Obowiązkowe przygotowanie przedszkolne

1. ROLA PORADNI WE WSPIERANIU DZIECKA MŁODSZEGO, W ZWIĄZKU Z OBNIŻENIEM WIEKU REALIZACJI OBOWIĄZKU SZKOLNEGO Najczęstsze dylematy Warszawa, 17 marca 2014 r.

2. Obowiązkowe przygotowanie przedszkolne Art. 14 ust. 3 i 3a • Dziecko w wieku 5 lat. • Dziecko odroczone od obowiązku szkolnego. Art. 13a ust. 2(Dz. U. z 2012 r., poz. 176 – art. 1 pkt 1) Dziecko w wieku 6 lat, którego rodzice nie podjęli decyzji o rozpoczęciu przez dziecko obowiązku szkolnego. Przygotowanie przedszkolne realizowane jest w: • w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub w innej formie wychowania przedszkolnego • w ośrodku rewalidacyjno-wychowawczym Ważne! Nie ma odraczania od realizacji rocznego przygotowania przedszkolnego.

3. Obowiązek poza przedszkolem/szkołą Art. 16 ust. 8, 10-14 Na wniosek rodzica – złożony do 31 maja Do wniosku muszą być dołączone: • opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej - publicznej lub niepublicznej • oświadczenie rodziców o zapewnieniu dziecku warunków umożliwiających realizację podstawy programowej obowiązującej na danym etapie kształcenia • zobowiązanie rodziców do przystępowania w każdym roku szkolnym przez dziecko spełniające obowiązek szkolny lub obowiązek nauki do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych. Dyrektor publicznego lub niepublicznego przedszkola lub szkoły do której/którego dziecko zostało przyjęte może zezwolić w drodze decyzji. Ważne: nie dotyczy dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim!

4. Obowiązek poza przedszkolem/szkołą Art. 16 ust. 10 Zezwolenie może być wydane na wniosek rodziców przed rozpoczęciem roku szkolnego albo w trakcie roku szkolnego. W przypadku dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym lub znacznym nie dołącza się opinii poradni oraz zobowiązania rodziców. Projekt zmiany ustawy o systemie oświaty

5. Wcześniejsze spełnianie obowiązku szkolnego. • Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 5 lat - od 1 września 2014 r. - art. 16 ust. 1 (Dz. U. z 2012 r., poz. 176 – art. 1 pkt 2) jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej. • Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej Dziecko, które zostało wcześniej przyjęte do szkoły podstawowej, jest zwolnione obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego.

6. Wcześniejsze spełnianie obowiązku szkolnego. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły na podstawie opinii: • publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej, • niepublicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej, założonej zgodnie z art. 82 oraz zatrudniającej pracowników posiadających kwalifikacje określone dla pracowników publicznych poradni. Projekt zmiany ustawy o systemie oświaty

7. Odraczanie obowiązku szkolnego Art. 16 ust. 3: W przypadkach uzasadnionych ważnymi przyczynami rozpoczęcie spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego może być odroczone, nie dłużej jednak niż o jeden rok – nie dotyczy dzieci 6-letnich, których rodzice sami podejmują decyzję! Art. 16. ust. 4: Decyzję w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego podejmuje dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej - publicznej lub niepublicznej!

8. Ważne: Rodzic, do wniosku o odroczenie spełnienia obowiązku szkolnego swojego dziecka dołącza opinię, z której wynika potrzeba odroczenia tego obowiązku w danym roku szkolnym. Projekt zmiany ustawy o systemie oświaty

9. Odraczanie obowiązku szkolnego Jeśli dziecko nie osiągnęło gotowości szkolnej to ostateczna decyzja będzie należeć do rodziców. • Jeśli poradnia psychologiczno – pedagogiczna wyda opinię o zasadności odroczenia spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko, to na wniosek rodzica dyrektor szkoły odroczy spełnianie tego obowiązku (do tej pory dyrektor mógł podjąć inną decyzję). Jest: podejmuje decyzję, będzie: odracza • Taki wniosek rodzice będą mogli złożyć do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko rozpoczęło I klasę – możliwość powrotu dziecka do wychowania przedszkolnego do 31 grudnia. Projekt zmiany ustawy o systemie oświaty

10. Odraczanie dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego Art. 14 ust. 1a: • 1a. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat/8 lat. Obowiązek szkolny tych dzieci może być odroczony do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat/8 lat. Do 31 sierpnia 2014 r. – 10 lat Od 1 września 2014 r. - 8 lat (ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. nr 56, poz. 458 z późn. zm.)

