PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI

1. KAPITAŁ LUDZKI NARODOWASTRATEGIA SPÓJNOŚCI EUROPEJSKI FUNDDUSZ SPOŁECZNY PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI SZANSA NA SUKCES 2008 - 2010

3. I. INFORMACJA O PROJEKCIE

4. SPIS TREŚCI • Identyfikacja problemu. • Cele projektu. • Grupa docelowa. • Zakres działań. • Rezultaty projektu.

5. IDENTYFIKACJA PROBLEMU • Znaczne dysproporcje w osiągnięciach edukacyjnych uczniów występującezwłaszcza w nauczaniu zintegrowanym, języku polskim, matematyce. • Nierówne szanse edukacyjne wynikające z przyczyn ekonomicznych, środowiskowych, zdrowotnych (niski poziom dochodów, brak dostępu do komputera, niepełnosprawność). • Duża grupa uczniów, która nie funkcjonuje prawidłowo w systemie oświaty, z nadpobudliwością psychoruchową, z dysfunkcjami, wymagającymi wsparcia psychologiczno – terapeutyczno - pedagogicznego.

6. CELE PROJEKTU: • Cel ogólny: • - zmniejszenie dysproporcji oraz wyrównanie szans edukacyjnych uczniów Szkoły Podstawowej nr 3 im. Dąbrowszczaków w Zgierzu. • Cele szczegółowe: • - zmniejszenie dysproporcji wśród uczniów w nauczaniu zintegrowanym, języku polskim i matematyce; • - wyrównanie szans edukacyjnych wynikających z przyczyn ekonomicznych, środowiskowych i zdrowotnych; • - zapewnienie pomocy psychologiczno - terapeutyczno - pedagogicznej dla uczniów, którzy nie funkcjonują prawidłowo w systemie oświaty (nadpobu- dliwych, z dysfunkcjami).

7. GRUPA DOCELOWA • Charakterystyka grupy • Kryteria doboru

8. Charakterystyka grupy • Grupę docelową stanowili uczniowie Szkoły Podstawowej nr 3 w Zgierzu w wieku 7-13 lat. • Według informacji uzyskanych od pedagoga szkolnego w grupie tej było: • 45 uczniów z zaburzeniami emocjonalnymi, zaburzeniami relacji społecznych; • 40 uczniów mających trudną sytuację rodzinną (brak opieki i wsparcia ze strony rodziców); • 20 uczniów z zaburzeniami mowy; • 60 uczniów z zakłóceniami funkcji wzrokowych i słuchowych. • Projekt objął swym bezpośrednim oddziaływaniem liczbę 97 uczniów, w tym 25 nowych przyjętych do projektu w roku 2009/2010, przy założeniu udziału jednego uczestnika średnio w 3 działaniach.

9. Kryteria doboru • W przypadku zajęć psychologiczno – terapeutyczno - pedagogicznych były brane pod uwagę: • orzeczenia i opinie z poradni pedagogiczno - psychologicznej, • opinie nauczyciela przedmiotu, • opinie i obserwacje wychowawcy i pedagoga szkolnego.

10. Zaplanowane działania: Zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas I - III. Zajęcia terapii emocji poprzez sztukę dla klas I - III. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów z dysleksją z klas IV - VI. Zajęcia wyrównawcze z matematyki dla uczniów z klas IV - VI. Zajęcia wyrównawcze z języka polskiego dla uczniów klas IV - VI. Terapia pedagogiczna dla uczniów klas I -VI. Terapia logopedyczna, zajęcia indywidualne dla grupy 12 uczniów z klas I -III.

11. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas I- III • Od stycznia 2009 roku do czerwca 2010 roku prowadzone były w naszej szkole zajęcia wyrównawcze dla uczniów z ogólnymi trudnościami w nauce w klasach I, II i III. Zajęcia te prowadziły nauczycielki kształcenia zintegrowanego: • Ewa Ogonowska - od stycznia 2009 do czerwca 2009 w klasach I, od września 2009 do czerwca 2010 w klasach II; • Renata Nowakowska - od stycznia 2009 do czerwca 2009 w klasach II, od września 2009 do czerwca 2010 w klasach III; • Elżbieta Torbicka - od stycznia 2009 do czerwca 2009 w klasach III, od września 2009 do czerwca 2010 w klasach I. • Ogółem w zajęciach brało udział 84 uczniów, zajęcia odbywały się raz w tygodniu, dla każdej grupy wiekowej. Dzięki uczestnictwu w zajęciach uczniowie: • zdecydowanie poprawili technikę czytania, • chętnie i samodzielnie wypowiadają się, • prowadzą dyskusje, budują dłuższą logiczną wypowiedź, • nabyły umiejętność poprawnego przepisywania, pisania z pamięci, uzupełniania luk w tekście, • umieją rozpoznawać rodzaje zdań, części mowy, • bardzo dobrze radzą sobie z działaniami matematycznymi w różnym zakresie, • samodzielnie rozwiązują zadania tekstowe o różnym stopniu trudności. • Zajęcia zmotywowały uczniów do samodzielnej pracy, pomogły w wyrównaniu braków i nadrobieniu zaległości, korzystnie wpłynęły na mobilizację w osiągnięciu zamierzonych celów, czyli sukcesu w nauce.

12. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas I- III

13. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas I- III

14. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów klas I- III

15. Zajęcia terapii emocji poprzez sztukę dla klas I - III • Zajęcia odbywały się w trzech grupach – po dwie godziny dla każdej grupy, uczestniczyło w nich 76 uczniów. Ćwiczenia prowadzone były w formie zabawy i zajęć artystycznych przez Agnieszkę Kosmalską – nauczyciela terapeutę. Zabawa aktywizuje dziecko, pozwala mu dłużej i dokładniej koncentrować uwagę na przedmiotach i zjawiskach. Często emocje, które odczuwają dzieci, są tłumione wewnątrz (bo „nie wypada”) lub wybuchają z nadmierną siłą. Obydwie te postawy nie sprzyjają równowadze psychicznej dzieci oraz dobrej atmosferze w zespole. • Zajęciach terapii emocji zapewniły uczestnikom poczucie bezpieczeństwa, a także poczucie „bycia”, potrzebnym. Zajęcia artystyczne (plastyczne, muzyczne, taneczne, parateatralne, twórczy ruch) dały możliwość ekspresji myśli, przeżyć, odczuć za pomocą technik pozawerbalnych. Dzięki uczestnictwu w tych zajęciach uczniowie: • zintegrowali się, • zdobyli umiejętność wyrażania swoich emocji za pośrednictwem sztuki, jak również w sposób werbalny, • nawiązują lepsze, nieagresywne kontakty z rówieśnikami i osobami dorosłymi, stali się tolerancyjni wobec odmienności zachowań, wyglądu i sądów, • nie są tak pobudliwi psychoruchową, co wpłynęło na możliwość dłuższej i bardziej efektywnej koncentracji uwagi, • bardziej kontrolują swoje zachowania, dzieci nadmiernie wyciszone, nieśmiałe, zaczęły podejmować nowe wyzwania z większą wiarą we własne możliwości i bez lęku o reakcję grupy, • dokładniej poznali różne formy sztuki (techniki plastyczne, muzyczne, taniec, teatr, dramę) przez co stali się bardziej wrażliwi i twórczy.

16. Zajęcia terapii emocji poprzez sztukę dla klas I - III

17. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów z dysleksją z klas IV - VI • W czasie trwania projektu w zajęciach dla dzieci dyslektycznych uczestniczyło łącznie 39 dzieci, wskazanych przez nauczycieli. Spotykaliśmy się raz w tygodniu po jednej godzinie, oddzielnie klasy czwarte, piąte i szóste. Na zajęcia często przychodzili uczniowie spoza listy, którzy chcieli „popracować” nad ortografią lub dlatego, że ją lubią. • W czasie zajęć wykorzystane były metody podające oparte na słowie: wyjaśnienie, opis, metody i techniki aktywizujące: pracę z podręcznikiem i słownikiem, puzzle, planszowe i komputerowe gry edukacyjne oraz gry on-line umieszczone w Internecie. Dzieci pracowały także ze słownikami ortograficznymi. • Rezultatem dotychczas przeprowadzonych zajęć jest: • przełamanie niechęci uczniów do nauki ortografii, • swobodne wypowiadanie się w zespole, • utrwalenie zasad ortograficznych, • pozytywna samoocena – dzieci widzą, że potrafią osiągnąć sukces. • Zajęcia prowadziła Urszula Stępniak – nauczycielka języka polskiego.

