Stanisław Koziej ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE A KIEROWANIE BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM

1. Stanisław Koziej ZARZĄDZANIE KRYZYSOWE A KIEROWANIE BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM www.koziej.pl

2. Literatura • A. Dawidczyk, J. Gryz, S. Koziej: Zarządzanie strategiczne bezpieczeństwem. Teoria – praktyka – dydaktyka, WSH-E, Łodź 2006 • System reagowania kryzysowego, Red. naukowa J. Gryz, W. Kitler, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007 • S. Koziej: Między piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006 • S. Koziej: strona internetowa www.koziej.pl www.koziej.pl

3. BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE = BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA Strategia BN:jak wykorzystać wszystkie siły i środki państwa do przeciwstawienia się wszelkim rodzajom zagrożeń? Zagrożenia gospodarcze społeczne informacyjne militarne . . . inne Siły i środki państwa gospodarcze ochronne informacyjne militarne (siły zbrojne) . . . inne STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO www.koziej.pl

4. Kierowanie bezpieczeństwem narodowym • KIEROWANIE bezpieczeństwem - jedna z podstawowych funkcji wszystkich organów władzy i administracji publicznej (rządowej i samorządowej) • cel: przygotowanie i bieżące utrzymywanie systemu bezpieczeństwa państwa na wszystkich jego szczeblach oraz kierowanie jego funkcjonowaniem w czasie pokoju, kryzysu i wojny www.koziej.pl

5. Struktura systemu bezpieczeństwa narodowego • Podsystem kierowania - wszystkie organa władzy państwowej oraz administracji publicznej (rządowej i samorządowej) • Podsystemy wykonawcze: • Siły wyspecjalizowane w sprawach bezpieczeństwa (dyplomacja, siły zbrojne, wywiad, kontrwywiad, policja, straż graniczna, straż pożarna itp.) • Siły ogólne (wsparcia – np. podmioty gospodarcze, informacyjne, społeczne) www.koziej.pl

6. Istota zarządzania kryzysowego • Zarządzanie kryzysowe – to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze realizacji zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych oraz na odtwarzaniu infrastruktury lub przywróceniu jej uprzedniego charakteru www.koziej.pl

7. Zarządzanie kryzysowe w systemie kierowania bezpieczeństwem (państwa, województwa, powiatu, gminy) • Kierowanie bezpieczeństwem narodowym (państwa, województwa, powiatu, gminy) • Zarządzanie kryzysowe: kierowanie bezpieczeństwem cywilnym (państwa, województwa, powiatu, gminy) • Kierowanie obronnością (państwa, województwa, powiatu, gminy) www.koziej.pl

8. Potrzeba integracji systemu kierowania bezpieczeństwem • Konieczność integrowania (łączenia) zarządzania bezpieczeństwem cywilnym (zarządzania kryzysowego) i bezpieczeństwem militarnym (obronnością) • Analogia do doświadczeń „joint” w dowodzeniu wojskowym • Wymagania strategiczne integracji • Nowy charakter środowiska bezpieczeństwa: integracja cywilnych i wojskowych, zewnętrznych i wewnętrznych zagrożeń, wyzwań, ryzyk i szans • Nowe strategie „comprehensive approach” • Wymagania operacyjne integracji • Zacieranie się granic między sytuacjami stabilnymi, kryzysowymi i wojennymi („falowanie bezpieczeństwa”) • Zacieranie się różnic między sposobami i środkami zarządzania w sytuacjach stabilnych, kryzysowych i wojennych www.koziej.pl

9. Uniwersalny model kierowania Decydent Organ doradczy doradztwo propozycje zadania Organ sztabowy (administracyjny) obsługa planowanie monitoring koordynacja Podsystemy wykonawcze www.koziej.pl

10. SKŁAD SYSTEMU KIEROWANIA BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM RADA GABINETOWA RADA MINISTRÓW PREZYDENT PREMIER RKBN? RADA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RCB(+) ? Koordynacja kierowania obronnością Koordynacja zarządzania kryzysowego MINISTER OBRONY NARODOWEJ MINISTER SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI Ministrowie Wojewodowie Samorządy www.koziej.pl

11. K O N C E P C Y J N E D O K U M E N T Y DOKTRYNY WOJSKOWE P L A N I S T Y C Z N E Wieloletnie programy przygotowań obronnych RP Polityczno-Strategiczna Dyrektywa Obronna D O K U M E N T Y Plan użycia i działania Sił Zbrojnych RP Wieloletnie programy rozwoju Sił Zbrojnych RP Plany funkcjonowania (resortu, województwa, powiatu, gminy) w czasie zagrożenia (kryzysu) i wojny Wieloletnie programy przygotowań obronnych... (resortu, województwa, powiatu, gminy) DOKUMENTY STRATEGICZNE - obronne Strategia Bezpieczeństwa Narodowego STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA RP KONCEPCJA STRATEGICZNA NATO STRATEGIA OBRONNOŚCI RP Planowanie strategiczno-operacyjne Programowanie i budżetowanie obronne www.koziej.pl

12. Podstawowe dokumenty zarządzania kryzysowego PLANY ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO: Krajowy Plan Zarządzania Kryzysowego Wojewódzkie PZK Powiatowe PZK Gminne PZK Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej www.koziej.pl

13. www.koziej.pl

14. Strategiczne wyzwania transformacji systemu bezpieczeństwa narodowego • Integracja systemu kierowania – na wszystkich szczeblach: • Państwo: decydent (Prezydent+RM), organy doradcze (RBN+RKBN?), organy sztabowe (BBN+…RCB(+)?) • Profesjonalizacja wyspecjalizowanych podsystemów wykonawczych: • Profesjonalizacja = uzawodowienie, modernizacja techniczna, szkolenie • Paradygmat jakościowy: wielkość wtórna wobec jakości • Powszechnośćprzygotowań na rzecz bezpieczeństwa • System edukacji powszechnej • Lokalne zintegrowane systemy bezpieczeństwa www.koziej.pl

15. Podsumowanie • Konieczność integracji systemu bezpieczeństwa narodowego, w tym kierowania bezpieczeństwem (integracja kierowania obronnością i zarządzania kryzysowego) • Potrzeba nowych rozwiązań organizacyjnych zapewniających jedność i ciągłość kierowania oraz zgodność z rozwiązaniami sojuszniczymi www.koziej.pl