Konkurencyjność atomu

1. Konkurencyjność atomu Bartłomiej Walentyński Sknbnk

2. Pierwsze próby • Amerykański program budowy bomby jądrowej pod kryptonimem Projekt Manhattan rozpoczęto już w 1942 roku na polecenie prezydenta F.D. Roosevelta. • Nie tylko Amerykanie prowadzili badania nad bronią atomową. Niemcy także, lecz na mniejszą skalę. • Pierwszy próbny wybuch bomby odbył się 16 lipca 1945 roku na poligonie wojskowym w stanie Nowy Meksyk. Wszyscy naukowcy i obserwatorzy byli zaskoczeni siłą rażenia tej broni.

3. Zimna wojna • Zimna wojna toczona poprzez Stany Zjednoczone oraz ZSRR, przyczyniła się do powstania wizji zagłady ludzkości lub upadku cywilizacji na skutek dojścia do konfliktu nuklearnego pomiędzy tymi dwoma państwami. • W tej globalnej wojnie atomowej dokonano by tak wielu eksplozji bomb atomowych, że efektem rozpylenia dużych ilości pyłów w górnych warstwach atmosfery byłaby zima nuklearna. W czasach zimnej wojny, w USA strach przed nuklearnym atakiem ze strony Związku Radzieckiego był ogromny, powstał nurt ukazujący upadek cywilizacji.

4. Mocarstwa atomowe • od 1945 - USA - 10.000 głowic (w dniu 04.05.2010 r. amerykańskie Ministerstwo Obrony ogłosiło, że posiada 5113 głowic nuklearnych[3]) • od 1949 - Rosja - 16.000 • od 1952 - Wielka Brytania - 160 • od 1960 - Francja - 350 • od 1964 - Chiny - 200 • od 1974 - Indie - 160 • od 1979 - Izrael - 150 • od 1998 - Pakistan - 50 • od 2006 - Korea Północna - 15

5. Prawdopodobne mocarstwa atomowe • Kanada (1942-1963) - nie posiadała osobnego programu, ale w latach 1963-1984 posiadała i produkowała głowice nuklearne dla Stanów Zjednoczonych • Szwajcaria (1949-1969) • Australia (lata 50. XX wieku - 60. XX wieku) • Szwecja (1952-1974) • Egipt (1954-1967) • Hiszpania (poł. lat 60. XX wieku - poł. lat 70. XX wieku) • Tajwan (poł. lat 60. XX wieku - 1988) • Korea Południowa (1971-1975) • Irak (lata 70. XX wieku - poł. lat 90. XX wieku) • RPA (1973-1982) - posiadała głowice nuklearne w latach 1982-1994 • Rumunia (lata 70. XX wieku - 1989) • Argentyna (lata 70. XX wieku - 1990) • Brazylia (1975-1988) • Syria (od 1979) • Libia (poł. lat 70. XX wieku - 2003) • Iran (od lat 80. XX wieku) • Algieria (od lat 80. XX wieku - 1995) • Ukraina (lata 90. XX wieku) - nie miała programu nuklearnego, możliwe głowice poradzieckie • Białoruś (lata 90. XX wieku) - nie miała programu nuklearnego, możliwe głowice poradzieckie • Kazachstan (lata 90. XX wieku) - nie miał programu nuklearnego, możliwe głowice poradzieckie

6. Traktat o całkowitym zakazie prób z bronią jądrową • (ang. Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty, CTBT) podpisany 24 września 1996 zakładający całkowity zakaz przeprowadzania prób nuklearnych. Do jego wejścia w życia wymagana jest ratyfikacja 44 państw wyszczególnionych w układzie. • Spośród nich proces ratyfikacyjny zakończył się w 34, jednak Indie, Pakistan i Korea Północna nie złożyły jeszcze swych podpisów. Łącznie traktat podpisany został przez 177 państw, z czego 138 go ratyfikowało.

7. Układ o nieproliferacji broni jądrowej • (ang. Nuclear Non-ProliferationTreaty, NPT) – międzynarodowy traktat zabraniający państwom posiadającym technologię budowy broni jądrowej sprzedaży jej do krajów, które tej technologii nie posiadają i jednocześnie zobowiązanie państw, które jej nie posiadają do zaprzestania prób jej rozwoju. Jest także, w Artykule VI, obowiązek rozbrojenia jądrowego. Układ ten został przedłożony do ratyfikacji 1 lipca 1968. Został ratyfikowany przez Polskę 3 maja 1969. Do końca 2003 r. ratyfikowało go 189 państw – więcej niż jakikolwiek inny traktat. • Stany Zjednoczone, pomimo podpisania Układu, prowadzą program udostępniania posiadanej broni innym krajom NATO. Obecnie amerykańska broń jądrowa znajduje się na terytorium Belgii, Holandii, Niemiec, Turcji i Włoch. W czasie pokoju jest ona pod kontrolą amerykańskich żołnierzy, jednak w wypadku wybuchu wojny ma zostać przekazana państwu, na którego terytorium się znajduje. Takie działania są sprzeczne z założeniami Układu, choć państwa NATO nie zgadzają się z tą opinią.

