OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ

1. OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ «Erken Çocukluk Eğitiminde Kalite Standartlarının Önemi: Türkiye Deneyimi» Kalite Standartları Geliştirme Ekibi Adına; Yrd. Doç. Dr. Arif Yılmaz Hacettepe Üniversitesi Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.

2. Sunum Konu Başlıkları: Kalite Standartları ve Ölçekleri Geliştirme Ekibi • Kalite Standartları Geliştirilmesinde Yol Haritası • EÇBE’de Kalite Tanımı • Kalite Standartları • İlke ve Dayanaklar • Standart Alanları ve Örnekler • Ölçme Değerlendirme Araçları ve Örnekler • Kalite Standartlarının Çocuğa ve Uygulayıcılara Etkisi • Olmazsa Olmazlar

3. Kalite Standartları ve Ölçekleri Geliştirme Ekibi • Prof. Sevda Bekman • Prof. Sibel Güneysu • Prof. Berrin Akman • Prof. Ali Baykal • Yrd. Doç. Gülden Uyanık Balat • Yrd. Doç. Hatice Zeynep İnan • Yrd. Doç. Nuri Doğan • Yrd. Doç. Dr. Arif Yılmaz • Prof. Sharon Lynn Kagan • Mihaela Ionescu • Kristen Biel • Özsel Beleli • AÇEV • ERG

4. Kalitede Yol Haritası Geleneksel → → → Çocuk Merkezli • Tüm çocuklar • Etkileşim • Süreç odaklı • Bütüncül (eğitim hizmeti, eğitim programı, mevzuat, denetim sistemi)

5. Erken çocukluk bakım ve eğitiminde kalitenin tanımlanması • Mükemmellik – sonuçlara düzenli ve kusursuz bir şekilde ulaşılması ve herkes tarafından elde edilebilir olması • Sıradışılık – bir şeyin özel veya farklı olması • Amaca uygunluk – özel ihtiyaçlara veya isteklere hitap etmesi • Hesaplılık – yatırımlara iyi bir geri dönüş sağlaması • Dönüştürme – değişim ve iyileşmeye yol açması • Sorumluluk –çocuk refahı ve güvenliğinin sağlanması

6. Kalite Göstergeleri Döngüsü

7. Kalite Standartlarında İlke ve Dayanaklar • İlgisini, İhtiyaçlarını, Sağlığını, İyi Oluşu • Esnek, Estetik, Güvenli ve Zengin Uyaranların Olduğu Bir Öğrenme Ortamı • Bireysel Özelliklerini Dikkate Alarak Bütünsel Gelişimi ve Öğrenmesi • Aile ve Toplumun, Çocukların Eğitimine ve Eğitimiyle İlgili Karar Verme Süreçlerine Etkin Katılım • Evrensel Değerlere, Farklılıklara, Çocuk Haklarına Saygı • Bireye Özgü Öğretmen Stratejileri • Sürekli Değerlendirilme • Nitelikli Eğitim-Öğretim kadrosu

8. Kalite Standart Alanları • Öğrenme Ortamı Fiziksel Ortam & Sosyal Duygusal Ortam • Eğitim Programı • Aile ve Toplum Katılımı • Çalışanların Niceliği, Niteliği ve Mesleki Gelişimi • Sağlık, Beslenme, Güvenlik • Yönetim ve Liderlik

9. Standart Alanı 1: Öğrenme Ortamı Fiziksel Ortam Standart 1.1: Okul binasının fiziksel yapısı çocukların gelişimlerini ve öğrenmelerini destekleyecek ve gereksinimlerini karşılayacak şekilde tasarlanmış, çalışanlar ve aileler için gerekli alanlar planlanmıştır. Alt Standart 1.1.3:Binada çocuklar için sınıf dışı kapalı alanlar vardır. Göstergeler: 1.1.3.1 Sınıf dışında çocuklar için kapalı oyun alanları vardır. 1.1.3.2 Öz bakım becerileri için gerekli olan alt değiştirme ünitesi/duş/küçük küvet vardır.*0-3 yaş 1.1.3.3 Çocuklar için yeterli sayıda tuvalet ve lavabo bulunur ve bunlar çocukların rahatlıkla kullanabilecekleri büyüklük ve yüksekliktedir. 1.1.3.4 Emzirme odası vardır.*0-3 yaş

