1 / 33

Uko wabikoresha

Imyitozo yakoreshwa mu mahugurwa kuri jenda no mu bijyanye n’ubumenyi bw’amafaranga ( financial literacy ). Urabona amashusho menshi ashobora gukoreshwa n’umufashamyumvire uhugura abaturage ku bumenyi bw ’amafaranga ( financial literacy). Uko wabikoresha.

lorrainel
Download Presentation

Uko wabikoresha

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Imyitozoyakoreshwa mu mahugurwakurijenda no mu bijyanyen’ubumenyibw’amafaranga (financial literacy ) • Urabonaamashushomenshiashoboragukoreshwan’umufashamyumvireuhuguraabaturagekubumenyibw’amafaranga(financial literacy).

  2. Ukowabikoresha Mu ikoreshwary’amashushowirindagusobanuracyane. Uyerekaabahugurwawarangizaukababazauti: “Niki mubonakuriikigishushanyo?”Ibibitumaabahugurwabavugabakanatangaibitekerezokubyobabona. Ubuniuburyobwizabwogutangiraikiganiro. Umazegutangizaikiganiro, shyiraabantu mu matsindaubaheibibazobyokuganiraho. Twatanzeingeroz’ibibazobyagendanan’amashusho. Nyumayokuganira mu matsinda, abahugurwa muri rusangebasangizeabandiibyobaganiriyeho mu matsinda. Mu gusozaikiganirovuga muri make ibyaganiriweho n’ isomoryogutahana.

  3. Bikaamafarangayaweahantuhizewe • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Wakoraikingoamafarangayaweabikweahantuhizewe? • Ni ubuheburyoabantubabikamoamafarangamu gaceutuyemo? • Ni izihenyungucyangwaigihombokiri mu kubikaamafaranga mu rugo? • Ni izihenyungucyangwaigombokiri mu kubikaamafarangakurikontiyawe muri SACCO? • Ese hariubundiburyobwokubikaamafarangayawe?

  4. Gucunganezaimariy’umuryangoniinshinganoz’umugoren’umugabo.Gucunganezaimariy’umuryangoniinshinganoz’umugoren’umugabo. • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Mu muryangowawe, nindeushinzwegukurikiranaukoamafarangaakoreshwa? • Nindeufiteuburenganzirabwokubikuzaamafarangaarikurikonti muri SACCO? • Nindeugenauburyokontiiri muri SACCO ikoreshwa mu muryangowawe? • Mwateganijekoariindeuzajyaugenauburyo amafarangaakoreshwa mu muryango? • Ese hariitandukaniroririmubyoumugabon’umugorebakora? • N’ukuberaikimwabihisemomutyo? • Ese habahariubundiburyobwizabwokubikora?

  5. SACCO niyabakiren’abakene • Niki mubonakuriikigishushanyo? • Nindeushoborakubitsa muri SACCO? • Ese abakenenabobaganaSACCO? • Sobanuraigisubizoutanze? • Ese abakirenabobaganaSACCO? • Sobanuraigisubizoutanze?

  6. Ibicirobyaserivisi SACCO itanga • Niki mubonakuriikigishushanyo? • Ese uziibiciron’imirongongenderwahobya SACCO yawe? • Ni iziheseriviseza SACCO ukoresha? • Ese SACCO yabayarakumenyesheibicirobyaserivisibaguha? Nibabarabikoze, babikoze bate? • Ese uziamafarangabagukataiyoubikuje? • Ese uziamafarangabakungukirakukoubitsayo? • Nibaadafiteayomakuru, wabauziuburyowayabona?

  7. Inyunguziri mu kubazaibibazo • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ese wigezeuguraikintuutakizihoamakuruneza? • Ese birakoroherakubaza SACCO iyohariibyoudasobanukiwe? • Ni ibihebibazoby’ingenziugombakubazaiyousabainguzanyo? (Kora urutonde rw’ibibazo) • Ni iki wakora mu gihe utanyuzwe n’ibisubizo by’ibibazo wabajije? • Ese iyo ugiye gusaba inguzanyo, urijyana cyangwa ujyana n’inshuti cyangwa uwo mwashakanye?

  8. Inyunguziri mu gukoraingengoy’imari • Niki mubonakuriikigishushanyo? • Ese ukoraingengoy’imari mu muryangowawe? • Nihemukuraamafarangaatungaumuryango? • Ni ikimukoreshaamafaranga mu muryangowawe? • Ingengoy’imariniiki? • Ese niayahemakuruingengoy’imariitanga? • Ese ingengoy’imarimuyiganirahon’abomwashakanye? Nindeufataibyemezo? • Garagaza uburyo wakoreshangoutajyakure/udakoraibitari mu ingengoy’imariwateguye

  9. Inyunguziri mu kwizigamira • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Kwizigamiraniiki? • Ese ujyawizigamira? • Ni izihenyunguziri mu kwizigamira? • Ese kwizigamirabirakomeye? Nibaariyego, sobanuraimpamvu. Nibaarioyaubigenzaute? • Ese twakoraikingodukurehoimbogamiziziri mu kwizigamira? • Ibyoumufashamyumvireagombakumenya: • Ikigishushanyocyakoreshwakigaragaza uburyo bunebwoKwizigamira( Kuzigamiraibyowateganije(expected future events), kuzigamiraibyoutateganije(unexpected future events), Kuzigamiraintegoz’igihekirekire( long term goals), kuzigama mu mitungoitimukanwa(building assets)

