NEDERLANDS l ezen – les 1

1. NEDERLANDS lezen – les 1

2. Pen & papier

3. Mag ik een broodje ........ van u? • kaassouflee • kaassouflé • kaassoufflé • kaassoufflee • Wat betekent 'competent'? • samengeperst • klein kampeermiddel • opgewassen • bekwaam • Ligt ........ nou bij de Noordpool of bij de Zuidpool? • Antartica • Antarctica • antarctica • antartica • Lisa kan ........ schrijven als haar broertje. • evengoed • even goed • Ik hoef geen taart, want ik moet op de ........ letten. • calorieën • caloriën • kaloriën • De kampeerder kookt op ........ . • metaangas • methaangas • Henk is goed in ........ , want dat doet hij dagelijks in de bouw. • stucken • stuccen • stucen • stukken • Het belooft een gezellige barbecue te worden, ........ het droog blijft. • tenzij • mits • De zanger is beroemd, ........ in ons dorp. • altans • althans • Wat betekent 'curriculum'? • leerplan • handschrift • bijzonderheid • voor de vuist weg • Een ........ duurt duizend jaar. • millennium • milennium • Toen we nog geen kopieermachine hadden, moesten we alles ........ . • stencilen • stencillen • stensillen • stenselen • Een ........ is een scheefgetrokken rechthoek. • parallelogram • paralelogram • paralellogram • parallellogram • Wat betekent 'deduceren'? • kleiner maken • opdragen • logisch afleiden • minder waard worden

4. Mag ik een broodje ........ van u? • kaassouflee • kaassouflé • kaassoufflé • kaassoufflee • Wat betekent 'competent'? • samengeperst • klein kampeermiddel • opgewassen • bekwaam • Ligt ........ nou bij de Noordpool of bij de Zuidpool? • Antartica • Antarctica • antarctica • antartica • Lisa kan ........ schrijven als haar broertje. • evengoed • even goed • Ik hoef geen taart, want ik moet op de ........ letten. • calorieën • caloriën • kaloriën • De kampeerder kookt op ........ . • metaangas • methaangas • Henk is goed in ........ , want dat doet hij dagelijks in de bouw. • stucken • stuccen • stucen • stukken • Het belooft een gezellige barbecue te worden, ........ het droog blijft. • tenzij • mits • De zanger is beroemd, ........ in ons dorp. • altans • althans • Wat betekent 'curriculum'? • leerplan • handschrift • bijzonderheid • voor de vuist weg • Een ........ duurt duizend jaar. • millennium • milennium • Toen we nog geen kopieermachine hadden, moesten we alles ........ . • stencilen • stencillen • stensillen • stenselen • Een ........ is een scheefgetrokken rechthoek. • parallelogram • paralelogram • paralellogram • parallellogram • Wat betekent 'deduceren'? • kleiner maken • opdragen • logisch afleiden • minder waard worden

5. Hoe ziet een tekst eruit? • Tekst kan om verschillende redenen geschreven zijn: • Om te vermaken (een leesboek, een tijdschrift, een stripboek); • Om te informeren (een artikel in de krant, een leerboek voor school, een woordenboek); • Om te beïnvloeden: om te zorgen dat je iets gaat doen (een reclametekst, een brief om geld te vragen voor een goed doel, een affiche voor een toneelstuk) of om te zorgen dat je het met hem eens bent (een artikel in de krant met kritiek op een besluit van de regering); • Om instructies te geven: te zeggen hoe je iets moet doen (een recept, een gebruiksaanwijzing, een Het onderwerp van de tekst is dat waar de tekst over gaat: bijvoorbeeld 'een treinongeluk in Utrecht' of 'vakantiebestemmingen'. De hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver zegt over het onderwerp.

