Postępowanie w zdarzeniach masowych. Segregacja w warunkach bojowych.

FOB Ghazni, 05 września 2013 r. Postępowanie w zdarzeniach masowych.Segregacja w warunkach bojowych. • Waldemar Machała Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Wojskowej Akademii Medycznej-CSW 1 Wojskowy Szpital Polowy Bydgoszcz Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego im. gen. bryg. Stefana Hubickiego

Założenia… • Najlepszą formą udzielania pomocy jest przejęcie inicjatywy ogniowej… • Stałe zespoły (trauma team) i wyrabianie pamięci mięśniowej. • Zespół TR – jest najważniejszy: to on musi przeżyć. • Okazywanie serca i współczucia – rannym i zespołowi TR. • AABC – szybka ocena każdego rannego: maks. 15 sek. • Krwawienie tętnicze + drożność dróg oddechowych (2xA). • Oddech (B). • Krążenie (C). • Oficer segregacyjny – najbardziej doświadczony lekarz (także organizacyjnie). • Segregacja = podstawowe czynności ratunkowe dla rannego z najwyższym oznaczeniem (nie dla najciężej rannego). • Użycie zgodnie z zasadami: • Personelu. • Krwi. • Rtg. • Kwalifikowania do ewakuacji. (a nie udzielanie pomocy rannym).

Założenia… Nie każde życie i nie za wszelką cenę.

Założenia…, podjęcie czynności ratunkowych Zależy od: • Środowiska taktycznego. • Nasilenia zdarzenia. • Liczby rannych. • Możliwości operacji (jedynie dwóch rannych jednocześnie).

Założenia…, podjęcie czynności ratunkowych • Wypadkowe powodzenia: • Dostępne środki i pomysłowość (kreatywność). • Doskonalenie, przez symulację. • Reakcja na zdarzenie. • Podjęte czynności. • Zakończenie czynności i przygotowanie się do następnych działań.

Wypadkowe powodzenia… dostępne środki i pomysłowość Bezpieczeństwo: • Czynności realizowane „pod ogniem”: • Działania zmierzające do przejęcia inicjatywy bojowej („dobra medycyna jest tutaj złą taktyką”). • Unikanie sytuacji, prowadzących do powstania obrażeń. • Uruchomienie środków do ochrony szpitala polowego: • Zabezpieczenie rejonu szpitala. • Usuwanie zbędnych osób i pojazdów z rejonu szpitala. • Utrzymanie kontroli nad pojazdami sanitarnymi (m.in. WEM). • Pozbawianie rannych broni i ładunków wybuchowych. • Nadzór nad pieszymi przybywającymi do PSzP. • Asysta rannym nieprzyjaciołom (wrogom).

Czy są zatem jakieś różnice w ratowaniu życia na wojnie? Na wojnie – dobra medycyna może być złą taktyką. W czasie pokoju – dobrą taktyką jest dobra medycyna. 2

Wypadkowe powodzenia… dostępne środki i pomysłowość Bezpieczeństwo: • Czynności realizowane „pod ogniem”: • Działania zmierzające do przejęcia inicjatywy bojowej („dobra medycyna jest tutaj złą taktyką”). • Unikanie sytuacji, prowadzących do powstania obrażeń. • Uruchomienie środków do ochrony szpitala polowego: • Zabezpieczenie rejonu szpitala. • Usuwanie zbędnych osób i pojazdów z rejonu szpitala. • Utrzymanie kontroli nad pojazdami sanitarnymi (m.in. WEM). • Pozbawianie broni i ładunków wybuchowych. • Nadzór nad pieszymi przybywającymi do PSzP. • Asysta rannym nieprzyjaciołom (wrogom).

Wypadkowe powodzenia… dostępne środki i pomysłowość Personel dobrze przygotowany do pracy (przez trening): • Znajomość ATLS (zaawansowanych czynności ratowania życia). • Znajomość miejscowych zwyczajów i języka (ważne relacje pomiędzy locals’ami): • Płeć. • Struktura plemienna (Pasztuni/ Tadżycy i Hazarowie). • Osobistości.

Wypadkowe powodzenia… dostępne środki i pomysłowość Zaplecze (logistyka) i transport: • Terminy ważności leków i płynów infuzyjnych. • Stan rannych i przygotowanie ich do transportu. • Określenie drogi ewakuacji i czasu: • Sytuacja taktyczna. • Teren. • Pogoda.

Wypadkowe powodzenia…, doskonalenie przez symulację MASCAL – co to jest?: • M – opanowanie chaosu (minimize chaos). • A – szacowanie rozmiaru strat (assess). • S – bezpieczeństwo (safety). • C – komunikacja (communication). • A – gotowość (alert). • L – straty (lost). Najważniejsze czynniki: • Bezpieczeństwo i ochrona. • Dowodzenie i nadzór. • Komunikacja. • Punkty gromadzenia rannych (CCP). • Uzupełnianie zapasów. • Postępowanie z bronią i ze śmieciami. • Indywidualne środki ochrony.

Wypadkowe powodzenia…, reakcja na zdarzenie Kiedy już coś się zdarzy: • Opieranie się na przećwiczonych scenariuszach (pamięć mięśniowa). • Dostęp do informacji dot. rannych przed ich przybyciem do szpitala polowego: • Czas przybycia rannych. • Liczba. • Obrażenia ciała. • Stan. • Podjęte czynności. • Przygotowanie do segregacji: • Miejsce. • Karty. • Lekarz dokonujący segregacji. • Zabezpieczenie miejsca na śmieci i odpadki. • Przygotowanie ew. dawców z WBB.

