Ünite 2:

1. 6.Sınıf Sosyal Bilgiler Ünite 2: Yer Yüzünde Yaşam Uygarlıkların Beşiği Anadolu HAZIRLAYAN : KADRİ BOZKURT

2. anadolu Anadolu eski çağlardan beri insanların dikkatini çekmiş, önemli bir yerleşim ve uygarlık merkezi olmuştur . Anadolu hangi özelliklerinden dolayı yerleşme yeri olarak seçilmiştir ?

3. Anadolu • Coğrafi konumunun elverişliliği • İklimin insanların yaşamasına elverişli olması • Doğal kaynakların bol olması • Su kaynaklarına, verimli ovalara sahip olması . Anadoluda kültür çeşidinin fazla olmasının sebebi ne olabilir?

4. Örnek soru Anadolu'nun göç yollan üzerinde bulunması, uygun coğrafi koşullara sahip olması, çağlar boyunca farklı kültür ve medeniyetlerin kurulmasına neden olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi, bu durumun yarattığı olumsuz bir gelişmedir? A) Toplumun ihtiyaçlarının artması B) Farklı inançların ortaya çıkması C) Kültürlerin birbirilerinden etkilenmesi D) Savaş ve çatışmaların çoğalması

5. Anadolu Medeniyetleri Anadolu’da hangi medeniyetler kurulmuştur?

6. Hititler Anadolu’da kurulan ilk medeniyet Hititler olmuştur. Kızılırmak yayı içine yerleşmiş ve Hattuşaş’ı (Boğazköy) başkent yapmışlarıdır

7. Hititler Hititlerin sembolü: Güneş Kursu Bu sembolü hiç gördünüz mü?

8. Hititler Hititlerde yönetim Kral + Tavananna + Pankuş (Meclis) oluşurdu.

9. Hititler Ülkemi krallıkla yönettim. Hem ordu komutanı hem dini lider hem de yargılama işlerini yaptım Bende kraliçe yani Tavananna’yım. Kraldan sonra en yetkili kişi benim. Devlet işleri PANKUŞ adı verilen mecliste görüşülürdü. Meclis asillerden oluşurdu. Kralı yargılayarak cezalandırma yetkisi vardı Hititlerde kadına önem verildiğini nereden anlarız? Hititlerde halkın çeşitli sınıflara ayrıldığını nereden anlarız? Kral sonsuz yetkili midir, niçin?

10. Hititler Ben Hititli bir tarih yazıcısıyım. Tanrıya hesap vermek için bir yıl içinde olan iyi veya kötü olayları Anal dediğimiz yıllıklara yazarım? Ben Hititli bir tarih yazıcısıyım. Tanrıya hesap vermek için bir yıl içinde olan iyi veya kötü olayları Anal dediğimiz yıllıklara yazarım? Anallar için tarafsız tarih yazıcılığı diyebilir miyiz, niçin?

11. Örnek soru Hititlerde tarih yazıcılığı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi, tarafsız tarih anlayışının bir göstergesidir? A) Yıllıkların Sümer çivi yazısıyla yazılması B) Yıllıkların, kralların yaptıkları işler konusunda bilgi vermek için yazılması C) Kralların, zaferleri kadar yenilgilerini de yıllıklara yazdırmış olmaları D) Yıllıkların edebi bir dille yazılmış olması

12. Hititler:Bin Tanrılı İli Fırtına Tanrısı Geyik üzerinde duran tanrı. Hititler kendi tanrılarına ek olarak elde ettikleri kentin tanrısını da kabul etmişlerdi. Hititlerin dini inanışları için neler söylenebilir?

13. Hititler HİTİT HUKUKU “Komşusunun koyununu öldüren adamın da koyunu öldürülsün. Eskiden böyledi. Artık onun koyunu alınıp koyununu öldürdüğü komşusuna verilsin.” Babil hukuku kısasa kısastı. Hitit hukuku için neler söyleyebilirsiniz?

14. Hititler ileri gitmişlerdir. İvriz ve Yazılıkaya kabartmaları vardır Hititler; Demircilik, Kabartma işlerinde, Heykel,

15. Hititler Kadeş Anlaşması Tableti Suriye hakimiyeti için Mısırlılarla M.Ö 1296’da KADEŞ SAVAŞI’nı yaptılar Bu savaşın sonunda “Tarihteki İlk Yazılı Anlaşma” olan 1280 Kadeş Anlaşması imzalandı Savaşın yapıldığı yeri haritada gösteriniz?