6. Een tekst die je leest bestaat vaak uit een inleiding, een kern en een slot. Dit zijn meestal aparte alinea's, dus met een witregel ertussen. In een inleiding wordt het onderwerp van de tekst duidelijk gemaakt. Je wordt kort voorbereid op de inhoud: wat gaat er gezegd worden over het onderwerp? En in welke volgorde? In de kern van een tekst gaat het écht over het onderwerp. Wat zegt de schrijver erover? Vaak bestaat de kern uit een paar deelonderwerpen, elk met een eigen alinea. In de eerste zin van zo'n alinea staat de belangrijkste informatie. Daarna wordt die informatie verder uitgelegd. In het slot van een tekst staat vaak een samenvatting of een conclusie. Daar lees je de belangrijke punten uit de tekst nog een keer. Zorg er dus voor dat je het slot goed begrijpt.

7. Hoofdgedachte, deelonderwerpen, hoofd- en bijzaken Als je in één zin opschrijft wat de schrijver zegt over het onderwerp, heb je de hoofdgedachte. Dat staat natuurlijk in de kern van de tekst, maar ook de titel, de inleiding en het slot kunnen je vaak helpen. De hoofdzaken van een tekst zijn het onderwerp en alle belangrijke dingen die daarover worden gezegd. In een tekst staan ook bijna altijd bijzaken: voorbeelden, anekdotes, grapjes en andere dingen die de tekst leuk maken om te lezen, maar die niet zo belangrijk zijn.

10. In de tekst van de Informatie Beheer Groep lees je in de inleiding dat de tekst gaat over lenen bij de IB-Groep, een van de manieren om je studie te kunnen betalen. In de tekst Lenen bestaat de kern uit een aantal deelonderwerpen. De deelonderwerpen zijn: • Rente. • Hoeveel kun je lenen? • Tijdelijk lenen. • Lenen als je geen recht meer hebt op een prestatiebeurs. In de tekst Lenen staat in het slot wat je moet doen om een lening aan te vragen of te wijzigen. Brieven, leerteksten en artikelen in een tijdschrift hebben vaak een inleiding, een kern en een slot. Andere teksten missen soms een inleiding of een slot, of allebei. Een nieuwsbericht in de krant heeft bijvoorbeeld meestal geen duidelijk slot. De hoofdgedachte van de tekst van de IB-Groep is 'Je kunt een lening afsluiten bij de Informatie Beheer Groep voor verschillende bedragen en periodes, maar je moet er wel rente over betalen.‘

11. Spelling

12. Het gebeurd niet vaak dat een gerenommeerdde groep als U2 in Nederland optreed. Dat een dergelijk optreden een groot succes betekent voor het organisatie-bureau, lijd geen twijfel. Beantwoord je broer de uitgebreide brief vandaag nog? Houdt je mond en laat me schriftelijk weten wat je van het voorstel vind. Ik had nog niet beseft dat jij volgende week maandag twintig wordt. De wethouder beweerdt in een interview dat de dichtgeslibte haven uitgebaggert zal worden. Door de mist miste Harry de afslag, waardoor hem thuis een opgewarmde maaltijd met gepoften aardappels wachtten. Aanvaardt je zulke slecht vergrootte foto's? Woorden als bepakt en gezakt, beproeft en bedroefd, gepromood en gefaxed, gerelaxt en getimed, gebeefd en geleefd worden soms nog verkeerd gespeldt. De verwachtte omzet werd bij lange na niet behaalt.

13. Het gebeurt niet vaak dat een gerenommeerde groep als U2 in Nederland optreedt. Dat een dergelijk optreden een groot succes betekent voor het organisatiebureau, lijdt geen twijfel. Beantwoordt je broer de uitgebreide brief vandaag nog? Houd je mond en laat me schriftelijk weten wat je van het voorstel vindt. Ik had nog niet beseft dat jij volgende week maandag twintig wordt. De wethouder beweert in een interview dat de dichtgeslibde haven uitgebaggerd zal worden. Door de mist miste Harry de afslag, waardoor hem thuis een opgewarmde maaltijd met gepofte aardappels wachtte. Aanvaard je zulke slecht vergrote foto's? Woorden als bepakt en gezakt, beproefd en bedroefd, gepromoot en gefaxt, gerelaxt en getimed, gebeefd en geleefd worden soms nog verkeerd gespeld. De verwachte omzet werd bij lange na niet behaald.