18. Zajęcia wyrównawcze dla uczniów z dysleksją z klas IV - VI

19. Zajęcia wyrównawcze z matematyki dla uczniów z klas IV - VI • Zajęcia wyrównawcze z matematyki dla uczniów klas IV-VI odbywały się raz w tygodniu dla każdej grupy wiekowej. Ogółem uczniów biorących udział w zajęciach było 32. • Dzięki zastosowaniu różnych metod pracy z uczniem, rezultatem prowadzonych zajęć jest: • zmniejszenie braków w wiadomościach z zakresu matematyki wśród uczniów biorących systematycznie udział w zajęciach, • poprawa osiąganych przez nich wyników nauce w zakresie matematyki, • samodzielne rozwiązywanie prostych zadań tekstowych, • pozytywne nastawienie do podejmowanego wysiłku intelektualnego, • większa sprawność rachunkowa, lepsze zrozumienie omawianych zagadnień w czasie lekcji. • Zajęcia prowadziła Małgorzata Szymke – Skrzat, nauczycielka matematyki.

20. Zajęcia wyrównawcze z matematyki dla uczniów z klas IV - VI

21. Zajęcia wyrównawcze z języka polskiego dla uczniów klas IV - VI • W zajęciach wyrównawczych z języka polskiego uczestniczyło łącznie 42 dzieci, wskazanych przez nauczycieli. Spotykaliśmy się raz w tygodniu po jednej godzinie, oddzielnie klasy czwarte, piąte i szóste. Na zajęcia często przychodzili uczniowie spoza listy, zwłaszcza przed pracami klasowymi czy sprawdzianami. • Praca na zajęciach prowadzona była przy pomocy różnorodnych metod: wyjaśnień, ćwiczeń ortograficznych, językowych, frazeologicznych i redakcyjnych, zabaw dydaktycznych, konkursów. Dzieci pracowały także ze słownikami ortograficznymi, języka polskiego i wyrazów obcych. • Dzięki udziałowi w zajęciach wiele z nich poprawiło: • technikę czytania, • rozumienie czytanego tekstu, • umiejętności redagowania różnych typów wypowiedzi, • utrwaliło wiadomości z gramatyki. • potrafią swobodniej wypowiadać i podejmować próby rozwiązywania trudności, a także dostrzegać, że są w stanie osiągać sukcesy w szkole. • Zajęcia prowadziła Małgorzata Olczyk, nauczycielka języka polskiego.

22. Zajęcia wyrównawcze z języka polskiego dla uczniów klas IV - VI

23. Terapia pedagogiczna dla uczniów klas I-VI • Uczestnikami zajęć terapii pedagogicznej byli uczniowie klas I-VI wytypowani przez wychowawców na podstawie ich opinii lub na podstawie orzeczeń poradni psychologiczno-pedagogicznej i za zgodą rodziców. W zajęciach brało udział łącznie, w ciągu 2 lat trwania projektu, 38 uczniów . Realizacja procesu terapeutycznego odbywała się zgodnie z indywidualnymi potrzebami dziecka, a metody i formy były dostosowane do ich możliwości. Dla każdej grupy wiekowej zajęcia odbywały się raz w tygodniu. • Zajęcia prowadziły: Joanna Garstka- nauczyciel terapeuta (I-III) • Janina Pilarska- pedagog szkolny (IV-VI) • Po sprawdzeniu osiągnięć uczniów w czerwcu 2010r. w oparciu o bieżącą obserwację wszystkich uczestników, rozmowę z rodzicami, analizę ankiet przeprowadzonych wśród uczniów uczestniczących w zajęciach, zauważono pozytywne rezultaty aktywnego udziału uczniów w terapii pedagogicznej: • zwiększenie poprawności analizy i syntezy głoskowej, • zwiększenie umiejętności poprawnego czytania i pisania, • usprawnienie percepcji słuchowej i wzrokowej, • wzmocnienie i wydłużenie koncentracji, • podniesienie poziomu samooceny, wiary we własne możliwości, • zwiększenie zręczności manualnej, • wzrost aktywności własnej uczniów, • zwiększenie umiejętności współdziałania w grupie, • poprawę wymowy, • zwiększenie umiejętności poprawnego pisania pod względem ortograficznym, • zwiększenie poziomu logicznego myślenia.

