kurum kazançlarını nisbeten düşük oranlarda vergilendiren bir ülke olabilir

  22. ÖRNEK OLAY-2 • Amerika’da iş yapan yabancı firmaların yüzde yetmişini oluşturan 46.000 firmanın bugüne dek hiç vergi ödemediği bizzat ABD başkanı Bill Clinton tarafından 90’lı yıllarda ifade edilmiş ve konu seçim malzemesi olarak ta kullanılmıştır. NEDENİ ÇOK AÇIK BELLİ: • TRANSFER FİYATLANDIRMASI

  23. ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER-IX • Çokuluslu şirketlerin en önemli amacı dünya düzeyinde elde edilen gelirleri maksimize etmektir. • Bu nedenle çokuluslu şirketlerle yabancı ülkeler arasında vergisel sorunlar ortaya çıkmaktadır. • Uygulamada her bir ülke vergileme hakkını uyguladığı kaynak,ikametgah veya her ikisinden oluşan bir vergileme sistemine bağlı olarak savunurlar. • Bu iki vergileme ilkesi,çokuluslu şirket grubu içindeki her bir şirketi ayrı bir varlık olarak işleme tabi tutmaktadır. Böylece,gruba dahil her birim elde ettiği gelir oranında vergilendirilir. • Çokuluslu şirketleri vergilemek için bu prensipleri uygulamada,ortaya çıkan en zor konulardan biri vergi amaçları için uygun transfer fiyatlarını belirlemektir.

  24. ÖRNEK OLAY-3 • Örneğin,ana şirketin -biri düşük oranlı vergilerin geçerli olduğu bir ülkede-ÜÇ yavru şirketi bulunmaktadır. Bu şirketler,karın düşük vergi oranı uygulayan ülkedeki şirkette toplanmasını kararlaştırmıştı. • Yüksek vergi oranı uygulayan bir ülkede bulunan ana şirket,mallarını son derecede düşük fiyatlarla düşük vergi oranlı ülkedeki şirkete satmakta;bu şirkette aynı malları çok yüksek fiyatlardan diğer yavru şirkete aktarmaktadır. • Bu yolla,ana şirket düşük fiyatlar nedeniyle,düşük gelir beyan ederek vergi yükünü azaltmaktadır. • Üçüncü yavru şirket,mal alımlarında ödediği yüksek fiyatlar nedeniyle maliyetleri yükselttiğinden düşük gelirle düşük vergi yüküne katlanmaktadır. • İkinci yavru şirket ise düşük fiyatlarla alıp yüksek fiyatlarla sattığı mal üzerinden büyük kar elde etmektedir. Kar bu şirket bünyesine toplandığı halde vergi yükü çok düşük kalmaktadır.

  25. ÖRNEK OLAY-4 • IRS- Glaxo SmithKline Transfer Fiyatlandırması Uyusmazlıgı • 1992, IRS Glaxo SmithKline Holding vergi incelemesine aldı. • 1994, Glaxo SmithKline Holding Pesin fiyat anlasması teklifi (APA) IRS tarafından reddedildi. • 2004, IRS section 482 uyarınca 2.7 Milyar Dolar vergi Tarh etti. (1989-1996 dönemi için) • 2004 Glaxo SmithKline Holding Vergi mahkemesine Dava açtı. • 2005 Glaxo SmithKline Holding vergi mahkemesine ek dava açtı (1997-2000 dönemi için ) • 2006 Glaxo SmithKline Holding 3.4 Milyar dolar vergi ve 1.8 Milyar dolarda vergi alacagından vazgeçmek seklinde 5.2 Milyar Dolar ödemek suretiyle IRS ile Anlastı.

  26. ÖRNEK OLAY-5 • İsveç firması Hoffman-La Roche ve bu şirketin iki ünlü ilacı : Librium ve Valium hakkında. • Her iki ilaç da kullanıcının uyku düzenini etkilemeden sinirlerini ve tansiyonunu yatıştırmaktadır. Bu ilaçların etken maddeleri İsviçre’den İngiltere’deki yan firmaya kg. fiyatları £ 370 (Librium) ve £ 922 (Valium)’dan gönderilmektedir.

  27. İngiltere Tekel Kurulu (British Monopolies Commission)’nun 1970’lerin başında yaptığı bir soruşturma sonucu, aynı etken maddelerin herhangi bir patent sorunu olmaksızın İtalya’dan sırasıyla kg.’ı £ 9 ve £ 20’a kolaylıkla temin edilebilmekte olduğu saptanmıştır. • Söz konusu komisyonun yaptığı incelemeler sonrasında İngiltere’deki Roche firmasının yan kuruluşu, Librium’un satış fiyatını % 40, Valium’un satış fiyatını % 25 oranında düşürmüştür. • Hoffman-La Roche’nin Avustralya, Danimarka, Hollanda, Yeni Zelanda ve o zamanki Batı Almanya’daki firmaları da ilgili hükümetlerce inceleme konusu yapılmıştır. • Daha sonra İngiltere Gelir İdaresi de (British Inland Revenue Board) olayı ayrıca soruşturma konusu yapmış ve La Roche, İngiltere Vergi İdaresine 1.85 milyon pound vergi ödemek zorunda kalmıştır.

