Możliwość wsparcia dobrych praktyk w rolnictwie ekologicznym po 2013 r. Falenty, 7- 8.12.2011 r.

1. Możliwość wsparcia dobrych praktykw rolnictwie ekologicznym po 2013 r.Falenty, 7- 8.12.2011 r. Anna Klisowska Naczelnik Wydziału Działań Rolnośrodowiskowych i Bioróżnorodności Departament Płatności Bezpośrednich MRiRW anna.klisowska@minrol.gov.pl

2. PLAN PREZENTACJI: Cele Wspólnej Polityki Rolnej Filar I i Filar II w kontekście działań na rzecz ochrony środowiska Proponowane działania w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich: Program Rolnośrodowiskowy Rolnictwo Ekologiczne Systemy jakości dla produktów rolnych i produktów spożywczych Podsumowanie

3. STARE CELE „zagwarantowanie dostaw żywności po przystępnych cenach” zwiększenie produkcji rolnej stabilizacja rynku ochrona konsumentów i producentów zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego NOWE CELE (PROPOZYCJE) zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego, zwiększenie konkurencyjności europejskiego sektora rolnego, rozwój produkcji energii odnawialnej, Dostarczanie dóbr publicznych: ochrona środowiska na obszarach wiejskich (różnorodność biologiczna, gospodarka zasobami wodnymi…) mitygacja i adaptacja do zmian klimatycznych. CELE WPR

4. Rolnictwo Ekologiczne nabiera jeszcze większego znaczenia BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCIOWE i OCHRONA ŚRODOWISKA jako cele WPR

5. WPR a środowisko • I FILAR – Zazielenienie • II FILAR - bardziej ukierunkowane działania oferowane w programach rozwoju obszarów wiejskich

6. Zazielenienie I filara … ma służyć poprawie efektywności środowiskowej WPR, poprzez wspieranie środków ochrony środowiska stosowanych w całej UE przez wprowadzenie obowiązkowego „ekologicznego” składnika w ramach przyszłych płatności bezpośrednich.

7. KE proponuje, aby zazielenienie I filara obejmowało: 30% rocznego budżetu krajowego • Dywersyfikacja upraw • Utrzymanie trwałych użytków zielonych • Utrzymanie obszarów proekologicznych • Rolnictwo ekologiczne • Obszary Natura 2000 – po spełnieniu wymogów wynikających z dyrektyw

8. Zazielenienie I filara …płatność za praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska • Dywersyfikacja upraw • dla gruntów ornych ponad 3 ha, nie wykorzystywanych do produkcji traw, nie są w całości ugorowane, nie są w całości objęte uprawami rosnącymi w wodzie; • uprawia się co najmniej 3 różne uprawy, żadna z nich nie ma mniej niż 5%, a główna uprawa nie przekracza 70% • Proporcje dotyczące poszczególnych upraw, definicja uprawy – w aktach delegowanych

9. Zazielenienie I filara …płatność za praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska • Trwałe użytki zielone: • Utrzymanie powierzchni trwałych użytków zielonych – obszar referencyjny określany na podstawie wniosków z 2014 roku • Możliwość przekwalifikowania do 5% TUZ • Obszar proekologiczny • 7% gruntów (z wyłączeniem TUZ) ma stanowić obszar proekologiczny, np. grunty ugorowane, tarasy, strefy buforowe, elementy krajobrazu, obszary zalesione

11. Projekt nowego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady rozdziela przepisy regulujące zasady przyznawania pomocy w ramach Programu Rolnośrodowiskowego i Rolnictwa Ekologicznego Art. 29 Agri-environment- climate ??????????? Art. 30 Organic farming Rolnictwo ekologiczne

