POMOC PUBLICZNA

1. POMOC PUBLICZNA Organizacja szkolenia została współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013.

2. Cel polityki regionalnej WE Artykuł 158 Traktatu ustanawiającego WE „W celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Wspólnoty, rozwija ona i prowadzi działania służące wzmocnieniu jej spójności gospodarczej i społecznej. W szczególności Wspólnota zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów lub wysp najmniej uprzywilejowanych, w tym obszarów wiejskich”

3. Definicja spójności UE Celem polityki regionalnej Unii Europejskiej jest dążenie do spójności w ujęciu: • ekonomicznym - miernikiem Produkt Krajowy Brutto na mieszkańca według parytetu siły nabywczej • społecznym - miernikiem stopa bezrobocia • przestrzennym - miernikiem liczba konsumentów osiąganych w danym czasie

4. Zróżnicowanie regionów w UE

5. Rodzaje pomocy UE • horyzontalna - służy realizacji wspólnych celów UE • regionalna - wspiera obszary geograficzne wymagające restrukturyzacji • sektorowa - wspiera konkretne gałęzie gospodarki wymagające interwencji

6. Pomoc horyzontalna • badania i rozwój • ochrona środowiska • MŚP • zatrudnienie • szkolenia • pomoc restrukturyzacyjna • pomoc doraźna

7. Pomoc sektorowa • hutnictwo żelaza i stali • sektor stoczniowy • górnictwo węgla kamiennego • sektor włókien syntetycznych • przemysł motoryzacyjny • radiofonia, telewizja, produkcja audiowizualna • energetyka • usługi pocztoweZasada pierwszeństwa reguł sektorowych.

8. Definicja pomocy publicznej Każde wsparcie (przysporzenie) udzielone wybranemu przedsiębiorcy, które związane jest z użyciem środków publicznych i przynosi przedsiębiorcy korzyść.

9. Formy udzielania pomocy • dotacje • pożyczki, kredyty, poręczenia, gwarancje udzielane na warunkach korzystniejszych od rynkowych • ulgi lub zaniechania poboru podatków • możliwość korzystania z mienia państwowego lub komunalnego na warunkach korzystniejszych od rynkowych • informacje, doradztwo, konsultacje, szkolenia

10. Zapisy artykułu 87 Traktatu WE Wszelka pomoc, bez względu na formę, udzielana przez państwo lub ze źródeł państwowych, która przez uprzywilejowanie określonych przedsiębiorstw lub niektórych gałęzi produkcji zakłóca konkurencję lub tym grozi, jest nie do pogodzenia ze wspólnym rynkiem, jak dalece narusza handel między Państwami Członkowskimi.

11. Warunki wystąpienia pomocy • Wsparcie udzielane przedsiębiorstwu jest uznawane za pomoc publiczną w rozumieniu przepisów Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), o ile jednocześnie spełnione są następujące warunki: • jest przyznawane przez Państwo lub pochodzi ze środków państwowych • udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż rynkowe • ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwa albo produkcję określonych towarów) • grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE • W przypadku, gdy którykolwiek z powyższych warunków nie jest spełniony, nie mamy do czynienia z pomocą publiczną w rozumieniu art. 87 ust. 1 TWE.

12. Zasada zakazu pomocy publ. • obowiązuje generalny zakaz udzielania pomocy publicznej • odstąpienie od reguł wolnej konkurencji jest możliwe w wyjątkowych sytuacjach i pod kontrolą Komisji Europejskiej

13. Pomoc publiczna - artykuł 88 Traktatu ustanawiającego WE • KE prowadzi przegląd systemów pomocowych Państw Członkowskich • w razie stwierdzenia niezgodności ze wspólnym rynkiem – wezwanie do usunięcia • spory rozstrzyga Trybunał Sprawiedliwości • obowiązek Państwa członkowskiego informowania, o każdym zamierzonym przyznaniu subwencji niezgodnym z art. 87 - notyfikacja