16. Biraz eğlence KADEŞ SAVAŞI Tarih dersinde öğretmen birini tahtaya kaldırmış ve sormuş: -Oğlum Kadeş Savaşını kim yaptı?Çocuk hemen yanıtlamış: -Hocam vallahi billahi ben yapmadım. Hoca sinirinden çıldıracak. O sinirle dışarıya çıkmış, koridorda Matematik öğretmenini görmüş ve durumu Matematik öğretmenine anlatmış: -Hoca hanım bu öğrenciler beni çıldırtacak; Kadeş Savaşını kim yaptı diye soruyorum, vallahi billahi ben yapmadım diye yanıt veriyorlar, çıldıracağım...-Hocam üzülmeyin çocuktur bunlar hem yaparlar hem de yapmadım derler... Tarihçinin sinirleri iyice tepesine çıkmış ve soluğu Müdür Beyin odasında almış. -Müdür Bey bu nasıl bir okul, ne öğrencisinde hayır var, ne de öğretmeninde; öğrenciye Kadeş Savaşını kim yaptı diye soruyorum, ben yapmadım diyor, öğretmene durumu anlatıyorum, bunlar çocuktur hem yaparlar hem de yapmadım derler diyor, kafayı yiyeceğim. Müdür Bey: Siz hiç kendinizi üzmeyin Hocam, bunda merak edilecek birşey yok, şimdi Bakanlığa bir yazı yazar ve Kadeş Savaşını kimin yaptığını sorarız... Tarih Öğretmeni aldığı yanıt ile oracığa yığılıp kalmış ve Müdürden bir hafta izin almış... Bir hafta sonra Bakanlıktan bir yazı: Bu yıl ödenek olmadığı için Kadeş Savaşı yapılamayacaktır. Bilginize...

17. Frigler Batıdan gelerek Sakarya Irmağı etrafında kurulan ve Kimmerler tarafından yıkılan medeniyettir Friglerin başkenti neresidir?

18. Frigler Ben Friglerin en önemli hükümdarıyım. Hepinizin “Kral Midas” dediğini duyar gibiyim Benim hakkımda iki tane efsane vardır. Birincisi kulaklarım ile ilgili olan İkincisi de dokunduğum herşeyin altına dönmesi ile ilgili olan. Sizde dokunduğunuz her şeyin altına dönmesini ister misiniz?

19. Biraz eğlence

20. Frigler En önemli tanrıları Kibele adı verilen toprak ve bereket tanrıçasıydı Fibula adı verilen çengelli iğneler yaptılar Friglerin çok tanrılı dine inandığını nereden anlarız? Friglerin maden işçiliğinde geliştiğini nereden anlarız ?

21. Friglerde Tarım Ben Frigli bir çiftçiyim. Topraklarımı sabanla işliyorum. Sabanımı dikkatli kullanmalıyım. Çünkü benim ülkemin kanunlarında ekili araziye zarar verene ve sabanı kırana çok ağır cezalar verilir. Friglerde neden saban kırana veya öküz öldürene ağır ceza verilmiş olabilir?

22. Friglerde Sanat Frigler hiç çivi kullanmadan mobilya yapabiliyorlardı Tapates adı verilen halı ve kilimleri çok meşhurdu Friglerin halı yapabilmesi için, tarımdan başka ne ile de uğraşmaları gerekir?

23. Friglerde Sanat Frigler Krallarını ve soylu kişileri Tümülüs denilen yığma mezarlara gömerdi Ağaçtan işlenerek üzeri toprakla örtülen mezar çeşididir Diğer ölülerini ise geometrik şekillerle süslü Kaya Mezarları’na gömmüşlerdir Bu bilgilere göre Friglerde dokumacılığın yanında hangi sanatlarda gelişmiştir?

24. Örnek soru Friglerin “fibula” denilen çengelli iğneleri, çivi kullanmadan yaptıkları mobilyaları, Tapates adı verilen halı ve kilimleri önemli eserleridir. Sadece metinden yararlanarak Frigler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Maden, ağaç işçiliği ve dokumacılıkta ileri düzeyde oldukları B) Ticaret hayatının canlı olduğu C) Hayvancılığın önemli bir geçim kaynağı olduğu D) Ormanlık alanların fazla olduğu

25. Hatırlayacağınız gibi Hititler Kızılırmak yayı içinde, Frigler Sakarya Irmağı etrafında, Lidyalılar ise Menderes ve Gediz Irmakları arasında kurulmuştu. Ege kıyılarında Menderes ve Gediz ırmakları arasında kurulan ve Persler tarafından yıkılan medeniyettir Hititler, Frigler ve Lidyalıların yerleşme açısından ortak özellikleri nelerdir? Lidyalıların başkenti neresidir?

26. Lidyalılar Kara ticaretinde gelişen Lidyalılar ürettikleri malları Kral Yolu ile Mezopotamya’ya gönderir oradan da ihtiyaçlarını alırlardı Haritaya göre Kral Yolu nereden başlayıp nerede bitiyor? Lidyalılar bu ticarette neler alıp neler satmış olabilir? Ticaret sayesinde iki şehir arasında başka neler gelişmiştir?

27. Lidyalılar Değiş-Tokuş usulü sona erdi 1 3 Ticaret kolaylaştı 2 Ekonomik hayat canlandı. Bende fazladan buğday var ama benim zeytine ihtiyacım yok ki. Sende hurma varsa değişiriz Benim Buğdaya ihtiyacım var. Sana zeytin vereyim sen de bana Buğday ver. Onu da ben söyleyeyim Biz Lidyalılar Ticareti kolaylaştırmak amacı ile Parayı icat ettik Bu alışverişteki problem nedir? Alışverişi kolaylaştırmak için ne yapılabilir? Paranın bulunması neleri etkilemiştir?

