DANE INFORMACYJNE

2. DANE INFORMACYJNE • Nazwa szkoły: Gimnazjum nr 2 w Jankowicach • ID grupy: 96/7_MP_G1 • Opiekun: mgr Agnieszka Wierzbicka • Kompetencja: Matematyczno- przyrodnicza • Temat projektowy: • „Niesamowity świat ciała człowieka-robimy doświadczenia i eksperymenty przyrodnicze” • Semestr/rok szkolny: trzeci / lato 2010 - 2011

3. Plan prezentacji: 1. Troszkę o nas... 2. Komplikacja budowy organizmu człowieka 3.Skóra – powłoka organizmu 4. DOŚWIADCZENIE – wrażliwe paluszki i nie tylko... 5. Układ szkieletowy. 6. DOŚWIADCZENIE – skład chemiczny kości 7. Układ mięśniowy 8. DOŚWIADCZENIE – koordynujemy nasze ruchy 9. Układ pokarmowy. 10. DOŚWIADCZENIE 1. – zbadanie właściwości enzymów jamy ustnej 11. DOŚWIADCZENIE 2. – Badanie właściwości enzymów wątroby.

4. Plan prezentacji c.d. 12. Układ oddechowy. 13. DOŚWIADCZENIE – jak działają płuca? 14. Układ krwionośny. 15. DOŚWIADCZENIE – jak działa serce? 16. Układ limfatyczny 17. Układ wydalniczy. 18. Układ hormonalny. 19. Układ nerwowy. 20. Narządy zmysłów. 21. Oko 22. DOŚWIADCZENIE – dziwne złudzenia wzrokowe 23. Układ rozrodczy. 24. Bibliografia

5. Semestr III „NIESAMOWITY ŚWIAT CIAŁA CZŁOWIEKA- robimy doświadczenia i eksperymenty przyrodnicze”

6. Nasz Szkolny Zespół Kompetencyjny Archita Mateusz Bojdo Karol Florkiewicz Aleksandra Kalinowski Daniel Kobrzyńska Sylwia Kwiatkowski Wojciech Markuszewski Maciej Pestka Jerzy Roloff Robert Stibowski Piotr Wesołowska Natalia Woźniak Daria

7. Obowiązki, nauka, zabawa, praca... Aktywnie bierzemy udział w zajęciach, sumiennie uzupełniamy e-kronikę oraz rozwiązujemy testy w materiałach e-learingowych. Tworzymy zgrany zespół! Pracujemy w sympatycznej atmosferze i pomagamy sobie nawzajem. Poprzez wspólną zabawę wiele się uczymy! Ta prezentacja jest podsumowaniem zdobytej przez nas wiedzy.

8. Szkolny Zespół Kompetencyjny- laureaci Uniwersytet w Białymstoku  (lider projektu „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE”) serdecznie zaprosił  Szkolny Zespół Kompetencyjny na Festiwal Naukowy, który odbędzie się 24 września 2011r. w Gdyni w gmachu Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego.

9. Organizm człowieka jako funkcjonalna całość Nasze ciała można porównać do skomplikowanej maszyny, której wszystkie elementy muszą współdziałać, aby właściwie funkcjonowała. Od maszyny różni nas zasadniczo to, że ciągle możemy się rozwijać, a więc zwiększamy własne możliwości. Budowę organizmu człowieka poznamy dzięki nauce, zwanej anatomią. Z fizjologii dowiesz się, w jaki sposób nasz organizm funkcjonuje.

10. Komplikacja budowy organizmu człowieka W komórkach zachodzą wszystkie czynności życiowe. Grupa komórek o podobnej budowie, wykonujących określone zadania, tworzy tkankę. Jedna z nich jest tkanka kostna. Tkanki wyspecjalizowane w pełnieniu określonych funkcji tworzą narządy. Należy do nich kość udowa. Narządy, które uczestniczą w wykonywaniu konkretnych czynności życiowych, tworzą układ. Jednym z nich jest układ szkieletowy. Poszczególne układy, współpracując ze sobą w pełnieniu takich funkcji, jak trawienie, ruch czy krążenie tlenu i składników odżywczych, tworzą organizm.

