SAVUNMA SANAYİİNDE AR-GE VE TEKNOPARKLAR SORUNLAR, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

1. SAVUNMA SANAYİİNDE AR-GE VE TEKNOPARKLARSORUNLAR, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Turgut Şenol Meteksan Savunma Sanayii A.Ş. 27 Aralık 2008

2. MSS / Hedeflerimiz • Başta Bilkent Üniversitesi olmak üzere Üniversitelerimizin bilimsel ve teknolojik birikim ve yeteneklerini daha verimli bir biçimde kullanarak Türk Silahlı Kuvvetlerimizin en ileri teknoloji ihtiyaçlarını karşılamak, • Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ihtiyacı olan ve yerli imkanlarla bugüne kadar odaklanılmamış / odaklanılması mümkün olmamış sahalara odaklanmak, • Ar-Ge çalışmalarına ve altyapı yatırımlarına azami önem vererek teknolojik ayrıcalığına sahip bir teknoloji merkezi olmak, • Orta vadede ileri teknoloji ürün ve hizmetleriyle dış pazarlara açılmak ve uluslararası işbirliğinde aranılır iş ortağı olmaktır.

3. Simülasyon ve Modelleme Tatbikat Eğitim Sistemleri Harp Oyunları Modelleme ve Simülasyon Hava Savunma Tatbikat Modelleme ve Simülasyon Kavramsal Modelleme Sensör Modelleme ve Simülasyon (RADAR, SONAR) 3-D Görsel Simülasyon Yazılımları Algılayıcılar RF, Mikrodalga, Milimetrik Dalga Teknolojileri Radar Sistemleri Arayıcı Başlık ve Güdüm Teknolojileri Veri-Kontrol Haberleşme Linkleri Lazer Sistemleri İstihbarat Sistemleri Faaliyet Alanlarımız

4. Uydu ve Uzay Teknolojileri Uydu Yer Sistemleri Uydu Alt Sistemleri Görüntü Analizi ve Otomatik Hedef Tanıma Deniz Sistemleri Platform Tasarım, İnşa ve Modifikasyon Projeleri Ana Entegratörlüğü Platform Sistem Geliştirme, Üretim ve Entegrasyonu (Ar-Ge) Faaliyet Alanlarımız

5. Üniversiteler İle Ortak Çalışmalar • Üniversitelerimiz bünyesindeki; • Elektrik-Elektronik Mühendisliği, • Bilgisayar Mühendisliği, • Fizik Bölümleri ve • Araştırma Merkezleri, ile ortak çalışmalar yapılmaktadır. • Bilkent, Hacettepe, ODTÜ, Ankara, Sabancı ve Yeditepe Üniversitelerinden akademisyenler şirketimizde yürütülen projelerde danışman olarak görev almaktadır.

6. Bir Teknopark Şirket Yöneticisi’nden • Tedarik Makamları ile Teknopark Yönetimleri arasında kurulacak iletişim kanalları ve ortak çalışma gruplarıyla, savunma sanayiinin hedeflediği AR-GE faaliyetleri ve stratejilerine yönelik bir paylaşım ortamının oluşturulması ve teknoparklarda bu politikaları destekleyecek altyapının tesisi... • Müşterek laboratuarlar oluşturma, • Tesis Güvenlik Belgesi ve benzeri sertifikasyonlar alımında müşterek yöntemler geliştirme,

7. Bir Teknopark Şirket Yöneticisi’nden • Sektörde uygulanan Ar-GE’ye dayalı tedarik mekanizmalarında iyileştirme yapılması, Ar-GE projelerinin bütçelenmesi, ihalesi ve yönetilmesine yönelik bir çok sorunun çözümlenmesi için gereklidir. • İhale sonrasında, proje çerçevesinde kullanılacak araç ve yöntemlerin bir kaç ayrı platformda tartışılması, • Şirket içi ticari bilgilerin paylaşılması zorunluluğu, • Teknoparklar arası işbirliğinin geliştirilmesi, • Belli hedeflere odaklanmış/odaklandırılmış, uzman teknoparklar oluşturulması

8. İki Temel Sorun • Ar-Ge çalışmalarına kaynak ayrılabilmesi amacıyla yürütülen projelerde yüklenicilere yeterli kaynak bırakılması.... • Bir projenin ana yüklenicisinin belirlenmesine paralel olarak alt yüklenicilerinin de kullanıcı/tedarik makamı tarafından en erken aşamada belirlenerek yola bir ekip olarak çıkılmasının temini... • Ana sistemlere/platformlara yönelik alt sistem geliştirme projeleri, • Ana yüklenicinin ilerleyen safhalarda iş aktarmaktaki sıkıntıları, • Takvim sıkışıklığı nedeniyle yurtdışına zorunlu yönelme,