28. Lidyalılar Lidyalılara ait altın paralardan bir örnek Zengin olan Lidyalıların ordusu da paralı askerlerden oluşurdu. Altın paraların kullanılması o ülkenin ekonomisi hakkında nasıl bir fikir verir? Paralı askerlik sisteminin zararı neler olabilir?

29. Örnek soru Lidya ordusunun devlete bağlı vatan sevgisine dayanmıyordu ve bu ordu girdiği bir çok savaştan yenilgiyle ayrılıyordu.Bu durumun en önemli sebebi hangisidir? A) Ordunun ücretli ve yabancı askerlerden oluşması B) Savaş zamanında eli silah tutan tüm erkeklerin savaşa gitmesi C) Lidya krallarının savaşta ordunun başında olmaması D) Lidyalıların şehir devleti şeklinde yaşaması

30. Lidyalılar Lidyalılar, Frigler gibi Taümülüs tipi mezarlar yapmışlarıdır Yine Friglerdeki işçiliği, Lidyalılarda da görebiliyoruz Friglerin, Lidyalıları etkilediğini nereden anlarsınız? Komşu olan bu iki medeniyetin etkileşimini kolaylaştıran sebep ne olabilir?

31. İyonlar Yunanistan’dan gelerek Ege kıyılarında şehir devleti şeklinde kurulan ve Persler tarafından yıkılan medeniyettir. Ege kıyılarında kurulduklarına göre ne ile uğraşmış olabilirler?

32. İyonlar Ticaret sayesinde zenginleştiler 1 3 Ekonomi iyi olunca bilimsel çalışma yaptılar 2 Değişik kültürler ile etkileşim oldu Deniz ticareti ile uğraşmışlar ve Koloniler kurmuşlarıdır Deniz ticareti ile uğraşmalarının sonuçları nelerdir?

33. İyonlar Bu etkileşimin bir sonucu da Fenike alfabesini geliştirmelerdir Şehir devleti şeklinde yönetilen İyonlarda özgür düşünce ortamı da oluşmuştur Daha önce gördüğümüz medeniyetlerden hangisi şehir devleti şeklindeydi?

34. İyonlar Ticaret yollarının sonunda yer alması 1 3 Deniz ticareti sayesinde değişik kültürler ile etkileşim Şehir devletlerinde özgür düşünce ortamının bulunması 2 4 Ticaret sayesinde zengin olan tüccarların bilim adamlarını desteklemesi İyonlar bilimsel çalışmalarda ileri gitmişler bunun sonucunda; Felsefede Diyojen, Matematikte Tales, Tarihte Heredot, Tıpta Hipokrat gibi bilim adamlar yetişmiştir İyonların bilimsel çalışmalarda ileri gitmelerinin sebepleri nelerdir?

35. Örnek soru “lyonya'da insanlar özgür düşünceye önem verdiklerinden ..." diye başlayan bir cümle aşağıdaki seçeneklerden hangisiyle devam ederse daha doğru olur? A) Deniz ticaretinde büyük bir gelişme göstermişlerdir. B) Sürekli savaşmak zorunda kalmışlardır C) Bilimsel yönden oldukça gelişmişlerdir D) Hayvancılık ve tarımla uğraşmışlardır.

36. İyonlar Çok tanrılı dine inanan İyonlar, Tanrılarını insan şeklinde düşünmüşlerdir Dünyanın 7 harikasından biri olan Artemis Tapınağı İyonlara aittir İyonların dini inancı hangi sanatların gelişmesini sağlamıştır?

37. Urartular Urartular Doğu Anadolu’da kurulmuş medeniyettir Urartuların yaşadığı bölge hakkında neler söyleyebilirsiniz?

38. Urartular Dağlık bir bölgede kurulan Urartular düşmanlardan korunmak amacı ile taştan kaleler yapmışlardır Urartu eserlerinin sizce günümüze kadar gelebilmesinin sebepleri neler olabilir ?

39. Urartular Urartular taş işçiliğinde oldukça gelişmişlerdir Urartuların yapmış olduğu Şamran Kanalı günümüzde bile kullanılmaktadır Urartuların tarım ile uğraştığını nereden anlarız?

40. Urartular Urartular, mezarlarını bile taştan oda şeklinde yapmışlardır Bu mezarlara günlük hayatta kullandığı değerli eşyaları da koymuşlardır Urartu mezarlarından çıkan eşyalar neye benziyor ve nerelerde kullanmışlardır? Değerli eşyaların mezarlara konmasının amacı ne olabilir?

41. Urartular Çok tanrılı dine inanmışlardır. En önemli tanrıları da Savaş tanrısı Haldi’dir Bulunduğu bölgede maden çok olduğu için Kuyumculukta da gelişmişlerdir En önemli tanrılarının savaş tanrısı olması hakkında neler düşünüyorsunuz?

42. Urartular Urartu sanatı hakkında neler söyleyebilirsiniz?