1 / 43

BIGARREN MUNDU GERRA

BIGARREN MUNDU GERRA. BIGARREN MUNDU GERRA. Kontzeptua. Kontzeptua. Bigarren Mundu Gerra: “Bigarren Mundu Gerra” kotzeptua 1939tik 1945ra arteko gatazkari izendatzeko erabilia da Europako potentzien arteko gerra hasi zena, mundu osora zabaldu zen, Estatu Batuek eta Japoniak ere parte izanik.

jonas-baxter
Download Presentation

BIGARREN MUNDU GERRA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. BIGARREN MUNDU GERRA

  2. BIGARREN MUNDU GERRA Kontzeptua

  3. Kontzeptua Bigarren Mundu Gerra: • “Bigarren Mundu Gerra” kotzeptua 1939tik 1945ra arteko gatazkari izendatzeko erabilia da • Europako potentzien arteko gerra hasi zena, mundu osora zabaldu zen, Estatu Batuek eta Japoniak ere parte izanik

  4. Kontzeptua Bigarren Mundu Gerra:

  5. BIGARREN MUNDU GERRA Versaillesko hausturak: 1919-1924

  6. Versaillesko hausturak: 1919-1924 • Sarrera • Kausak • Frantziaren eta Alemaniaren arteko etsaitasun giroa • Nazioen Elkartearen ahulezia • Komunismoaren “arriskua”

  7. Versaillesko hausturak: 1919-1924 Sarrera: • 1919. eta 1924. urteen bitartean Europan Lehen Mundu Gerrako tentsioak mantentzen ziren Kausak • Frantziaren eta Alemaniaren arteko etsaitasun giroa: • Versaillesko Itunak bake baldintza gogorrak ezarri zizkion Alemaniari • Frantziak exijitzen zizkion Alemaniari kalte ordainen ordainketa • 1923. urtean Alemaniak ordaintzeari uztearen ondorioz Frantziak Rhur industria eskualdea inbaditu zuen • Alemanian nazionalismoa gogortu egin zen

  8. Versaillesko hausturak: 1919-1924 Kausak • Nazio Elkartearen ahulezia: • Lehen Mundu Gerra ondoren Nazioen Elkartea eratu zen bakea ziurtatzeko • Bi gerren arteko etapan agerian geratu zen Nazioen Elkartearen ahulezia segurtasun sistema kolektiboa ziurtatzeko • 1933an Alemaniak Nazioen Elkartea utzi zuen

  9. Versaillesko hausturak: 1919-1924 Kausak • Komunismoaren “beldurra”: • Errusia sobietarraren sorrerak Europako ezegonkortasuna handitu zuen • Lehen Mundu Gerraren ondoren sortutako herrialde berrietan komunismoaren hedapena galarazten saiatu zen

  10. BIGARREN MUNDU GERRA Adiskidantzaren bila: 1924-1929

  11. Adiskidantzaren bila: 1924-1929 • Sarrera • Locarnoko Ituna • Briand-Kellog Ituna

  12. Adiskidantzaren bila: 1924-1929 Sarrera: • 1924. eta 1929. urteen artean etsaitasuna alde batera uzten da eta adiskidantzaren etapa zabaltzen da • Adiskidantzaren etapan bakea ziurtatzeko oinarriak finkatzen dira • Horretarako zeresan handia izan zuten: • agintari berriak: Aristide Briand eta Stresemann (adiskidantzaren aldekoak) • Locarnoko eta Briand-Kellon Itunak

  13. Adiskidantzaren bila: 1924-1929 Locarnoko Ituna: • 1925an Locarnoko konferentzia ospatu zen Nazioen Elkartearen babesean segurtasun kolektiboko sistema adosteko • Konferentzian Locarnoko Ituna adosten da • Itunean ondorengo konpromisoak hartzen dira (Alemaniak eta Frantziak barne): • Versaillesko Itunak zehaztutako lurralde estatu quo-a zeritzona betetzea • Alemaniak Renaniatik militarrak erretiratzea • Alemaniak Nazioen Elkartearen arbitrajea onartzen du • Alemaniak Poloniako eta Txekoslovakiako mugak aldatzeko indarra erabiltzeari uko egiten dio

  14. Adiskidantzaren bila: 1924-1929 Briand Kellog Ituna: • 1928an sinatutako akordioa • Itunean ondorengoa adosten da: • Estatuek uko egiten diote gerra erabiltzeari nazioarteko gatazkak konpontzeko

  15. BIGARREN MUNDU GERRA Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939

  16. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 • Sarrera • Hitlerrek boterea lortu: Barne politika • Italiar faxismoa • Berlin-Erroma ardatza • Hitlerren kanpo politika: Alemanen hedapena • Itun germaniar-sobietarra

