Oral Kavite ve Orofarenks Malign Tümörleri

1. Oral Kavite ve Orofarenks Malign Tümörleri

2. ORAL KAVİTE-Anatomi Vermilyondan orofarinkse kadar • Dudaklar • Bukkal mukoza • Retromolar trigon • Üst ve alt alveolar ark • Ağız tabanı • Sert damak • Dil 2/3 ön kısmı

3. OK TÜMÖRLERİ-Etyoloji • Sigara-tütün-alkolbirlikte fazla • Ultraviyole,

4. Mekanik irritasyon • Kimyasal-İzopropil yağlar, sülfürik asit, nikel

5. Metabolik bozukluklar • Diyet- meyve sebze tüketim azlığı, • A vitamin, Riboflavin ve Fe azlığı • Viral-Human papilloma virus, HIV • İmmunolojik....

6. PREMALİN LEZYONLAR • Lökoplaki • Beyaz plaklar • En sık bukkal mukoza ve komissürde • Sigara, alkol, travma • Malign dönüşüm(%5-15) • Tanı-biopsi • Tedavi-takip, lokal eksizyon

7. Eritroplaki • Kırmızı plaklar • Histolojik olarak hemen her zaman displazi gösterir, • Malin dönüşüm yüksek-%50’den fazla • Tedavi-lokal eksizyon, yakın takip

8. Mukozal atrofi • Liken planus: %5 malign transformasyon

9. Malin Dönüşüm Riskini Arttıran Faktörler Ağız tabanı, dil ventral yüzü, dudak mukozal yüzü, gingivobukkal sulkusta yerleşmiş olması Noduler olma İleri yaş Hastanın Kadın olması Uzun süreden beri bulunması Histolojik incelemede displazi görülmesi

10. MALİGN LEZYONLAR • Squamöz hücreli karsinom(%95) • Minör tükrük bezi tümörleri Adenoid kistik yada mukoepidermoid karsinom • Lenfoma: (Waldeyer halkası) • Melanom • Kaposi sarkomu

11. Kaposi Sarkomu HIV+ / AIDS ile birlikte olabilir

12. Skuamöz Hücreli Karsinom • Ülseratif, eksofitik yada endofitik-infiltratif olabilir, endofitik olanlar daha tehlikelidir, ülseratif sık. • İlk muayenede %30 lenfatik met. (+), tümörün boyutu ile ilişkili • Orta hatta yakın olanlarda kontralateral met olabilir.

13. Skuamöz Hücreli Karsinom • Geç dönemde en sık kemik ve akciğere metastaz olur. • %15 multipl primer kanser vardır. • (Verrüköz karsinomda HPV 16 sorumlu. En sık yanak mukozası ve gingivada, lenf nod met. nadir)

14. OK LENFATİK YAYILIM • Başlangıçta I Bölgeye • sonra üstve orta juguler(II ve III) zincire • bazen direkt III. Bölgeye • Retrofarengeal nodlar, arka üçgen…

15. ileri ve orta hat yerleşimli TM’lerde bilateral yayılım • T1--- %10, • T2--%10,20,30

16. TEŞHİS • Anamnez • Baş boyun klinik muayenesi • Panaromik grafi • BT • MRI • Biopsi

17. SEMPTOMLAR • Persistan ağrı • Disfaji • Kilo kaybı • Boyunda kitle • İyileşmeyen ülser ve halitozis • Trismus • Çiğneme sorunu, dişlerde dökülme • Kitle

18. EVRELEME • T0: primer TM yok • T1: 2 cm veya daha az • T2: 2-4 cm • T3: 4 cm den büyük • T4: komşu yapılara invaze- kemik, cilt, maksiller sinüs, dil derin kasları, boyun yumuşak dokuları... • N1: 3 cm den k., aynı taraf, tek • N2: 3-6 cm tek(N2a), ipsilat. 6 cm den küçük(N2b), bilat. 6 cm den küçük(N2c). • N3: 6 cm den büyük

19. TEDAVİ Primer tedavi cerrahi ve kombine tedavi Evre I, II(Tı,T2) cerrahi ve RT eşit sağ kalım %65-75 Evre III-IV(T3-T4) Cerrahi+ RT, sağ kalım %20-30 Hedef primer tümör ve boyun İleri evrede kozmetik ve fonksiyonel problemler Hastayı bilgilendirme.... Multidisipliner ekip çalışması...,

20. PREOPERATİF DEĞERLENDİRME • Histopatoloji, • Tümörün yerleşimi • Evreleme: TNM, derinlik • Genel durum • İkinci primer-en sık eğız tabanı %30 • Dental-periodontal değerlendirme

21. CERRAHİ YAKLAŞIM(tümörün boyutu, lokalizasyonu ve mandibula) • Transoral • Transoral-transservikal • Pull-Through rezeksiyon • Mandibulotomi: mediyan-lateral • Marjinal rezeksiyon • Segmenter rezeksiyon: komando/çene-boyun/kompozit

22. Kozmetik görünüm, • konuşma, yutma, çiğneme • Psikososyal fonksiyonlar

23. REKONSTRÜKSİYON REHABİLİTASYON • sekonder iyileşme, • primer, • serbest deri, • lokal, pediküllü rejional veya • serbest flepler

24. DUDAK En sık OK kanseri(%25-30) % 95 alt, % 5 üst dudak ve oral komisür. % 99’u yassı e. hücreli ca Üst dudakta bazal ca sık Üst dudak ve komisür hızlı ilerler sık met.

25. Cerrahi VERMİLLİONEKTOMİ • Aktinik cheilitis ve lökoplaki gibi prekanseröz lezyonlarda yapılır; mukozal ilerletme flebi ileoluşan defekt kapatılır. İnce dudaklı kişilerde bu uygulama yetersiz kalırsa dilin ventral yüzeyinden kaldırılan flep kullanılabilir. Bu durumda 3-4 hafta sonra dil bağlantısı ayrılır.

