ISO 9001 2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ TEMEL EĞİTİMİ

1. ISO 9001 2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ TEMEL EĞİTİMİ www.ictsert.com.tr www.isobelgesi.gen.tr www.isokalitebelgesi.com www.cevredanismanlik.gen.tr www.cevredanismanlikfirmalari.com www.egitimsertifikasi.com www.egitimsertifikamerkezi.com HAZIRLAYAN TUNCAY TANRIVERDİ

2. ICTSERT WEB SİTELERİ WEB SİTELERİMİZ BİRER BİLGİ DEPOSU KAYNAĞIDIR. www.ictsert.com.tr www.isobelgesi.gen.tr www.isokalitebelgesi.com www.cevredanismanlik.gen.tr www.cevredanismanlikfirmalari.com www.egitimsertifikasi.com www.egitimsertifikamerkezi.com

3. 0. GİRİŞ • 0.1 EĞİTİMİN AMACI: • Bu eğitim 15 Aralık 2000 de yayınlanan ISO 9000:2000 revizyonu seri standardındaki kavram ve genel şartlara genel bir bakış sağlamak üzere hazırlanmıştır. • Bu eğitim standart kullanıcılarının ve ilk kez sistem kurmak isteyenlerin ihtiyaçları düşünülerek ve standartların şartlarını ve felsefesini öğrenmelerini temin etmek üzere hazırlanmıştır. • Eğitim sonunda hedeflenen • Standart serilerinin altında yatan felsefe ve standartlar arasındaki ilişkileri içerecek şekilde temel kavramların öğrenilmesi • ISO 9001:2000 şartları ve bunların ISO 9004:2000 ilişkilerinin irdelenmesi

4. 0.2 STANDARTLARIN TANITILMASI • Kalite Yönetim Sistemi ürün veya hizmet standardı değil bir şirketin kaliteli yönetimi için genel şartları açıklayan standartlar serisidir. • ISO 9000:2000 standardı ISO 9001:2000 ve ISO 9004 Standartlarında yer alan terim ve tariflerin tanımlamasını yapmaktadır. • ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi Şartlarını açıklayan standarttır ve bir kuruluşun ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemine sahip olabilmesi için bu standarttaki belirlenen şartları karşılaması gerekmektedir. Bu standart sistem kurmanın yanı sıra belgelendirme amacıyla da kullanılır. Bu eğitim notunda ISO 9001 Standardının açıklanması ve yorumlanması yapılmaktadır. • ISO 9004:2000 Kurulan kalite yönetim sisteminin genel performansının, verimliliğinin ve etkinliğinin sürekli iyileştirmesi bakımından ISO 9001 yaptığından daha geniş bir biçimde rehberlik yapar. ISO 9004; ISO 9001 şartlarının ötesine geçmek isteyen kuruluşlara performansı sürekli iyileştirmenin takibinde kılavuz olarak önerilir. Bununla birlikte bu standart belgelendirme ve sözleşme amaçlı değildir.

5. 0.3 2000 REVİZYONU İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER • ISO 9000: 1994 Standart serisi standartları hem isimleri hem de yapıları tamamen değiştirilerek 2000 revizyonu olarak değiştirilmiştir. • Değişiklikler aşağıdakileri içermektedir. • ISO 9001, 9002, ve 9003 bir araya getirilerek tek bir standarda indirgendirilerek ISO 9001:2000 haline getirilmiştir. • ISO 8402 ve ISO 9000-1 in içerinin bir kısmı kaldırılmış ve ISO 9000:2000 oluşturulmuştur. • ISO 9004-1’in revize edilerek ISO 9004:2000 oluşturulmuştur. • ISO 10011 (tüm parçaları) ile ISO 14010, ISO 14011 ve ISO 14012 bir araya getirilerek kalite ve çevre yönetim sistemi denetimi için kılavuz ISO 19011 oluşturulmuştur.

6. 0.4 DİĞER YÖNETİM SİSTEMLERİ İLE UYUMLULUK • Bu standart diğer yönetim sistemlerinin • ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi • TS 18001 OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, • TS 13001 HACCP Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi • gibi yönetim sistemlerinin spesifik isteklerini içermez fakat bütünleştirilebilir. Bütün bu standartların amaçları ve kuruluşlara kazandırmak istedikleri felsefeler farklı olmakla beraber yaptığı faaliyet göz önünde bulundurularak entegre edilebilmektedirler.