9. Ar-Ge ve Duplikasyon Duplikasyon’un tanımı ve ar-ge... • Atıl kapasiteler yaratacak mahiyetteki yatırım tekrarlarının, benzer alanlardaki ar-ge çalışmalarıyla ya da oluşturulan yeni mühendislik ekipleri ile karıştırılmaması... • Benzeri ar-ge çalışmaları ya da benzer nitelikteki ekipler farklı ortamlarda farklı yaklaşımlar, liderlikler ve benzeri değişkenler neticesinde farklı sonuçlar elde edebileceklerdir. • Büyük firmaların duplikasyon şikayetleri, • Büyük firmaların terk etmek durumunda oldukları alanlar, • Büyük firmaların küçük firmalara tahammülü • Büyük Firmaların küçük firmaları yönetme ya da yönlendirme alternatifleri

10. Ar-Ge Faaliyetlerinin OutsourceEdilmesi • Ar-ge faaliyetlerinin outsource edilmesi yaklaşımının Türkiye’de de ivedilikle hakim kılınması lazım. • Yurtdışındaki yabancı iş ortaklarımıza bu konuda yapılacak baskı kadar Türkiye içerisinde de bu yaklaşımın benimsenmesini sağlamakta yarar var. Ar-Ge ve Outsourcing

11. Bir Ar-Ge Yaklaşımı • Ar-Ge Yaklaşımımız • Özgün tasarımdan prototip üretimine uzanan bir mühendislik çalışması. • Örnek Projemiz: • Kara Hedef Angajmanı için Milimetrik Dalga Radar Teknikleri Geliştirilmesi Projesi (MİLDAR): Hava Platformları için 35GHz frekans bandında çalışacak bir milimetrik dalga radar prototipinin geliştirilmesi... • MilDar Projesi platform entegrasyonu hedeflenerek yürütülmektedir.

12. No Off-sets but Value For Money • Söylem güzel ancak gelişmekte olan sanayiyi bilhassa belli kritik kabiliyetlerin elde edilebilmesi açısından engelleyebilecek bir yaklaşım, • Uzun vadede karşılıklı bir bağımlılık yaratılamaması halinde risk, • Türkiye’nin geo-politik konumu (ambargolar, kontrollü silah satışları, İran-nükleer silah-iki minder) • Mevcut ekonomik kriz ve global üretim yapan şirketlerin milli kimliklerine dönüşleri. Offset yerine Network Üyeliği

13. Üniversite-Teknopark-Ar-ge • Ar-Ge çalışmalarını üniversitelerden ayrı düşünmek büyük eksiklik. • Bilkent Üniversitesi’ne ait bir yapılanma olarak üniversiteyi ve kabiliyetlerini çok hızlı ve yakından öğrenme şansına sahip olduk. • Hem şirketimize fayda sağladık, hem de sektöre yararlanabileceği üniversite bölümleri ve mevcut altyapı ile ilgili bilgi aktardık. • Üniversitelerden alınan destek bir bütün: Hocalar, öğrenciler, laboratuarlar, enstitüler, merkezler, vb) • Bir yandan öğrenci istihdam ediyor, bir yandan da her seviyedeki personelimizi öğrenci olmaya teşvik ediyoruz.

14. Üniversite-Teknopark-Ar-ge • Algılayıcılar Mükemmeliyet Merkezi ilan edilen Bilkent Üniversitesi’nin de desteği ile bazı alanlarda yürütmeyi planladığımız projelerde kendi kaynaklarımızla yatırımlar yapıyoruz. • Örneğin Sonar Projesi için kapalı alan laboratuarlarının yanısıra, Bilkent Göleti üzerinde akustik laboratuar kurulmakta, • Bu imkanların tümü Teknopark şirketlerine açık yapıdadır. Mükemmeliyet Merkezi olarak Bilkent

15. Ar-ge ve Personel ihtiyacı • Ar-ge ve Personel ihtiyacı: • Büyük firmalarımızın kendilerinden personel geçişine olumlu bakması... • Ekol şirketler ve personel transferinin sektörel bir sorumluluk olarak görülmesi, • Giderek derinleşmekte olan sektörün personel transfer ihtiyacı,

16. Sinerji • Rekabet öncesi işbirliği ve güçbirliği...

17. Rekabet • Bazen rekabet, bazen işbirliği... • (Airties+Aneltech)

18. Gaziantep • Gaziantep’teki denizaltı pompacısı...

19. Son Notlar • Eleştirilerimizi de, önerilerimizi de bulunduğumuz noktalarda ilelebet kalacak gibi yapıyoruz ve kuruluşlarımızı bu anlayışla yoğuruyoruz. • Sektör büyüyecek ise geleceğin yeni ana yüklenicileri kimler olacak sorusuna bugünden eğilmeliyiz.

20. Neredeyiz? • Kullanıcıyı yönlendirmek...

21. Önemli Tekrar! • Bir projenin ana yüklenicisinin belirlenmesine paralel olarak alt yüklenicilerinin de kullanıcı/tedarik makamı tarafından belirlenerek yola bir ekip olarak çıkılmasının temini... • Ar-Ge çalışmalarına kaynak ayrılabilmesi amacıyla yürütülen projelerde yüklenicilere yeterli kaynak bırakılması....

22. Teşekkürler...