TÜRK DÜNYASININ EKONOMİK COĞRAFYASI

1. TÜRK DÜNYASININ EKONOMİK COĞRAFYASI TURİZM

2. TURİZM KAVRAMI • Turizmin ilk tanımı 1905 yılında Guyer- Freuler tarafından yazdığı bir kitabında yapılmıştır. • Bu tanıma göre, “modern anlamda turizm, ticaret, endüstri ve küçük sanatların gelişmesi ve ulaştırmanın mükemmelleşmesi üzerine, özellikle halkların daha çok kaynaşmasının neticesi olarak artan dinlenme, hava değişikliği ihtiyacı ve çevre güvenliğine dayanan eğilim, doğadan zevk almaya dayanan bir olaydır”

3. TURİZM KAVRAMI • Farklı tanımlara bakacak olursak: M. Meyer turizmi, “insan piskolojisinin bir göstergesi olarak ortaya çıkan yer değiştirme, değişiklik ve kaçma faaliyeti” olarak tanımlamaktadır. Turizmin sadece ekonomik yönü üzerinde duran ekonomist Herman Von Schullar ise turizmi, “başka bir yerden geçici süreyle gelen yabancıların yarattığı ekonomik faaliyetlerin tümü” şeklinde tanımlamaktadır.

4. TURİZM KAVRAMI • Çağdaş anlamda turizmi formüle eden İsveçli ekonomistler Walter Hunkizer ve Kurt Krapf turizmi, “insanların sürekli ikamet ettikleri yer dışında yaptıkları seyahat ve konaklamadan meydana gelen ilişki ve olayların tümü” şeklinde tanımlamışlardır.

5. TURİZM • Kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan tanımlamalara bakacak olursak: 1980’li yıllarda AIEST (Uluslar arası Bilimsel Turizm Uzmanları Birliği) tarafından turizm, “insanların devamlı ikamet ettikleri yerlerin dışına seyahatleri ve buralardaki,genellikle turizm işletmelerinin ürettiği mal ve hizmetleri talep ederek, geçici konaklamalarından doğan olaylar ve ilişkiler bütünü şeklinde tanımlamaktadır.

6. TURİZM Dünya turizm örgütü ( WTO ) tarafından turizm, “insanların ikamet ettikleri yer dışına 1 yıldan fazla olmamak şartıyla seyahat etmeleri konaklamalarından doğan ilişkiler bütünü” olarak tanımlarken, ülkemizde T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı turizmi, “kişilerin ikamet ettikleri yer dışındaki bir yere yurt dışında 12 ayı geçmeyecek şekilde, iş, boş vakit değerlendirme vb amaçlarla yapılan seyahatler” olarak tanımlamaktadır.

7. TURİZM • Yukarıdaki farklı tanımlardan hareketle turizm olayının temel olarak şu özellikleri taşıması gerektiğini söyleyebiliriz. • - Sürekli yaşanılan bölgenin dışında gerçekleşmesi, • - Geçici süreyle gerçekleştirilmesi ve hareket edilen bölgeye geri dönülmesi, • - Para kazanma amacı gütmemesi, • - İhtiyaçların seyahat edilen bölgedeki işletmeler tarafından karşılanması gerekmektedir.

8. TURİZM • 5 temel bileşenden ibaret olan turizm olayı bir sektörler kesitidir. Bu bileşenler; - konaklama-yeme içme, - ulaştırma, - çekim özellikleri, - kamu ve özel kuruluşlar - seyahat ticareti yapan kuruluşlardır.

9. TURİZM Belirtildiği gibi 5 temel bileşenden oluşan turizm sektörünün bir sektörler kesiti olması beraberinde turizm sektörüne özgü temel özellikler de kazandırmaktadır. • Bu • özelliklerden önemli olanları aşağıda görüldüğü gibi sıralayabiliriz.13 • - Hammadde ihtiyacı açısından dışa bağımlılığı düşük olmasına karşın lüks • mallarda, özellikle kitle turizme yönelik turizm anlayışında dışa bağımlılığı • yüksektir.

