Dr. MEHTAP ASLAN

1. KANSERDEN KORUNMA Dr. MEHTAP ASLAN

2. İngilizce “yengeç (burcu)” YENGEÇ düşmanını kıstırdıktan sonra sıkıca tutuyor, yavaş yavaş kemirerek yiyor. KANSER de tedavi edilmediği takdirde, insanı giderek zayıflatıp halsiz düşürüyor ve sonunda öldürüyor. KANSER “Cancer”

3. Vücudumuzda tümorganlar hücrelerden oluşur. Sağlıklı vücut hücreleri bir düzen içindebölünebilme yeteneğine sahiptirler. HÜCRE Hücreler vücudumuzun en küçük yapıtaşlarıdır.

4. KANSER OLUŞUMU Etkenler ile hücrenin anormal çoğalması Normal hücre Tümörün kan dolaşımı sisteminden beslenmesi Tümörün kan dolaşım sistemi ile diğer organlara hücum etmesi

5. Hücrelerin kontrolsüzve sürekli çoğalmaları sonucu oluşan, tedavi edilmediğinde yakındaki ve uzaktaki organlara yayılan bir hastalıktır. KANSER NEDİR?

6. Hangi organlarda kanser olur? • Kanser tek bir organ hastalığı olmayıp, vücuttaki tüm doku ve organlarda gelişebilir.

7. TÜMÖRLER GELİŞTİKLERİ YERDE SINIRLI KALANLAR ÇEVRE DOKU VE ORGANLARA YAYILAN KÖTÜ HUYLU İYİ HUYLU KANSER

8. Dünyanın her yerinde her 4 kişiden biri yaşamının bir döneminde KANSER 1/4

9. DEĞİŞTİRİLEMEZ DEĞİŞTİRİLEBİLİR KANSERİN NEDENLERİ

10. DEĞİŞTİRİLEMEYEN NEDENLER • YAŞ • CİNSİYET • IRK • GENETİK YATKINLIK

11. Yaş ilerledikçe kadınlarda meme kanseri, erkeklerde prostat kanseri riski artmaktadır. YAŞ

12. KADINLARDA Meme Kanseri Rahim-Yumurtalık Kanseri Mide–Barsak Kanseri Akciğer Kanseri ERKEKLERDE Akciğer Kanseri Prostat Kanseri Mide-Bağırsak Kanseri CİNSİYET

13. Beyaz ırka mensup insanlarda deri kanseri görülme sıklığı daha yüksek IRK

14. Birinci derece akrabalarında kanser öyküsü olan bireylerde kanser görülme sıklığı diğer insanlara göre daha fazladır. Meme kanseri Bağırsak kanseri Prostat kanseri KALITSAL FAKTÖRLER

15. DEĞİŞTİRİLEBİLİR NEDENLER • ÇEVRESEL ETKENLER • ZARARLI ALIŞKANLIKLAR • BESLENME ALIŞKANLIKLARI • ENFEKSİYÖZ AJANLAR • KİMYASAL KARSİNOJENLER

16. Güneşin zararlı etkileri (solaryum) Coğrafi özellikler Hava kirliliği 1. ÇEVRESEL FAKTÖRLER

17. Yaz aylarında özellikle 11.00-15.00 saatleri arasında güneşe çıkılmamalıdır. Güneşte yanmaktan kaçınılmalı, güneşlenilecekse koruyucu krem ve geniş kenarlı şapka kullanılmalıdır. Solaryum tercih edilmemelidir. GÜNEŞTEN KORUNMA

18. Röntgen gibi radyasyona neden olan etkenlere fazla maruz kalmak Fazla cep telefonu kullanmak! RADYASYON

19. Radyolojik tetkikleri ancak doktor tavsiyesi ile yaptırın. Bebek ve çocukları televizyon, bilgisayar gibi radyasyon yayan cihazlardan uzak tutun. ÇOCUKLARI TV VE BİLGİSAYARDAN UZAK TUTUN !

20. Sigara Alkol Sağlıksız cinsel yaşantı Kötü beslenme Uyuşturucu bağımlılığı 2. ZARARLI ALIŞKANLIKLAR

21. Kanserin en önemli nedenisigara kullanmaktır. Sigara dumanına maruz kalmak da sigara içmek kadar risklidir. SİGARA

22. SİGARA Akciğer kanseri • Gırtlak • Ağız boşluğu-yemek borusu kanseri • Mide-barsak kanseri • Pankreas kanseri • Böbrek ve mesane kanseri • Meme ve rahim kanseri

23. Sigara ve tütün kullanmayınız.Sigara kullanılan yerlerde bulunmayınız.

24. Orta derecede sigara içilen bir büroda: 5 sigara içmiş kadar Çok sigara içen birinin oda arkadaşı: 27 sigara içmiş kadar PASİF SİGARA İÇİMİ

25. Çok miktarda ve uzun süreli alkol alımı ağız, yutak gırtlak ve yemek borusu kanserlerini arttırmaktadır. Alkol

26. 3. BESLENME ALIŞKANLIKLARI • Yağlı yiyecekler • Fazla protein • Aşırı et tüketimi • Kimyasal katkı maddesi içeren gıdaları fazla tüketmek.

