Problematyka „obcego” a kwestia pogranicza – analiza socjologiczna

1. Problematyka „obcego” a kwestia pogranicza – analiza socjologiczna Przygotowali studenci WSZiNS w Tychach: Bartłomiej Skowron Mariusz Kocoń Piotr Gątkiewicz

2. Typologia granic wg M. Golki • linia okopów – pole minowe • rzeka – prom • ściana – brama • parkan – boisko • ulica – plac targowy

3. Rodzaje pogranicz wg J. Nikitorowicza • Pogranicze terytorialne • Pogranicze treściowo – kulturowe • Pogranicze interakcyjne • Pogranicze świadomościowe

4. „obcy” jako inny • „obcy” jako niezrozumiały

5. „Przedmiot ludzki doświadczany jest przez podmiot ludzki jako obcy zawsze wtedy i tylko wtedy, gdy zachodzi między nimi styczność społeczna na podłożu rozdzielnych układów wartości”. Florian Znaniecki

6. Podział na to co bliskie, i na to co dalekie wg C. Levi-Strauss’a jest pierwotną i uniwersalną cechą ludzi.

7. „Po to, żebym był rzeczywistym uczestnikiem świata kultury, potrzebna mi jest kultura drugiego człowieka. Nie mogę się ograniczać do tego, że pozwalam mu być odmiennym. Ale musze w jakiś sposób wprowadzić jego kulturę, jego wartości i prawdę w sferę mojego własnego myślenia. (…) To nie tylko tolerowanie czegoś innego, ale także zrozumienie, że bez tego innego ja nie mogę być samym sobą.” V.S. Bibler

8. Rozróżnienie dwóch poziomów swojskości wg Ewy Nowickiej • Przedrefleksyjny • Świadomy

9. Dwie koncepcje opozycji „swój-obcy” wg W. G. Sumner’a • jasna dychotomie świata społecznego • obce, nieokreślone, swojskie

10. Analityczne rozbicie struktur na komponenty wg E. S. Bogardus’a • poznawczy – wiedza pozytywna o obcym; zainteresowanie obcym • emocjonalny – postawy „od” i postawy „ku” • behawioralny - zachowanie

11. Najistotniejsze właściwości uprzedzeń • Oczekiwanie negatywnych skutków związanych z obecnością lub z działalnością obiektu uprzedzeń • Brak racjonalnych uzasadnień dla negatywnego stosunku do danej jednostki lub grupy, jak też nieświadomość irracjonalności własnego ustosunkowania do obiektu uprzedzeń

12. „Tam gdzie, jak w Unii Europejskiej, nie stosuje się gwałtu, by niszczyć narodowe odrębności, naród mógłby przestać istnieć tylko, gdyby istnieć nie chciał”. Abp Józef Życiński