11. Do czego ma być gotowa poradnia? 1. Zmierzenie się: • ze zwiększoną liczbą zgłoszeń rodziców • ze zwiększoną liczbą wniosków o wydanie opinii 2. Zaplanowanie i zrealizowanie badania zgłoszonych dzieci 5-, 6- i 7-letnich. 3. Podjęcie pracy z rodzicami, oczekującymi wydania opinii, dotyczącej odroczenia obowiązku szkolnego pomimo, że wyniki badań nie wskazują na taką konieczność. 4. Opracowanie wyników badań i wydanie opinii, dotyczącej gotowości szkolnej dzieci najpóźniej do 31 sierpnia 2014 r. (www.entuzjasci.pl/dziecko-nastolatek)

12. Do czego ma być gotowa poradnia? Etapy postępowania w poradni (do przemyślenia): 1.Przyjęcie zgłoszenia/wniosku o wydanie opinii (kto, gdzie). 2. Analiza dokumentów (kto, gdzie). 3. Decyzja (czyja), kto spotka się z rodzicem na rozmowę, czy rodzic ma przyjść z dzieckiem, czy sam. • Jeśli rodzic przyjdzie z dzieckiem, to kto zajmie się dzieckiem, a kto rodzicem. 4. Spotkanie z rodzicem: • zdefiniowanie problemu • wstępna rozmowa o problemie (www.entuzjasci.pl/dziecko-nastolatek)

13. MAMO, TATO - JUŻ TERAZ NAJMŁODSZY UCZEŃ MA PRAWO DO … • Okresu adaptacji w szkole tak długiego jak to będzie potrzebne. • Jednego nauczyciela w klasach I – III przygotowanego do pracy z młodszym uczniem. • Indywidualnego podejścia: • treści programu oraz sposób i tempo jego realizacji dostosowane do indywidualnych możliwości uczniów, • czas trwania zajęć edukacyjnych i ich intensywność oraz długość przerw dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci. • rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania • przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół

14. MAMO, TATO - JUŻ TERAZ NAJMŁODSZY UCZEŃ MA PRAWO DO … 4. Wyodrębnionego miejsca do zabawy. 5. Miejsca na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych. • rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach 6. Opieki świetlicowej (w grupach nie większych niż 25 uczniów). 7. Zajęć po lekcjach (rozwijających zainteresowania, wspierających rozwój czy wyrównawczych). • rozporządzenie w sprawie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół

15. MAMO, TATO - JUŻ TERAZ NAJMŁODSZY UCZEŃ MA PRAWO DO … 8.Opisowych ocen na koniec półrocza i roku szkolnego. • rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy 9.Bezpłatnego wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. • szkoła oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne rozpoznają potrzeby uczniów (szczególne uzdolnienia czy trudności w uczeniu się) • poradnie psychologiczno - pedagogiczne wspomagają szkoły rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej

16. NA UCZNIA W SZKOLE CZEKAJĄ…… 1. Klasy nie większe niż 25 uczniów: • klasy I od września 2014 r. • klasy I-II od września 2015 r. • klasy I-III od września 2016 r. 2. Klasy złożone z dzieci w podobnym wieku: • tworzenie oddziałów klas I z uczniów w zbliżonym wieku w latach 2014/2015 i 2015/2016 • ustawaz dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy osystemie oświaty oraz ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw

17. NA UCZNIA W SZKOLE CZEKAJĄ…… 3.Lekcje niezależne od szkolnych dzwonków: • czas trwania zajęć dostosowywany do możliwości najmłodszych uczniów 4. Tempo nauki dostosowane do potrzeb uczniów: • z podstawy programowej usunięte osobne wymagania dla pierwszoklasistów. Dzieci będą miały trzy lata na opanowanie materiału klas I-III we własnym tempie .