12. Art. 29: Program rolnośrodowiskowy i działania klimatyczne Zakres Wsparcie dostępne na obszarze całego terytorium państwa członkowskiego zgodnie z krajowymi, regionalnymi i lokalnymi szczególnymi potrzebami i priorytetami Wsparcie podejmuje się dobrowolnie i obejmuje co najmniej 1 zobowiązanie rolnośrodowiskowoklimatyczne dotyczące gruntów rolnych Płatności rolnośrodowiskowoklimatyczne obejmują jedynie zobowiązania, które wykraczają poza odpowiednie obowiązkowe normy Wsparcie może być udzielane także dla zachowania zasobów genetycznych w rolnictwie Beneficjenci Rolnicy Grupy rolników Grupy rolników i inni właściciele gruntów Inni właściciele gruntów, w należycie uzasadnionych przypadkach Grupy innych właścicieli gruntów, w należycie uzasadnionych przypadkach

13. Program rolnośrodowiskowy i działania klimatyczne Zakres Wsparcie dostępne na obszarze całego terytorium państwa członkowskiego zgodnie z krajowymi, regionalnymi i lokalnymi szczególnymi potrzebami i priorytetami Wsparcie podejmuje się dobrowolnie Płatności rolnośrodowiskowoklimatyczne obejmują jedynie zobowiązania, które wykraczają poza odpowiednie obowiązkowe normy Beneficjenci Rolnicy Grupy rolników Grupy rolników i inni właściciele gruntów Inni właściciele gruntów, w należycie uzasadnionych przypadkach Grupy innych właścicieli gruntów, w należycie uzasadnionych przypadkach

14. Program rolnośrodowiskowy i działania klimatyczne Stawki wsparcia • 600 na hektar rocznie na uprawy jednoroczne • 900 na hektar rocznie na specjalne uprawy wieloletnie • 450 na hektar rocznie na inne użytkowanie gruntów • 200 na hektar rocznie na rzecz rolników na dużą jednostkę przeliczeniową „DJP” na lokalne rasy zwierząt gospodarskich, których hodowla jest zagrożona W wyjątkowych przypadkach kwoty te mogą być zwiększone, uwzględniając szczególne okoliczności Akty delegowane Roczne przedłużanie zobowiązań, ekstensyfikacja chowu zwierząt gospodarskich, ograniczenie użycia nawozów, środków ochrony roślin lub innych środków, hodowla lokalnych ras zwierząt gospodarskich, których hodowla jest zagrożona lub zachowanie zasobów genetycznych roślin, 14

15. Program rolnośrodowiskowy i działania klimatyczne Informacje szczegółowe • działanie obowiązkowe w ramach PROW; • zobowiązania podejmuje się na okres od 5 do 7 lat; w uzasadnionych przypadkach okres może być dłuższy; roczne przedłużenie po zakończeniu okresu początkowego; • wprowadzenie w ramach podstawy programu rolnośrodowiskowego elementu tzw. greeningu; • płatności obejmują jedynie zobowiązania, które wykraczają poza odpowiednie obowiązkowe normy obejmujące: odpowiednie obowiązkowe wymogi wzajemnej zgodności, “zielone” środki Filaru 1, minimalne wymagania dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin oraz innych krajowych zobowiązań 15

16. Art. 29: Podstawa dla środka RŚK Płatność RŚK Utracony dochód i poniesiony koszt ze wzg. na podjęte zobowiązanie (+ koszty transakcyjne w razie potrzeby) Podstawa RŚK Odpowiednie minimalne wymagania nawozów i środków ochrony roślin + inne krajowe Wymogi obowiązkowe „Zazielenienie” (zróżnicowanie upraw, obszary ekologiczne, trwałe użytki zielone) Wzajemna zgodność (SMRs + Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska) 16

17. Program rolnośrodowiskowy i działania klimatyczne Informacje szczegółowe płatnościrekompensują całość lub część dodatkowych kosztów i utraconych dochodów w wyniku podjętych zobowiązań. Koszty transakcyjne mogą być dodane (max 20% premii wypłaconej z tytułu zobowiązania lub 30% w przypadku podejmowanego zobowiązania przez grupę rolników) państwa członkowskie powinny dążyć do zapewnienia osobom podejmującym zobowiązania w wiedzę i informację niezbędną do wykonania w ramach tego środka nie można udzielać wsparcia na zobowiązania objęte środkiem dotyczącym rolnictwa ekologicznego usługi doradcze dla rolników lub umożliwienie im korzystania ze szkoleń w ramach oferowanego wparcia rolnośrodowiskowego; dla działań: program rolnośrodowiskowy i rolnictwo ekologiczne (art. 30) wskazano konieczność wprowadzenia klauzuli weryfikacji pozwalającej na dostosowanie zobowiązania do zmienionego (w trakcie realizacji zobowiązania) zakresu podstawowych wymagań.

