Download
1 / 25
250 likes | 355 Views
Projekt jest finansowany ze Śródków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013.
E N D
Projekt jest finansowany ze Śródków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013 Prezentacja wyników badania ewaluacyjnego Realizacja zobowiązań wynikających z dyrektyw UE w zakresie zrównoważonego rozwoju poprzez działania współfinansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013
WYKONAWCA BADANIA:ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z .o. ul. Grunwaldzka 5, 99-301 Kutno ZAMAWIAJĄCY: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu, Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń TERMIN REALIZACJI BADANIA: październik 2013 r. - kwiecień 2014 r. Prezentacja przedstawia główne wyniki oraz wnioski i rekomendacje z badania. Pełny opis można znaleźć w raporcie końcowym znajdującym się na stronie internetowej pod adresem: http://www.mojregion.eu/regionalny-program-operacyjny-wojewodztwa-kujawsko-pomorskiego/ewaluacja/baza-badan.html
Cel badania • Określenie wpływu projektów współfinansowanych z RPO WK-P na lata 2007-2013 na poprawę stanu środowiska i realizację ochrony przyrody. • Ocena jak oraz w jakim stopniu RPO WK-P na lata 2007-2013 zrealizował zobowiązania wynikające z dyrektyw UE w obszarze: • ochrony środowiska, • ochrony przyrody, • gospodarki wodnej i odpadowej, • oraz w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Metodologia badania • BADANIE JAKOŚCIOWE – Indywidulane wywiady pogłębione z przedstawicielami Instytucji Zarządzającej RPO WK-P, N=10 (osoby zajmujące się zarządzaniem i wdrażaniem działań objętych badaniem oraz osoby zajmujące się monitorowaniem, analizą i sprawozdawczością realizacji programu). • BADANIE ILOŚCIOWE – wywiady telefoniczne CATI z przedstawicielami projektów zrealizowanych w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013, N=219. • ANALIZA CASE STUDY, N=8. • PANEL EKSPERCKI - do dyskusji zostało zaproszonych 10 osób. • ANALIZA DANYCH ZASTANYCH
Analiza danych zastanych _ Dyrektywy • Dyrektywa 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (Dyrektywa 1). • Dyrektywa 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywa 2). • Dyrektywa 2009/14/WE w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dyrektywa 3). • Dyrektywa 91/271/EWG dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (Dyrektywa 4). • Dyrektywa 2000/60/WE ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie Polityki wodnej (Dyrektywa 5). • Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dyrektywa 6). • Dyrektywa 2008/98/WE w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dyrektywa 7). • Dyrektywa 2002/49/WE odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dyrektywa 8).
Analiza danych zastanych _ Projekty • Za główny czynnik wyboru do analizy projektów w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013, uznano kategorię interwencji. • W zależności od kategorii interwencji, w którą wpisuje się dany projekt, został on przeanalizowany pod kątem różnych pytań badawczych. • Analizie zostały poddane informacje pochodzące z umów o dofinansowanie projektów oraz wniosków końcowych o płatność (w przypadku projektów, które się już zakończyły).
Obszary tematyczne jakie zostały przeanalizowane w ramach badania • Analiza założeń projektowych, stanu prac projektów, efektów realizacji projektów. • Ocena zapisów projektów pod kątem środowiskowym. • Określenie, które projekty miały wpływ na wypełnienie zobowiązań zapisanych w poszczególnych dyrektywach. • Identyfikacja potencjalnych zagrożeń i problemów w wypełnianiu dyrektyw UE. • Analiza czynników jakie mają wpływ na dotychczasową realizację wymogów wynikających z dyrektyw UE.
Charakterystyka działań realizowanych w ramach projektów • 79 przedsięwzięć miało na celu poprawę wydajności energetycznej. • 3 projekty dotyczyły rozbudowy oczyszczalni ścieków, zwiększenia przepustowości i ilości oczyszczanych ścieków. • 13 projektów było realizowanych z zakresu termomodernizacji. • 8 projektów przyczyniło się do realizacji selektywnego zbierania, ponownego wykorzystania oraz recyklingu materiałów odpadowych. • 7 projektów obejmowało zagadnienia związane z hałasem. • 31 beneficjentów w swoich projektach zawarło zagadnienia z zakresu wsparcia ochrony przyrody i edukacji ekologicznej. • 25 projektów realizowanych było na obszarach objętych ochroną, w tym na obszarze Natura 2000. • Żaden z analizowanych projektów nie zakładał zniszczenia lub degradacji siedlisk (roślin, grzybów, ptaków, nietoperzy, zwierząt).
Dyrektywyuwzględnianeprzezwnioskodawców Źródło: Opracowanie własne ASM na podstawie wyników badania CATI z przedstawicielami projektów zrealizowanych w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013. (N=219). Procenty nie sumują się do 100% ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną dyrektywę.
Udział środków przeznaczonych na realizację celów osi w ogólnej kwocie wkładu wspólnotowego (EFRR)
Adekwatność alokacji przewidzianej w RPO WK-P na lata 2007-2013 w obszarze środowiskowym do potrzeb i możliwości beneficjentów Badanie miało także na celu określenie czy według beneficjentów otrzymane przez nich wsparcie finansowe działań o charakterze środowiskowym było wystarczające. Źródło: Opracowanie własne ASM na podstawie wyników badania CATI z przedstawicielami projektów zrealizowanych w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013. (N=219).
Utrudnienia związane z realizacją projektu zgodnie z poszczególnymi Dyrektywami Źródło: Opracowanie własne ASM na podstawie wyników badania CATI z przedstawicielami projektów zrealizowanych w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013. (N=219).