18. NA UCZNIA W SZKOLE CZEKAJĄ…… 5. Dostosowywanie pracy domowej do możliwości uczniów (nauczyciel powinien monitorować czas, jaki uczeń poświęca na ich wykonanie). 6. Odrabianie prac domowych w czasie zajęć świetlicowych (przy wsparciu nauczycieli świetlicy). 7. Świetlica dostępna dla dzieci zgodnie z aktualnymi potrzebami rodziców: • obowiązek udostępnienia świetlic zarówno dla dzieci, które przebywają w niej systematycznie, jak i dzieci korzystających ze świetlicy nieregularnie 8. Większe środki na opiekę nad 6-latkami w szkole: • dodatkowe środki w subwencji oświatowej dla gmin (90 mln złotych w 2014 r.).

19. „Co ma w głowie” psycholog/pedagog? CEL: Badanie/Porada/Udzielenie pomocy/ Wydanie opinii/Wydanie orzeczenia Mapa czynników związanych z dzieckiem/otoczeniem: wspierające/ utrudniające. (www.entuzjasci.pl/dziecko-nastolatek)

20. Wniosek ze spotkania nr 1: • mam jasność: informacja/porada/praca nad opinią. KONIEC. (2a) nie mam jasności: kontynuacja spotkania: • badanie dziecka (kto, czym) • pogłębiony wywiad (kto, gdzie) (2b) nie mam jasności: zadania dla rodzica: • jakie ewentualne dodatkowe badania i gdzie wykonać, • jakie dokumenty powinien dostarczyć rodzic/ opiekun, • co ma robić z dzieckiem do następnego spotkania (zalecenia, wskazówki), • ustalenie daty następnego spotkania. (www.entuzjasci.pl/dziecko-nastolatek)

21. 5. Drugie spotkanie z rodzicem: • Omówienie wniosków z analizy dokumentów. • Omówienie wniosków z badań. • Porada. • Wypełnienie przez rodzica wniosku o wydanie opinii. • 6. Opracowanie opinii i jej wydanie. KONIEC (www.entuzjasci.pl/dziecko-nastolatek)

22. Jeśli poradnia wydaje opinię to:

23. OPINIA • wydawana na pisemny wniosek rodzica/pełnoletniego ucznia - wniosek powinien zawierać uzasadnienie, Zmiana w art. 3 uso: Jeśli w ustawie o systemie oświaty jest mowa o rodzicach – należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka oraz osoby (podmioty) sprawujące pieczę zastępczą nad dzieckiem. Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 7).

24. OPINIA • wydawana w ciągu 30 dni, w szczególnie uzasadnionych przypadkach w ciągu 60 dni; jeśli w celu wydania opinii niezbędne jest przeprowadzenie badań lekarskich i przedstawienie zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia dziecka, a związku z tym niemożliwe dotrzymanie wskazanego terminu, tj. 30 lub 60 dni, opinię wydaje się w ciągu 7 dni od dnia przedstawienia zaświadczenia lekarskiego, • przed wydaniem opinii poradnia może zwrócić się do dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki, do której dziecko albo pełnoletni uczeń uczęszcza w celu uzyskania informacji o jego problemach dydaktycznych i wychowawczych w formie opinii nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych lub specjalistów pracujących z uczniem, informując o tym wnioskodawcę.

