REFORMA GOSPODARKI WODNEJ A OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA

1. REFORMA GOSPODARKI WODNEJ A OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA Stanisław Gawłowski Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska

2. Agenda REFORMA GOSPODARKI WODNEJ ZAKRES REFORMY CELE REFORMY STRUKTURA ORGANIZACYJNA OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA NOWOCZESNY SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM ZATRZYMANIE DEGRADACJI INFRASTRUKTURY HYDROTECHNICZNEJ PODZIAŁ KOMPETENCJI, ODPOWIEDZIALNOŚCI I PROFESJONALIZACJA

3. CELE REFORMY GOSPODARKI WODNEJ

4. Cele reformy Jednoznaczny PODZIAŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI za gospodarkę wodną miedzy Państwem a samorządem • UPORZĄDKOWANIE gospodarki wodnej w Polsce ROZDZIAŁ FUNKCJI gospodarowania wodami od zarządzania majątkiem Skarbu Państwa PROFESJONALIZACJA metod zarządzania w gospodarce wodnej Poprawa ZDOLNOŚCI ABSORBCJI środków unijnych i budżetowych w gospodarce wodnej Pełna TRANSPOZYCJA przepisów prawa UE w zakresie gospodarki wodnej do krajowego porządku prawnego Stopniowe ODCIĄŻANIE BUDŻETU Państwa od kosztów utrzymania gospodarki wodnej Wzrost JAKOŚCI ZARZĄDZANIA I UTRZYMANIA powierzonego majątku Skarbu Państwa (optymalizacja kosztów utrzymania i zatrudnienia w gospodarce wodnej)

5. ZAKRES REFORMY GOSPODARKI WODNEJ

6. Zakres projektowanej regulacji rozdzielenie kompetencji organów administracji publicznej w zakresie: funkcji administracyjnych i planistycznych Inwestycji oraz utrzymania mienia Skarbu Państwa związanych z gospodarką wodną I - STRUKTURA

7. Zakres projektowanej regulacji finansowanie gospodarki wodnej ze środków publicznych oraz: utworzenie dwóch nowych państwowych osób prawnych Zarząd Dorzecza Odry Zarząd Dorzecza Wisły • pozyskiwanie i gromadzenie wpływów generowanych przez gospodarkę wodną (generowanie przychodów) • wydatkowanie środków na inwestycje w gospodarce wodnej • utrzymanie wód i pozostałego mienia Skarbu Państwa związanego z gospodarką wodną II - FINANSOWANIE

8. Zakres projektowanej regulacji Wprowadzenie podziału wód publicznych: • wzmocnienie kompetencji organów jednostek samorządu terytorialnego „wody samorządowe” „wody rządowe” Zarząd Dorzecza Odry • utrzymanie wód oraz zarządzania mieniem Skarbu Państwa na szczeblu regionalnym Zarząd Dorzecza Wisły • utrzymanie kompetencji w dziedzinie melioracji wodnych III - KOMPETENCJE

9. Zakres projektowanej regulacji • Reforma gospodarki wodnej przyczyni się do poprawy warunków pełnej realizacji dyrektywy powodziowej i RDW • Poprawa realizacji zadań wynikających z wdrożenia dyrektywy powodziowej • Osiągniecie celów RDW: • Zwrot kosztów za usługi wodne; • poprawa potencjału wód • Poprawa stanu wód IV – TRANSPOZYCJA PRAWA UE

10. STRUKTURA ORGANIZACYJNA

11. Proponowana struktura organizacyjna MINISTER Podsekretarz Stanu Departament Gospodarki Wodnej Rada Dorzecza Wisły Rada Dorzecza Odry DORZECZE ODRY DORZECZE WISŁY Urzędy Gospodarowania Dorzecza Odry Zarząd Dorzecza Odry Zarząd Dorzecza Wisły oddział Urząd Gospodarowania Wodami Wrocław/ Gliwice Urząd Gospodarowania Wodami Warszawa Urząd Gospodarowania Wodami Gdańsk Urząd Gospodarowania Wodami Szczecin Urząd Gospodarowania Wodami Poznań Urząd Gospodarowania Wodami Kraków/ Gliwice oddział oddział oddział Urzędy Gospodarowania Dorzecza Wisły oddział oddział