10. TURİZM • - Kuruluş aşamasında sermaye yoğun bir yapıya sahip olsa da faaliyet aşamasında • emek yoğun bir yapıya sahip olduğu için istihdam yaratmada etkilidir. • - Sektörde üretilen ürünün üretildiği anda tüketilmesi gerekmektedir. • - Sektörler kesiti olmasından dolayı güvenilir istatistiki bilgilere sahip olunamaz. • - Risk oranı yüksek bir sektördür. Siyasi, sağlık vb sebeplerden çabuk • etkilenebilmektedir.

11. TURİZM • - Zorunlu olmayan tüketim gurubu içerisinde yer almaktadır. • - Sürekli değişen bir talep yapısı nedeniyle dinamik bir yapıya sahiptir. • - Doğal, tarihi ve kültürel miras turizm sektörü sayesinde ekonomik anlam kazanmaktadır. • - Ekonomik ve sosyal verimliliği olan bir sektördür. • - Firmaların faaliyetlerini eksik piyasa koşullarında idame ettirdiği bir sektördür.

12. Türkiye’de TurizmiEtkileyen Etmenler • İklim Koşulları : Türkiye ılıman kuşakta bulunduğundan deniz turizminin gelişmesine uygun iklim koşullarına sahiptir. Özellikle Ege, Akdeniz ve Güney Marmara kıyıları deniz turizmi açısından önem taşımaktadır. Her mevsim yağışlı Karadeniz kıyılarında ise deniz turizmi gelişmemiştir.

13. Türkiye’de TurizmiEtkileyen Etmenler • Yer şekilleri : Türkiye ortalama yükseltisi fazla olduğundan kış turizmi açısından önemli bir çekiciliğe sahiptir. Özellikle kar yağışının fazla olduğu Uludağ, Erciyes gibi dağlarda kış turizmine yönelik kayak merkezleri bulunmaktadır. Türkiye’de peribacaları ve karstik şekiller de turizm için önem taşımaktadır. • Tarihi Özellikler : Anadolu tarih öncesi çağlardan bu yana çeşitli uygarlıkların kurulduğu bir yerdir. Bu dönemlerden kalan yapıtlar tarihi turizmin gelişmesine katkıda bulunmaktadır. • Festivaller ve Fuarlar: Uluslar arası düzenlenen festival ve fuarlar özellikle dış turizmin canlanmasını sağlar. Bunlar içinde en önemlisi İzmir Enternasyonal fuarıdır.

14. Turizmin Etkileri • Bir bölgede turizmin gelişmesi, • İç ve dış ticareti canlandırır. • İnşaat, mobilya, hediyelik eşya gibi sektörlerin gelişmesini sağlar. • Ulaşımın gelişmesini sağlar. • Bölgeler ve ülkeler arasındaki kültür alışverişini kolaylaştırır. • İnsanları birbirine yakınlaştırır. • Haberleşme olanaklarının gelişmesini sağlar. • Ülke ekonomisine büyük ölçüde katkıda bulunur.

15. Türkiye’nin Turistik Varlıkları • Türkiye çeşitlilik gösteren doğal güzellikleri ve zengin tarihi kalıntılarıyla önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Ilıman kuşakta yer alması nedeniyle 4 mevsimin belirgin yaşandığı ülkemizde özellikle Akdeniz ve Ege kıyılarında deniz turizmi gelişme göstermiştir.

16. Türkiye’nin Turistik Varlıkları • Çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmış olması da tarihi turizmin gelişmesinde önemli paya sahiptir. Milli parklar, çeşitli yer şekilleri ve bitki türlerinin bulunduğu Türkiye’de doğa turizmi son yıllarda deniz turizmi kadar ilgi görmeye başlamıştır. Uluslar arası düzenlenen festivaller ve fuarlarda ülkemizdeki turizm çeşitliliğini dışarıya sunmamızda etkili olmaktadır.

17. Turizmin Türkiye Ekonomisindeki Yeri • Turizm gelirlerinin ülke ekonomisine katkısı özellikle dış ticaret gelirleri açısından büyük önem taşır. İspanya, İtalya gibi birçok ülke dış ticaret açığının kapanmasında turizm gelirlerinden yararlanmaktadır. Türkiye’ye son yıllarda gelen turist sayısının artmasına bağlı olarak turizm gelirinin ekonomiye katkısı artmıştır. Dış ticaret gelirlerimizin yaklaşık % 15-20’si turizmden sağlanmaktadır.

