Námsmat í myndlist

1. Námsmat í myndlist Hvað er sköpunarhæfni? Verður hún metin? Er hægt að kenna sköpunarhæfni? Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

2. Umfjöllunarefni: • Námsmat í myndlist; mat á námsvinnu og námsárangri • Portfolio (verkmappa – ferilmappa – sýnismappa) • Sköpunarferli – fullunnið verk • Aðferð og rannsókn Lars Lindström... Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

3. Námsmat í listum • Jákvætt framlag til lærdóms nemenda • Hvetjandi og lýsandi • Endurgjöf um framvindu námsins • mikilvægt í hinu listræna sköpunarferli • Eykur persónulegan og félagslegan skilning á hverjum nemanda • Sjálfsmat og félagamat Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

4. Námsmat og áhrif á listrænan þroska nemenda... • óaðskiljanlegur þáttur sköpunar, túlkunar, skynjunar • framþróun nemenda • endurgjöf • sjá fyrir næstu skref • nemendur auka við skilning, þekkingu og hæfni Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

5. Mismunandi tilgangur með námsmati... • Stöðumat (placement assessment) • Leiðsagnarmat (formative assessment) • Greiningarmat (analytic assessment) • Yfirlitsmat (summative assessment) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

6. Að meta... að fella dóma um námsárangur • hugsanlega það vandasamasta í starfi kennara • að meta árangur nemenda þar sem ekki er stefnt að stöðluðum árangri • listgreinakennarar stefna að því að hver nemandi nái persónulegum markmiðum (Wolfe, 1997) • árangur námsins afstæður Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

7. Viðmið myndlistakennara... • Tæknileg færni í meðferð miðla • Hæfni til að þróa og túlka hugmynd • Geta til persónulegrar útfærslu í margskonar efnivið (MacGregor 1992) • Hugmyndavinna • Sköpun og sjónræn skynjun • Fjölbreyttar aðferðir til túlkunar • Kynnist sem flestum tegundum efna til að vinna í... (Jóh. Þ. Ingimarsdóttir 2000) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

8. Viðmið íslenskra kennara • Iðni, virkni, vinnusemi, vinnubrögð, áhugi, ástundun, nýting tímans • Sjálfstæði og frumkvæði • Fullunnin verk • Góð hegðun, að nemendur vinni ekki undir getu • Færni, hugmyndaflug og sköpun (Jóh. Þ. Ingimarsdóttir 2000) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

9. Fjölbreytni í námsmati • mismunandi viðmiðanir • margslungnar matsaðferðir myndlistakennara ryðja sér rúms í fleiri námsgreinum • Portfolio(verkmappa – ferilmappa – sýnismappa) • portfolio mat á sér sögulegan grunn í sjónlistum Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

10. Portfolio (verkmappa – ferilmappa – sýnismappa) • Mat byggt á verk- eða ferilmöppum ákjósanlegur valkostur í námsmati (Gitomer, Grosh, & Price 1992) • Fullunnin verk nemenda • gögnin um vinnuferlið • Skissur, drög, hugmyndir og tilraunir • Sjálfsmat og athuganir nemandans, kennarans og félaganna Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

11. Mat á vinnumöppum nemenda í myndsköpun... • Verkefni Lars Lindström ofl. (1998) • Er hægt að leggja mat á sköpunarhæfni - sköpunarferlið? • Að meta hið ófyrirsjáanlega, hið tvíræða • Framfarir í skapandi starfsemi nemenda • Hið listræna ferli og lokaniðurstaða Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

12. Að meta ferlið af sömu ákefð og fullunnið verk • Sköpunarhæfni í sjónlistum hefur tvær megin víddir; afurðin og ferlið, sem ber að skoða hvert fyrir sig þegar verk nemenda eru metin • Upplýsingar um námsferil nemandans í vinnumöppum • frumdrög, teikningar, fullunnin verk, skissu-eða skráningarbók, frumgögn til hugljómunar og myndbandsupptaka með viðtali við nemandann (Lindström 2006) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

13. Viðmið • rannsóknarvinna • leita leiða til lausna, áskorun, hvatning • hugvitsemi • leitar nýrra leiða (býr til verkefni), tekur áhættu • hæfileiki til að nota fyrirmyndir (models) til hugljómunar • leitar markvisst að efni í fyrirmyndir • hæfileiki til að beita sjálfsmati • lýsir, ígrundar, leggur mat á (Lindström 2006) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

14. Niðurstöður... • að meta ferlið hvorki erfitt né ómögulegt • að nálgast hugsanir nemenda (viðtöl + skissu- skráningarbækur) • viðtölin tengdust sjálfsmati nemenda og framgangi verkefna • veita innsýn í hvernig börn og ungmenni nálgast skapandi starfsemi (Lindström 2006) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

15. Er hægt að kenna sköpunarhæfni? • Fjölþætt námsmat veitir nemendum endurgjöf og hvetur til dáða • Gerir þeim kleyft að meta hvar styrkur þeirra liggur og koma auga á hvar þeir þurfa að bæta sig • Nemendur og kennarar þurfa að vera meðvitaðri um ferliþætti vinnunnar • Mikil framför í myndverkum nemenda en ekki í þeim þáttum sem ferlisviðmiðin náðu til (Lindström 2006) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007

16. Námsmat er lykilatriði í lærdómsferlinu • Ekki eingöngu mál kennarans og nemandans • Nemendur eiga að fá tækifæri til að leggja mat á eigin vinnu og vinnu skólafélaganna • Skólar geta stuðlað að því að nemendur þroski sköpunarhæfni sína með áherslu á viðmiðin fjögur (Lindström 2006) Rósa K. Júlíusdóttir Háskólinn á Akureyri 2007