Główne przyczyny utrudnień związanych z wdrażaniem projektów zgodnie z Dyrektywami • Dyrektywa w sprawie jakości powietrza (Dyrektywa 5) • Konieczność wykonywania dodatkowych badań i audytów dotyczących wskaźników jakości powietrza (w tym pyłów). • Konieczność zmiany założeń i zakresu termomodernizacji m. in. zmiany parametrów materiałów termoizolacyjnych, systemów grzewczych, metod docieplania budynków). • Dyrektywa dotyczącą oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dyrektywa 6) • Wydłużenie przygotowania procesu inwestycji/realizacji projektu w związku z koniecznością uwzględnienia wytycznych zawartych w Dyrektywie. • Dyrektywa dotyczącą ochrony dzikiego ptactwa (Dyrektywa 7) • Zalecenie dotyczące konieczności oznakowania mostu lub budowy wież. • Konieczność wykonywania dodatkowych opracowań np. ekspertyz związanych z oddziaływaniem inwestycji na obszary Natura 2000. • Dyrektywa w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywa 8) • Wydłużenie procesu przygotowania inwestycji oraz ich realizacji z uwagi na konieczność wykonania powtórnych ocen oddziaływania na środowisko.
Czynniki wpływające na dotychczasową realizację wymogów wynikających z dyrektyw UE • Respondenci badania CATI zostali poproszeni o ocenę, czy obowiązujące regulacje dotyczące wskaźników i wymogów w obszarze środowiskowym są powiązane z częstotliwością ubiegania się o środki z Regionalnego Programu Operacyjnego przez beneficjentów. Źródło: Opracowanie własne ASM na podstawie wyników badania CATI z przedstawicielami projektów zrealizowanych w ramach RPO WK-P na lata 2007-2013. (N=219).
Potencjalne zagrożenia i problemy w wypełnianiu Dyrektyw Dzięki danym uzyskanym z badania przeprowadzonego metodą CATI oraz w oparciu o informacje wynikające ze zrealizowanych wywiadów pogłębionych udało się określić potencjalne zagrożenia i problemy związane z wypełnianiem dyrektyw UE objętych badaniem. Do najważniejszych zagrożeń zaliczono: • brak wiedzy o obowiązkach wynikających z dyrektyw unijnych, a takżeo konsekwencjach wynikających z ich nieprzestrzegania, • brak wyspecjalizowanej kadry u projektodawców, • niepełne wdrożenie prawa unijnego do prawa krajowego oraz niejasności w interpretacji przepisów prawa, • nieprawidłowości na etapie realizacji projektów.
Uniknięcie zagrożeń w przyszłej perspektywie finansowej Według respondentów (IZ i wnioskodawcy) uniknięcie zagrożeń w przyszłej perspektywie finansowej jest możliwe poprzez: • wprowadzanie jasnych procedur i przepisów, • dokonanie jednoznacznego przełożenia prawa wspólnotowego na krajowe, • informowanie o zmianach w przepisach z odpowiednim wyprzedzeniem oraz pokazanie praktycznych jego aspektów, • zwiększenia działalności informacyjno-promocyjnej.
Dobre praktyki przyczyniające się do skutecznej realizacji dyrektyw UE • Szkoleniaoraz warsztaty dla beneficjentów na etapie oceny formalnej i konkursów, które miały na celu przybliżenie celów realizowanego działania w ramach RPO. • Punkty informacyjne, których celem jest wsparcie beneficjentów w zakresie kontynuowania rozpoczętych lub planowanych przedsięwzięć w ramach obowiązujących ustaleń oraz programów. • Wsparcie potencjalnych beneficjentów przy tworzeniu wniosku i przygotowaniu projektu, a w następnie współpraca z opiekunem projektu w fazie jego wdrażania. • Współpraca IZ z innymi instytucjami czy podmiotami, które specjalizują się w ochronie środowiska oraz działają w tym obszarze.
Czynniki zewnętrzne osłabiające wpływ Programu na realizację wytycznych wynikających z dyrektyw UE • Uwarunkowania proceduralne czyli brak dostosowania norm i przepisów unijnych do realiów krajowych i regionalnych w taki sposób, aby mogłyby być natychmiast wdrażane. • Kryzys przekładający się na mniejsze dochody jednostek, a co za tym idzie, skutkujący brakiem lub ograniczeniami w zakresie środków własnych na inwestycje i działania. • Proces informacyjny, czyli brak wiedzy na temat dyrektyw i ich treści na różnych szczeblach.
Główne pytania badawcze • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do poprawy stanu chemicznego i ekologicznego wód powierzchniowych i podziemnych? • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do realizacji selektywnego zbierania oraz ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów odpadowych? • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych na składowiska? • Czy w wyniku realizacji projektu doszło do poprawy wydajności energetycznej? • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do ograniczenia zużycia energii? • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do zmniejszenia emisji dwutlenku siarki, pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5, ołowiu i tlenku węgla w powietrzu? • Czy przedsięwzięcie przyczyniło się do zmniejszenia hałasu?
Główne pytania badawcze • Czy realizacja projektu przyczyniła się do zniszczenia lub degradacji siedlisk (roślin, grzybów, ptaków, nietoperzy, zwierząt)? • Czy projekt był realizowany na obszarach objętych ochroną, w tym na obszarach Natura 2000? • Czy i w jakiej skali badane projekty realizowały zagadnienia z zakresu transportu przyjaznego środowisku (transport kolejowy, transport miejski, ścieżki rowerowe)? • Czy i w jakiej skali badane projekty realizowały zagadnienia z zakresu odnawialnych źródeł energii? • Czy i w jakiej skali badane projekty realizowały zagadnienia z zakresu gospodarki ściekowej? • Czy realizacja wytycznych wynikających dyrektyw UE może wiązać się z negatywnymi konsekwencjami dla regionu ?
