Magnetisme

1. Praktische toepassingen Magnetisme

2. Aardmagnetisme • De buitenste kern bestaat uit vloeibaar ijzer en nikkel. • Door de hoge temperatuur zijn de atomen geïoniseerd. • De rotatie van de aarde zorgt voor de stroming van die ionen. • Aarde gedraagt zich als een reusachtige solenoïde,

3. De luidspreker In welke zin beweegt het membraanals de stroom loopt zoals op de figuur? • Op het membraan is een spoel gemonteerd, die past in een ringmagneet • Het elektrisch signaal (bv. Van Cd-speler) gaat door spoeltje • Afhankelijk van de stroomzin beweegt het spoeltje naar voor of naar achter • Het membraan trilt mee, zo horen we de muziek

4. Elektromagnetische klep • Als de schakelaar gesloten wordt, vloeit er stroom door de spoel en trekt ze het plaatje van de weekijzeren klep aan. • Het water of het gas kan naar binnen stromen, • De veer duwt de klep terug als de schakelaar geopend wordt.

5. Automatische zekering • Als de stroom in de spoel te groot wordt, trekt ze het plaatje aan. • De elektrisch kring wordt onderbroken • De zekering slaat naar beneden

6. Gelijkstroommotor Ga de zin van de krachtenop de windingen na! • Een spoel is gewikkeld op een ijzeren kern • Kern is draaibaar opgesteld tussen de polen van een permanente magneet • Uiteinden van de gewikkelde spoel zijn verbonden met 2 halve schijven • 2 koolborstels maken contact met de schijven en geven de stroom door aan het spoeltje • De spoel draait o.i.v. de Lorentzkracht en de wet van de traagheid

7. Draaispoelampèremeter

8. Een spoel is draaibaar opgesteld tussen de polen van een permanente magneet • De verticale stukken van de windingen ondervinden de Lorentzkracht. • De spoel draait tot de veerkracht en de Lorentzkracht even groot zijn.

9. Leeskop Cd-Rom

10. Leeskop Cd-Rom • Informatie is op de schijf geregistreerd als een magnetisch patroon • Leeskop loopt over het magnetisch patroon • In het spoeltje van de leeskop ontstaat een fluxverandering en dus een geïnduceerde stroom • Magnetisch patroon wordt zo terug omgezet in een elektrisch signaal dat bv. naar een luidspreker wordt gestuurd Leeskop wordt ook als schrijfkop gebruikt, werking omgekeerd

11. Wisselspanninggenerator • Een wieltje en een magneet zijn op een as gemonteerd, as draait tijdens het rijden • Veranderde positie van de magnetische polen veroorzaakt fluxverandering in de spoel, en dus een geïnduceerde stroom • Zin van de geïnduceerde stroom wisselt Fietsdynamo, alternator in de autogenerator in elektriciteitscentrale

12. Fietscomputer • Magneet wordt op spaak gemonteerd • Spoeltje plaats je op de voor vork • Magneet veroorzaakt fluxverandering bij elke doortocht langs de spoel • Telkens ontstaat er een geïnduceerde stroompuls • Uit de tijd tussen de pulsen wordt je snelheid bepaald

13. Magnetische remming • Toepassingen op de wet van Lenz. • Fluxveranderingen bij doortocht doen wervelstromen ontstaan. • Tegengestelde polen remmen het geheel af.

14. Starter TL-lamp • Bij terugbuigen van het bimetaal wordt de stroom plots onderbroken. • Er ontstaat een grote, plotse fluxdaling in de spoel. • De geïnduceerde stroompuls doet de buis doorslaan. • Elektronen komen los uit de gloeidraad en botsen tegen de kwikatomen. • De geëxciteerde kwikatomen zenden bij terugval UV-licht uit. Dit licht valt op de fluoriscerende wand, die dan zichtbaar licht uitzendt.

15. Ontsteking bij auto of mazoutbrander Werking transformator, zie leerboek • Men gebruikt een bobijn of dubbele spoel: primaire kring, weinig windingen en secundaire kring, heel veel windingen • Bij starten onderbreken de contactpunten de primaire stroomkring • Flux in secundaire spoel valt weg en veroorzaakt een grote inductiespanning • Er springt een vonk over tussen de elektrodes van de ontstekingskaars