14. Pomoc publiczna - artykuł 89 Traktatu ustanawiającego WE Rada może wydać rozporządzenie wykonawcze w sprawie stosowania art. 87 i 88, w szczególności rodzaje subwencji nie objętych tą procedurą (wyłączenia indywidualne i blokowe)

15. Dopuszczalność pomocy (1) • pomoc przeznaczoną na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia • pomoc przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem

16. Dopuszczalność pomocy (2) Zgodne ze wspólnym rynkiem są subwencje: • o charakterze socjalnym, w celu naprawienia szkód, przyznawane gospodarce określonych regionów Niemiec Za zgodne ze wspólnym rynkiem mogą być uważane subwencje: • wspierające rozwój gospodarczy regionów o niskim poziomie życia i zatrudnieniu, wspierające ważne projekty we wspólnym europejskim interesie lub usuwające poważne zakłócenia w życiu gospodarczym jednego z Państw Członkowskich, wspierające rozwój niektórych gałęzi gospodarczych, wspierające kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, inne zaakceptowane przez Radę w drodze decyzji, na wniosek KE większością kwalifikowaną

17. Dopuszczalność pomocy (3) • program pomocowy • pomoc notyfikowana: - pomoc indywidualna - pomoc indywidualna na restrukturyzację • pomoc de minimis • pomoc w ramach wyłączeń blokowych

18. Dopuszczalność pomocy (4) Rozporządzenie WE 800/2008 - wyłączenia blokowe: • pomoc regionalna • pomoc na zatrudnienie • pomoc dla MŚP • pomoc na przedsiębiorczość kobiet • pomoc na ochronę środowiska • pomoc na działalność badawczą, rozwojową • pomoc szkoleniowa • pomoc dla pracowników w szczególnie niekorzystnej sytuacji i osób niepełnosprawnych

19. Program pomocowy (1) Programy pomocowe są aktami normatywnymi (ustawami albo rozporządzeniami), które określają zasady, warunki, formy oraz podstawy prawne przyznawania konkretnego wsparcia przedsiębiorcom. Zawierają podstawowe elementy dotyczące udzielania pomocy, m.in. przeznaczenie (np. na szkolenia, badania i rozwój, ochronę środowiska, zwiększanie zatrudnienia, restrukturyzacje) i formy (dotacja, rozłożenie na raty płatności podatku, gwarancja, poręczenie, itp.). Wskazują także organy udzielające wsparcia, warunki dopuszczalności pomocy (m.in. określenie jej maksymalnej wielkości), czas trwania programu i jego beneficjentów.

20. Program pomocowy (2) • wymaga opiniowania UOKiK (termin 21 dni) - występuje podmiot przygotowujący program • od roku 2007 nie wymaga notyfikacji Wspólnoty Europejskiej, jeśli program zgodny jest z Rozporządzeniem KE • nie podlega ograniczeniom kwotowym • nie sumuje się z pomocą indywidualną

21. Pomoc indywidualna • wymaga opiniowania UOKiK (termin 60 dni) - występuje podmiot udzielający pomocy • wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej • notyfikacja obligatoryjna w przypadku pomocy sektorowej dla „sektorów wrażliwych” • notyfikacja indywidualna w przypadku dużych projektów inwestycyjnych (50 mln Euro)

22. Pomoc indywidualna na restrukturyzację • przewidziana w planie restrukturyzacji firmy • wymaga opiniowania UOKiK (termin 60 dni) - występuje ubiegający się o pomoc • wymaga notyfikacji Komisji Europejskiej (dokonuje jej Prezes UOKiK)

23. Notyfikacja Komisji Europejskiej • występuje Prezes UOKiK • KE ma 15 dni roboczych od otrzymania wniosku na prośbę o jego uzupełnienie • kraj członkowski ma 20 dni na uzupełnienie • rozstrzygnięcie (w terminie 2 miesięcy):- projekt nie stanowi pomocy publicznej- pomoc publiczna jest zgodna z zasadami wspólnego rynku i dopuszczalna- wszczęcie postępowania wyjaśniającego w przypadku wątpliwości

