Nefize Gökmen, Ömer Deniz, Ayşe Yıldız

1. TÜTÜN FABRİKASINDA ÇALIŞAN İŞÇİLERİN TÜTÜN KULLANIM DURUMLARI, TÜTÜNE BAĞLI SAĞLIK RİSK FAKTÖRLERİNE İLİŞKİN RİSK ALGILAMALARI VE UYGULAMALARI Nefize Gökmen, Ömer Deniz, Ayşe Yıldız

2. GİRİŞ • Uluslararası Çalışma Örgütü uzmanları aktif ve pasif sigara içmeyi iş riskleri arasında saymaktadır. • Sigara dumanı “işyeri karsinojeni” olarak tanımlanmıştır. • Yalnızca sigara tiryakileri için değil aynı ölçüde olmasa da pasif içiciler için de risk söz konusudur

3. GİRİŞ • İş sağlığı; tüm mesleklerde işçilerin bedensel, ruhsal ve sosyal iyilik durumlarını en üst düzeye ulaştırmak ve bu düzeyde sürdürmek; çalışma koşulları yüzünden sağlıklarının bozulmasını önlemek; çalışmaları sırasında sağlıklarına aykırı etmenlerden korumak; onları fizyolojik ve psikolojik durumlarına en uygun bir çalışma ortamına yerleştirmek ve bu durumu sürdürmek; özet olarak işin insana ve insanın işe uyumunu sağlamaktır

4. GİRİŞ • Çalışmak, insan için bir yandan geçim başta olmak üzere değişik gereksinimlerinin karşılanması açısından zorunluluk taşımaktadır. • Bu sürede kişi anatomik, fizyolojik, ruhsal yapısında ve çalışma ortamına ilişkin çevresel etmenlerden kaynaklanan sağlık riskleri ile karşılaşır. • Bu risklerin bir bölümü önlenebilir niteliktedir. • Bir bölümü ise uygun önlemlerle denetim altında tutulabilir

5. GİRİŞ • Ülkemiz nüfusunun %43,6’sının sigara içtiği saptanmıştır.Erkeklerde bu oran %62,8 , bayanlarda bu oran %24,8’dir.Ülkemizde 15 yaş üzerindeki 16 milyon kişinin sigara içtiği ifade edilmektedir. • Lise öğrencilerinin %28,3’ü, orta okul öğrencilerinin %3,5’i, annelerin %30,2’si, öğretmenlerin %50,8’i, doktorların %43,9’u, sporcuların %34,9’u, sanatçıların %46,2’si, gazetecilerin %63,9’u, milletvekillerinin %27,1’i sigara içmektedir .

6. AMAÇ • Aktif ya da pasif sigara içiminin sağlık üzerindeki etkilerinin öneminden hareketle, bu çalışmamız tütün fabrikasında çalışan işçilerin tütün kullanım durumlarını saptamak, tütüne bağlı sağlık risk faktörlerine ilişkin risk algılamalarını ve uygulamalarını tanımlamak, bunları etkileyen kişisel ve işyerine bağlı faktörleri belirlemek amacıyla planlanmıştır.

7. GEREÇ VE YÖNTEM • Çalışma İstanbul Tekel Sigara Fabrikası’nda çalışan 270 işçiyle yapılmıştır. • Çalışmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen anket formu kullanılmıştır. • Çalışmada verilerin analizi bilgisayar ortamında yapılmış, yüzde dağılımları, ki-kare ve ANOVA testi kullanılmıştır.

8. BULGULAR • İşçilerin • %65,6’sı erkek, %34,4’ü kadın • 18-25 yaş grubunda >>> %18,1’i • 26-40 yaş grubunda >>> %30’u • 41 yaş ve üzeri >>> %51,8’İ

9. BULGULAR

10. BULGULAR • Tütün hazırlama • Sigara imalat • Puro-pipo • Kalite kontrol • Filtre-çubuk • Mamul tütün • Makine bakım • Levazım • Yuva • Muhasebe • Personel • İaşe TÜTÜNE MARUZ KALAN TÜTÜNE AZ MARUZ KALAN TÜTÜNE HİÇ MARUZ KALMAYAN

11. İŞÇİLERİN ÇALIŞTIKLARI BÖLÜMLERE GÖRE DAĞILIMI

12. İŞÇİLERİN SİGARA /TÜTÜN MAMÜLÜNÜ KULLANMA ÖZELLİKLERİNE GÖRE DAĞILIMI

13. ÇALIŞTIKLARI BÖLÜME GÖRE, İŞÇİLERİN TÜTÜNE BAĞLI SAĞLIK RİSK FAKTÖRLERİNİ ALGILAMALARI

14. ÇALIŞTIKLARI BÖLÜME GÖRE, İŞÇİLERİN TÜTÜNE BAĞLI SAĞLIK RİSK FAKTÖRLERİNİ UYGULAMALARI

15. CİNSİYETE GÖRE, İŞÇİLERİN TÜTÜNE BAĞLI SAĞLIK RİSK FAKTÖRLERİNİ ALGILAMALARI

16. CİNSİYETE GÖRE, İŞÇİLERİN TÜTÜNE BAĞLI SAĞLIK RİSK FAKTÖRLERİNE İLİŞKİN UYGULAMALARI

17. SONUÇ • Bu çalışma, sigara fabrikasında çalışan işçilerin tütüne bağlı sağlık risk faktörlerine ilişkin algılamalarının azımsanmayacak ölçüde yüksek olmasına rağmen bu risk faktörlerine karşı gerekli önlemleri uygulama konusunda yetersiz olduklarını düşündürmektedir. • Bu çalışma ayrıca işçiler arasında sigara içme oranının oldukça yüksek olduğunu düşündürmektedir.