  28. ÖRNEK OLAY-6 • 1993 yılında Japon araba yapımcısı Nissan’ın A.B.D.’den vergi kaçırma amacıyla gelirinin bir kısmını Japonya’ya aktardığı gerekçesiyle IRS’e 17 milyar Japon Yeni (144 milyon Dolar) ödemek zorunda kalmıştır….

  29. SAATLİ BOMBA • Transfer Fiyatlaması Yolu ile Örtülü Kazanç Dağıtımı başlığını taşıyan 5520 Sayılı Kanunun 13. maddesinde Şirketler arası kar kaydırması yapan ve bu şekilde vergi matrahını aşındıran gruplar hedeflenmekteydi. Ancak getirdiği veya getireceği uygulamalar ile aralarında ilişki bulunan tüm Grup Şirketlerinin bu ilişkilerini düzenlemesi nedeniyle patlamayı bekleyen bir saatli bombaya dönüştü.

  30. TF NEDİR? TRANSFER FİYATLAMASI Bir işletmenin; -gelir-gider veya kar paylaşımı açısından bağlantılı, -ana şirket veya alt şirketlerle, -yönetim ve denetimi itibarıyla ilişkili olduğu, -ortaklık, iştirak ve şubeleriyle karşılıklı mal / hizmet sunumuna uyguladığı fiyatlamadır.

  31. TÜRKİYE YASAL DÜZENLEMELER • 5520 sayılı yeni KVK (21 Haziran 2006) • 5615 sayılı Kanun GVK (28 Mart 2007) • KVK Mad.13 • GVK Mad. 41/5 • 01.01.2007’den itibaren yürürlükte • 18.11.2007 (genel tebliğ), • 06.12.2007 (BKK)

  32. HÜKÜMETLERİN STRATEJİSİ Günümüzde, hükümet yetkilileri, siyasiler ve medya özellikle transfer fiyatlarının kullanımında vergi etkileri üzerinde durmaktadır. Bu vergi gelirini kendi ülkelerine çekmek isteyen hükümetler kimi zaman transfer fiyatlarının üzerine gitmiş, bu konudaki düzenlemeleri yerli sanayii korumak amacıyla artırmış, hatta çifte vergilendirmeye sebep olmuşlar, kimi zaman ise bilinçli boşluk yaratarak bu vergisiz ya da düşük vergili sistemden yararlanmak isteyen yatırımcılara kucak açmışlardır.

  33. HANGİ İŞLEMLER? • ALIM SATIM İŞLEMLERİ • İMALAT İŞLEMLERİ • İNŞAAT İŞLEMLERİ • KİRAYA VERME, KİRALAMA İŞLEMLERİ • ÖDÜNÇ PARA ALINMASI VERİLMESİ • İKRAMİYE, ÜCRET VE BENZERİ ÖDEMELERİ GEREKTİREN İŞLEMLER • MASRAF PAYLAŞIMINA İLİŞKİN ÖDEMELER • ROYALTY ÖDEMELERİ • LEASING ÖDEMELERİ • FACTORING ÖDEMELERİ

  34. KAPSAMA ALANINDA KİM VAR? • Türkiye'deki tam ve dar mükellef gerçek kişi ve kurumların tamamı, • İlişkili kişilerle gerek yurt içi gerekse yurt dışı faaliyetleri ile ilgili olarak yapılan mal veya hizmet alım yada satım işlemleri transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı çerçevesinde değerlendirilecektir. • Kurumların ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunmaları durumunda, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılacaktır.

  35. Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımından söz edebilmek için; • Bir kurum tarafından bir mal veya hizmet alım ya da satımının yapılmış olması(alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama, kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler de bu kapsamdadır.), • Söz konusu kurumun bu mal veya hizmet alım ya da satımını ilişkili kişilerle yapmış olması, • Bu mal veya hizmet alım ya da satımında "emsallere uygunluk ilkesi"ne aykırı olarak fiyat veya bedel tespiti yapılmış olması gerekmektedir

  36. GVK.'nun 41 inci maddesinin (5) numaralı bendi gereğince, teşebbüs sahibinin ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyatlar üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunması halinde, emsallere uygun bedel veya fiyatlar ile teşebbüs sahibince uygulanmış bedel veya fiyat arasındaki işletme aleyhine oluşan farklar işletmeden çekilmiş sayılacaktır.

