Dziecko w rodzinie z przemocą

1. Dziecko w rodzinie z przemocą Opracowała: Mirosława Domagalska

2. Zachowania agresywne Zachowania agresywne zdarzają się wszystkim ludziom, ale najczęściej bywają jednorazowe lub incydentalne. Charakterystyczną cechą agresji jest to, że jej sprawca i ofiara nie pozostają nimi na zawsze, często „zmieniając się” swoimi rolami.

3. „Dzieci wzrastające wśród przemocy w domu są często zapomnianymi jej ofiarami”. Jerzy Mellibruda

4. Powrót taty Nie zasłoni jej szafa, Nie zasłoni łóżeczko dziecka Przed tym, który stanął na progu. Anna Świrszczyńska „Jestem baba”

5. Idzie do niej Strzepnął dwie małe raczki, Które próbowały go zatrzymać… Anna Świrszczyńska „Jestem baba” .

6. Co niedziela do kościoła Co niedziela chodzą razem do kościoła : On, ona i trojka dzieci Kiedy wieczorem nie chciała go puścić do innej Wyjął spod materaca nóż sprężynowy Teraz znowu chodzą razem do kościoła: On ,ona i trójka dzieci… Anna Świrszczyńska „Jestem baba”

7. Dzieci w rodzinie Doznają przemocy nie tylko, gdy są bezpośrednio maltretowane i zaniedbywane. Cierpią i są krzywdzone także wtedy, gdy są świadkami przemocy dorosłych.

8. Krzywdzenie dzieci przez dorosłych – 4 kategorie działań:

9. Krzywdzenie dzieci przez dorosłych – 4 kategorie działań: 1. Celowe wyrządzanie dziecku krzywdy fizycznej(ukrywanie i izolowanie dziecka, grożenie, że zrobi mu się krzywdę)→ jako sposób na krzywdzenie ofiary i kontrolowanie jej

10. Krzywdzenie dzieci przez dorosłych – 4 kategorie działań: 2. Mimowolne wyrządzanie dziecku krzywdy fizycznej w czasie ataku na partnerkę / partnera→ kiedy przypadkowo podejdzie pod rękę lub kiedy dziecko próbuje interweniować w celu powstrzymania sprawcy.

11. 3. Stwarzanie środowiska, w którym dzieci są świadkami przemocy lub świadkami skutków przemocy.Z badań wynika, że oglądanie przemocy domowej ma taki sam wpływ na dzieci, jak fizyczne i seksualne maltretowanie!

12. 3. Wykorzystywanie dzieci by kontrolować partnerkę/partnera podczas trwania związku albo separacji.

13. Dziecko krzywdzone bardzo rzadko reaguje na przemoc agresją. Gdy jest małe, powstrzymuje je przed tym brak siły, gdy jest starsze – świadomość, że kontratak doprowadzi do eskalacji przemocy w domu.

14. Przemoc karmi się milczeniem

15. Dziecko szanowane – uczy się szanować. Dziecko bite – uczysię bić. Dziecko ranione – uczy się zadawać ból. Dziecko kochane – uczy się kochać.

16. Raport „ Zero tolerancji” Dom – najpowszechniejszym źródłem zachowań agresywnych. Szkoła – miejsce, w którym te zachowania się ujawniają.

17. Beatka i Andrzejek

18. Dziękuję za uwagę.

20. Zachowania agresywne Zachowania agresywne zdarzają się wszystkim ludziom, ale najczęściej bywają jednorazowe lub incydentalne. Charakterystyczną cechą agresji jest to, że jej sprawca i ofiara nie pozostają nimi na zawsze, często „zmieniając się” swoimi rolami.

21. Postawa wobec agresji – J. Mellibruda „(…) za przemoc odpowiedzialny jest sprawca, bez względu na to, co zrobiła ofiara. Niektóre przejawy grożenia są w istocie aktami przemocy”.

22. Przyczyny zachowań agresywnych można szukać w kilku obszarach: 1. Czynniki biologiczne: a) czynniki temperamentalne– dziecko o „gorącym” temperamencie jest bardziej narażone na wytworzenie u siebie wzorca agresywnych zachowań; b) zaburzona dynamika przebiegu procesównerwowych(przejawiająca się w postaci nadpobudliwości psychoruchowej), która wiąże się m.in. ze wzmożoną aktywnością ucznia i problemami w kontrolowaniu swojego zachowania.

