1 / 66

De Nag Hammadi geschriften

De Nag Hammadi geschriften. 28 augustus Drents Museum, Assen Lautaro Roig Lanzillotta Rijksuniversiteit Groningen. Plan van de lezing. Wat zijn de Nag Hammadi geschriften? Wat de Nag Hammadi geschriften niet zijn Wat de Nag Hammadi geschriften wel zijn

zeki
Download Presentation

De Nag Hammadi geschriften

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. De Nag Hammadi geschriften 28 augustus Drents Museum, Assen LautaroRoigLanzillotta Rijksuniversiteit Groningen

  2. Plan van de lezing • Wat zijn de Nag Hammadi geschriften? • Wat de Nag Hammadi geschriften niet zijn • Wat de Nag Hammadi geschriften wel zijn • De ontdekking van Nag Hammadi • Beschrijving van de collectie van Nag Hammadi • Karakter en belang van de Nag Hammadi geschriften

  3. 1. Wat zijn de Nag Hammadi geschriften?

  4. Wat de geschriften niet zijn • Nag Hammadi geschriften en Dode zee rollen vaak door elkaar gehaald • Ze zijn echter totaal verschillende teksten • Ze verschillen van elkaar qua oorsprong, datering, taal, formaat, inhoud, doel, karakter

  5. Verschillen Nag Hammadigeschriften Dode Zee rollen Joods In het Hebreeuws, Aramees en Grieks Rolformaat Geschreven tussen 250 v.C. - 50 n.C. Gevonden in verschillende grotten • Christelijk • In het Koptisch geschreven • Codex formaat • Gedateerd tussen II-III e. n.C. • Gevonden in een enkel kruik

  6. Overeenkomsten Nag Hammadi geschriften Dode Zee rollen Vondst in de jaren 40 Materiaal: voornamelijk papyrus Heterodoxie Nieuwe licht op het vroege Jodendom Moeizame publicatie proces • Vondst in de jaren 40 • Materiaal: papyrus • Heterodoxie • Nieuwe licht op het vroege christendom • Moeizame publicatie proces

  7. Een polemische uitspraak van G. Quispel: ‘De boeken van NagHammadi zijn veel belangrijker dan de rollen van de Dode Zee. Die vertellen iets over een secte van de Essenen, die heel anders dachten dan de latere rabbi’s. Maar de codices van NagHammadi bevatten onthullingen over het Christendom´…

  8. … ‘Daar is het Evangelie van Thomas, 114 spreuken toegeschreven aan Jezus. De oudste laag bevat overleveringen van de oergemeente in Jeruzalem (c. 40 na Christus). Dat is de oudste bron aangaande Jezus die we hebben’. G. Quispel, ‘Woord vooraf’, in J. Slavenburg en W.G. Glaudemans, Nag Hammadi geschriften (Deventer, 2004) 11.

  9. Wat de Nag Hammadi geschriften wel zijn • Collectie christelijke teksten van heterodoxe aard Andere vorm van christendom • Belangrijke bronnen die nieuwe licht werpen: • Op het karakter van het vroege christendom Veelvormigheid i.p.v. eentonigheid • Op de geschiedenis van het christendom Orthodoxie: een late ontwikkeling • Op de uitwisseling tussen het christendom en andere religieuze en filosofische groeperingen Christenen: mensen uit hun tijd

  10. 2. De ontdekking van NagHammadi

  11. Nag Hammadi vondst

  12. Moderne reconstructies

  13. Evangelie van Thomas (NHC II,2)

  14. Wanneer?: • Oorspronkelijk onduidelijkheid over de datum: 1945, 1946 of 1947? • J.M. Robinson dateert de ontdekking met zekerheid in December 1945 • J.M. Robinson, “From the Cliff toCairo. The Story of the Discoverersand the Middlemen of the NagHammadi Codices”, Colloqueinternationalsur les textes de NagHammadi(Leuven, 1981) 21-58.

  15. Waar?: vlakbij Nag Hammadi, Egypte

  16. NagHammadi

  17. Jabal-al-Tarif-massief

  18. Voet van de Jabal-al-Tarif-massief

  19. Wie? ‘Rond zes uur ´s morgens, toen ik aan het werk ging vond ik plotseling deze kruik…eerst was ik een beetje bang, omdat er wel eens wat in zou kunnen zitten –een jinn, een boze geest. Ik was alleen toen ik de kruik kapot sloeg… (en ontdekte) dat er een boek met verhalen in zat’. Muhammad Ali-Khalifah Al-Sammam

  20. Wat?: • Een kruik zoals deze Twee kruiken van de Basilica van St. Pachomius

  21. Wat zat erin? • Oorspronkelijk 15 mss?: Muhammad Ali-KhalifahAl-Sammam met zijnmoeder

  22. Wat zat erin? • Oorspronkelijk 15 mss?: Traditioneel buitenoven

  23. Wat zat erin? • Oorspronkelijk 15 mss?: • Een “paar” worden verbrand • Misschien 2/3 mss gaan verloren

  24. De eerste jaren na de ontdekking • Codex III: 4 oktober 1946 het Departement van Antiquiteiten plaatst het in het Coptic Museum in Caïro • Codex XII: half verbrand, half verkocht aan buren van Ali • Codex I: Jung codex, gekocht door G. Quispel en de Jung Foundation • Codex ???: door een antiquiteiten handelaar in Caïro verkocht • De rest van mss aan Phocion J. Tano verkocht • Ze worden genationaliseerd: De collectie komt uiteindelijk in het Coptic Museum te zitten

  25. Moeizame proces van uitgave • J. Doresse krijgt van Togo Mina acces tot Cod. III • Plannen om een Franse vertaling te maken • 1949: overlijden van T. Mina; plannen gaan niet door

  26. Uitgave van de eersteteksten • 1956-1959: uitgave van het Evangelie van Thomas voorbereid • A. Guillaumont et al., The Gospel according to Thomas (Leiden: Brill, 1959) editioprinceps

  27. PahorLabib (van 1951 tot 1965 dir. Coptic Museum) overweegt een algemene editie van de codices door A. Böhlig en M. Krause

  28. Unesco facsimile editie 1956-1975: geleidelijke publicatie van Jung Codex 1970: Plannen voor de Unesco Facsimile edition 1977: uitgave van The NagHammadi Library in English 1972-1984: uitgave door Unesco, 12 facsimile banden

  29. 3. Beschrijving van de collectie van Nag Hammadi

  30. Collectie manuscripten • 12 papyrus codices: boekformaat • 8 papyrus pagina’s uit een 13de manuscript • Gebruikt voor de kaft van codex VI • 51 tractaten, waarvan 45 verschillende werken

  31. Boeken in de Oudheid: formaat • Rol of volumen • Oneconomisch • Alleen aan een zijde gebruikt • Minder schrijfoppervlak a.g.v. marges en colema • Meerdere rollen voor een boek nodig • Moeilijk gebruik • Rollen en uitrollen • Makkelijk breekbaar • Meerdere rollen voor een boek • Moeilijk om te lezen

  32. Volumen of ‘rol’

  33. British Museum. Papyrus 1532, CLA 2, num. 208, epitome Titus Livius P.Oxy 2075

  34. Papyrus Voor het productieprocess, zie http://www.lib.umich.edu/papyrus_making/lg_peeled.html

  35. Codex of boek Voordelen Makkelijker gebruik Breekt minder makkelijk Meerdere teksten in een boek Teksten makkelijker te vinden Makkelijker om mee te nemen en archiveren • Economisch • Meer oppervlak ter beschikking • Aan beide zijden • Geen colema, direct gebonden • Meer tekst in een codex

  36. Codex of boekformaat Caudex of codex ‘houtblok’ Oorspronkelijk aan elkaar verbonden wastafels Met houten randen/frame Samengebonden met touwen Reconstructie van een codex

  37. detail Voorbeelden uit Pompei: codex en papyrusrol Terentius Neo en zijnvrouw, Pompei, Naples, National Museum, 9058

  38. Nag Hammadi Bibliotheek • Nag Hammadi collectie: 12 papyrus codices • Begraven in de 4e eeuw, waarschijnlijk na 367 CE • Bevat 51 geschriften in het Koptisch

  39. Koptischealfabet: Grieksealfabet demotischetekens

  40. Nag Hammadi Bibliotheek • Nag Hammadi collectie: 12 papyrus codices • Begraven in de 4e eeuw, waarschijnlijk na 367 CE • Bevat 51 geschriften in het Koptisch • Terminus ante quem: medio 4e eeuw • Datum: kartonnage brieven en documenten

  41. NagHammadi Codices: Kartonnage

  42. Nag Hammadi Bibliotheek • Nag Hammadi collectie: 12 papyrus codices • Begraven in de 4e eeuw, waarschijnlijk na 367 CE • Bevat 51 geschriften in het Koptisch • Terminus ante quem: medio 4e eeuw • Datum: kartonnage brieven en documenten • De teksten oorspronkelijk in het 2e eeuw in het Grieks geschreven

  43. Evangelie van Thomas (NHC II,2) Begin van het Evangelie van Thomas (NHC II,2) • Bladzijde van OxyrhynchusPapyrus 1. Evangelie van Thomas. Het bevatuitspraken 26-30 plus • 77b, 31-33. In het Grieks; laat II/III n.C.

  44. 4. Karakter en belang van de NagHammadi geschriften

  45. NagHammadi geschriften • De meeste teksten: nieuwe composities door christenen • Filosofische teksten: fragment uit Plato’s Staat 588a-589b(NHC VI,5) • Teksten uit de Corpus Hermeticum: Asclepius21-29 (NHC VI,8)

  46. Gnostisch-christelijketeksten • Ze geven ons inzicht in een bijzondere type christendom • Met een negatieve visie van wereld: antikosmische dualisme • Met een negatieve visie van het lichaam: antisomatische dualisme • Alleen de geest is goddelijk en eeuwig, maar het zit gebonden in een materiële gevangenis

More Related