  10. Zigamamberey’ukoukoreshaamafaranga, ahokuzigamaibyousigaje– Menyagukoreshaitegekorya 10/20/70 • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ese hariimirongongenderwahoukurikizaiyourikwizigamira? • Ugenauteamafarangawizigamira? • Ni ikiukoreshaamafarangayawe? • Ese uzigamiraimpamvurunakacyangwauzigamakukougombakuzigama? • Ese mu muryangoburiwesearizigamira? • Tubwireukomubigenza. • Ese niubuheburyobwizautekerezakobyagakozwemo? • Ibyoumufashamyumvireagombakumenya: • Ikigishushanyowagikoreshawerekanaitegekorya10/ 20/ 70 r. 10% niayokuzigamiraigihekizaza, 20% niayogukoresha mu gutwerera, gukemureibigutunguye, kwishyurainguzanyonaho 70% niayogukoresha mu buzimabwaburimunsi.

  11. Gukora financial plan kugirangougerekuntegozawe • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ese ukora financial plan? Nibauyikoradusangizeuburyoubikoramo? • Ni izihentegoz’umuryangowawe? • Ni ikiwakorangouzigereho? • Financial plan niiki? • Ni izihenyunguziri mu kugira financial plan? • Ese ukora financial plan n’uwomwashakanye? Sobanuraimpamvuy’igisubizocyawe • Ni izihenyunguziri mu gukora financial planning yo mu rugoufatanyijen’uwomwashakanye?

  12. Inguzanyoniiki? • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Inguzanyoniiki? • Ni izihempamvunzizazatumausabainguzanyo? • Ni izihempamvuzitariizozatumausabainguzanyo? • Ni izihenshinganoz’uwasabyeinguzanyo? • Ni irihetandukaniroririhagatiy’amafarangayawen’ayowagujije? • Ni iyihenyunguirimu gusabainguzanyo? Ni ikihe gihombo kiri mu gusaba inguzanyo? • Ibyoumufashamyumvireagombakumenya: • Ikigishushanyocyerekanaabantubasabyeinguzanyoyokuguraimfumbire. Igihecyokwishyurakigezebishyurainguzanyobongerahon’inyungu( witegerejenezaibikapubavuyegusabainguzanyon’ibyobafitebagiyekuyishyurabiratandukanye). Bakoreshejejeinguzanyoyaboneza.

  13. Inyuguziri mu gukoreshainguzanyoicyowayisabiye • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Wabawarigezeusabainguzanyo? Nibawarayifashe, wayikoreshejeute? • Ni irihetandukaniroriri mu gukoreshamafarangawizigamyen’ayowagujije? • Ese ujyaukoreshaamafarangawizigamyebitandukanyenimpamvuwayazigamiye? • Ese ujyaukoreshaamafarangawagujijebitandukanyen’impamvuwayagujije? • Ese ujyautonganan’uwomwashakanyekuikoreshwary’amafaranga? Nibabijyabibawabyirindaute?

  14. Gufatainguzanyo= Gufata risk • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Iyinterurouyumvaute“gufatainguzanyobingana no gufata risk”? • Tekerezakokowasabyeinguzanyo. Ni ibikibitunguranyebyababikakubuzakwishyurainguzanyokugihe? • Ni ikiwakorangougabanye risk zatumautishyurainguzanyokugihe? • Wateganyaamafarangaanganaikiy’ibishoborakubabigutunguye?

  15. Ingwate • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ingwateniiki? • Ni kuberaiki SACCO zakaingwateiyoumuntuasabyeinguzanyo? • Ni iyihemitungoyaweyafatwank’ingwatemu giheusabyeinguzanyo? • Ni iyihemitungowatangahoingwatembere? Ni iyihe watangaho ingwate wabuze uko ugira? • Kubera iki?

  16. Ugizeikibazo mu kwishyura, menyesha SACCO mubiganireho • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ese niikiwakora mu giheubonakokwishyurakugihebigiyekukunanira? • Ni ikicyatumaumuntuatabashakwishyurainguzanyo? • Ese utekerezako SACCO ibigenzaiteiyouyibwiyekoubonabikugoyekwishyurirakugihe? • Ese wabauziumuntuutarashoboyekwishyurirakugihe? Byagenze bite? • Ibyoumufashamyumvireagombakumenya: • Icyodushakakuvuga aha nuko SACCO igeragezagufashaumukiriyabamwongereraigihecyokwishyuraahoguhitabagurishaingwateyatanzeakokanya

  17. Igishaabanabawekuzigamiraintego • Ni ikimubonakuriikigishushanyo? • Ese ningombwakwigishaabanakwizigama? • Ni iyihempamvukwigishaabanabawekwzigamiraariingenzi? • Ese wigishaabanabawekuzigama? Ubibigishaute? • Ni ubuheburyobwizabwokwigishaabanakwizigamira?

  18. Amashusho • Kanda hanoamashusho. Ushoborakuyashyirakurimudasobwayawe (download), Ushoborakuyacapa( print) cyangwaugakoreshamugaragazanini(screen) mu giheurigutangaamahugurwa. • Umufashamyumvireyemerewekugiraibyoyongeramobyamufasha mu mahugurwakugirangoarushehokugendaneza. Yakongeramoibibazo, amashushon’ibindi.

More Related