23. 2. Wpływ środowiska rodzinnego a) brak ciepłai zaangażowania w sprawy dziecka ze strony opiekuna – nadmierny dystans uczuciowy, chłód i brak bliskiego kontaktu z dzieckiem, szczególnie w pierwszych latach jego życia, mogą wpływać na późniejszy brak empatii w kontaktach z ludźmi i jego wrogie nastawienie do otoczenia, co stanowi ryzyko zachowań agresywnych;

24. Wpływ środowiska rodzinnego b)przyzwalająca i tolerancyjna postawa wobec dziecka, szczególnie wobec jego zachowańagresywnychw stosunku do otoczenia, często połączona z brakiem jasnych norm wobec dopuszczalności agresji – takie wychowanie często nazywane bywa „bezstresowym”, chociaż w istocie jest dla dziecka bardzo stresujące. Pozwalanie dziecku na agresję, całkowity brak reakcji rodziców lub brak jednoznacznej reakcji w przypadku agresywnych zachowań wobec otoczenia, powodują ich utrwalenie;

25. Wpływ środowiska rodzinnego Stykając się z agresją , dorośli często posługują się równie agresywnymi formami perswazji. Wyobraźmy sobie, że dostrzegamy dwójkę maluchów okładających się pięściami. Zdenerwowani często wymierzamy klapsa, ucząc dwóch rzeczy: po pierwsze – gdy masz rację ( a tak jest w przypadku dorosłego), masz prawo uderzyć; po drugie – gdy będziesz dorosły ( lub starszy), masz prawo zachowywać się agresywnie.

26. Wpływ środowiska rodzinnego c) brutalne, agresywne zachowanie rodzica– agresja jest zachowaniem, którego można się nauczyć poprzez obserwację lub byciem obiektem takich zachowań. Dzieci, które są traktowane agresywnie przez swoich rodziców, podobnie zachowują się wobec swoich rówieśników (szczególnie tych słabszych), a w życiu dorosłym często wobec własnych dzieci.

27. Dziecko szanowane – uczy się szanować. Dziecko bite – uczysię bić. Dziecko ranione – uczy się zadawać ból. Dziecko kochane – uczy się kochać. Wybieraj

28. Beatka i Andrzejek

29. Dziękuję za uwagę.

30. Badania CBOS „O dopuszczalności kar cielesnych” - 73% ankietowanych akceptuje stosowanie klapsa jako metody wychowawczej - co trzeci z nas uważa, że „lanie jeszcze nikomu nie zaszkodziło”

31. Kary cielesne Akceptacja dla kar cielesnych jest zatem wysoka, zaś w języku utrwaliło się sporo porzekadeł, które świadczą o społecznym przyzwoleniu na agresję: „Dupa – nie szklanka”, „Jak chłop baby nie bije, to jej wątroba gnije”, „ Kto się czubi, ten się lubi”. Co więcej zdarza się, że osoby publiczne, wysoko postawione kojarzą stosowanie kar cielesnych wobec dzieci ze słusznym w ich mniemaniu, konserwatywnym modelem wychowania (jako przeciwwaga do tzw. „bezstresowego wychowania”).

32. W tonie aprobaty wypowiadali się - między innymi Lech Wałęsa, który chwalił się, że wyrósł na porządnego człowieka, bo ojciec nie żałował pasa, czy Marek Jurek, który uznał, iż rodzice mają prawo bić dzieci, zaś kampania przeciwko przemocy w rodzinie odbiera rodzicom prawo do wychowywania dzieci.

33. Co czuje bite dziecko?

34. Dziecko szanowane – uczy się szanować. Dziecko bite – uczy się bić. Dziecko ranione – uczy się zadawać ból. Dziecko kochane – uczy się kochać. Wybieraj

35. Kampanie społeczne m.in. • „Zupa za słona” • „Nie bij dziecka proszę” • „Dziecko bite widzi świat inaczej” • „Zobacz, usłysz, powiedz”

36. Konsekwencje zachowań agresywnych ponoszą wszyscy uczestnicy tych sytuacji, a więc zarówno ofiara i sprawca, jak i świadkowie. Długotrwałe pozostawanie w tego typu sytuacjach wiąże się z przeżywaniem silnych, trudnych emocji, wpływa na sposób myślenia o sobie i innych, na relacje z otoczeniem, ma też wiele skutków długofalowych.

