Inne czynniki oddziałujące na środowisko:

1. Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja, turystyka, biotechnologia

2. Powierzchnie leśne

3. Lasy wokół europejskich stolic

4. Lasy odegrały kluczową rolę w procesie uprzemysłowienia: • Źródło energii • Surowiec dla przemysłu drzewnego • Surowiec dla przemysłu papierniczego Kurczące się zasoby leśne zmusiły wiele krajów do podjęcia działań w kierunku powtórnego zalesienia Przejście od niezrównoważonego do zrównoważonego rozwoju wiąże się z przejściem od eksploatacji do starannej gospodarki i ochrony W Ameryce Północnej punkt zwrotny w historii leśnictwa nastąpił w 1891 roku – General Revision Act, który pozwolił na tworzenie rezerwatów leśnych i spowodował, że lasy państwowe przestano traktować jako niewyczerpalne źródło drewna

5. Jak w każdym stabilnym i dojrzałym ekosystemie , straty spowodowane ginięciem pewnych organizmów (drzew) są równoważone przyrostem nowych. Osiągnięcie równowagi zależy od stosunku miedzy przyrostem a pozyskiwaniem drewna. Ponieważ maksymalny przyrost drzew następuje przed osiągnięciem przez nie starości, to jeśli gospodarka leśna jest nastawiona na osiągnięcie maksymalnego wzrostu, a nie maksymalnego przyrostu drewna, cechującego las w dojrzałej, klimaksowej fazie rozwoju, może on zarówno dobrze się rozwijać i dostarczać znacznych ilości drewna

6. Metody gospodarki leśnej: regulacja składu gatunkowego i tempa wzrostu trzebież wycięcia zapobiegawcze wycięcia doskonalące nawożenie

7. Metody gospodarki leśnej: naturalne odnawianie sztuczne pozyskiwanie drewna różny wiek drzew jednakowy wiek drzew las ochronny zrąb zupełny wysiewanie ścinanie zarośli

8. Powtórne zalesienia jednorodny drzewostan rosnący w regularnych rzędach słabe prześwietlanie zmniejsza bioróżnorodność podszytu spadek bioróżnorodności fauny – w lesie pojawiają się różne gatunki ptaków w różnych fazach rozwoju jednorodny drzewostan sprzyja wyjałowieniu gleby Zające i króliki lubią obgryzać młode sosenki, dojrzałe sosny nie są dla nich interesujace

9. Global Forest Resources Assessment 2005

11. Dynamika zmian powierzchni zalesionych OBSZAR NIEZALESIONY wylesienia katastrofy naturalne LAS powtórne zalesienia naturalna regeneracja zalesienia ekspansja naturalna

17. Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja i turystyka, biotechnologia

18. Wzrost poziomu życia w krajach rozwiniętych wiąże się ze zwiększonymi dochodami i większą ilością wolnego czasu. Czas pracy w Polsce to obecnie 36-40 godzin pracy tygodniowo. Obowiązuje 5-dniowy tydzień pracy. Pracownikowi przysługuje urlop w wymiarze około 4 tygodni w roku. W Wielkiej Brytanii obowiazuje obecnie 37 godzinny tydzień pracy, a jeszcze na początku XX wieku było to 60 godzin, a płatny urlop wydłużył się z dwóch do czterech tygodni w roku. Posiadanie samochodu jest powszechne, co umożliwia weekendowe wyjazdy za miasto. Powszechny rozwój turystyki jest konsekwencją rosnącego czasu wolnego i wzrostu zamożności

19. Budowa obiektów wypoczynkowych, rekreacyjnych i sportowych na terenach zamiejskich. • Ekspansja turystów na tereny naturalne, które zaczyna się zagospodarowywać: • baza noclegowa • obiekty gastronomiczne • muzea, skanseny • ścieżki turystyczne • drogi dojazdowe i parkingi • trasy narciarskie • wyciągi, kolejki linowe • tereny sportowe • inne obiekty służące rekreacji: kina, teatry, muszle koncertowe