  17. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Sarrera: • 1929. urtean adiskidantzaren etapa amaitutzak ematen da • Arrazoiak: • 1929ko krisiaren ondorioek (langabezia, hiperinflazioa) herritarren erradikalizazioa eragin zuten • Krisiaren ondorioz nazionalismo ekonomikoa (protekzionismoa) hedatu zen • Protekzionismoak Europako herrialdeen elkarlana bertan behera utzi zuen • Faxismoa (muturreko ideologia) testuinguru horretan azkar hedatu zen

  18. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Hitlerrek boterea lortu: Barne politika • 1933. urtean Hitlerrek boterea eskuratzen du. Bere barne politikak Bigarren Mundu Gerra eragingo du • Barne politika: • Versaillesko Ituna ez onartzea • Politika inperialista: Pangermanismoaren defendatzailea • 1933an Nazioen Elkartea uzten du • 1935an Sarre eskualdea berreskuratzen du • 1935an nahitaezko soldadutza ezartzen du • 1936an Renania bermilitarizatu zuen

  19. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Hitlerrek boterea lortu: Barne politika

  20. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Italiar faxismoa: • Lehen Mundu Gerrako bake itunak ez ziren batere onuragarriak Italiarentzak • Italian, irabazleen artean egon arren, “menperatutako” sentimendua hedatu zen • 1935an Italia faxistak bere hedapen teoria abian jarri zuen eta Etiopia inbaditu zuen: Berlin-Erroma Ardatza: • 1936an Italiak eta Alemaniak Berlin-Erroma Ardatza sinatu zuten

  21. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Hitlerrek kanpo politika: Alemaniaren hedapena • 1933tik 1939ra Alemaniak hedatzeari ekin zion: pangermanismoa • 1938an armada alemana Austrian sartu zen eta Reicheko lurralde izandatu zuen: Anschluss • 1938an eta Pangermanismoaren printzipioa aplikatuz Txekoslovakiako “Sudeteak” izeneko eskualdean sartu ziren • Munich-eko konferentzian Frantziak eta Britania Handiak Sudeteetako okupazioa onartu zuten • Gainerako herrialdeek bakea ziurtatzeko baretze politika aplikatu zuten eta Hitlerreri hedatzen utzi zioten

  22. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Hitlerrek kanpo politika: Alemaniaren hedapena

  23. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Itun Germaniar-Sobietarra • Hitler ez zegoen ados ekialdeko mugekin • Versaillesko Itunak Prusia (Alemaniaren ipar ekialdea) zatitu zuen • Hitlerrek ekialdean galdutako lurrak berreskuratu nahi zituen • Horretarako itun contra natura sinatu zuen Sobietar Batasunarekin: Itun Germaniar-Sobietarra • Itunak Polonia banatzen zuen: • Ekialdea Sobierrentzat eta Mendabala Alemaniarentzat

  24. Segurtasun kolektiboaren krisia: 1929-1939 Itun Germaniar-Sobietarra

  25. BIGARREN MUNDU GERRA Gatazkaren aldiak: 1939-1945

  26. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 • Sarrera • Gerra piztu • Alemanen garaipenak (1939-1941) • Gerra fronte berriak • Alemanen porrota (1943-1945) • Japonia galtzaile (1943-1945)

  27. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Sarrera: • 1939ko irailaren 1an gerra hasi zen • Gerran lau fronte: europako mendebala eta ekialdea, afrikako iparraldea eta ozeano barea • Naziek okupatutako lurraldeetan “ordena nazia” ezarri zen: • Ordena nazia errepresioaren bidez gauzatu zen • Gerran taktika eta arma berriak erabili zituzten • Alemaniako “gerra bizkorra” • Frantsesen “Maginot lerroa” • Arma berriak: radarrak, sistema gidatuak, energia atomikoa, gerra psikologikoa (atzeguardiari egindako erasoak)

  28. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Gerra piztu: • 1939ko irailaren 1an Alemaniak Polonia inbaditu zuen • Itun Germaniar-Sobietarrak askatasuna ematen zion Hitlerri Polonia inbaditzeko • Frantziak eta Britania Handiak gerra deklaratzen diote Hitlerri

  29. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen garaipenak (1939-1941): • 1940ko apirilean Danimarkan eta Norvegian sartu ziren alemanak • 1940ko maiatzean mendebaldeko kanpainari ekin zioten eta Holanda eta Belgika hartu zituzten • Ekainaren 14an alemanek Paris hartu zuten • Frantziak eta Alemaniak armistizioa sinatu zuten • Armistizioari esker Alemaniak Alsazia eta Lorena berreskuratu zuen; Atlantikoko kostaldea eta iparraldea bereganatu zituen; eta hego erdialdean Vichyko gobernu kolaborazionista ezarri zen • Hitler britainiarrekin hitzarmena sinatzen saiatu zen: Britania Handiko gobernuak gerrarekin jarraitzea erabaki zuen

  30. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen garaipenak (1939-1941):