  37. TEMEL BAŞLIKLAR VE KAVRAMLAR • Transfer Fiyatlandırması Kavramı • İlişkili Kişilerle İşlemler • Emsal Tespiti • Transfer Fiyatlandırması Yöntemleri • Belgelendirme • Peşin Fiyatlandırma Anlaşması • Gayri Maddi Haklar • Grup İçi Hizmetler • Cezalar • Düzeltme İşlemleri

  38. TEMEL BAŞLIKLAR VE KAVRAMLAR-2 • İlişkili kişi • Emsallere uygunluk ilkesi • Geleneksel işlem yöntemleri • İşleme dayalı kar yöntemleri • Kontrol altındaki işlem • Kontrol dışı işlem • İç emsal • Dış emsal • Karşılaştırılabilirlik analizi • İşlev analizi • İşlem düzeltimi • Belgelendirme

  39. YOL HARİTAMIZ NASIL OLMALI? • Transfer fiyatlamasını ajandanızın en önemli maddelerinden biri olarak dikkate alın. • Çokuluslu bir gruba mensup şirketin yönetici iseniz yeni gelişmeyi grupta bu konuda görevli olan yöneticilere bildirin. • Grup şirketleri birbirlerinden hangi malları ve/veya hizmetleri alıyor listeleyin. • Bu fiyatlarda (yıl içi veya önceki yıllarda) bir değişiklik oldu mu? Neden? • Süreci planlayın, projelendirin, bir proje grubu oluşturun, danışmanınızı belirleyin. • Uygun transfer fiyatlaması politikasını belirleyin ve belgelendirin. • Grubunuzun hangi transfer fiyatlaması yöntemlerini kullandığını ve bunların adil sonuçlar doğurup doğurmadığını bilin ve sürekli test edin. • Grup şirketlerin transfer fiyatlaması uygulamalarının ve belgelendirilmesinin gözden geçirilmesi

  40. YOL HARİTAMIZ NASIL OLMALI? • Şirketinizi mevcut transfer fiyatlaması uygulamalarının analizi • Transfer fiyatlaması stratejisinin oluşturulması • Varsa yurt dışındaki transfer fiyatlaması politikası ve yöntemlerine uygun yapının Türkiye için oluşturulması sürecine destek verilmesi • Fonksiyon analizi çalışmaları • Karşılaştırma çalışmaları • Yapısal ticari değişikliklerin transfer fiyatlaması yönünden gözden geçirilmesi • Mali idare ile yapılacak ön anlaşma sürecinde destek verilmesi • Transfer fiyatlandırması incelemelerinde destek verilmesi • Transfer fiyatlandırılması uyuşmazlıklarında idari aşamada ve yargı aşamasında destek verilmesi

  41. NASIL HAZIRLANMALIYIZ? • TÜM İLİŞKİLİ KİŞİLER BELİRLENMELİ, • TF POLİTİKASI VE BU POLİTİKANIN VARSAYIMLARI OLUŞTURULMALI, • GRUP İÇİ ANLAŞMALARA İLİŞKİN TÜM ANLAŞMALAR VE SÖZLEŞMELER GÖZDEN GEÇİRİLMELİ,(YURT İÇİ VE YURT DIŞI TÜM İLİŞKİLİ İŞLEMLER) • BU KAPSAMDAKİ TÜM İŞLEMLERİN • FİYATLARININ EMSAL BEDELE UYGUN OLUP OLMADIĞI KOTROL EDİLMELİ, • BU KONUDA ULUSAL VEYA ULUSLAR ARASI KIYASLAMALAR YAPILMAYA ÇALIŞILMALI,

  42. NASIL HAZIRLANMALIYIZ?-II • HANGİ YÖNTEMİN İLGİLİ TRANSFERE UYGULANACAĞI BİLİNMELİ VE TF RİSK TANIMLAMASI YAPILMALI, • VERİ BANKALARINA ABONE OLUNMALI, • BU KONU BÜYÜK ORGANİZASYONLAR ŞEKLİNDE ÖNCEDEN EĞİTİLMİŞ BİR BİRİM TARAFINDAN AYRI OLARAK İZLENMELİ, • YAPILAN TÜM İŞLEMLERE İLİŞKİN BİLGİLER BELGELER, NOTLAR VE VARSAYIMLAR ZAMAN AŞIMI SÜRECİNDE KORUNARAK MUHAFAZA EDİLMELİ.

  43. YANSIMALAR • Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı uygulamasının dünyada serbest bölgeler ve uluslararası ilişkilerde ve yoğun olarak çok uluslu şirketlerin vergi avantajı olan yerlerde kar temerküzü oluşturma ve bu çerçevede vergi minimizasyonuna gitme çabaları olduğu bilinmektedir.