11. Komplikacja budowy organizmu człowieka – przedstawienie graficzne

12. Układy narządów, ich rola w orgaznizmie oraz główne narządy

13. Skóra – powłoka organizmu OCHRONA: zapobieganie wnikaniu do ciała szkodliwych substancji lub pasożytów ochrona przed promieniowaniem UV zabezpieczanie przed urazami mechanicznymi TERMOREGULACJA: wydzielanie potu rozszerzanie się i zwężanie naczyń krwionośnych WYDALANIE: usuwanie z organizmu nadmiaru wody wydalanie zbędnych produktów przemiany materii WYMIANA GAZOWA: pobieranie tlenu i usuwanie dwutlenku węgla WYDZIELANIE: wydzielanie łoju wydzielanie mleka WYTWARZANIE: synteza witaminy D3 pod wpływem promieni słonecznych wytwarzanie melaniny – barwnika chroniącego przed wpływem UV ODBIERANIE BODŹCÓW: odczuwanie dotyku, ucisku, bólu, ciepła i zimna

14. Skóra – powłoka organizmu

15. DOŚWIADCZENIE – wrażliwe paluszki i nie tylko... To jest gorące, a to zimno, to kłuje, tamto parzy, to jest miękkie, tamto szorstkie... Miliony maleńkich receptorów ukrytych w naskórku informują nasz mózg o tym, jaki jest otaczający nas świat. Dzięki nim możemy lepiej go poznać. Ciepłe czy zimne? Materiały: 3 szklanki z wodą o temp. 40°C , 25°C i z zimna woda z kranu. 1. Nalej do szklanek gorącej, ciepłej i zimnej wody. 2. Włóż na 2 minuty jeden palec wskazujący do gorącej, a drugi do zimnej wody. 3. Zanurz teraz oba w ciepłej wodzie. Twoje palce dotykają płynu o jednakowej temperaturze. Mimo to, co czujesz?

16. Układ szkieletowy Kości człowieka tworzą szkielet, którego głównymi funkcjami są: dźwiganie ciężarów całego ciała, nadawanie organizmowi wielkości i kształtu, ochrona niektórych narządów przed urazami, wytwarzanie komórek krwi, gromadzenie substancji mineralnych.

17. Układ szkieletowy Układ szkieletowy składa się z 206 kości. Jest to ruchoma konstrukcja umożliwiająca ruch oraz chroniąca delikatne części ciała. Do szkieletu są przyczepione mięśnie.

18. DOŚWIADCZENIE – skład chemiczny kości Kość dorosłego człowieka jest niezwykle wytrzymała. Zawdzięcza to związkom wchodzącym w jej skład. Brak jednego ze składników sprawia, że kość traci swoje właściwości. Znaczenie soli mineralnych w budowie kości Związki fosforu i wapnia zapewniają szkieletowi odpowiednia sztywność. Sprawdź, co się stanie, jeśli usuniesz je z kości za pomocą kwasu zawartego w occie. Materiały: kość z kurczaka, ocet, głębokie naczynie 1. Wlej ocet do naczynia. 2. Zanurz w nim kość. 3. Odczekaj kilka dni, a następnie wyjmij kość z octu i opłucz ją w wodzie. 4. Sprawdź, jakich właściwości nabrała kość po rozpuszczeniu soli mineralnych za pomocą octu.

19. Układ mięśniowy Funkcje mięśni szkieletowych, grupy mięśni: GŁOWA – poruszają oczami, językiem i żuchwą, odpowiadają za mimikę SZYJA – pozwalają na obracanie i pochylanie głowy GRZBIET – pracują podczas obracania ramion oraz ruchów łopatek i żeber, umożliwiają zachowanie pionowej postawy ciała KLATKA PIERSIOWA – uczestniczą w ruchach oddechowych oraz poruszaniu rękami BRZUCH – pracują podczas ruchów oddechowych, pomagają zachować pionową postawę ciała KOŃCZYNY GÓRNE – zginają i prostują kończynę, umożliwiają obracanie przedramienia oraz ruchy nadgarstka i ręki KOŃCZYNY DOLNE – zginają i prostują kończynę, poruszają stopą

20. Układ mięśniowy

21. DOŚWIADCZENIE – koordynujemy nasze ruchy Nalewanie herbaty, krojenie chleba, zawiązywanie sznurówek, wciąganie sukienki to często wykonywane ruchy, które powinniśmy kontrolować i koordynować. Nad ich sprawnością czuwa mózg, wydając polecenia naszym mięśniom i narządom zmysłów. Zachowanie równowagi Materiały: mała poduszka, opaska na oczy, miejsce zapewniające swobodę ruchów 1. Stań gołymi stopami na poduszce. 2. Ustaw się na jednej nodze, zachowując równowagę. Pierwsze utrudnienie: otrzymujesz tylko połowę informacji odbieranych przez receptory w stopach. 3. Załóż opaskę i stań na jednej nodze. Nowe utrudnienie: nie działają receptory wzrokowe. 4. Ułóż ręce wzdłuż ciała i staraj się utrzymać je w tej pozycji. Trudne! Ręce nie pomagają już w utrzymaniu równowagi.