18. TURİZM HARİTASI

19. TURİZM TESİSLERİ • Türkiye’nin turizm alanındaki en önemli kozlarından olan kaliteli turizm tesislerinin sayısı her geçen gün artıyor.Türkiye’nin dünya turizminde elde ettiği başarının en önemli unsurlarından olan kaliteli turizm tesisleri her geçen gün daha da artıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının hem tahsis ve yatırım hem de kalite kontrolünü hassasiyetle yaptığı tesisler sayesinde her yıl Türkiye’den onlarca turizm tesisi dünyanın en kaliteli tesisleri arasında gösteriliyor.

20. TURİZM TESİSLERİ • Kültür ve Turizm Bakanlığının verdiği Turizm İşletme Belgesi ile turistlere hizmet veren tesislerin sayısı 2002’de 396.148 iken bugün yüzde 62,9 artış göstererek, 645.267’ye yükseldi.

21. TURİZM ÇEŞİTLERİ • Sağlık ve TermalTurizmi • Yayla Turizmi • Mağara Turizmi • AV Turizmi • Kongre Turizmi • Golf Turizmi • Gençlik Turizmi • Yat Turizmi • Botanik Turizmi

22. TURİZM ÇEŞİTLERİ • İpek Yolu • İnanç Turizmi • Hava Sporları • Dağcılık • Akarsu-Rafting Turizmi • Su Altı Dalış • Kuş Gözlemciliği

23. TÜRKİYE’DE TURİZM • TÜRKİYE’YE GELEN TURİST SAYISI 2002’DEN BU YANA YÜZDE 116,7 ARTTI (05.03.2011)  Türkiye turizm alanında son on yıl içinde inanılmaz bir gelişim gösterdi.  Türkiye’nin dünya turizmindeki yeri 8 yılda 10 basamak ilerledi.Türkiye, 1980’lerde başladığı turizmi geliştirme çalışmaları sonucunda dünyada söz sahibi ülkeler arasına girmeyi başardı. Özellikle son on yılda yaptığı atılımla turizm alanındaki ilk on ülkeden biri oldu. 2002’de dünya turizminde turist sayısı bakımından 17. sırada olan Türkiye, 2009’da 7. sıraya kadar yükseldi. 2002’de Türkiye’ye tüm dünyadan gelen turist sayısı 13,2 milyon iken bu rakam 2010’da yüzde 116,7 artışla 28.6 milyona ulaştı.

24. TÜRKİYE’DE TURİZM • 2002’de dünya turizminde turist sayısı bakımından 17. sırada olan Türkiye, 2009’da 7. sıraya kadar yükseldi. 2002’de Türkiye’ye tüm dünyadan gelen turist sayısı 13,2 milyon iken bu rakam 2010’da yüzde 116,7 artışla 28.6 milyona ulaştı. **Dünya Turizm Örgütü 2010 yılı sıralamasını Haziran 2011’de açıklayacaktır. * TUİK’ in anketleri sonucu örnekleme yöntemiyle hesaplanan asgari gelirdir. Liman-marina, CIP/VIP yolcu alanları, sonradan ödemeli satışlar vb. gelirler hariçtir.

25. TÜRKİYE’DE TURİZM

26. TÜRKİYE’DE TURİZM • **Dünya Turizm Örgütü 2010 yılı sıralamasını Haziran 2011’de açıklayacaktır. * TUİK’ in anketleri sonucu örnekleme yöntemiyle hesaplanan asgari gelirdir. Liman-marina, CIP/VIP yolcu alanları, sonradan ödemeli satışlar vb. gelirler hariçtir.Türkiye turizm geliri anlamında da dünyanın önde gelen ülkeleri arasına girmeyi başardı. 2002’de turizm geliri anlamında 12. sırada olan Türkiye, dünyada yaşanan ekonomik krize rağmen 2009’da 9. sıraya kadar yükseldi. 2002’de 11,9 milyar dolar olan turizm geliri, 2010’da yüzde 76,5 artışla 20,8 milyar dolara ulaştı.