24. Postępowanie wyjaśniające • termin 30 dni na składanie stanowisk • decyzja pozytywna • decyzja warunkowa (pod warunkiem wprowadzenia stosownych zmian) • decyzja negatywna - możliwość odwołania do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

25. Pomoc de minimis (1) • rozporządzenie KE 1998/2006 z 15 grudnia 2006r. zmieniające rozporządzenie KE 69/2001 z 12 stycznia 2001r. • pomoc o niewielkim znaczeniu - nie zaburza wymiany handlowej i konkurencji • nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę

26. Pomoc de minimis (2) • udzielana jako pomoc indywidualna lub w ramach programu pomocowego • limit pomocy 200.000 Euro na 3 lata z wyłączeniem sektora transportu - 100.000 Euro • nie sumuje się z innymi rodzajami pomocy

27. Pomoc de minimis (3) • nie wymaga notyfikacji Wspólnoty Europejskiej • nie wymaga opiniowania UOKiK • przedsiębiorca składa dokumenty o ilości uzyskanej w ciągu 3 lat pomocy de minimis • obowiązek informowania UOKiK przez podmiot udzielający pomocy

28. Pomoc de minimis (4) • obowiązek wydawania zaświadczeń de minimis przez udzielającego pomocy • obowiązek przechowywania informacji o udzielonej pomocy przez:- 10 lat od momentu udzielenia pomocy indywidualnej- 10 lat od udzielenia ostatniej pomocy w ramach programu pomocowego

29. Pomoc de minimis - wyłączenia • sektor stoczniowy • górnictwo • produkcja rolna (załącznik nr I do Traktatu WE) - de minimis wg rozp. 1860/2004 • pomoc w imporcie oraz eksporcie towarów

30. Pomoc de minimis - przykłady • zakupy (cross-financing) w projektach EFS • dotacja na rozpoczęcie działalności gosp. • jednorazowa amortyzacja środków trwałych o wartości do 50 tys. Euro przez małych podatników • umorzenie, prolongata zaległości publiczno-prawnych dla firm nie zagrożonych upadłością • pewne rodzaje szkoleń dla przedsiębiorców

31. Pomoc regionalna Obejmuje: • nowe inwestycje (budowa, rozbudowa, przedsiębiorstwa, zasadnicza zmiana procesu produkcyjnego, wyrobu lub usługi) • duże projekty inwestycyjne (nowa inwestycja o wartości powyżej 50 mln Euro) • obowiązek przedstawienia informacji o otrzymanej pomocy publicznej innej niż de minimis (na tę samą inwestycję)

32. Mapa pomocy regionalnej (1) Intensywność pomocy publicznej od 2007r.: • 30% - powiat miasta Warszawa, województwo mazowieckie od 01.01.2011r. do 31.12.2013r. • 40% - województwa pomorskie, dolnośląskie, zachodniopomorskie, śląskie, wielkopolskie, mazowieckie do 31.12. 2010r. • 50% - pozostałe • kryterium PKB (75% - 60% - 45%)

33. Mapa pomocy regionalnej (2) • MŚP - pułap pomocy zwiększa się o:- 10% w średnich przedsiębiorstwach- 20% w mikro i małych przedsiębiorstwach (z wyłączeniem sektora transportowego) • dla dużych projektów inwestycyjnych: - stawka regionalna w przedziale do 50 mln E- 50% stawki w przedziale 50-100 mln E- 34% stawki dla kwot powyżej 100 mln E

34. Pomoc operacyjna • koszty usług prawnych, doradztwa i administracyjne związane z utworzeniem firmy • odsetki od pożyczek i zainwestowana dywidenda • czynsz najmu maszyn i urządzeń produkcyjnych • opłaty za media • podatki (oprócz VAT i CIT/PIT) • amortyzacja i opłaty leasingowe oraz wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne (o ile nie objęte inną pomocą)