25. OPINIA ZAWIERA • oznaczenie poradni wydającej opinię, • numer opinii, • datę wydania opinii, • podstawę prawną wydania opinii, • imię i nazwisko dziecka/pełnoletniego ucznia, jego numer PESEL, a w przypadku braku tego numeru serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę i miejsce urodzenia oraz miejsce zamieszkania, nazwę i adres odpowiednio przedszkola, szkoły lub placówki oraz oznaczenie oddziału przedszkolnego/oddziału szkolnego/grupy wychowawczej w placówce, do której dziecko/pełnoletni uczeń uczęszcza,

26. OPINIA ZAWIERA • określenie indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka/pełnoletniego ucznia (w dotychczasowych przepisach diagnozę poziomu rozwoju) oraz opis mechanizmów wyjaśniających jego funkcjonowanie w odniesieniu do zgłaszanego problemu, • stanowisko w sprawie, której dotyczy opinia oraz szczegółowe jego uzasadnienie, • wskazania dla nauczycieli dotyczące pracy z dzieckiem/pełnoletnim uczniem, • wskazania dla rodziców dotyczące pracy z dzieckiem /pełnoletniego ucznia, które powinien stosować w celu rozwiązania zgłaszanego problemu, • imiona i nazwiska oraz podpisy specjalistów, którzy sporządzili opinię, • podpis dyrektora poradni.

27. Na pisemny wniosek rodziców/pełnoletniego ucznia: • kopia opinii może być przekazana przez poradnię do przedszkola, szkoły lub placówki do której dziecko/pełnoletni uczeń uczęszcza, • poradnia wydaje informacje o wynikach przeprowadzonej diagnozy.

28. WNIOSEK JEST NIEZBĘDNY DO • wydania opinii, • przekazania opinii do przedszkola, szkoły lub placówki, • wydania informacji o wynikach diagnozy, • określenia niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno-komunikacyjne, odpowiednich do potrzeb dziecka, składa się w postaci papierowej lub elektronicznej [realizacja postanowień ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. nr 64, poz. 565 z późn. zm.). Do przyjmowania wniosków poradnie mogą wykorzystać system ePUAPhttp://epuap.gov.pl.

29. DIAGNOZA – JAKA POWINNA BYĆ? • Diagnoza powinna być: • trafna • rzetelna • wieloaspektowa

30. DIAGNOZA DOJRZAŁOŚCI/GOTOWOŚCI SZKOLNEJ • Poradnia wykorzystuje diagnozę przedszkolną. • Nauczyciel przedszkola przeprowadza diagnozę przedszkolną dziecka, którą przekazuje rodzicom do końca kwietnia. • To informacje o tym, w jaki sposób dziecko jest przygotowane do rozpoczęcia nauki w I klasie. • Nauczyciel opisuje umiejętności potrzebne do rozpoczęcia nauki w szkole, które Twoje dziecko opanowało w przedszkolu. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2010 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych - Dz. U. z 2010 r. nr 97, poz. 624, z późn. zm. 2. Poradnia uwzględnia badania różnych specjalistów, obserwacje, opinie nauczycieli. 3. Poradnia umożliwia kontakt rodziców ze specjalistami w niej pracującymi.

31. Poradnia przed wydaniem opinii może zwrócić się do dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki w celu uzyskania informacji o problemach dydaktycznych i wychowawczych dziecka, informując o tym osobę składającą wniosek.

32. Obowiązujące regulacje prawne • rozporządzenie MEN z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 199) • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r. w sprawie ramowego statutu publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej (Dz. U. z 2002 r. nr 223, poz.1869, z późn. zm.) • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 173, poz. 1072) • rozporządzenie MEN z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532) • rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach (Dz. U. nr 228, poz. 1489 oraz Dz. U. z 2012 r. poz. 981 i Dz. U. z 2013 r. poz. 958)

33. Obowiązujące regulacje prawne • rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. nr 228, poz. 1490 oraz Dz. U. z 2012 r. poz. 982 i Dz. U. z 2013 r. poz. 957) • rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz.204) • rozporządzenie MEN z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim (Dz. U. z 2013 r. poz. 529) • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2013 r. poz. 1257)

34. Emilia Wojdyła – Dyrektor Wydziału Zwiększania Szans Edukacyjnych Kuratorium Oświaty w Warszawie emilia.wojdyla@kuratorium.waw.pl Dziękuję za uwagę.