7. 1 KAPSAM • 1.1 GENEL • ISO 9001:2000 KYS standardı • Bir kuruluşun müşteri şartları ve yürürlülükteki mevzuat şartlarını karşılayan ürünü düzenli bir şeklide sağlama yeteneğini gösterme ihtiyacı olduğunda • Sistemin sürekli iyileştirilmesi ve müşteriye yürürlükteki mevzuat şartlarına uyulduğunun güvencesinin verilmesi için süreçler de dahil olmak üzere sistemin etkin uygulanması yolu ile müşteri memnuniyetinin arttırılması amacına yöneldiği durumlarda kalite yönetim sistemi için şartları kapsar. • Burada ürün terimi müşteri için amaçlanan veya müşteri tarafından talep edilen ürüne uygulanır. • Her ne kadar standart içerisinde ürün terimi geçse de kuruluş müşterisine hizmet sunuyorsa bu hizmet olarak ta algılanabilir.

8. 1.2 UYGULAMA • Bu standardın bütün şartları yaptığı faaliyetlere ve büyüklüklerine bakılmaksızın bütün kuruluşlara uygulanabilir. • Örneğin bir siyasi parti veya bir spor kulübü veya tek kişilik çalışan bir avukatlık bürosu da bu standardın şartlarını karşılayarak bir sistem kurabilir. • Burada önemle vurgulanması gereken husus şudur her ne kadar aynı standardı rehber kabul ederek sistem kurulsa da aynı sektörde de olsa aynı tipte dokümantasyon ve sistem olması istenmemektedir. • Çünkü her bir şirketin büyüklüğü yapısı personel yeterliliği ve makine teçhizat yeterliliği bir değildir. • ISO 9001:2000 KYS’ nin bazı maddeleri her sektör ve kuruluşta uygulanamamaktadır buradaki uygulanamayan maddeler hariç bırakma olarak ele alınabilir. Fakat hariç bırakılacak maddeler 7. maddesi ile belirtilen maddelerden biri olmalı ve kuruluşta gerçekten uygulamasının olmaması gerekmektedir. • Örneğin bir avukatlık bürosunda hizmetin izlemesi ve ölçülmesi için herhangi bir cihaz gerekmiyorsa bu cihazların kalibrasyon faaliyetleri hariç bırakılabilir ve hariç bırakmanın haklılık gerekçeleri ortaya net bir şeklide konulmalıdır.

9. KALİTE NEDİR: Kalite: Günlük yaşamdaki tanımına göre lüksü ve gereksiz olsa da bir miktarda beklentilerin ötesinde olmayı ifade etmektedir 2. KALİTE YÖNETİMİNİN DOĞUŞU VE AMAÇLARI • KALİTE; Beklentilere cevap verebilme yeteneğidir. • KALİTE; İSTENİLEN ŞARTLARA : • İLK DEFASINDA • TAM ZAMANINDA VE • HER ZAMAN UYMAKTIR. KALİTE YÖNETİMİNDEKİ TANIMINA GÖRE

10. 2.2 KALİTE YÖNETİMİ NEDİR? • Kalite Güvence: Sunulan ürün ve hizmetlerin, her zaman, müşteri istekleri doğrultusunda üretilmesini sağlamak amacıyla kuruluş içindeki faaliyetlerin organizasyonudur. • Kalite Yönetimi: “Bir kuruluşun kalite bakımından idare ve kontrolü için koordine edilmiş faaliyetler ” • Sistem : “Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı ” • Yönetim Sistemi: “Politika ve hedefleri oluşturan ve bu hedefleri başarma sistemi ” • Kalite yönetim sistemi (KYS): “Bir kuruluşu kalite bakımından idare ve kontrol için gerekli yönetim sistemi “

11. 2.2 KALİTE YÖNETİMİ NEDİR? • Yukarıdaki açıklamadan görüldüğü gibi, kalite, kesin hatlarıyla tanımlanmalı ve ürün ve hizmetlerin özünde yer almalıdır, • Muayene yöntemleriyle kaliteyi sağlamak mümkün değildir. • Muayene yöntemleri uygun olmayan ürün hizmetleri tespit etmeye yarar, hataların ortaya çıkmasını engelleyemez. • Hâlbuki esas amaç ilk defada ve her zaman doğru işi yapmaktır. • Hatalar, verimsizliğe ve ürün maliyetlerinin artmasına yol açacaktır.

12. 2.3 KALİTE YÖNETİMİNİN GELİŞİMİ • Askeri malzemelerde Kalite Güvenceyi sağlayan ve AQAP olarak bilinen Nato standartlarından esinlenerek ilk defa İngilizler tarafından 1978 yılında “BS 5750” sayılı standart olarak sivil endüstriyel kuruluşlar için hazırlanmıştır . • Daha sonra 1987 yılında Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) tarafından bütün dünyada geçerli olmak üzere yayınlanmıştır. Türkiye de 1988 yılında “TS 6000” serisi olarak 1991’de 9000 serisi olarak yayınlanmış ISO’nun 1994’de standartları revize etmesiyle de Aralık 1994 tarihinde yayınlanmıştır. Beş yılda bir standardlar gözden geçirilir. (ISO Protokolü) • ISO/TC176 Kalite Yönetim Sistemleri Teknik Komitesi tarafından alınan karar gereği: • 1994 revizyonu 2000 revizyonu olarak değiştirilmiştir.

13. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİNİN TEMEL ALDIĞI 8 YÖNETİM PRENSİBİ • MÜŞTERİ ODAKLILIK • LİDERLİK • ÇALIŞANLARIN KATILIMI • PROSES YAKLAŞIM • YÖNETİMDE SİSTEM YAKLAŞIMI • SÜREKLİ İYİLEŞTİRME • VERİLERE DAYALI KARAR VERME • TEDARİKÇİLERLE KARŞILIKLI FAYDA SAĞLAMA

14. Müşteri Odaklılık • Müşteri tatmini gereklidir. Kuruluşların varlığı müşterilerine bağlı olduğu için müşterilerin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarının anlaşılması, müşteri isteklerinin karşılanması ve müşteri beklentilerinin ötesine geçmek son derece önemlidir. Müşteriler (ISO 9000 de “ürün sunulan kuruluş yada kişiler” olarak tanımlanmaktadır) iki ana role sahiptir. • Müşteriler süreçlere girdi teşkil etmek üzere gereksinimlerin tanımlanmasını sağlar. • Süreçlerin çıktısı olan ürünleri değerlendirerek hangi düzeyde memnun olduklarının kuruluşa geri bildirimini sağlayarak kuruluşun müşteri beklentilerini karşılayıp karşılayamadığını ve iyileştirme çalışmaları başlatabilmesini sağlar. MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ ? MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ Müşteri şartlarının müşteri tarafından karşılanması hakkındaki fikri

15. Liderlik • Kalite için hayati önem taşır • Liderler hedef ve yön birliği olmasını sağlar. • Oluşturduğu ve devam ettirdiği iç çevreyle çalışanların hedeflere ulaşmaya tam olarak katılımını sağlar. • Standartlar lideri “ üst yönetim ” olarak tanımlamakta ve planlama, katılım, iletişim, müşteri odaklılık ve KYS gözden geçirme çalışmalarında temel rol üstlenmesini istemektedir. • Bu olmadığı taktirde, kalite sistemi başarısız olacaktır.

16. Çalışanların Katılımı • Her seviyede çalışanlar, kuruluşların temel varlıklarıdır ve katılımları sağlandığında gerçek kabiliyetleri ortaya çıkmaktadır. • Çalışanların sistem planlama, süreç tanımlama, izleme ve iyileştirme çalışmalarına tam olarak katılımı sağlanmalıdır. • Çalışanlar işlerini yapabilecek yetkinlikte olmalı ve bunun için eğitime tabi tutulmalıdır. • Çalışanların bakış açısı kalite sisteminin nasıl çalışacağını tanımlamaktadır. Çalışanlarla etkin iletişim kurulması sağlanmalıdır.

17. Süreç Yaklaşımı • Kalite yönetimine süreç odaklılık gereklidir • Hedeflenen bir sonuç, ilgili kaynaklar ve faaliyetler bir süreç olarak yönetildiği taktirde, daha verimli bir şekilde temin edilecektir. • Bunun için; • Hangi süreçlerin mevcut olduğu, • Bunların nasıl yönetildiği • Nasıl kontrol altında tutulduğu, • Nasıl tanımlanmış olduğu, • Nasıl izlendiği ve ölçüldüğü ve • Sürekli iyileşmesinin nasıl sağlandığının bilinmesi temel teşkil eder.

18. Yönetime Sistem Yaklaşımı • Yönetimde sistem yaklaşımı için • Birbirleriyle ilişkili süreçleri bir sistem olarak tanımlamak, anlamak ve yönetmek gerekmektedir. • Süreçler hiçbir zaman izole edilmiş şekilde bulunmazlar süreçler birbirleriyle ilişkilidir, • Bir sürecin çıktısı genellikle başka bir sürecin girdisi şeklindedir. • Bu husus hem yönetim hem de çalışanlar tarafından tam olarak anlaşılmalı ve her bir sistemin nasıl çalıştığı bilinmelidir.

19. Sürekli İyileştirme • Süreçlerin ve çıktıların sürekli iyileştirilmesi kalıcı bir hedef olmalıdır • Daha etkin ve verimli kalite sistemine sahip olabilmek amacıyla, kuruluşlar sahip oldukları süreçleri sürekli olarak iyileştirmelidir • Bu husus özellikle müşterilere sunulan çıktılarda iyileşme elde edilmesini sağlayacaktır. • Müşteri istekleri sürekli değişmektedir ve kuruluşlar bu değişimi karşılayacak şekilde hareket etmelidir.