35. Mapa pomocy operacyjnej • dla nowo powstałych małych przedsiębiorstw:- województwo mazowieckie: - 35% w ciągu pierwszych 3 lat - 25%% w ciągu kolejnych 2 lat - pozostałe województwa - 40% w ciągu pierwszych 3 lat - 30% w ciągu kolejnych 2 lat (nowo powstałe mikro i małe firmy, jeśli od dnia utworzenia nie minęło 5 lat) • limit 2 mln Euro na przedsiębiorstwo • +15% dla firmy utworzonej przez kobietę

36. Wyłączenia z pomocy regionalnej Wyłączenia sektorowe: • hutnictwo żelaza i stali • sektor włókien syntetycznych • górnictwo węgla • rybołóstwo • rolnictwo • budownictwo okrętowe Wyłączone przedsiębiorstwa zagrożone.

37. Pomoc w zakresie zatrudnieniado roku 2008 Wielkość pomocy nie powinna przekroczyć maksymalnej intensywności określonej w mapie pomocy regionalnej. W MŚP pułap ten zwiększa się o 20 (mikro i małe przedsiębiorstwa) lub 10 (średnie przedsiębiorstwa) punktów procentowych brutto, pod warunkiem, że całkowita intensywność pomocy netto nie przekracza 75% Wyłączenia: przemysł stoczniowy, transport, górnictwo, eksport, uprzywilejowanie towarów pochodzenia krajowego

38. Pomoc w zakresie zatrudnieniado roku 2008 Pułapy pomocy odnoszą się do pomocy obliczonej jako procent wydatków związanych z płacami przez okres dwóch lat odnoszących się do utworzonych miejsc pracy przy uwzględnieniu następujących warunków: - utworzone miejsca pracy muszą stanowić wzrost netto liczby pracowników zarówno w zakładzie pracy, jak i w danym przedsiębiorstwie w porównaniu ze średnią z ostatnich 12 miesięcy - utworzone miejsca pracy będą utrzymane przez minimalny okres trzech w przypadku dużych przedsiębiorstw lub dwóch lat w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw - nowi pracownicy zatrudnieni w wyniku utworzonych miejsc pracy wcześniej nie pracowali, stracili pracę lub też tracą obecnie poprzednią pracę

39. Pomoc dla pracowników w szczególnie niekorzystnej sytuacji Pomoc w zakresie rekrutacji (naboru) pracowników: • w szczególnie niekorzystnej sytuacji 50% kosztów wynagrodzenia przez okres jednego roku od momentu zatrudnienia • osób niepełnosprawnych 60% kosztów wynagrodzenia przez okres jednego roku od momentu zatrudnienia • dla bezrobotnych w bardzo niekorzystnej sytuacji (minimum 24 miesiące) 50% kosztów wynagrodzenia przez okres maksymalnie dwóch lat Gdy przedsiębiorca zatrudnia nowego pracownika bez jednoczesnego zwiększenia zatrudnienia netto w danym przedsiębiorstwie wymagane jest aby wolny etat powstał w wyniku dobrowolnego odejścia pracownika, a nie w wyniku redukcji zatrudnienia oraz pod warunkiem, że tak zatrudnieni pracownicy utrzymają zatrudnienie przez minimum 12 m-cy.

40. Pomoc na zatrudnienie bezrobotnych • subsydiowane zatrudnienie przez okres 2 lat • koszt zatrudnienia: wartość wynagrodzenia brutto + składki na ubezpieczenia społeczne • dotacja = procent kosztu kwalifikowanego zatrudnienia pracownika (intensywość pomocy): • 30% Warszawa, woj. mazowieckie od roku 2011 • 40% województwa z obszaru PKB 45-60% • 50% pozostałe obszary kraju • dla pracodawców MŚP intensywność wzrasta o 10 lub 20% • dla bezrobotnych w szczególnie niekorzystnej sytuacji – do 50% • warunki dodatkowe: • utworzone stanowisko da wzrost netto zatrudnienia (z wyjątkiem rekrutacji bezrobotnych w szczególnie niekorzystnej sytuacji) • udział własny pracodawcy w kosztach co najmniej 25% • utrzymanie stanowiska 2 lata MSP, 3 lata duże przedsiębiorstwa

41. Pomoc dla MŚP • Na terenie całej UE pomoc inwestycyjna i na zatrudnienie w wysokości:- 20% firmy mikro i małe- 10% firmy średnie • Pomoc na doradztwo:- 50% kosztów kwalifikowalnych • Internacjonalizacja: - 50% kosztów kwalifikowalnych

42. Definicja wielkości przedsiębiorstwa • mikroprzedsiębiorstwo: - liczba pracowników < 10 - obroty lub suma bilansowa < 2 mln Euro • małe przedsiębiorstwo: - liczba pracowników < 50 - obroty < 10 mln Euro lub suma bilansowa < 10 mln • średnie przedsiębiorstwo: - liczba pracowników < 250 - obroty < 50 mln Euro lub suma bilansowa < 43 mln Euro • duże przedsiębiorstwo: - liczba pracowników > 250, obroty i bilans dowolny lub - obroty >= 50 mln Euro i suma bilansowa >= 43 mln Euro

43. Kryteria kwalifikacji MŚP • przedsiębiorstwa związane • przedsiębiorstwa partnerskie • przedsiębiorstwa niezależne • przedsiębiorstwa z udziałem samorządu • utrata statusu MŚP

44. Pomoc szkoleniowa • wydatki objęte regułami pomocy szkoleniowej: koszty szkoleń • wydatki pozostałe • crossfinancing - pomoc de minimis dla beneficjenta pomocy • szkolenia zamknięte - pomoc publiczna naliczana od całości kosztów bezpośrednich • beneficjent jednocześnie BO lub szkolenie zamknięte dla jednej firmy lub grupy kapitałowej - cały projekt wraz z kosztami pośrednimi objęty pomocą publiczną

45. Szkolenia ogólne Szkolenia specjalistyczne Mikro i mały średni 80 70 45 35 DP 60 25 Pomoc szkoleniowa + 10% pracownicy w szczególnie niekorzystnym położeniu oraz osoby niepełnosprawne (max. 80%) Limit 2 mln Euro na jeden projekt szkoleniowy

46. Pracownik w szczególnie niekorzystnym położeniu (1) • pozostaje bez stałego zatrudnienia za wynagrodzeniem przez okres co najmniej 6 miesięcy • nie ma wykształcenia ponadgimnazjalnego lub zawodowego • ukończył 50 rok życia • samotnie wychowuje co najmniej jedno dziecko lub ma na utrzymaniu osobę zależną w rozumieniu definicji z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

47. Pracownik w szczególnie niekorzystnym położeniu (2) • wykonuję pracę w branży lub zawodzie, w którym różnica pomiędzy liczbą zatrudnionych kobiet a mężczyzn jest większa o więcej niż 25% w stosunku do średniej różnicy dla wszystkich sektorów gospodarki i należy do płci mniej licznej • jest członkiem mniejszości etnicznej w rozumieniu ustawy z dnia 6 stycznia 2005r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, który w celu zwiększenia szans na uzyskanie dostępu do stałego zatrudnienia musi poprawić znajomość języka, uzupełnić szkolenia zawodowe lub zwiększyć doświadczenie zawodowe

48. Dzień udzielenia pomocy (1) • dzień, w którym podmiot ubiegający się o pomoc publiczną nabył prawo do jej otrzymania • dzień, w którym zgodnie z odrębnymi przepisami upływa termin złożenia deklaracji albo innego dokumentu określającego wartość pomocy

49. Dzień udzielenia pomocy (2) • dzień, w którym upływa termin złożenia zeznania rocznego - ulga w podatku dochodowym • dzień faktycznego przysporzenia korzyści finansowych

50. Wielkość pomocy publicznej • wartość pomocy publicznej wyrażonej w kwocie pieniężnej • intensywność pomocy publicznej wyrażona jako stosunek wartości pomocy publicznej do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą publiczną