Ce TVET-JBS Mirjam de Vries Programmamedewerker vakonderwijs/arbeidsbemiddeling

1. For Learning Opportunities and Work (FLOW) CeTVET-JBSMirjam de Vries Programmamedewerker vakonderwijs/arbeidsbemiddeling

2. For Learning Opportunities and Work (FLOW)Ethiopië Voorbereidingen gestart 2008 Fase 1 (juli 2009 t/m december 2011) Fase 2 (januari t/m oktober 2012) Locatie Ethiopië: Addis, Gambella, Dessie, Jeldu Deelnemende organisaties Woord en Daad (lead organisatie) Hope Enterprises (partnerorganisatie Woord en Daad) Lightfor the World (NGO) Salu Blind & HandicappedAssociation (partnerorganisatie Lightfor the World) Fase 2: MKC-RDA (partnerorganisatie Woord en Daad)

3. Achtergrondinformatie Woord en Daad Opgericht in 1973 Budget in 2012 +32 mln Programma’suitgevoerd door lokalepartnerorganisaties Onderwijs Vakonderwijs / arbeidsbemiddeling Agri-enterprise development Basisvoorzieningen Samenwerking partnerorganisaties/allianties Nauwe samenwerking met Red een Kind In Ethiopië 2 partnerorganisaties TVET-JBS; Hope Enterprises & MKC-RDA

5. Doelstellingen FLOW project Verbeteren van toegang tot vakonderwijs Uitbreiding van Job and Business services voor studenten/andere doelgroepen (o.a. stageplaatsen, schrijven van CV/motivatiebrief etc.) Ontwikkeling van een Business Entrepreneurial Skills training (BEST) curriculum Netwerken (o.a. door opzet van alumni association voor studenten, linken naar MFI’s etc.) Inclusie van mensen met een handicap in het TVET/JBS programma (Light for the World/Salu). Bewustwording onder Nederlandse jongeren (o.a. door jongerenreizen) (Woord en Daad/Hoornbeeck College)

6. Activiteiten BEST programma (1) Hope Enterprises: Behoefte aan meer ondernemersvaardigheden in huidige vakonderwijsprogramma (huidige programma voldoet niet) Voortraject Bezoek in 2008 door 2 Nederlandse ondernemers. Doel: training Hope personeel in ondernemersvaardigheden/onderzoek naar Ethiopische bedrijfsleven. Curriculum ontwikkeld in samenwerking met Ethiopische organisatie > te gecompliceerd/uitgebreid voor studenten. > Start samenwerking Hoornbeeck College Rotterdam: Ervaringen met opzetten/begeleiden van studenten met mini-ondernemingen

7. Activiteiten BEST programma (2) Schrijven van het curriculum met behulp van docenten Hoornbeeck College d.m.v. trainingsbezoeken BEST is onderdeel van vakonderwijsprogramma Hope > aangeboden aan alle studenten OPZET PROGRAMMA Jaar 1 Vak “Seven Habits of effective leadership”: o.a. principes van goed leiderschap, effectief management, communicatie en samenwerking Opstellen van bedrijfsplan, uitvoeren van marktonderzoek etc. Jaar 2 “Reality learning” d.m.v. mini-onderneming Bijeenkomst, 4 P’s (prijs/plaats/promotie/product), sales talk, voorraad, verkoop etc.

8. Stand van zaken (1) Op dit moment loopt er een evaluatie van het BEST programma (uitgevoerd door Timpoc Consultants) Voorlopige aanbevelingen/conclusies: Sterke motivatie van zowel docenten als studenten. BEST training geeft leerlingen zelfvertrouwen en een ‘kick’. Leerlingen krijgen life-skills aangeboden, basis business planning, ondernemerschapvaardigheden, maar training is te beperkt om leerlingen goed ondernemersvaardigheden te leren. Verdere uitbreiding/aanpassing van het curriculum is nodig (o.a. training in entrepreneurial characteristics etc.) Aanbeveling: integratie met curricula van de overheid.

9. Stand van zaken (2) Voorlopige aanbevelingen/conclusies: Doelstelling van het programma niet scherp genoeg > op dit moment word training aan alle studenten aangeboden. Echter, ervaring leert dat slecht 1 op de 10 studenten een echte ondernemer is. Meer aandacht nodig voor Training of Teachers (ToT)

10. Vervolgstappen Samen met Hope Enterprises, inzet van externe expertise en Woord en Daad wordt een BEST 2.0 curriculum ontwikkeld. Vervolgens kijken we of/hoe we dit curriculum verder uit gaan rollen naar andere partnerorganisaties binnen Woord en Daad netwerk. Samen met JBS Hope > linken naar andere BDS organisaties Leerpunt: contextualisatie is belangrijk!

11. Lessons learnt - partnership (1) Algemeen Focus Light for the World (PWD) vraagt specifieke om expertise > samenwerking Hope-Salu Blind & Handicapped association verliep moeizaam. Project was tijdsintensief, o.a. door veel overleg/rapportage-eisen etc. Belangrijk om gezamenlijke visie te hebben op ondernemerschap. Hierin is (te) weinig geïnvesteerd.

12. Lessons learnt - partnership (2) Hoornbeeck College & Woord en Daad Belangrijk om rollen/verantwoordelijkheden helder te hebben Voor school moeilijk om voldoende tijd vrij te maken voor project Duurzaamheid van het project: sterk afhankelijk van inzet enkele docenten Curriculumontwikkeling & ondernemerschapstraining vraagt om specifieke expertise; docenten van het Hoornbeeck College zijn hier niet op geselecteerd.

13. Uitwisseling Learn4Work programma Linkages met andere Learn4Work projecten (o.a. PassionConnects in Debre Zeit) Betrokkenheid van Nederlandse ondernemers bij project Hoornbeeck College > langdurig traject studentenuitwisseling/bewustwording? Woord en Daad partnernetwerk

14. Verkoop

15. Groep met product

16. Promotie

17. Some remarks from BEST students Addis and Dessie: “It gave me full knowledge” “It helps me for future life” “It changed my internal thinking” “It gives me knowledge about business” “It helps me to know how to work in a group”

18. ?