22. Układ pokarmowy Najważniejszym zadaniem układu pokarmowego człowieka jest: pobieranie pokarmów i wody, trawienie i przyswajanie składników odżywczych oraz niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Niestrawione, zbędne resztki pokarmowe podlegają usunięciu.

23. DOŚWIADCZENIE 1. – zbadanie właściwości enzymów jamy ustnej Materiały: kawałek wątroby wieprzowej, woda utleniona, probówki, moździerz statyw do probówek, zapalniczka, termometr Wykonanie: 1. Do moździerza włóż wątrobę i rozetrzyj ją, a następnie dodaj 100 ml wody destylowanej. 2. Otrzymany homogenat umieść w probówce i dodaj do niego wodę utlenioną. 3. Włóż do naczynia łuczywko (żarzące się) w celu zaobserwowania wzrostu obecności tlenu w probówce 4. Obserwuj i wyciągaj wnioski 5. Po obserwacji zacznij analizować wnioski dotyczące wpływu enzymu katalazy na reakcje zachodzące w wątrobie.

24. Fotorelacja z doświadczenia 2.

25. Układ oddechowy

26. DOŚWIADCZENIE – jak działają płuca? Funkcjonowanie ciała człowieka jest trochę podobne do działania automatycznego mechanizmu: pożywienie dostarcza energii, a mięśnie pracują jak silniki. Z kolei serce i płuca działają jak pompy ssąco-tłoczące. Budujemy płuco Materiały: plastikowa butelka, rurka od długopisu, kawałek sznurka, 2 gumki, 2 baloniki (jeden mały i jeden duży), plastelina 1. Odetnij dolną połowę butelki. Przymocuj gumką mały balonik do rurki od długopisu. 2. Włóż rurkę z balonikiem do butelki i uszczelnij plasteliną. 3. Po rozwiązaniu sznurkiem dużego balonika odetnij jego koniec i naciągnij go na dolna część butelki, zamykając ją od dołu – membrana powinna być dobrze naciągnięta. Pociągnij za sznurek, żeby uruchomić „płuco”.

27. DOŚWIADCZENIE – jak działają płuca? Jak to działa? Właśnie zrobiłeś sztuczne płuco. Twoje własne działają na tej samej zasadzie. Butelka pełni rolę sztywnej klatki piersiowej, membrana – przepony, a mały balonik umieszczony w środku zastępuje płuca. Kiedy pociągniesz za sznurek w membranie, ciśnienie w butelce spada i mały balonik rozszerza się: to jest faza wdechu. I na odwrót: puszczona membrana podnosi ciśnienie, które zmusza mały balonik do opróżnienia się: jest to faza wydechu.

28. Układ krwionośny Krew jest tkanką płynną, która: dostarcza do wszystkich komórek organizmu tlen i substancje odżywcze; pobiera z komórek dwutlenek węgla i inne zbędne produkty przemiany materii; transportuje związki regulujące prace organizmu; zwalcza czynniki chorobotwórcze; bierze udział w regulacji temperatury ciała

29. Układ krwionośny

30. DOŚWIADCZENIE – jak działa serce? Budujemy serce Materiały: kawałek plastikowej rurki, balonik, plastikowy lejek, kuleczka, plastikowy pojemnik (z pokrywką), klej, sznurek 1. Utnij szyjkę balonika i umocuj ją na kawałku plastikowej rurki. 2. Wywierć otwór z boku lejka, żeby umieścić w nim rurkę. Przyklej ją. 3. Zrób otwór w pokrywce pojemnika, żeby umieścić i przykleić w nim lejek. Włóż do lejka kuleczkę, a potem naciągnij na niego od góry pozostałą część balonika. 4. Napełnij pojemnik wodą. Nałóż pokrywkę i kilka razy naciśnij na membranę z balonika: woda zacznie wznosić się do lejka i wyciekać przez rurkę. Uruchomiłeś sztuczne serce.

