Publiek Opdrachtgeverschap: Een kwestie van communicatie en vertrouwen Michel Geertse

1. Publiek Opdrachtgeverschap: Een kwestie van communicatie en vertrouwen Michel Geertse

2. Ruimtelijke kwaliteit: beleid Wethoudersenquête raadsperiode 2006-2010 (TNS Nipo 2010 iov Architectuur Lokaal) Bestuurders minder betrokken bij uitvoering ruimtelijke projecten Aandacht verlegd naar coalitievorming & draagvlak Ruimtelijke kwaliteit resulteert onder portefeuille RO Beleidsstukken: welstandsnota, bestemmingsplan, beeldkwaliteitsplan, structuurvisie Draagvlak ruimtelijke kwaliteit via gemeenteraad; initiatief veelal bij B&W

3. Ruimtelijke kwaliteit: opdrachten Wethoudersenquête raadsperiode 2006-2010 (TNS Nipo 2010 iov Architectuur Lokaal) • Eigen opdrachtgeverschap scoort laag als instrument voor ruimtelijke kwaliteit • Selectieprocedures worden opgezet en begeleid door ambtenaren en externe adviseurs; de verantwoordelijk wethouder komt er nauwelijks aan te pas • Beoordeling offertes geschiedt ook hoofdzakelijk door ambtenaren en adviseurs; bestuurders spelen slechts bescheiden rol • Wethouders zeggen dat kwaliteit de doorslag geeft, maar opdrachtnemers ervaren dit meestal anders. Na oplevering wordt er primair geëvalueerd op prijs, niet kwaliteit.

4. Selectieprocedures • Selectieprocedures zijn een middel, geen doel op zich • Een goede selectieprocedure is een brug, niet een barrière • Een goede selectieprocedure start bij de opdrachtgever, niet de juridische regels

5. Waar draait het om?

7. “Als opdrachtgever moet je goed nadenken over de vraag wat je wilt, en hoe je het wilt. Zorg ervoor dat je de juiste vraag aan de juiste architecten stelt waardoor je een maximaal potentieel aan creativiteit in de markt vindt.” [projectleider SBB] • Opdrachtgever • formuleer de juiste vraag • schets profiel juiste architecten • Opdrachtnemer • Lees de vraag en het profiel zorgvuldig

8. “Voor aanbesteders is kennis van de markt die je benadert essentieel. Pas dan kun je criteria formuleren die de expertise in de markt optimaal waarderen. Echter, de architectenbranche is weinig transparant.” [projectleider Amsterdam] Opdrachtgever: • Analyseer de markt die je benadert • Baseer criteria niet alleen op de opdracht, maar ook marktomstandigheden Opdrachtnemer: • maak spanningen tussen de uitvraag en de markt kenbaar

9. “Zorg voor een deskundige selectiecommissie” [BNA] “De voorselectie is het allerbelangrijkste. Iedereen die daarna nog meedoet, zou goed moeten zijn.” [projectleider Amsterdam] Opdrachtgever: • Inhoudelijke beoordeling ontwerpvaardigheden is een vak. Zorg voor deskundigheid in de beoordelingscommissie Beoordelaars: • Neem alleen zitting in de commissie indien je de procedure onderschrijft.

11. “wij nemen alleen projecten in behandeling, als de financiering rond is” [Vlaams rijksbouwmeester over open oproep] “hoe ‘hard’ is de opdracht?” [onzekere architect] “we hadden inspraak van tevoren beter moeten regelen” [adviseur x] Opdrachtgever: • Een aanbesteding is geen instrument voor draagvlakvorming • Regel draagvlak in de voorbereiding (bestuur & bevolking) • Besteed voldoende aandacht aan financiering en planning in de voorbereiding

12. “Een goede architectenselectie is mensenwerk” [projectleider SBB] “duidelijk is dat persoonlijk onderling contact door alle partijen als een grote meerwaarde wordt gezien” [gedroomde aanbesteding] Opdrachtgever & opdrachtnemer: • Meer communicatie is dringend gewenst om vooroordelen te overbruggen en problemen tijdens de rit te voorkomen • Benut ruimtelijke kwaliteit als gezamenlijk belang • Als er wederzijds begrip is, kan er op de inhoud gefocust worden en is juridificering onnodig

13. “de kern van het probleem is een confrontatie tussen de zekerheidswens en creativiteitsvraag. Er is sprake van een vicieuze cirkel” [Europa en de architecten] “Wij hechtten de meeste waarde aan het vinden van het beste idee. Dat is onze belangrijkste zekerheid” [projectleider SBB] Opdrachtgever: • Zoek een redelijk evenwicht tussen gewenste zekerheid en de gevraagde creativiteit; biedt ook het MKB en jong talent een kans • Gebruik geen verhoogde zekerheden om de selectie te versnellen Opdrachtnemer: • Wees creatief in het vormen van samenwerkingen

14. “Het is van belang dat partijen kunnen opereren binnen een helder en open proces en zichzelf ook conform de overeengekomen spelregels gedragen.” [ gedroomde aanbesteding] “Als professional moet je vanuit een beroepsethiek verantwoordelijkheid nemen.” [projectleider SBB] Opdrachtgever & opdrachtnemer: • Open opstelling • Integriteit • Professionaliteit • Verantwoordelijkheid nemen • Vertrouwen geven

15. De weg naar een goed resultaat • Gedegen voorbereiding • Direct contact • Vertrouwen geven & verantwoordelijkheid nemen