1 / 32

Mesleki Rehberlik ve Danışma Kuramları I & II

Mesleki Rehberlik ve Danışma Kuramları I & II. Doç.Dr . Oya Yerin Güneri. Amaçlar Mesleki Rehberlik ve kariyer danışmanlığı kuramlarını ve temel kavramlarını anlama Kuramları değerlendirme K uramlarının uygulamaları hakkında bilgi ve deneyim kazanma. Kuramlar k ariyer sorunlarını,

thao
Download Presentation

Mesleki Rehberlik ve Danışma Kuramları I & II

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. MeslekiRehberlikve DanışmaKuramları I & II Doç.Dr. OyaYerinGüneri

  2. Amaçlar • Mesleki Rehberlik ve kariyer danışmanlığı kuramlarını ve temel kavramlarını anlama • Kuramları değerlendirme • Kuramlarının uygulamaları hakkında bilgi ve deneyim kazanma

  3. Kuramlar kariyer sorunlarını, yardım sürecini, sürecinin çıktılarını belirlemek için bir ÇERÇEVE

  4. Meslek Seçimi ve Gelişimi İle İlgili Yaklaşımlar • Özellik Faktör Yaklaşımı (Parsons, Williamson) • Psikodinamik Yaklaşımlar (Freud, Adler, AnnRoe)

  5. Psikanalitikyaklaşım Meslekseçimi • İçgüdülerintoplumtarafındankabuledilebilirifadesi • Erkençocukluktakidoyumkaynakları • İlgive yetenekler belirleyici değil • Yaşamdakidiğerseçimlervesorunlarlailişkili Soru: Birkişinedenişmakinesioperatörüolmayıseçer?

  6. PsikanalitikYaklaşımdaDanışmaSüreci • Bilinçaltıetkenler • Meslekikararsızlık= temelpsikolojikrahatsızlıklar • Psikanalizdekullanılanteknikler • Meslekseçiminietkileyendürtülerinfarkınavarma

  7. Adler’inKuramı Temelilkeler: • Bölünmezlikya da bütünlük • Amacayönelikolma • Sosyalilgiveailtolma

  8. Adler’inKuramı Temelkavramlar: • AileBütünlüğü • Doğumsırası • Yaşamtarzı: İş-meslek, sevgi, toplumsallık • İlk çocuklukanıları • Sosyalilgi

  9. Düşün-yaz, EşleşPaylaşEtkinliği: ÇocuklukDeneyimlerim, İlk anılarım

  10. Adler YaklaşımındaKariyerDanışmanlığıSüreci • KariyerDanışmanlığınınAşamaları: • İlişkikurması • Bilgitoplama (ilk anılar, doğumsırası, yaşamstili vb.), değerlendirme • İçgörükazanma • Etkiliolmayaninançvedavranışlarıdeğiştirme

  11. Adler YaklaşımındaKariyerDanışmanlığıSüreci • Savikas(2009) KariyerStiliDanışmanlığı • Kariyerstilimülakatı (yaşamamacıvekariyerstili) • Kariyerstilideğerlendirmesi • Bilgileriözetleme • Kariyerdanışmanlığı

  12. Ann Roe’nunYaklaşımı • Erkençocukluk,çevre, kişilikgelişimiilemeslekseçimiarasındakiilişki • Genetikpsikolojikyatkınlıklar+güçlü ve zayıfyönler+ aileninçocukyetiştirmebiçimi= ihtiyaçlar = meslekseçimi

  13. Ann Roe’nunYaklaşımı • Çocukyetiştirmestillleri: • Çocuğaduygusalyoğunlaşma (aşırıkoruyuculuk ve aşırıtalepkarlıkarasındadeğişir) • Çocuktankaçınma(duygusalolarak red ve ihmaletmearasındadeğişir) • Çocuğunkabulü (rahatkabuletme ve severekkabuletmearasındadeğişir)

  14. Ann Roe’nunYaklaşımı • Koruyucuailelerinçocukları:ödülvegeribildirimsağlayanmeslekler • İhmaledilençocuklar: insanlardanuzak, nesnelereyönelikmeslekler • Kabüledilençocuklar:ilgilerinidengeleyebileceklerimeslekler

  15. Ann Roe’nunYaklaşımı • İnsanlarayönelikmeslekler: hizmet, işbağlantısı, örgütler, genelkültür, sanatveeğlence • İnsanlarayönelikolmayanmeslekler: teknoloji, açıkhava, bilim