31. DOŚWIADCZENIE – jak działa serce? CIŚNIENIE, ZAWORY I ZASTAWKI Twoje urządzenie pracuje jak serce. Kuleczka i szyjka balonika służą jako zawory przepuszczające płyn tylko w jednym kierunku, niczym zastawki serca. Napięta błona, na którą naciskasz, to sercowy mięsień: rozpręża się i kurczy, żeby zasysać i wypychać krew. Rozkurcz serca Skurcz komór Skurcz przedsionków

32. Układ limfatyczny Podstawowe funkcje układu limfatycznego to: dostarczanie przesączonego przez naczynia włosowate osocza z powrotem do krwiobiegu; pośredniczenie w wymianie składników między osoczem a tkankami; odprowadzanie z komórek zbędnych substancji i nadmiaru wody; uczestniczenie w zwalczaniu drobnoustrojów chorobotwórczych.

33. Układ limfatyczny

34. Układ wydalniczy Wydalanie to proces usuwania z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. Służy do tego układ wydalniczy, który składa się z nerek oraz dróg wyprowadzających mocz. Defekacja to usuwanie przez układ pokarmowy niestrawionych resztek pokarmu

35. Układ wydalniczy

36. Układ hormonalny Układ hormonalny, czyli dokrewny, tworzą gruczoły dokrewne. Nazywa się tak, ponieważ produkowane przez nie hormony są wydzielane do krwi. Układ hormonalny wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, a jego działanie nie podlega naszej woli.

37. Układ hormonalny Główne gruczoły (mężczyzna po lewej, kobieta po prawej): 1.Szyszynka  2.Przysadka mózgowa  3. Tarczyca  4. Grasica 5. Nadnercze  6. Trzustka  7. Jajnik  8. Jądro

38. Układ nerwowy Układ nerwowy ma skomplikowana budowę. Wiąże się to z jego zadaniami: Odbiera i analizuje bodźce płynące z narządów wewnętrznych, a także docierające ze środowiska zewnętrznego. Wywołuje odpowiednie reakcje organizmu. Kontroluje i koordynuje prace wszystkich pozostałych układów.

39. Układ nerwowy

40. Narządy zmysłów Narządy zmysłów – narządy wyspecjalizowane w rejestrowaniu docierająych do organizmu bodźców ze środowiska zewnętrznego oraz wewnętrznego. Zbudowane są z receptorów oraz ze struktór towarzyszących. Narządy te są podstawą funkcjonowania zmysłów

41. Narządy zmysłów

42. Oko –narząd receptorowy umożliwiający wykrywanie kierunku padania światła i jego intensywności oraz, wraz ze wzrostem złożoności konstrukcji, efektywny proces formowania obrazu, czyli widzenie.

43. Tęczówki oka

44. DOŚWIADCZENIE – dziwne złudzenia wzrokowe Jak wyglądałby świat, gdybyśmy oglądali go tylko jednym okiem? Patrzenie dwoma oczami pozwala nam określać długość i nadawać przestrzenność oglądanym przedmiotom. Ile jest tych palców? Wskazujące palce zbliż do siebie na odległość około 1 cm. Ustaw je mniej więcej 30 cm od oczu. Przenieś wzrok na jakiś daleki przedmiot. Wydaje ci się, że z twoimi palcami dzieje się coś dziwnego?

45. Układ rozrodczy MĘSKI UKŁADU ROZRODCZY PEŁNIĄ FUNKCJĘ: wytwarzają gamety męskie, czyli plemniki; umożliwiają wprowadzanie gamet męskich do żeńskich dróg rodnych; produkują hormony płciowe ŻEŃSKI UKŁAD ROZRODCZY PEŁNI KILKA FUNKCJI: wytwarza gamety żeńskie – komórki jajowe; produkuje żeńskie hormony płciowe; zapewnia odpowiednie warunki wzrostu i rozwoju dziecka

46. Układ rozrodczy

47. Koniec W naszej prezentacji wykorzystaliśmy: www.corbis.co.in www.medisa.pl www.surenmanvelyan.com internetową encyklopedię WIKIPEDIA obrazy dostępnych w sieci Internet podr. do biologii dla gimnazjum „Puls życia 2” – Nowa Era "Encyklopedię doświadczeń" wydawnictwa LAROUSSE