24. Terapia pedagogiczna dla uczniów klas I-VI

25. Terapia pedagogiczna dla uczniów klas I-VI

26. Terapia logopedyczna –zajęcia indywidualne dla klas I - III • Programem zajęć logopedycznych objętych zostało 31 uczniów z klas I-III z zaburzeniami mowy. Odbywały się 6 razy w tygodniu, prowadziła je Renata Skowrońska – nauczyciel logopeda. • Zajęcia prowadzone były indywidualnie w formie zabawy, a metody i środki dostosowane były do potrzeb i możliwości każdego uczestnika. • Osiągnięcia uczniów: • zauważalna poprawa wymowy głosek zaburzonych, • wzbogacenie słownictwa czynnego i biernego u uczniów, • stosowanie przez uczestników poznanych zasad ortograficznych podczas zajęć dydaktycznych, • poprawne konstruowanie wypowiedzi pod względem gramatycznym, • udoskonalenie techniki czytania ze zrozumieniem, zarówno cichego, jak i głośnego, • aktywniejszy udział w zajęciach lekcyjnych uwzględniający w wypowiedziach poprawną artykulację, • wzmocnienie wiary we własne możliwości, • mobilizacja do dalszej pracy i ćwiczeń nad prawidłową artykulacją – eliminowaniem wad wymowy.

27. Terapia logopedyczna –zajęcia indywidualne dla klas I - III

28. Rezultaty projektu • Zwiększyła się umiejętność poprawnego czytania i pisania. • Zwiększyła się umiejętność wypowiadania się, nawiązywania kontaktów . • Uczniowie nabyli umiejętność argumentowania, prezentacji własnego punktu widzenia. • Zmniejszyła się nadpobudliwości psychoruchowej. • Zwiększyła się umiejętność kontroli panowania nad własnymi emocjami. • Zwiększyła się umiejętność pisania z uwzględnieniem zasad ortografii. • Usprawniono percepcję wzrokową i słuchową.

29. Rezultaty projektu • Zwiększono umiejętność logicznego myślenia. • Ukształtowano pozytywne nastawienie do wysiłku intelektualnego . • Uczniowie nabyli umiejętność matematyzacji konkretnych sytuacji. • Uczniowie nabyli wiedzę dotyczącą nauki o języku, ortografii. • Uczniowie nabyli umiejętność posługiwania się różnymi formami wypowiedzi. • Uczniowie nabyli umiejętność i nawyk korzystania ze słowników i poradników językowych. • Podniesiono poziom samooceny, zwiększenie wiary we własne możliwości. • Poprawiono relację z rówieśnikami i osobami dorosłymi.

30. Rezultaty projektu • Zmniejszono deficyty rozwojowe i zaburzenia psychomotoryczne. • Zmniejszono zaburzenia wymowy. • Poprawiono jakość i umiejętność komunikacji. • Zwiększono integrację czynności zmysłowo – ruchowych.

31. KADRA • W realizacji projektu uczestniczyło 10 nauczycieli, w tym: • 3 nauczania zintegrowanego, • 1 polonista, • 1 matematyk, • 2 pedagogów, • 1 logopeda, • 1 pedagog terapii sztuką, • 1 polonista z przygotowaniem do pracy z dziećmi dyslektycznymi.

32. ZAPLECZE TECHNICZNE • 14 sal lekcyjnych, • Multimedialne Centrum Informacyjne z 8 stanowiskami, • sala komputerowa z 10 stanowiskami, • sala gimnastyczna, • dostęp do Internetu, • urządzenia biurowe: fax, ksero, drukarki, skaner.

33. SALA DO ZAJĘĆ TERAPEUTYCZNYCH

34. „Gdy „Szansa na sukces” w szkole nastała, do walki o zwycięstwo uczniów zachęcała. Ruszyła machina ciężkiej harówki, aby usprawnić i szare komórki, i ręce, i nogi, i język leniwy, by sukces na 100% okazał się prawdziwy. Bywały wzloty i chwile zwątpienia, lecz cieszy się dziś Ania i Ela, bo każde dziecko na swoją miarę, zdobyło medal w „szansie” wspaniałej.”

35. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ oprac. Urszula Stępniak fot. Joanna Garstka SP3 Zgierz