18. Art. 30: Rolnictwo ekologiczne Zakres • Dobrowolne wsparcie na utrzymanie lub przejście na praktyki i metody rolnictwa ekologicznego określonego w Rozporządzeniu 834/2007 • Wsparcie może być udzielane tylko do zobowiązań wykraczających poza odpowiednie obowiązkowe normy Beneficjenci • Rolnicy • Grupy rolników Poziom wsparcia • 600 na hektar rocznie na uprawy jednoroczne • 900 na hektar rocznie na specjalne uprawy wieloletnie • 450 na hektar rocznie na inne użytkowanie gruntów W wyjątkowych przypadkach kwoty te mogą być zwiększone, uwzględniając szczególne okoliczności 18

19. Art. 30: Rolnictwo ekologiczne Informacje szczegółowe: • działanie to jest dobrowolne; • Płatności obejmują jedynie zobowiązania, które wykraczają poza odpowiednie obowiązkowe normy obejmujące: odpowiednie obowiązkowe wymogi wzajemnej zgodności, “zielone” środki Filaru 1, minimalne wymagania dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin oraz innych krajowych zobowiązań • zobowiązania podejmuje się na okres od 5 do 7 lat; w uzasadnionych przypadkach okres może być dłuższy; roczne przedłużenie po zakończeniu okresu początkowego 19

20. Art.30: Podstawa dla rolnictwa ekologicznego Płatność RE Utracony dochód i poniesiony koszt Ze wzg. na podjęte zobowiązanie (+ koszty transakcyjne w razie potrzeby) Podstawa RE Odpowiednie minimalne wymagania nawozów i środków ochrony roślin + inne krajowe Wymogi obowiązkowe Wzajemna zgodność (SMRs + Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska) 20

21. Art. 30: Rolnictwo ekologiczne Informacje szczegółowe: Dla działań: program rolnośrodowiskowy i rolnictwo ekologiczne określono także niektóre zasady realizacji zobowiązania (art. 47): • zmiana powierzchni zobowiązania (liczba hektarów) jeśli osiągnięcie celu środowiskowego zobowiązania nie jest zagrożone; • uregulowano kwestie przeniesienia gospodarstwa i siły wyższej

22. Art. 17 Systemy jakości dla produktów rolnych i produktów spożywczych Wsparcie może obejmować rolników pierwszy raz wstępujących w: systemy jakości produktów rolnych, bawełny, produktów spożywczych, uznanych przez legislację unijną systemy jakości produktów rolnych, bawełny, produktów spożywczych rozpoznanych przez Państwo Członkowskie, spełniających odpowiednie kryteria, określone w rozporządzeniu Dobrowolne systemy certyfikacji produktów rolnych uznanych przez P Cz. Za spełniające wytyczne dotyczące najlepszych praktyk dla funkcjonowania dobrowolnych systemów certyfikacji Maksymalny okres wsparcia - 5 lat Wsparcie w postaci rocznej premii, której wysokość będzie uzależniona od wysokości kosztów stałych wynikających z udziału we wspieranych systemach Nie przewidziano wsparcia na realizację kampanii informacyjnych i promocyjnych, dotyczących produktów wytwarzanych w ramach systemów jakości.

23. PODSUMOWANIE • Rolnictwo ekologiczne – oddzielne działanie, ogólny kształt działania • Kraj ma decydujący wpływ na ostateczny kształt działania i formę wsparcia • Dotychczasowe doświadczenia i dostępny budżet będą miały decydujące znaczenie dla przyszłych dobrych praktyk rolniczych

24. Dziękuję za uwagę