10. Standart Alanı 1: Öğrenme Ortamı Sosyal Duygusal Ortam Standart 1.5: Demokratik değerleri, farklılıklara saygıyı, içermeyi destekleyen bir ortam oluşturulmuştur. Alt Standart 1.5.1: Demokratik değerleri ve çocukların bir topluluk içinde yaşama bilinçlerini destekleyen bir ortam vardır. 1.5.1.1 Çocukların birbirlerinin benzerlik ve farklılıklarını öğrenmelerini sağlayacak olanaklar vardır. 1.5.1.2 İşbirliği ve yardımlaşma desteklenir. 1.5.1.3 Ait olma duygusu ve grup bağlılığı desteklenir. 1.5.1.4 Duyguların tanınması ve doğru yolla ifade edilmesi desteklenir. 1.5.1.5 Çocuğun bağımsızlığı ve öz düzenleme becerileri desteklenir. 1.5.1.6 Çocuğun karar alma süreçlerine katılımı ve liderlik rolleri desteklenir. 1.5.1.7 Çocuklara gün içinde seçme hakkı tanınır.

11. Standart Alanı 2: Eğitim Programı Standart 2.1: Eğitimciler, eğitim programını, programın yaklaşımına, ilkelerine ve yöntemlerine göre uygulamıştır. Alt Standart 2.1.4: Eğitimciler sistematik ve düzenli aralıklarla çocukların gelişimini, öğrenmesini ve programı değerlendirir ve çocuğun öz-değerlendirme yapmasına olanak verir. 2.1.4.1 Eğitimciler çocuğun gelişimini ve öğrenmesini izlemek için sistematik gözlem yapar. 2.1.4.2 Eğitimciler çocukların öğrenme sürecini ve sonuçlarını değerlendirmek için çoklu izleme ve değerlendirme yöntemleri kullanır. 2.1.4.3 Eğitimciler çoklu izleme ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak programı günceller.

12. Standart Alanı 3: Aile ve Toplum Katılımı Standart 3.3: Ailelerin, çocuklarının eğitimlerine dâhil olmalarına yönelik çalışmalar yapılmıştır. Alt Standart 3.3.2: Ailelerin eğitim programının etkinliklerine katılımı sağlanır. 3.3.2.1 Aileler kurumu desteklemek için farklı etkinliklerde bulunurlar. 3.3.2.2 Aileler eğitsel etkinliklerde gönüllü olarak eğitimciye destek olurlar. 3.3.2.3 Aileler çocuklarını sınıf içinde gözlemleyebilirler.

13. Standart Alanı 4: Çalışanların Niceliği, Niteliği ve Mesleki Gelişimi Standart 4.2: Çalışanların mesleki ve kişisel gelişimlerini destekleyecek eğitim, hizmet içi, kurum içi, diğer danışmanlık ve rehberlik hizmetleri ve özlük hakları sağlanmıştır. Alt Standart 4.2.1: Eğitimciler ve yöneticiler mesleki ve kişisel gelişimini destekleyecek etkinliklerden faydalanır. 4.2.1.1 Eğitimciler ve yöneticiler gereksinimleri doğrultusunda hizmet içi eğitimlerden yararlanır. 4.2.1.2 Eğitimciler için kurum içi eğitimler planlanır. 4.2.1.3 Eğitimciler ve yöneticiler kurum içi ve hizmet içi eğitimler dışında da mesleki ve kişisel gelişimlerini destekleyecek çalışmaları takip eder ve katılırlar.

14. STANDART ALANI 5: ÇOCUK SAĞLIĞI, BESLENMESİ VE GÜVENLİĞİ SAĞLIK Standart 5.1: Her çocuğun fiziksel ve ruhsal açıdan sağlığını ve refahını koruyacak gerekli önlemler alınmıştır. Alt Standart 5.1.2: Sağlıksız/hasta çocuk ve çalışanlar için gerekli önlemler alınır ve uygulamalar yapılır. 5.1.2.1 Bulaşıcı ve yaygın hastalıkların ortaya çıkmasını önlemek için yılda en az bir kez ve kurumda görülmesi halinde de acilen bina dezenfekte edilir. 5.1.2.2 Bulaşıcı ve yaygın hastalık sahibi çocuklar veya çalışanlar, hastalığın bulaşma süreci geçene kadar kuruma kabul edilmez. 5.1.2.3 Çalışanların hastalık ve bulaşıcı/yaygın hastalık durumlarında yapmaları gerekenler görev tanımlarında belirtilmiştir. 5.1.2.4 Kurumda ilk yardım malzemelerinin bulunduğu bir ecza dolabı vardır.

15. Standart Alanı 6: Yönetim ve Liderlik Standart 6.3: Kurum yönetiminde etkin bir liderlik anlayışı temel alınmıştır. Alt Standart 6.3.2: Yönetici kadrosu, kurumdaki tüm çalışmalarıngerçekleştirilmesinden sorumludur, yapılıp yapılmadığını düzenli olarak takip eder ve gerektiğinde müdahalede bulunur. 6.3.2.1 Yöneticiler kurumun kalite standartları ile ilgili çalışanları ve paydaşları bilgilendirir. 6.3.2.2 Yöneticiler kurumdaki tüm standart alanlarındaki göstergelerin gerçekleşip gerçekleşmediğini takip eder. 6.3.2.3 Geliştirilmesi gereken durumları ve nedenlerini çalışanlarla birlikte belirler. 6.3.2.4 Geliştirilmesi gereken durumlar için çalışanlarla birlikte eylem planı yapar. 6.3.2.5 Geliştirilmesi gereken durumlarla ilgili oluşturulan eylem planını çalışanlarla birlikte uygular. 6.3.2.6 Geliştirilmesi gereken durumlarla ilgili uygulanan eylem planının sonuçlarını çalışanlarla birlikte değerlendirir.

16. Ölçme Değerlendirme Araçları • Kişileri ve kazanımları değil kurumu esas alır • Öz Değerlendirmeyi esas alır • Denetmen, Yöneticiler, Eğitimciler, Aileler, Destek Çalışanlarının rolünü esas alır • Puan / Niteliksel İfadeleri esas alır • Rekabet yerine dayanışmayı esas alır • Bilgi paylaşımı, eşit söz hakkı, katılımcılık ve şeffaflığı esas alır • Rehberlik ve danışmayı esas alır

17. Ölçek Örnek - 1

18. Ölçek Örnek - 2

19. Kalite Standartlarının Çocuğa Etkisi • Geliştiren, Öğretici, keşfetmeye, öğrenmeye, merak duymaya yönelik, anlamlı, yaşına uygun, güvenli, yaratıcı ve etkileşimli bir ortam • Güçlü ve olumlu ilişkiler • Özgür ve duygusal olarak güvende • İfade özgürlüğü • Özgüven, başarı, olumlu davranışlar • Ruhsal ve fiziksel açıdan sağlıklı Erken Müdahale Yönetimi Olarak Düşünülmeli…

20. Kalite Standartlarının Uygulayıcılara Etkisi • fiziksel, mali, sosyal açıdan güvenli ve rahat ve sürekliliği olan bir çalışma ortamı • Katılımcı ve demokratik bir çalışma ortamı • Sosyal ve ekonomik açıdan refah düzeyi yüksek ve güvenceli çalışma koşulları • Mesleği sahiplenme ve mesleki alanında yoğunlaşma • Daha donanımlı eğitim kadrosu • Tüm paydaşlar arası güçlü ve etkili iletişim ağı • Organizasyon kültürünün oluşması

21. Olmazsa olmazlar… • Farklı kesimleri etkileyen farklı sorunların olduğunun dikkate alınması • Çok boyutlu, dönüştürücü ve bütünsel çözüm ve yaklaşımın esas alınması • Nitelikli Okul Öncesi Eğitimin ana akımlaştırılması/ tüm politika ve programlara dahil edilmesi • Devlet politikası haline gelmesi • Kurumsal Hafızanın oluşturulması ve korunması

22. Teşekkürler…