12. Nowoczesny system zarządzania - zarządzanie operacyjne i kryzysowe Centrum operacyjne ZDO/Wrocław Centrum operacyjne RZDO Szczecin Centrum operacyjne RZDO Poznań Centrum operacyjne RZDO Gliwice • Główne założenia: • Utworzenie lokalnych centrów operacyjnych • Jednolity system monitoringu • Pełny monitoring stanów wielkości hydrologicznych obszaru dorzecza oraz stanu obiektów i urządzeń • Centra operacyjne będą wyposażone w ISOK oraz pozostałe dokumenty planistyczne i modele hydrauliczne Centrum zarzadzania Ministerstwa Środowiska Centrum operacyjne ZDW/ Warszawa Centrum Operacyjne ZDW/Kraków Centrum Operacyjne ZDW/Gdańsk

13. NOWOCZESNY SYSTEM ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM

14. Nowoczesny system zarządzania- zadania centrum operacyjnego NATYCHMIASTOWA REAKCJA NA AWARIĘ ZARZĄDZANIE SYTUACJĄ KRYZYSOWĄ CAŁODOBOWY NADZÓR • Monitoring stanu urządzeń hydrotechnicznych • Nowoczesny system zarządzania wykorzystujący nowoczesne techniki pomiarowe, transmisję danych, gromadzenie i przetwarzanie danych • Administracja drogi wodnej górnej i środkowej Odry • Mobilne grupy remontowe dostępne 24h • Rejestr zdarzeń i incydentów w systemie • Kierowanie służbami technicznymi w sytuacjach tego wymagających • Koordynacja działań w sytuacjach kryzysowych • Kierowanie służbami Zarządów Dorzecza • Współpraca z Centrami Zarządzania Kryzysowego • Sporządzanie analizy i oceny sytuacji powodziowej • Procedury działania • Komunikacja Uruchomione centrum operacyjne w RZGW Wrocław

15. Nowoczesny system zarządzania • Zastosowanie najnowszych zdobyczy techniki • i informatyki, • koncentracja informacji: • informacja o stanie urządzeń hydrotechnicznych (on-line) • monitoring poziomów i przepływów (on-line) • informacja o poziomach, retencji, napływie, odpływie ze zbiorników (on – line) • optymalne wykorzystanie modeli hydraulicznych Kluczem do bezpieczeństwa powodziowego są trafne prognozy i pełna wiedza o sytuacji on-line.

16. Centrum Operacyjne a WCZK– projekt struktury A Założenie reformy (propozycja A): Wojewoda w obszarze zarzadzania kryzysowego – ma uprawnienia do wydawania decyzji nakazujących wcześniejsze zrzuty ze zbiorników Dyrektor Zarządu Dorzecza IMGW Źródła danych Centrum Zarządzania Kryzysowego Decyzja nakazująca wcześniejsze zrzuty Wojewoda Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego - Prognozy meteorologiczne Dyrektor Regionalnego Urzędu Gospodarowania Wodami • Informacja o sytuacji w regionie dorzecza • Zalecenia dla decyzji o zrzutach wyprzedzających na zbiornikach

17. Centrum Operacyjne a WCZK– projekt struktury B Założenie reformy (propozycja B): Państwowa osoba prawna w obszarze zarzadzania kryzysowego –ma uprawnienia do wydawania decyzji nakazujących wcześniejsze zrzuty ze zbiorników Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Centrum Operacyjne Regionalnego Zarządu Dorzecza IMGW Źródła danych Centrum Zarządzania Kryzysowego Decyzja nakazująca wcześniejsze zrzuty Dyrektorzy Regionalnych Zarządów Dorzecza Dyrektorzy Regionalnych Zarządów Dorzecza Dyrektor Zarządu Dorzecza Centrum zarzadzania Ministerstwa Środowiska Dyrektor Zarządu Dorzecza Sytuacje nadzwyczajne - Prognozy meteorologiczne • Informacja o sytuacji w regionie dorzecza • Materiały planistyczne (mapy zagrożenia powodziowego, ISOK) od RUGW