  31. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Gerra fronte berriak: • 1941. urtean gerra Europan eta munduan zehar zabaldu zen, sobietarrak, estatubatuarrak eta japoniarrak gerran sartzearen ondorioz • Gerra Sobietar Batasunean: • 1941an Alemaniak SESB inbaditu zuen • Okupazioak hiru ardatz zituen: • Iparraldean Leningrado eta Baltikoa kontrolatzea • Erdialdean Mosku kontrolatzea • Hegoaldean Ukraniako industria eskualdeak kontrolatzea • Lehen hiletan, indar handiz aurrera egin zuten alemanek • 1942ko neguan operazioak atzeratu behar izan zituzten: sobietarrak militarki eta ekonomikoki berrantolatu ziren • 1942ko udaberrian alemanek Estalingrado konkistatzea erabaki zuten, baina porrot egin zuten • Alemaniaren lehen porrot handia izan zen, eta gerran inflexio puntua

  32. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Gerra fronte berriak: • Ozeano Bareko gerra (1941-1942): • 20ko hamarkadaren amaieratik, Japoniako militarismoa indarberritu zen eta nazi alemanek izandakoaren antzeko hedapen joera izan zuen • 1932an Mantxuria okupatu zuten • 1933an Nazioen Elkartea utzi zuen • 1937an Txina okupatu zuten • 1941an japoniarrek Pearl Harbor base estatubatuarra bondardeatu zuten • Estatubatuarrek gerra deklaratu zioten Japoniari eta Ardatzeko gainerako herrialdeei

  33. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen porrota (1943-1945): • Gerra Sobietar Batasunean: • Stalingradoko gudaren ondoren Europako gerrak norabide berria hartu zuen • 1943. urtean Sobietar Batasuna berrindartu egin zen, eta herrialdea birkonkistatzera ekin zion • 1944an Sobietar Batasuneko lurraldeak aske geratu ziren

  34. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen porrota (1943-1945): • Aliatuen aurrerapena: • Ekialdeko fronteko gerrak oso ahulduta utzi zuen armada alemana, eta horrek asko erraztu zituen aliatuen mugimenduak mendebaldeko Europan • 1943an alemanak eta italiarrak errenditu ziren Tunisian. Afrika iparraldea Aliatuen eskuetan gelditu zen • Aliatuak Italia okupatzen saiatu ziren: • Hegoaldea Aliatuen esku geratu zen • Iparraldea alemanen kontrolpean, Mussoliniren gidaritzapean • Mendebaldean Aliatuek Frantziaren iparraldean itsasotik tropak lehorreratzea pentsatu zuten • 1944ko ekainaren 6an, D dayizeneko egunean, Aliatuak Normandian, Frantzian, lehorreratu ziren • Abuztuaren 26an Paris askatu zuten eta 1944. urte amaieran Frantzia gehiena • Alemaniak ez zeukan irtenbiderik • Mendebaldetik aliatuen erasoak • Ekialdetik sobietarren erasoak • 1945ko maiatzaren 5an Alemania errenditu zen (Hitler bere burua hil zuen) • Egun batzuk lehenaga Mussolini exekutatu egin zuten Italiaren iparraldean

  35. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen porrota (1943-1945):

  36. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Alemanen porrota (1943-1945):

  37. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Japonia galtzaile (1943-1945): • 1945an Truman presidente estatubatuarrak, Japonia konkistatzean galera handiak ez izatearren bonba atomikoa erabiltzea erabaki zuen • 1945ko abuztuaren 6an Hiroshima hiria eta 9an Nagasaki, txikituta utzi zituzten hiriotan bonba nuklear bana jaurtita • Irailaren 2an, Japonia errenditu egin zen • Bigarren Mundu Gerra amaitua zen

  38. Gatazkaren aldiak: 1939-1945 Japonia galtzaile (1943-1945):

  39. BIGARREN MUNDU GERRA Gerraren ondorioak

  40. Gerraren ondorioak • Gerrak utzitako hondamendia • Ondorio politikoak • Gerra amaitu ondorenerako planak

  41. Gerraren ondorioak Gerrak utzitako hondamendia: • 55 milio lagunetik gora hil edo desagertu ziren • Europa zeharo suntsituta Ondorio politikoak: • Gerra ondoren lehentasuna kontinente desnazifikatzea izan zen • Historian lehendabizikoz nazioarteko epaitegia eratu zen, bakearen eta gizateriaren aurkako krimenak epaitzeko: Nuremberg-eko epaiketa

  42. Gerraren ondorioak Gerra amaitu ondorenerako planak: • Nazio Batuen Erakundea sortu zen: helburuak • Munduko bakeari eustea, giza eskubideak defendatzea eta herri guztiei eskubide berdintasuna onartzea • Postdameko konferentzia finkatu ziren: • Europako muga berriak, Alemaniako etorkizuna eta Estatu Batuen eta Sobietar Batasunaren eragin eremuak

  43. BIGARREN MUNDU GERRA • Gerraren bilakaera: • http://www.ushmm.org/wlc/media_nm.php?lang=sp&ModuleId=10005760&MediaId=6373

More Related