ENZİMLER

1. ENZİMLER Hazırlayan:ÇİÇEK DİLSİZ

2. *Canlı hücrede biyokimyasal bir tepkimenin gerçekleşebilmesi için aktivasyon enerjisine ihtiyaç vardır. • Hücredeki metabolik faaliyetler maksimum aktivasyon enerjisiyle gerçekleşme eğilimindedir.

3. Enzim nedir? • Biyokimyasal tepkimelere girerek tepkime için gerekli olan aktivasyon enerjisini düşüren, tepkimeyi hızlandıran protein yapıdaki organik katalizörlere ENZİM denir.

4. ENZİMLER; • Basit enzim • Bileşik enzim olmak üzere ikiye ayrılır. * Bir enzim sadece APOENZİM adı verilen protein yapıdaki bölümden oluşuyorsa “Basit enzim” *Apoenzim+Koenzim(Vitamin) veya Apoenzim+Kofaktör(Mineral) bölümlerinden oluşuyorsa “Bileşik enzim” adını alır.

5. Apoenzim+Koenzim veya Kofaktör=HOLOENZİM KOENZİM veya KOFAKTÖR (vitamin) (mineral) APOENZİM (protein yapıda,substratı tanır,aktif bölge)

6. *BİR KOENZİM BİRDEN FAZLA ENZİMLE ÇALIŞABİLİR,FAKAT BİR ENZİM SADECE BİR KOENZİMLE ÇALIŞIR! KOENZİM1 KOENZİM2 Enzim1 Enzim2 Enzim3 Enzim4 Enzim5

7. *Bazen enzimle koenzim ayrılmaz,ayrılırsa her ikisi de görev yapamaz böyle enzimlere PROSTETİK GRUP denir. ÖR:Karaciğerde üretilen Katalaz enzimi

8. *Enzimler sonlarına getirilen –in,-jen,-az ekleriyle adlandırılırlar. Ör:Maltaz,pepsinojen,tripsin gibi. *Enzimlerin etki ettikleri maddeye SUBSTRAT denir.tepkimede daima giren substrattır. Ör:glikoz + glikoz maltoz + su Substrat maltoz + su glikoz + glikoz Substrat

9. ENZİMLERİN ÖZELLİKLERİ: 1.Her enzim belirli bir reaksiyonu katalizler. Enzimle substratı arasında anahtar-kilit ilişkisi vardır.Bu ilişki kurulmazsa tepkime katalizlenmez. Ör:Maltozu hidrolize etmek için Laktaz veya Sükraz değil,Maltaz enzimi kullanılır.

10. 2.Enzimler tekrar tekrar kullanılırlar. 3.Enzimler tepkimeleri çift yönlü(=tersinir) katalizlerler.(Sindirim hariç.Çünkü sindirimin geri dönüşü yoktur.) 4.Enzimler hiçbir değişikliğe uğramadan tepkimeden ayrılırlar.

11. 5.Enzim çalışması için ortamdaki suyun %15’in altına düşmemesi gerekir. 6.Enzimlerin sentezi daima hücre içinde Ribozom organelinde gerçekleşir.Fakat enzimin substrata bağlanması veya substratı ürüne dönüştürmesi hem hücre içinde hem de hücre dışında olur. 7.Enzimler hücre dışında da etkindir. Ör:Saprofit(=Ayrıştırıcı) canlılar,böcekkapan bitkisi,insan hücre dışı sindirimde enzim kullanır.

12. 8.Enzimler protein yapıda oldukları için yüksek sıcaklıkta bozulurlar.(=Denaturasyon)Bu olayın geri dönüşü yoktur.Ör:Yumurtanın kaynatılması. Dondurma işlemi ise enzim yapısını bozmaz.Fakat etkinliğini durdurur.Olayın geri dönüşü vardır.Ör:Dondurulmuş kıymanın çözülüp kullanılması.

13. 9.Substrat yüzeyi ne kadar genişse enzim etkinliği o oranda artar.Ör:Kıyılmış etin sindirimi parça etin sindiriminden daha kısa sürede gerçekleşir. 10.Enzimler genellikle nötr ph’da çalışır.Fakat asidik veya bazik ph değerlerinde çalışan enzimlerde vardır. Ör:Tükrük amilazı-ağızda-ph=7(nötr) Pepsin –midede-ph=2(asit) Tripsin-ince bağırsak-ph=9(baz)

14. 11.Bazı enzimler salgılandıkları veya görev yapacakları organlara zarar vermemeleri için pasif olarak salgılanır,daha sonra aktive edilirler.Ör:Pepsinojen HCL Pepsin 12.Tep.Hızı Aktivatör+Enzim Enzim zaman Biyokimyasal tepkimelere girerek tepkimenin hızını arttıran maddelere AKTİVATÖR maddeler denir.

15. Ör:Ca iyonları kan pıhtılaşmasını Trombokinaz enziminin etkinliğini arttırarak daha hızlı gerçekleştirirler. 13. Tep.Hızı Enzim İnhibitör+Enzim Ör:Hg,Pb,As,Cu gibi.(İnhibitör maddeler) zaman

16. Biyokimyasal tapkimelere girerek substrat yerine enzimle anahtar-kilit ilişkisi kuran tepkimeyi yavaşlatan, hatta sonlandıran maddelere İNHİBİTÖR(=Engelleyici) maddeler denir 14.Enzimler takımlar halinde çalışırlar. Ör:Ağız/Nişasta+H2O Maltoz+Dekstrin Maltoz+H2O Glikoz+Glikoz AMİLAZ MALTAZ

17. 15.Enzim ve substratın sürekli arttırılması tepkime hızının artmasını sağlar. ENZİM ,SUBSTRAT Tep.hızı Enzim Miktarı

18. 16.Enzim miktarı sabitse substrat arttırılsa dahi tepkime belirli bir noktaya kadar artar,daha sonra sabit hızla devam eder.Tüm enzimler substrata bağlandığı için hız sabitlenir. Tep.Hızı Substrat Miktarı