26. CerrahiWEDGE EKSİZYON • Cerrahi sınırla beraber eksize edilecektümöral doku dudağın 1/3’ünden daha küçük ise V veya W şeklinde yapılan insizyon ile wedgeeksizyon ve ardından da defektin primer tamiri yeterli olur. Üst dudak orta hattaki kitleler için perialar bölgeye yarımay şeklinde insizyon yapılarak eksizyon sağlanabilir. Bunların tamirinde vermillion sınırının uç uca getirilmesine dikkat edilmelidir. • FLEP...

27. Cerrahi-WEDGE EKSİZYON Cerrahi sınırla beraber eksize edilecek tümöral doku dudağın 1/3’ünden daha küçük ise V veya W şeklinde yapılan insizyon ile wedge eksizyon ve ardından da defektin primer tamiri yeterli olur.

28. Cerrahi-WEDGE EKSİZYON

29. YANAK MUKOZASI • Ender(% 5’i) • En sık alt 3. Molar diş hizası • Verrüköz ca en sık bu bölgede

33. DİL • İkinci sık OK kanseri • %97 SCC • Servikal met en sık ve boyutla ilgisiz • Kontralateral met sık • Erkeklerde ve ileri yaşlarda sık • Dil orta 1/3 kısım lateralinde sık

34. DİL • Hemiglossektomi, subtotal glossektomi, total glossektomi. • Marginal mandibulektomi, segmental mandibulektomi, komando... • Brakiterapi, RT, KT. • 5 yıllık sürvi kabaca %40 • %30 üst aerodigestif traktusta ikinci bir primer kanser gelişebilir.

35. AĞIZ TABANI • OKT’ nin %10-15’i • En sık multifokal • Erkeklerde, 5 ve 6. dekatlarda sık • %50 ilk tanıda servikal met +. • En sık submandibuler nod.

36. ALVEOLAR ARK • Gingiva, proc. alveolaris ve dişlerden oluşur. • OK malign TM’nin % 10’u • Kadın/erkek 1/4 • %80 alt gingiva. Molar veya alveoler lökoplaki zemininde gelişir. • Kemik invazyonu % 50

37. SERT DAMAK • Ender, % 0.5’i oluşturur • Minörtükrük bezi kökenli TM’in en sık yer aldığı bölge** • Lenfatikler seyrek • Erken evre kemik invazyonu az

39. OROFARENKS

40. Anatomi • Lateral faringeal duvarlar • Posterior faringeal duvar • Tonsiller bölge • Yumuşak damak ve uvula • Dil kökü olmak üzere beş alt bölgeden oluşur.

41. OROFARENKS Anatomi • Ön:Sert-yumuşak d. birleşimi, dil kökü. • Lat:Tonsiller pilika-lat farengeal duvar • Üst:Sert damaktan geçen hat • Arka:Post. farengeal duvar • Alt:Vallekula-hyoid hattı ile sınırlandırılmıştır.

42. OROFARENKS • Sinirleri: • Duyu- 9 ve 10 • Dil motor- 12 • Çiğneme kasları motor- 5/2 • Kanlanma- Eksternal karotis • Lenf- Birinci bölge, üst juguler(II, III) , IV ve retrofaringeal-parafaringeal • Orta hat, bilateral drenaj

43. Orofarenks Mukozası • Skuamöz epitel(SCCa %90) • Lenfoid doku(lenfoma) • Minör tükrük bezi(adenoid kistik karsinom) Lenfoepitelyoma SCCa’nın bir varyantıdır ve kötü diferansiyasyon gösterir. Erken met. yapar. RT son derece duyarlı.

44. Dil Kökü • Sulkus Terminalis • Sirkumvalat Papila • İntrensekkaslar • Ekstrensekkaslar • Genyoglosus • Stiloglosus • Kondroglosus • Hiyoglosus

45. DİL KÖKÜ • Yansıyan kulak ağrısı • Boğazda ağrı ya da kitle hissi var, ağrı yutma öksürme ve dil hareketleriyle artar • Tanı geç konur, atlanabilir!!!. • Servikal nod erken ve bilateral tutulabilir • Kas invazyonu, larenkse yayılım ...kötü morbidite. • MRI önemli • Cerrahi sonrası yaşam kalitesi kötü!!!

46. TONSİLLER BÖLGE • Waldeyer halkası • Tonsiler Plikalar • Tonsiler kan akımı(eksternal karotis dalları) • Asendan farengeal • Asendan palatin • Lingual ve fasiyal arterler Karotis lokalizasyonu*

47. TONSİLLER BÖLGE • Başlangıc enfeksiyon görünümünde sonra ortası ülsere... • OF kanserelerinin %75-80’i, • Etraf dokulara-dil mandibula... yayılım • Lenfatik met oranı yüksek, üst juguler, submandibuler, orta ve alt jugulere, arka üçgene ayrıca retro ve parafarengeal nodlara... • Tosiller fossada, gizli met fazla, atlanabilir!!! • Boğaz ağrısı, kitle, trismus, kanama, yansıyan ağrı.... • Cerrahi+RT uygun seçenek.

48. YUMUŞAK DAMAK • Tanı erken, prognoz iyi • En sık met II. Bölgeye • Boğaz ağrısı • Kanama • Yutkunma güçlüğü • Ses değişikliği • Cerrahi fonksiyon kaybı...

49. OF-Amaç ve Fonksiyon

50. Orofarinks-Cerrahi Tedavi • Tam tümör kontrolü • Yeterli ekspozisyon • Fonksiyonların korunması • Minimalkozmetik deformite • Basit teknik