20. PARKI NARODOWE w POLSCE 17. Słowiński 21. Wigierski 22. Woliński 5. Borów Tucholskich 3. Biebrzański 12. Narwiański 6. Drawieński 2. Białowieski 20. Wielkopolski 9. Kampinoski 15. Poleski 18. Świętokrzyski 10. Karkonoski 16. Roztoczański 13. Ojcowski 8. Gór Stołowych 11. Magurski 1. Babiogórski 4. Bieszczadzki 19. Tatrzański 7. Gorczański 14. Pieniński

21. Parki Narodowe Stanowią najwyższą i najskuteczniejszą formę ochrony przyrody. Obejmują głównie ekosystemy o charakterze naturalnym lub zbliżonym do niego, wyjątkowo cenne ze względów naukowych, dydaktycznych, społecznych, kulturalnych i wychowawczych. Podstawowym celem parków narodowych jest ochrona bogactwa wartości przyrodniczych, udostępnianie ich dla badań naukowych oraz zachowanie unikatowej flory i fauny dla przyszłych pokoleń.

22. NARCIARSTWO Zmiany krajobrazu: wyciągi kolejki linowe linie wysokiego napięcia parkingi drogi dojazdowe stoki hotele obiekty gastronomiczne

23. TATRZAŃSKI PARK NARODOWY ochrona fauny i flory infrastruktura – mosty, ścieżki, kosze na śmieci, toalety (minimalizacja zakłóceń w środowisku naturalnym)

24. Inne czynniki oddziałujące na środowisko: leśnictwo, rekreacja, turystyka, biotechnologia

25. Biotechnologia Biotechnologia jest dyscypliną nauk technicznych wykorzystującą procesy biologiczne na skalę przemysłową. Najczęściej ma ona zastosowanie w medycynie i rolnictwie. Początki biotechnologii sięgają czasów udomowienia pierwszych gatunków roślin i zwierząt, około 10 000 lat temu. Procesem biotechnologicznym jest np. produkcja piwa, w którym wykorzystuje się fermentację cukrów prostych przez drożdże. W wyniku niedostatecznej ilości tlenu, utlenianie jest niezupełne i następuje fermentacja.

26. Rolnictwo jest formą biotechnologii, ponieważ oddziałuje na cały organizm poprzez selekcję i hodowlę Współczesna biotechnologia sięga po metody modyfikacji organizmów na poziomie komórkowym, a nawet genetycznym (inżynieria genetyczna) Inżynieria genetyczna: • badania na embrionach zwierzęcych i ludzkich – aspekt etyczny • metody kontroli genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO) poprzedzające ich wprowadzenie do środowiska

27. Metody modyfikacji i powielania roślin uprawnych warianty somaklonalne, sporty mutanty genetyczne, powstają naturalnie i są powielane metody konwencjonalne np. zapylanie krzyżowe mieszańce somatyczne łączenie protoplastów dwóch gatunków inżynieria genetyczna oddziaływanie na DNA w chromosomach kultury tkankowe pobieranie tkanek, hodowla in vitro, sadzonki (totipotencja)

28. Stosowanie biotechnologii w rolnictwie ma na celu: • poprawę plonów • kontrolę szkodników i chorób • wzrost tempa wiązania azotu • dostosowanie roślin do warunków środowiska Zagrożenia: • wprowadzenie nowych gatunków zaburza równowagę środowiska • organizmy, które nie maja naturalnych wrogów mogą nadmiernie rozprzestrzeniać się • szkodniki uodparniają się i potrzebne są ciągle nowe odmiany biopestycydów