18. Nowoczesny system zarządzania ryzykiem powodziowym - wnioski Warunkiem jest jednoznaczność przesłanek do podejmowania decyzji (IMGW) oraz zdefiniowana liczba zbiorników • Kluczem do bezpieczeństwa powodziowego są trafne prognozy (IMGW) i pełna wiedza o sytuacji on-line (Centrum Operacyjne). • Dyrektor Zarządu Dorzecza posiada informację o sytuacji w całym dorzeczu (centrum operacyjne); • jest wsparciem dla ministra w zarządzaniu kryzysowym

19. Zatrzymanie degradacji infrastruktury hydrotechnicznej

20. Zatrzymanie degradacji infrastruktury hydrotechnicznej Stan infrastruktury hydrotechnicznej pogarsza się od dziesięcioleci jest wynikiem zaniedbań będących następstwem ograniczonych środków finansowych na realizację zadań utrzymaniowych Mieszkańcy zagrożonych powodzią obszarów, z poczuciem wykluczenia doświadczają skutków lokalnych podtopień i strat z nimi związanych nawet kilka razy w roku

21. Zatrzymanie degradacji infrastruktury hydrotechnicznej Największym problemem gospodarki wodnej jest praktyczny brak finansowania utrzymania. Obowiązująca forma organizacyjno – prawna urzędu niedostosowana do wymogów stawianych RZGW utrudnia efektywne zarządzanie majątkiem Bezpieczeństwo powodziowe to nie tylko wielkie inwestycje, ale też odtworzenie i utrzymanie istniejącej infrastruktury hydrotechnicznej. Potrzebna jest reforma umożliwiająca pozyskiwanie źródeł finansowania na zadania utrzymaniowe

22. Zatrzymanie degradacji infrastruktury hydrotechnicznej • Program odbudowy • infrastruktury hydrotechnicznej: • inwentaryzacja najważniejszych potrzeb • Opracowanie programu naprawczego istniejącej zabudowy hydrotechnicznej – wycena i rozłożenie w czasie realizacji robót naprawczych • Przygotowanie dokumentacji projektowej • Pozyskanie źródła finansowania

23. Podział kompetencji i profesjonalizacja

24. Podział kompetencji i profesjonalizacja Jednoznaczny PODZIAŁ ODPOWIEDZIALNOŚCI za gospodarkę wodną miedzy Państwem a samorządem ROZDZIAŁ FUNKCJI gospodarowania wodami od zarządzania majątkiem Skarbu Państwa PROFESJONALIZACJA metod zarządzania w gospodarce wodnej Właściwa współpraca między podmiotami odpowiedzialnymi za ochronę przeciwpowodziową: • zapewnienie właściwej prognozy • obustronny przepływ informacji • właściwa organizacja służb • doprecyzowanie procedur działania w sytuacjach kryzysowych

25. Reforma odciąża budżet Państwa: Reforma zaprowadza ład: Reforma wsparciem dla bezpieczeństwa powodziowego: Reforma szansą na wdrożenie nowoczesnych systemów zarządzania: Reforma drogą ku profesjonalizacji • Gospodarowania wodami • Zarządzania majątkiem Skarbu Państwa • Profesjonalizacja pracowników • Efektywne zarządzanie projektami inwestycyjnymi • Wykorzystanie nowoczesnych technologii • Skuteczne zarządzanie sytuacjami kryzysowymi • Finansowanie utrzymania majątku • Prowadzenie procesów inwestycyjnych • Zatrzymanie degradacji infrastruktury hydrotechnicznej • Wdrożenie programu naprawczego WNIOSKI

26. Dziękuję za uwagę ul. Wawelska 52/54 00-922 Warszawa www.mos.gov.pl Ministerstwo Środowiska