  16. Mesleki Gelişim Evreleri • Meslek gelişim süreci çocuklukta bir meslek fikrinin oluşmaya başlamasından itibaren, yetişkinlikte bir meslek sahibi oluncaya kadar geçen gelişim evrelerini kapsar

  17. Ginzbergveark.MeslekiGelişimKuramıMeslekseçimi • Süreç (10-20 yaş) • Geri dönülemez (1972, yaşamboyu) • Uzlaşmagerektirir(istek-olanaklar)

  18. Ginzbergveark.MeslekiGelişimKuramıDönemler • Fantezi (11 yaşöncesi) • Deneme (11-17) • Gerçekci (18 veyukarısı)

  19. Super’inYaşamBoyu,YaşamAlanıYaklaşımı • Kariyer=uygulamayakoyulmuşbenlikkavramı • Benlikkavramı= kendim + başkaları + ideal (keşisme => bütünlük) • Yaşamalanı= farklı roller • Aileninsosyoekonomikdüzeyi + bilişselyetenekler + eğitim + beceriler + kişiliközelikleri + olgunluk+ karşısınaçıkanfırsatlar= kariyeryolu

  20. YaşamRolleriEgzersizi

  21. Super’a Göre Meslek Gelişimi 1.Büyüme (0-14): Mesleki benlik gelişimi • Hayal (0-10), İlgi (11-12) Yetenek (12-14) 2. Araştırma (14-24): Kendini, mesleki rolleri ve iş dünyasını keşfetme • Deneme (14-17), Geçiş (18-21) 3. Sınama ve izleme (22-24) • Yerleşme evresi (25-44), Sınama (25-30), Sağlamlaştırma (31-44) 4. Koruma Evresi (45-64) 5. Çöküş Evresi (65- 65+) • Yavaşlama basamağı (65-70) • Emeklilik Basamağı (71+)

  22. Super’in Yaklaşımında Kariyer Danışmanlığı Süreci • Yaşam yapısı, çalışan rolü • Bulunduğu gelişim aşaması, kaynakları • Mesleki kimlik-ilgi yetenekler, değerler • Yaşam temaları

  23. Holland’ın Kuramı • Birey= genetik + çevre • Kişilik yapısı • Meslek seçimi= ilgiler, değerler, deneyimler • Meslek çalışanları hakkında yapılan genellemeler doğru • Bir mesleğin üyeleri= benzer kişilik özellikleri + özgeçmiş • İlgi envanterleri- kişilik envanterleri • Mesleki doyum + meslekte karar kılma ve başarılı olma= bireyin kişiliği+ çevre arasındaki bağdaşım

  24. Holland‘ın Kuramı Kişilik ve çevre tipleri 1- Gerçekçi 2- Araştırıcı 3- Sosyal 4- Girişimci 5- Geleneksel 6- Sanatçı

  25. Holland’ınİkincilVarsayımları • Uyum: Kişilik tipi +işortamıuyumu • Ayrışma: Birtipeaitolma, baskınbirkodolması • Tutarlılık: Kodlarınyakınlığı • Kimlik: uyum + belirginilgiveamaçlar

  26. Sosyal Bilişsel Kuram • Bir çok davranış gözlemleme yoluyla öğrenilir (Bandura) • Sosyal etki önemli bir role sahiptir • Kendini yetkin görme (Self-Efficacy): bireylerin belli bir davranışı göstermek için gerekli etkinlikleri düzenleme ve başarılı bir şekilde yapma kapasitesine ilişkin kendi yargıları

  27. Krumboltz’unöğrenmekuramı, faktörler • Genetiközelikler, yetenekler- cinsiyet, fizikselözelikler, zeka… • Çevreselkoşullar ve olaylar: kültürel, politik, sosyal, ekonomik... • Öğrenmeyaşantıları

  28. Krumboltz’unöğrenmekuramıkariyerkararınıetkileyenfaktörlerKrumboltz’unöğrenmekuramıkariyerkararınıetkileyenfaktörler • Kendihakkındakigözlemler, genellemeler • Dünyahakkındakigenellemeler • İşeyaklaşmabecerileri • Eylemler

  29. Krumboltz’unöğrenmeKuramıDanışmanlıkUygulaması • Gelişimsel (eğitim, materyaller) • İyileştirici (amaç belirleme, bilişsel yeniden yapılandırma, karar becerileri) • İlgileringenişletilmesi, yanlışinançlarınbelirlenmesi, yenibecerileröğrenme • Değişenişyaşamınahazırlama • Hareketegeçirmekiçingüçlendirme • Etkinrol alma

More Related