29. Biotechnologia i środowisko: zalety • Zmniejsza zapotrzebowanie na nowe użytki rolne • Pozwala redukować powierzchnie upraw • Zmniejsza zagrozenia naturalnych ekosystemów • Zmniejsza potrzebę nawadniania • Pozwala kontrolować zanieczyszczenia • Ułatwia rekultywację obszarów zanieczyszczonych • Ułatwia uprawy • Zmniejsza zapotrzebowanie na chemiczne środki ochrony • Zmniejsza ryzyko zanieczyszczenia środowiska chemikaliami • Poprawia kontrolę nad szkodnikami • Zmniejsza zapotrzebowanie na nawozy, ogranicza eutrofizację zmniejsza erozję gleby zmniejsza ryzyko pustynnienia chroni bioróżnorodność ochrona środowiska: ekosystemów naturalnych i ich zasobów genetycznych mniejsze zużycie paliw kopalnych: oszczędność energii

30. Biotechnologia i środowisko: wady • może powodować konieczność opracowywania ciągle nowych chemicznych środków ochrony • Zwiększa uprawy na terenach marginalnych • może zwiekszać zuzycie nawozów na obszaracgh marginalnych • zwiększa tempo zanikania gatunków • zmniejsza powierzchnię zajmowana przez ekosystemy naturalne • osłabia działania ekosystemów • wzrost powierzchni nawadnianych zwiększa erozję gleby wzrost ryzyka pustynnienia spadek bioróżnorodności wzrost zużycia paliw kopalnych: wzrost globalnego ocieplenia degradacja środowiska i utrata zasobów genetycznych

31. Biotechnologia w utylizacji ścieków przemysłowych i komunalnych • przetwarzanie odpadów • uzdatnianie wody zanieczyszczonej odpadami • odzyskiwanie zasobów • recycling

32. teoria Ruddimana

33. Orbitalna teoria monsunów (Kutzbach, 1981) wzrost insolacji latem – nagrzanie lądu – konwekcja – spadek ciśnienia przy powierzchni – napływ wilgotnego powietrza znad oceanu napływające powietrze unosi się (orografia) i ochładza – większe opady monsunowe – zwiększony obszar terenów podmokłych – wzrost emisji metanu stężenie metanu w atmosferze cechuje 23000-letni cykl zgodny z cyklem precesji, która ma wpływ na letnią insolację w strefie monsunowej różnice stężenia metanu w lodzie Grenladzkim i Antarktycznym wskazują, że 2/3 metanu pochodzi z obszarów monsunowych a 1/3 z wysokich szerokości geograficznych półkuli północnej – w tych obszarach także insolacja cechuje się 23000-letnim cyklem precesji

34. Ruddiman, 2003

35. Ruddiman, 2003

36. porównanie przebiegu różnic zawartości metanu w lodowcach grenlandzkich i antarktycznych pozwala sądzić, że największe zmiany wystąpiły w szerokościach podzwrotnikowych na półkuli północnej analiza pyłkowa i dane uzyskane z analizy osadów jeziornych wskazują na stopniowy spadek intensywności monsunów od 9000 lat temu (to nie zmiany w cyklu monsunu spowodowały, że utrzymał się wysoki poziom stężenia metanu - ok. 700 ppb)

37. Ruddiman i Thompson, 2001

38. Ruddiman i Thompson, 2001

39. Na początku ery przemysłowej stężenie metanu w atmosferze było około 350 ppb wyższe niż w analogicznym okresie w poprzednich fazach cyklu precesji Ten niezwykły przyrost zawartości metanu w późnym holocenie zbiega się w czasie z rozwojem rolnictwa – okresem intensywnego wzrostu obszaru, na którym uprawiano ryż. Era antropogenicznego ocieplenia rozpocząła się już 5000 lat temu

40. Ruddiman i Thomson (2001) wskazują, że zmiany wilgotności prezentowane przez projekt COHMAP (1988) na podstawie analizy pyłkowej i danych dotyczących poziomu jezior potwierdzają, że od 9000 lat temu rozpoczął się trend spadkowy (spadek wilgotności) w strefie gorącej w Afryce, na płw. Arabskim w Indiach i Azji. Uprawy ryżu rozpoczęto około 7500 lat temu (Chang, 1976; Glover i Higham,1996), a około 5000 lat zaczęto sztucznie nawadniać pola ryżowe (Roberts, 1998). Około 2000 lat temu w Chinach i Indiach nawadnianie pól było już powszechne.