Wypadkowe powodzenia…, reakcja na zdarzenie • Przygotowanie do segregacji: • Miejsce (casualtyscene). • Karty. • Lekarz dokonujący segregacji. Lądowisko MedEvac Trauma Room Triage Sala przedoperacyjna Sala operacyjna OIT

Wypadkowe powodzenia…, reakcja na zdarzenie • Przygotowanie do segregacji: • Miejsce. • Karty. • Lekarz dokonujący segregacji (triageofficer).

Wypadkowe powodzenia…, reakcja na zdarzenie • Przygotowanie do segregacji: • Miejsce. • Karty. • Lekarz dokonujący segregacji. • Lekarz dokonujący segregacji: • Klucz do sukcesu. • Specjalista chirurg (warunek – nie może być jedynym w szpitalu). • Dokonuje segregacji poza szpitalem – na tzw. polu segregacyjnym. • Na każdego chorego ma jedynie 15 sekund. • Wydaje jednoznaczne komendy i decyzje (dobra, czy zła- byleby jednoznaczna). • Upewnia się, że żołnierz jest rozbrojony (rozbraja personel administracyjny). • Jedynie przydziela karty – zakładają je „asystenci”, podobnie, jak czynności: • Staza taktyczna. • Udrożnienie dróg oddechowych. • Dostęp naczyniowy (IV/ IO). • Torakopunkcja igłowa odbarczająca (ThoracicNeedleDecompression). • Określa Trauma Room Nr. • Wstępnie kwalifikuje do operacji.

Wypadkowe powodzenia…, reakcja na zdarzenie • Torakopunkcja igłowa odbarczająca (ThoracicNeedleDecompression). Igła: • 14 Gs. • Długość: 3,25‘’ 17

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności • Segregacja w szpitalu i lekarz dokonujący segregacji– trójkąt segregacyjny Pomoc opóźniona (delayed) Pomoc minimalna (minimal) Lekarz dokonujący segregacji Pomoc natychmiastowa (immediate)

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności Segregacja w szpitalu (DIME system): • Bezpośrednio zapobiega śmierci: • AABC. Pomoc natychmiastowa (immediate) • Pośrednio zapobiega śmierci – może być opóźniona o kilka godzin: • Złamanie. • Krwotok opanowany przez założenie stazy taktycznej. • Obrażenia głowy i twarzy. • Oparzenia. Pomoc pilna - opóźniona (delayed) • Poszkodowani trybu ambulatoryjnego: • Otarcia. • Niewielkie oparzenia.. Pomoc odroczona - minimalna (minimal) • Ranni: • Nie dający oznak życia. • Z obrażeniami ciała powodującymi niezdolność do życia. • W stanie agonalnym (ew. do retriage). Ranni - oczekujący (expectant)

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności Czynności podejmowane w szpitalu Wojna nie jest miejscem do nauki medycyny!!! Służy doskonaleniu i utrwalaniu umiejętności nabytych w czasie pokoju.

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności Czynności podejmowane w szpitalu • Ratowanie: • Życia. • Kończyn. • Wzroku. • Kołnierz ortopedyczny: • Obligatoryjny u ofiar: • Wybuchu. • Wypadków komunikacyjnych. • Rannych z obrażeniami szyi. • Nieobligatoryjny u ofiar ran penetrujących (poza szyję).

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności Czynności podejmowane w szpitalu FAST: • Konieczny u rannych z podejrzeniem krwawienia do jamy brzusznej. • Pomocny, ale nie obligatoryjny u pozostałych rannych. RTG: • Konieczne w trybie pilnym u rannych w: • Klatkę piersiową. • Miednicę. • U pozostałych może być wykonane w późniejszym terminie.

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności Czynności podejmowane w szpitalu w odniesieniu do personelu własnego • Izolacja poszkodowanych (nie rannych fizycznie) z zaburzeniami psychicznymi – uniemożliwiają pracę TT. • Zarządzanie zespołem ratunkowym w odniesieniu do: • Snu. • Pragnienia i łaknienia. • Potrzeb fizjologicznych i higienicznych.

Wypadkowe powodzenia…, podjęte czynności i ich zakończenie Ewakuacja medyczna Pilna (urgent): ratowanie życia i kończyn (w ciągu dwóch godzin). Pilna – chirurgiczna (urgent-surgical): jw. – z koniecznością skierowania do szpitala z możliwościami zabiegowymi. Priorytetowa (priority): realizowana w ciągu 4 godz. Planowa (routine): dla zachowania ciągłości leczenia, w ciągu 24 godz. Administracyjna (convenience) – jak będą istniały możliwości.

Wypadkowe powodzenia…, zakończenie czynności i odtwarzanie gotowości Dylematy etyczne • Zwłoki zabitych nie mogą być widoczne dla personelu i rannych. • Ranni muszą mieć uśmierzony ból i podane leki uspokajające (o ile odczuwają potrzebę snu). • Pomoc psychologiczna potrzebna jest także zespołowi szpitala polowego.

http://www.machala.info Obym w cierpiącym widział tylko człowieka… Rabin Mosze benMajmon (1135-1204)

Postępowanie w zdarzeniach masowych. Segregacja w warunkach bojowych.