27. Meme Böbrek Rahim Yemek borusu Barsak ŞİŞMANLIK KANSER RİSKİNİ ARTIRIR

28. Hayvansal gıdaların fazla tüketimi meme, rahim, prostat, kalınbarsak-rektum, pankreas ve böbrek kanseri riskini artırır. YANLIŞ BESLENME

29. Kızartmaların fazla tüketimi Sıvı yağ yerine katı yağların tüketimi Kanserden koruyucu yağların kullanılmaması (zeytinyağı gibi…)‏ BESLENME ALIŞKANLIKLARI

30. Kızartma, tütsüleme, mangal yerine fırında pişirme, haşlama gibi yöntemler Besinleri doğru şekilde pişirmeliyiz.

31. Tuz ve salamura gibi tuzlu gıdaların fazla tüketimi mide kanseri riskini arttırmaktadır. Turşu, ketçap, hardal, salamura zeytin gibi tuzu fazla olan besinlerden uzak durmalıyız. YANLIŞ BESLENME

32. Şekerli gıdaların fazla tüketimi (özellikle çay şekeri) kolon, rektum ve pankreas kanseri riskini arttırmaktadır. YANLIŞ BESLENME

33. Hazır gıdalarda bulunan koruyucu katkı maddeleri kanser oluşumunda önemli bir etkiye sahiptir. (Mide ve yemek borusu kanserleri) Salam, sosis, cips, bisküvi gibi… YANLIŞ BESLENME

34. Az posalı beslenme kanser riskini arttırır. Posalı yiyeceklerin tüketimi kalınbarsakkanserlerini önlemektedir. YANLIŞ BESLENME

35. YANLIŞ BESLENME * İyi koşullarda depolanmayan tahıllar * Kurutulmuş meyveler * Peynirde oluşan zararlı küfler yemek borusu ve karaciğer CA

36. Besin saklamak için üretilmiş kaplarda (boyalı olmayan cam kaplar gibi), Küf oluşmayacak şekilde Uygun ısıda ve sürede saklamalıyız. Besinleri Saklama

37. Bazı sebzelerin (lahana, brokoli, salatalık, maydanoz, biberiye, soya fasulyesi) içerdikleri bazı maddelerle kansere karşı koruyucu etki gösterdiği bilinmektedir. Şifalı otlar! Kansere Karşı Koruyucu Besinler

38. 4. VİRÜSLER • Helicobacter Pylori Mide kanseri • Hepatit C Virüsü Karaciğer kanseri • Ebstein-Barr Virusü Lenf kanseri • Papilloma Virüsü Rahim ağzı kanseri riskini artırır

39. Kişisel hijyene dikkat edilmeli Cinsel ilişki sırasında kondom kullanılmalı BULAŞICI HASTALIKLARDAN KORUNMA

40. Katran ve kömürün yanma ürünleri, benzen, asbest, krom vb.. maddelerle temasın kanser oluşumuna yol açtığı bilinmektedir. Boya sanayi …. mesane Plastik sanayi …. Karaciğer Böcek öldürücülerden kaçınılmalı, kullanılan ortama belli bir süre girilmemelidir. 5. KİMYASAL KARSİNOJENLER

41. Hareketsizlik sağlığımızı birçok yönden olumsuz etkilemektedir. Günlük düzenli yapılan aktiviteler kolon, meme ve akciğer kanserine karşı koruyucudur. HAREKETSİZ YAŞAM

42. KANSERİN NEDENLERİ Sigara Bazı Virüsler Radyasyon Alkol Kimyasal Maddeler Yanlış Beslenme Çevre Kirliliği Hareketsiz Yaşam Aşırı Güneş Işını-Solaryum Aşırı Röntgen Işını Genetik ve Yaş

43. Herhangi bir organın sürekli tahriş olması ilerde kanser oluşumuna yol açabilir. Diş etlerini tahriş eden protez, Sürekli acı ve sıcak yeme ağız ve dil kanseri Tahriş ve yaralama

44. KANSERDE ERKEN TANI • Tedavi şansını arttırır. • Tedaviyi kolaylaştırır. • Tedavi giderlerini azaltır. • Doku ve organ kaybını önler. • Sakatlık bırakmaz. • HAYAT KURTARIR

45. Meme Kanseri Rahim ağzı Kanseri Cilt Kanseri Prostat Kanseri Barsak Kanseri ERKEN TANIYLA TESPİT EDİLEBİLİRKANSERLER

46. Kanserin ön belirtilerine karşı dikkatli olun, Belirli aralıklarla sağlık muayenesi yaptırın, Doktorun isteyeceği tetkikleri yaptırın. KANSERDE ERKEN TANI İÇİN

47. Vücudumuzda elle hissedilen şişlikler Siğil ve benlerde belirgin değişiklik BELİRTİLER

48. Uzun süren, iyileşmeyen yaralar Yutma güçlüğü veya hazımsızlık BELİRTİLER

49. Beklenmeyen kanama ve akıntılar Uzun süren ses kısıklığı ve öksürük BELİRTİLER

50. Tuvalet alışkanlıklarındaani değişiklik Açıklanamayan kilo kaybı BELİRTİLER