41. Cykl zawartości CO2 w atmosferze jest nieco inny, zależy od cykli trzech parametrów orbity Ziemi. W każdym z czterech ostatnich okresów zimnych na początku widoczny jest szybki wzrost zawartości CO2 trwajacy około 10000 lat po którym nastąpuje długi i powolny spadek. W obecnym interglacjale jednak ten spadek przebiega odmiennie od poprzednich trzech:

42. Ruddiman, 2003

43. Ruddiman, 2003

44. W 23000-letnim cyklu sygnał CO2 jest opóźniony w stosunku do letniej insolacji na półkuli północnej o 1000 lat. Maksimum stężenia CO2 wystąpiło 10000 lat temu, po czym powinien nastąpić spadek aż do czasów obecnych. Obserwacje wskazują, że spadek zakończył sie około 8000 lat temu, po czym zawartość CO2 zaczęła wzrastać. W 41000-letnim cyklu sygnał CO2 jest opóźniony w stosunku do letniej insolacji na półkuli północnej o 6500 lat, spadek stężenia CO2 w tym cyklu powinien rozpocząć się około 3500 lat temu. Obserwowany At w dominującym 100000-letnim cyklu, CO2 jest w fazie z ekscentrycznością. Ostatnie maksimum ekscentryczności nastąpiło 13500 lat temu, po czym powinien nastąpić długotrwały powolny spadek. Zamiast tego obserwujemy wzrost w ciągu ostatnich 8000 lat. Sygnał CO2 obecnie obserwowany nie jest zgodny z żadnym ze spodziewanych cykli solarnych (i występujących podczas ostatnich czterech interglacjałów).

45. Próby wyjaśnienia tych faktów z wykorzystaniem wyłącznie naturalnych czynników

46. Indermuhle i in. (1999) przedstawili teorię proponującą, że za wzrost CO2 odpowiedzialny jest spadek produkcji biomasy. wybrano biomasę, że względu na spadkowy trend zawartości izotopu C13 w atmosferze 25 ppm – 200 GtC 40 ppm – 320 GtC spadek produkcji biomasy w strefie zwrotnikowej (Sahara) i na północy Azji (zamiana części tajgi w tundrę) ale wzrost produkcji biomasy w północnej części strefy lasów tropikalnych te zmiany są w stanie wytłumaczyć jedynie mniej niż 20% spodziewanego spadku produkcji biomasy

48. Naturalne zmiany biosfery lądowej nie mogą tłumaczyć spodziewanych zmian zawartości CO2 w atmosferze

49. Broecker i in.. (1999) zaproponował, że zmiany w chemii oceanu mogą wyjaśnić obserwowane zmiany CO2. Do 8000 lat temu lasy porosły znaczne obszary pokryte wcześniej przez pokrywę lodową. Rosnące lasy pobierały CO2 z systemu ocean – atmosfera zmniejszając kwasowość wód oceanicznych i powodując tym samym zwiększona depozycję CaCO3 w głębokim oceanie. Około 8000 lat temu ekspansja lasów zakończyła się, a tym samym zmniejszyło się tempo pobierania CO2 z systemu, to spowodowało wzrost kwasowości wód oceanicznych i w konsekwencji rozpuszczanie CaCO3 uprzednio osadzonego w głębokim oceanie. Proces rozpuszczania jest bardzo powolny i trwa do dziś przyczyniając się do powolnego wzrostu CO2 w atmosferze. Wzrost CO2 proponowany przez Broeckera polega na powolnym powrocie oceanu do warunków poprzedzających ekspansję lasów na początku współczesnego interglacjału

50. proponowane wyjaśnienie wzrostu CO2 w późnym holocenie w oparciu 0 wpływ oceanicznych węglanów (Broecker i in., 1999).