37. Konsekwencje zachowań agresywnych Ofiary zachowań agresywnych, przemocy, przeżywają poczucie poniżenia i upokorzenia, lęk, rozpacz oraz smutek. Czują się osamotnione, bezradne i bezsilne. Wstydzą się i czują się winne, że nie potrafią sobie poradzić. W szkole wpływa to negatywnie na koncentrację i w konsekwencji na wyniki w nauce. Długofalowe skutki bycia ofiarą zachowań agresywnych to obniżona samoocena i zaniżone poczucie własnej wartości, problemy społeczne – trudności w nawiązywaniu kontaktów, skłonność do izolacji, częste myśli samobójcze.

38. Konsekwencje zachowań agresywnych Sprawcyzachowań agresywnych utrwalają sposoby agresywnych zachowań na przyszłość, następuje obniżenie odpowiedzialności za własne działania, skłonność do zachowań aspołecznych, łatwe wchodzenie w konflikty z prawem.

39. Konsekwencje zachowań agresywnych Świadkowie zachowań agresywnych, którzy nie potrafili się im skutecznie przeciwstawić, przeżywają dezorientację, często latami przechowują poczucie winy, niezadowolenie i pretensje do siebie, uczą się bierności, bezradności i braku reakcji w trudnych sytuacjach.

41. 1 sierpnia 2010 roku wszedł w życie ustawowy zakaz bicia dzieci.

42. Dzieci wyrastają w swoich rodzinach. Jedno z klasycznych stwierdzeń psychoanalizy mówi: „ jest się takim jak miejsce, w którym się przebywa”. Każdy z nas jest inny, każdy też (a co najmniej zdecydowana większość) w swej inności z drugą osobą tworzy własną rodzinę. Rodziny są więc różne, w literaturze można spotkać dziesiątki klasyfikacji. Na potrzeby naszego spotkania, naszych rozważań dokonamy rozróżnienia na tzw. rodzinę zdrową i dysfunkcyjną.

43. Zdrowa rodzina • W zdrowej rodzinie rodzice biorą odpowiedzialność za dziecko i angażują się w jego życie. Zapewniają mu stabilność i poczucie bezpieczeństwa. • Rodziny te można rozpoznać po prawidłowo pełnionych rolach przez jej członków.

44. Zdrowa rodzina Rolą rodziców jest przede wszystkim szeroko rozumiane modelowanie dotyczące wszelkich przejawów zachowania, bycia, spostrzegania, oceniania, tego co potocznie określamy jako „widzenie świata”.

45. Rodzice Ich zadaniem jest pokazać • jak być kobietą i mężczyzną, mężem i żoną, ojcem i matką; jakie ustanawiać granice między rodziną a światem; • jak korzystać, czerpać z zasobów całej kultury stworzonej przez człowieka.

46. Zdrowa rodzina Rodzice to wszystko realizują przyjmując rolę osoby wyrozumiałej i rozumiejącej procesy rozwojowe dzieci.

47. Zdrowa rodzina • Przyjmując rolę przewodników uczących poznawać, kochać, czuć, rozwijać się zgodnie ze swoim potencjałem. • Rolą dzieci w zdrowej rodzinie jest poznawanie i uczenie się. • W takiej rodzinie są tworzone jasne i jawne reguły.

48. Reguły funkcjonalne zdrowej rodziny wg. Bradshawa promowanych jest pięć wolności: • wolność do postrzegania co jest tutaj i teraz, a nie tego co było, będzie lub powinno być • wolność do myślenia tego co się myśli, a nie tego co powinno się myśleć • wolność do czucia tego co się czuje, a nie tego co czuć się powinno • wolność do pragnienia wybierania tego co się chce, a nie tego co powinno się chcieć • wolność do wyobrażania sobie swojej własnej samorealizacji, a nie granie sztywnej roli, czy ciągłego troszczenia się o bezpieczeństwo.

49. Zdrowa rodzina • problemy są zauważane i rozwiązywane • wszystkie relacje oparte są na dialogu i równości, każdy jest tak samo ceniony jako osoba • komunikacja jest bezpośrednia, adekwatna i oparta na konkretnych, obserwowanych faktach

50. Zdrowa rodzina • członkowie rodziny mogą zaspokajać swoje potrzeby • członkowie rodziny mogą być indywidualnościami • słowa znajdują pokrycie w czynach • rodzice dbają o samodyscyplinę