  44. YANSIMALAR • Bu müessesenin uluslararası ilişkilerin yanında yurt içindeki şirketler arasında ve özellikle sıklıkla uygulanan grup şirketleri arasındaki mal ve hizmet alım satımı işlemlerinde karşımıza çıkacağı ve bu konuda yoğun ihtilafların yaşanabileceği tahmin edilmektedir. • Kurumlar vergisi kanunu tasarısında yer alan konsolide mali tablolar uygulaması kanunda yer almış olsaydı ve bu çerçevede grup şirketleri konsolide edilmiş mali tablolar üzerinden vergilendirilmiş olsaydı, bu problem önemli ölçüde giderilmiş olacaktı ancak, bu haliyle uluslararası uygulamalar için getirilmiş bir düzenlemenin yurt içindeki şirketler arasında uygulaması son derece tehlikeli bir şekilde ortada durmaktadır.

  45. YANSIMALAR • Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımının şartları (unsurları) şu şekilde sıralanabilir. • 1-    Örtülü kazanç dağıtımı kurumlar tarafından yapılabilir. • 2-    İşlem mal veya hizmet alım-satım işlemi olmalıdır. • 3-    Alım-satım işlemi ilişkili kişilerle yapılmalıdır. • 4-    İşlem emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen fiyat üzerinden yapılmalıdır

  46. ANAHTAR KELİMELER:EMSALLERE UYGUNLUK • Karşılaştırılabilir koşullar” var olduğunda İlişkili kişilerle yapılan Mal veya hizmet alım ya da satımında Uygulanan fiyat veya bedelin, İlişkisiz kişilerin kendi aralarında yaptıkları işlemlerde Oluşacak fiyat veya bedele Eşit (uygun) olması “Hesaplamalara ait kayıt ve belgeler İspat edilebilir olmalı” • Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade eder. (13/3) • Emsallere uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat veya bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak saklanması zorunludur.(KVK 13/3) • Emsallere uygunluk ilkesinin uygulanması, iliskili kuruluslar arasındaki sartlarla birbirinden bagımsız kuruluslar arasındaki sartların karsılastırılması esasına dayanır. Söz konusu sartlarda faklılıklar varsa, farklılıkların incelenen sartları etkileyecek nitelikte olmaması veya yapılan uygun düzeltmelerle farklılıkların • giderilmesi gereklidir.

  47. EMSALLERE UYGUN FİYAT NEDİR? • Emsallere uygun fiyat veya bedele ulasmak için öncelikle İÇ EMSAL kullanılacak, bu sekilde kullanılacak fiyat veya bedellerin bulunmaması ya da güvenilir olmaması halinde • DIŞ EMSAL karşılaştırmada esas alınacaktır. • Emsallere uygunluk ilkesinin uygulanabilmesi, ilişkili kişiler arasındaki işlemlerle ilişkisiz kisiler arasındaki işlemlerin karşılastırılabilir olmasına • Dayanmaktadır.

  48. NASIL EMSAL TESPİTİ YAPACAĞIZ? Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi (ticari piyasa fiyatı) Maliyet Artı Yöntemi Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi Kar bölüşüm yöntemi (fonksiyonlara & risklere göre) Net Kar Marjı Yöntemi Maliye ile anlaşılan yöntem

  49. EMSAL SEÇİMİNDE DANIŞTAY KARARLARI • Emsal seçimi konusunda Danıştay kararları • Bu konuda Danıştay’ın verdiği kararlarda bazı kriterler ortaya konmuştur. Karşılaştırmada; • Verilen hizmetin niteliği, verimlilik ve maliyet yapıları aynı olmalıdır, • İş hacimleri, kârlılık, öz varlığın gelişim seyri ve istikrarı, teşhir faaliyetlerinin ürün satışına etkisi, kapsam, kalite vb konulardaki benzeşme açıkça ortaya konabilmelidir. • Aksi takdirde emsal olarak dikkate alınan şirket veya fiyatın emsal olarak dikkate alınamayacağı yargı kararlarında ifade edilmektedir.

  50. YANSIMALAR • İlişkili kişiler arasındaki işlemlerde uygulanan fiyat emsallere uygunluk ilkesine aykırı tespit edilirse, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı yapıldığı kabul ediliyor ve transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar için cezalı tarhiyat yapılıyor. • Transfer fiyatlandırması sadece ilişkili kişiler arasındaki işlemlerde uygulanacak. Yani  bir işlemin tarafları arasında kanunun aradığı anlamda bir bağ/ilişki varsa, bu işlemde uygulanan fiyatın emsallere uygun olması gerekecektir. • İşlem fiyatının ilişkiden etkilenmemesi gerekecektir.

More Related