20. Verilere Dayalı Karar Verme Yaklaşımı • Gerçeklere dayalı haber alma mekanizması, verilerin ve bilginin analizine dayanan planlamayı temel almalıdır • Bu husus, kuruluşun sahip olduğu tüm süreçleri ve çıktıları izlemesini ve ölçmesini gerektirir. • Bu sayede elde edilen sonuçların hangi düzeyde olduğu bilinecek ve bu bilgi sayesinde iyileşme sağlanabilecek noktalar tespit edilecektir. • Bu bağlamda, müşteri memnuniyeti önemli bir ölçüttür.

21. Tedarikçilerle Karşılıklı Fayda • Tedarikçilerle etkin işbirliği ilişkileri sağlanmalıdır • Kuruluşlar ve tedarikçileri birbirlerine bağılıdır ve iyi bir işbirliği yaklaşımı her iki tarafında fayda elde etmesini sağlayacaktır. • Bu husus tedarikçilerle yakın bir şekilde çalışarak ihtiyaç ve beklentilerini anlamayı, iyi bir iletişim ortamı sağlamayı ve onların ihtiyaçlarını göz önünde tutmayı gerektirir

22. PROSES (SÜREÇ) YAKLAŞIMI • ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi bir şirketin müşteri şartlarını karşılamak suretiyle müşteri memnuniyetini arttırmak için kalite yönetim sisteminin geliştirilmesi uygulanması ve etkinliğinin iyileştirilmesinde proses (süreç) yaklaşımının benimsenmesini teşvik eder. • Süreç yaklaşımında kaynakları kullanarak girdileri çıktılara dönüşümünün sağlanması için yönetilen faaliyet süreç olarak değerlendirilir. • Genellikle bir sürecin çıktısı diğer bir prosesin girdisini teşkil etmektedir • ISO 9001:2000 Standardı kuruluşlarda yapılan bütün faaliyetleri tanımlamayı ve birbiri ile etkileşimlerinin ortaya konmasını istemektedir

23. PROSES (SÜREÇ) YAKLAŞIMI • Standart kuruluşların aşağıdakileri gerçekleştirmesini ister. • Hangi süreçlerin olduğunun belirlenmesi, • Aralarındaki etkileşimin belirlenmesi, • Her bir süreçle ilgili müşteri gereksinimlerinin belirlenmesi, • Her bir süreç içindeki aşamaların belirlenmesi – ne yapılıyor, kim yapıyor ve hangi kaynaklar kullanılıyor, • Süreçlerin katma değer üretmesinin sağlanması,

24. PROSES (SÜREÇ) YAKLAŞIMI • Süreç odaklı bir kalite yönetim sistemi uygulamak isteyen kuruluşların aşağıdaki şartları yerine getirmesi gerekmektedir: • Kuruluşta yer alan tüm süreçlerin tanımlanmış olmasına, • Her bir süreçle ilgili hedef, girdi, çıktı, kontrol unsurları ve kaynakların tanımlanmış olması (kuruluşun seçeceği bir dokümantasyon formatı ile) • Süreçlerin kendi iç hedefleri örneğin kuruluşun üst hedefleri ve politikaları arasında izlenebilirlik sağlanmış olması, • Birbiriyle ilişkili süreçlerin çıktılarının sonraki süreçler tarafından doğru girdiler olarak alınması ve müşteri odaklılık, • Her bir sürecin çıktısının dahili/harici müşteri gereksinimleri doğrultusunda ölçüme tabi tutulması ve hedeflere/gereksinimlere ulaşmayı engelleyecek herhangi bir hata tespit edilmesi durumunda gerekli tedbirlerin alınması, • Her bir süreçle ilgili süreç çıktılarının dağıtımının yapılmış olması, • Her bir süreçle ilgili (beşeri ve fiziksel) kaynakların tanımlanmış ve temin edilmiş olması, • Her bir süreç içindeki aşamaların ve bunların sorumluluklarının tanımlanmış ve değerlendirilmiş olması, • Her bir süreçle ilgili sürekli iyileşme sağlandığının (gerekli ise) gösterilebilmesi.

25. PROSES YAKLAŞIMI Kontrol KAYNAK (Enerji, İnsan, Makina Ç I K T I UN G İ R D İ Pizza YAĞ KAŞAR

26. PROSES YAKLAŞIMI Sipariş Üretim planlama Talep formu Talep formu Satınalma hammadde hammadde kontrol Kabul malzeme

27. SON KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER