Finansowanie podmiotów ekonomii społecznej z uwzględnieniem środków Unii Europejskiej

1. Finansowanie podmiotów ekonomii społecznej z uwzględnieniem środków Unii Europejskiej Ewa Janikowska ConCorda

2. Dostępne źródła finansowania Źródło: Ekonomia społeczna nr 5/2012 str. 43

3. Dostępne źródła finansowania Źródło: Ekonomia społeczna nr 5/2012 str. 45

4. 3. sektor w PL – rozmiar Udział zatrudnienia w organizacjach pozarządowych w stosunku do ogółu liczby osób aktywnych gospodarczo: - Holandia – 9,2% - Hiszpania – 2,8% - Belgia – 8,6% - Włochy – 2,3% - Irlandia – 8,3% - Czechy – 1,3% - Wielka Brytania – 4,8% - Węgry – 0,9% - Austria – 3,8% - Słowacja – 0,6% - Francja – 3,7% - Polska – 0,6% - Niemcy – 3,5% - Rumunia – 0,4% Polska w tym świetle plasuje się pośród ostatnich miejsc wśród krajów europejskich. Źródło: Program operacyjny FIO 2009-2013 (2008 r.)

5. 3. sektor w PL – szanse przetrwania • NGO Sustainability Index 28 (Biuro Europy i Eurazji USAID) ocenia stopień rozwoju i zdolność przetrwania sektora pozarządowego w Europie i Eurazji. Indeks opiera się na siedmiu wymiarach sektora pozarządowego (1 =największa stabilność i zdolność przetrwania; 7 = najmniejsza): - środowisku prawnym - zdolnościach organizacyjnych - opłacalności finansowej - rzecznictwie - świadczeniu usług - infrastrukturze - wizerunku publicznym Stopień rozwoju i zdolność przetrwania sektora pozarządowego (2006 r.): Estonia – 2,1 Polska – 2,3 Słowacja – 2,5 Łotwa – 2,6 Węgry – 2,6 Czechy – 2,7 Litwa – 2,7 Rumunia – 3,6 Ukraina – 3,6 Słowenia – 4,0 Źródło: Program operacyjny FIO 2009-2013 (2008 r.)

6. Źródła finansowania przedsiębiorczości społecznej Źródło: European Venture Philantropy Association

7. Organizacje charytatywne a przedsiębiorstwa społeczne Źródło: European Venture Philantropy Association

8. Przedsiębiorstwa społeczne Źródło: European Venture Philantropy Association

9. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (1) Aktualne nabory wniosków o dofinansowanie projektów - Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie:    • Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia – do 19 listopada 2012 r.(podmioty zarządzające instrumentami inżynierii finansowej, w tym (i) podmioty, które nie działają w celu osiągnięcia zysku lub przeznaczają zyski na cele statutowe służące tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie pożyczek; (ii) banki lub instytucje finansowe; (iii) banki spółdzielcze; (iv) konsorcja powyższych podmiotów) Wsparcie dla osób zamierzających rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej (w tym w formie innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej, polegającej na komercjalizacji wiedzy naukowej i technologii) obejmujące: • przyznanie jednorazowej pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej do wysokości 50 tys. zł na osobę • doradztwo (indywidualne i grupowe) oraz szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej dla osób rozpoczynających działalność w ramach danego projektu.

10. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (2) Aktualne nabory wniosków o dofinansowanie projektów - Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie:    Poddziałanie 7.2.1  Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (projekty współpracy ponadnarodowej/projekty z komponentem ponadnarodowym)  do 28 grudnia 2012 r.  Wsparcie dla tworzenia i funkcjonowania pozaszkolnych form integracji społecznej młodzieży (świetlice środowiskowe w tym z programem socjoterapeutycznym, kluby środowiskowe) połączonych z realizacją działań w zakresie reintegracji zawodowej i społecznej. Rozwój nowych form i metod wsparcia indywidualnego i środowiskowego na rzecz integracji zawodowej i społecznej (w tym np. środowiskowej pracy socjalnej, centrów aktywizacji lokalnej, animacji lokalnej, streetworkingu, coachingu, treningu pracy). 10

11. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (3) Aktualne nabory wniosków o dofinansowanie projektów - Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie:    Poddziałanie 8.1.2 Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie - konkurs otwarty - do daty zamknięcia konkursu Wsparcie dla osób zwolnionych, przewidzianych do zwolnienia lub zagrożonych zwolnieniem z pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, realizowane w formie tworzenia i wdrażania programów typu outplacement, obejmujących m.in: szkolenia i poradnictwo zawodowe (obligatoryjne), poradnictwo psychologiczne, pośrednictwo pracy, staże i praktyki zawodowe przygotowujące do podjęcia pracy w nowym zawodzie, subsydiowanie zatrudnienia uczestnika projektu u nowego pracodawcy, bezzwrotne wsparcie dla osób zamierzających podjąć działalność gospodarczą (doradztwo / 40 tys. zł na podjęcie działalności gospodarczej / finansowe wsparcie pomostowe 6-12 mcy). Szkolenia przekwalifikowujące i usługi doradcze w zakresie wyboru nowego zawodu i zdobycia nowych umiejętności zawodowych (w tym indywidualne plany działań i pomoc w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia). Szkolenia i doradztwo dla przedsiębiorców wspomagające proces zmiany profilu działalności przedsiębiorstwa. 11

12. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (4) Aktualne nabory wniosków o dofinansowanie projektów - Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie:    Priorytet VII Promocja integracji społecznej - konkurs otwarty - do daty zamknięcia konkursu dofinansowanie projektów innowacyjnych testujących z możliwością realizacji komponentu ponadnarodowego Temat 1: Zwiększenie oferty istniejących, wykreowanie nowych instytucji działających na rzecz integracji społecznej (prowadzącej do zatrudnienia) grup marginalizowanych, wykluczonych bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym. Temat 2: Poszukiwanie nowych, skutecznych metod aktywizacji zawodowej i społecznej grup docelowych wymagających szczególnego wsparcia. Temat 3: Zwalczanie dyskryminacji, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność. 12

13. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (5) Aktualne nabory wniosków o dofinansowanie projektów - Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie:    Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych - konkurs otwarty Projekty muszą być skierowane bezpośrednio do następujących grup odbiorców: szkoły oraz placówki (w rozumieniu art. 2 ust 3, 5 ustawy o systemie oświaty) realizujące kształcenie ogólne (z wyłączeniem szkół dla dorosłych) i ich organy prowadzące; uczniowie i wychowankowie szkół i placówek (w rozumieniu art. 2 ust 3, 5 ustawy o systemie oświaty) prowadzących kształcenie ogólne (z wyłączeniem słuchaczy szkół dla dorosłych); osoby, które przedwcześnie opuściły system oświaty. W ramach konkursu możliwe jest dofinansowanie programów rozwojowych szkół i/lub placówek oświatowych prowadzących kształcenie ogólne, zlokalizowanych na terenie województwa podkarpackiego, które spełniają łącznie następujące cechy: - są zlokalizowane na terenach gmin wiejskich, miejsko wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców (warunek nie dotyczy szkół specjalnych); - nie korzystały dotychczas ze wsparcia w ramach Poddziałania 9.1.2 PO KL 13

14. Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (PO FIO) Ogłoszenie konkursu na rok 2013 planowane jest na przełomie 11/12.2012 r. Program Operacyjny Funduszu Inicjatyw Obywatelskich • wspiera organizacje pozarządowe poprzez przyznanie im środków na realizacje ich projektów • do konkursu organizacja może składać tylko jeden projekt, który będzie realizować w ciągu roku lub dwóch lat • w ramach PO FIO wspierane mogą być: • indywidualne działania inicjowane przez organizacje pozarządowe w zakresie realizacji zadań publicznych, • wspólne inicjatywy obywatelskie w ramach partnerstwa publiczno-społecznego, • wspólne działania podejmowane w ramach partnerstwa wewnątrz III sektora. • Priorytety finansowanych działań: I. Aktywni, świadomi obywatele, aktywne wspólnoty lokalne.II. Sprawne organizacje pozarządowe w dobrym państwie.III. Integracja i aktywizacja społeczna. Zabezpieczenie społeczne.IV. Rozwój przedsiębiorczości społecznej. Źródło: www. pozytek.gov.pl

15. Program Leader (Lokalne Grupy Działania) Leader jest podejściem wielosektorowym, przekrojowym i partnerskim, realizowanym lokalnie na określonym obszarze. Celem jest budowanie kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców oraz przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także polepszenie zarządzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja, w skutek pośredniego włączenia lokalnych grup działania w system zarządzania danym obszarem. Pomocne są również projekty współpracy. PROW = Program Rozwoju Obszarów Wiejskich KSOW = Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich LGD = Lokalna Grupa Działania • winna być partnerstwem trójsektorowym, składającym się z przedstawicieli sektora publicznego, gospodarczego i społecznego; • na poziomie decyzyjnym (rada) przynajmniej 50% członków stanowić powinni partnerzy gospodarczy i społeczni, w tym przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, a w szczególności: rolnicy, kobiety, młodzi ludzie i ich stowarzyszenia; • przygotowuje Lokalną Strategię Rozwoju, obszar nią objęty winien być spójny i obejmować gminy wiejskie i miejsko-wiejskie bez miast powyżej 20 tys. mieszkańców oraz liczyć co najmniej 10 tys.  i nie więcej niż 150 tys. mieszkańców; • musi posiadać potencjał administracyjny do zarządzania środkami publicznymi i wdrażania LSR. Źródło: www.wrota.podkarpackie.pl

16. Inne programy program PROGRESS polsko-szwajcarski program współpracy mechanizm norweski 16

17. Dotacje samorządów Samorządy • mogą przekazywać realizację zadań publicznych organizacjom pozarządowym i spółdzielniom socjalnym • powierzanie i wspieranie odbywa się w drodze otwartego konkursu ofert • lub w trybie uproszczonym z pominięciem otwartego konkursu: gdy suma dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie przekracza 10 tys. zł a czas realizacji zadania nie jest dłuższy niż 90 dni • mogą w ramach podpisanych umów uiszczać zaliczki na realizację zleconych zadań Podstawa prawna:  • Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, Dz.U.03.96.873, z późn. zmianami. • Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r., Dz.U. 2004.99.1001, z późn. zmianami. 

18. Dostępne źródła finansowania Źródło: Prahalad C. K., Hart S., The Fortune at the Bottom of the Pyramid,Strategy + Busienss, Issue 26, 2002

19. Fundusze pożyczkowe Fundusze pożyczkowe działające w województwie: • Agencja Rozwoju Regionalnego MARR S.A., Mielec, ul. Chopina 18 - do 400 000 zł - oprocentowanie: od 5,91% w skali roku - wymagane: 10% wkładu własnego - jednorazowa prowizja: 1% kwoty pożyczki • Leżajskie Stowarzyszenie Rozwoju, Leżajsk, ul. Targowa 9 - od 5 000 zł do 120 000 zł - do 36 / 60 miesięcy - oprocentowanie od 5,91% - prowizja - 0,2% • Regionalna Izba Gospodarcza, Stalowa Wola, ul. 1-go Sierpnia 26 b • Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., Rzeszów, ul. Szopena 51 - do 120 000 zł - oprocentowanie: od 5,91% w skali roku - jednorazowa prowizja: 3% kwoty pożyczki Źródło: http://ksu.parp.gov.pl

20. Fundusze poręczeniowe Fundusze poręczeniowe działające w województwie: Podkarpacki Fundusz Poręczeń Kredytowych, Rzeszów, ul. Hetmańska 9 - do 70% sumy kredytu - nawet dłużej niż 4 lata - jednorazowa prowizja 150 zł oraz 0,8 % do 2,5 % Usługi doradcze – proinnowacyjne Bieszczadzkie Forum Europejskie, Lesko, ul. Mickiewicza 17 - lokalne spotkania służące popularyzacji idei integracji europejskiej, - podejmowanie aktywności na rzecz przedsiębiorczości turystycznej i rozwoju przedsiębiorczości turystycznej w regionie, - informacja gospodarcza dla przedsiębiorców z regionu, szczególnie z zakresu współpracy z przedsiębiorcami z Ukrainy oraz usług poradnictwa i konsultacji z zakresu prowadzenia biznesu turystycznego Podkarpacka Izba Gospodarcza, Krosno, Lewakowskiego 14 - usługi informacyjne - usługi doradcze o charakterze ogólnym - usługi szkoleniowe - usługi doradcze o charakterze proinnowacyjnym 20 Źródło: http://ksu.parp.gov.pl

21. Banki spółdzielcze • Gwarancja i poręczenie • Kredyt inwestycyjny • Kredyt obrotowy / w rachunku bieżącym / kredyt płatniczy • Kredyt hipoteczny • Bank Spółdzielczy w Dynowie • Bank Spółdzielczy w Kamieniu • Bank Spółdzielczy w Mielcu • Bank Spółdzielczy w Pilźnie • Bank Spółdzielczy w Przeworsku • Bank Spółdzielczy w Radomyślu Wielkim • "Express" Bank Spółdzielczy w Rzeszowie • Bank Spółdzielczy w Rzeszowie • Podkarpacki Bank Spółdzielczy w Sanoku • Bank Spółdzielczy w Stalowej Woli • Bank Spółdzielczy w Starym Dzikowie • Bieszczadzki Bank Spółdzielczy w Ustrzykach Dolnych

22. Inwestorzy lokalni • poszukiwanie nowych zamówień / kontrahentów • rozszerzanie oferty – dopasowanie do potrzeb rynku • poszukiwanie kapitału – Aniołowie Biznesu • budowanie sieci kontaktów • budowanie wizerunku • działania promocyjne

23. Dlaczego biznes inwestuje w przedsiębiorczość społeczną? Źródło: European Venture Philantropy Association

24. Mikrokredyt w EU Źródło: Kelly R., Kraemer-Eis H., European Small Business Finance Outlook, Working Paper 2011/10, EIF Research & Market Analysis

25. Dziękując za uwagę… polecam www.muhammadyunus.org www.yunussb.com www.grameen.com www.concorda.pl • … do it with joy!!!