8. Elektrownie atomowe • Budowa nowych (kolejnych) elektrowni • Argentyna • Chiny • Francja • Finlandia • Indie • Japonia • Kanada • Korea Południowa • Pakistan • Rosja • Stany Zjednoczone • Słowacja • Plany budowy nowych (kolejnych) elektrowni • Armenia • Brazylia • Bułgaria • Czechy • Gruzja • Kazachstan • Litwa • Meksyk • Republika Południowej Afryki • Rumunia • Słowenia • Szwajcaria • Szwecja • Tajwan • Ukraina • Węgry • Wielka Brytania • Budowa pierwszych elektrowni • Iran • Plany budowy pierwszych elektrowni • Algieria • Arabia Saudyjska • Azerbejdżan • Białoruś • Chile • Egipt • Indonezja • Jordania • Libia • Maroko • Mongolia • Oman • Polska • Wietnam • Włochy • Zjednoczone Emiraty Arabskie • Brak planów budowy/likwidacji[edytuj] • Hiszpania • Holandia • Niemcy • Plany likwidacji elektrowni[edytuj] • Belgia

9. Dlaczego nie? • Najważniejszym zarzutem jest kwestią powstawania, transportu i składowania odpadów promieniotwórczych. O ile odpady wysokoaktywne produkowane są tylko przez elektrownie jądrowe, to już odpady średnio- i niskoaktywne są produkowane w każdym rozwiniętym kraju głównie przez instytucje medyczne i naukowe. Wszystkie rodzaje odpadów są przechowywane w odpowiednich składowiskach a wypalone paliwo często poddaje się recyklizacji. Przewiduje się, że nowa generacja reaktorów jądrowych opartych na torze rozwiąże problem odpadów radioaktywnych całkowicie poprzez wykorzystanie ich w procesach spalacyjnych. • Kolejnym zarzutem są ogromne koszty związane z zamknięciem elektrowni i utylizacji odpadów. W tym wypadku, elektrownie jądrowe tworzą zazwyczaj fundusz, na który odkładana jest część zysków ze sprzedaży prądu. We Francji jest to około 0.14 eurocenta za każdą sprzedaną kilowatogodzinę. • Inną ważną kwestią jest rozprzestrzenianie broni jądrowej związane z rozwojem energetyki jądrowej (np. Iran, Korea Północna) oraz zamachy terrorystyczne, stanowiące nowy wymiar zagrożenia dla instalacji jądrowych. • Kwestie bezpieczeństwa działania pojawiają się przy okazji awarii i wycieków, które w 2008 roku zdarzyły się w elektrowniach na Słowenii, Węgrzech i we Francji. Warto dodać że te wycieki miały miejsce w obiegu zamkniętym elektrowni i nie spowodowały żadnego zanieczyszczenia środowiska zewnętrznego. • Pojawiają się także głosy wskazujące na wyczerpywanie się złóż uranu, jednak najnowsze badania dowodzą że jego zasoby starczą na co najmniej kilkaset lat. Rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie reaktorów powielających, które potrafią wytworzyć więcej paliwa niż same zużywają. Innym rozwiązaniem jest użycie toru w reaktorach jądrowych IV generacji.

10. Dlaczego tak? • Największą zaletą energetyki jądrowej jest wysokie bezpieczeństwo i brak emisji szkodliwych dla środowiska gazów oraz pyłów. Energetyka jądrowa jest także najbardziej skondensowanym źródłem energii obecnie wykorzystywanym przez człowieka. • Światowe zasoby materiałów rozszczepialnych pozwalałyby na pokrycie wszelkich potrzeb energetycznych ludzkości na wiele tysięcy lat. Zasoby tradycyjnych surowców energetycznych są ograniczone, już obecnie podaż ropy naftowej ledwo nadąża za popytem. Szacuje się, że najtańsze w eksploatacji złoża ropy są na wyczerpaniu, a wysokie koszty eksploatacji pozostałych sprawią, że już za kilkadziesiąt lat paliwa będą bardzo drogie. • Liczba miejsc pracy powstająca przy rocznej produkcji 1 TWh energii elektrycznej wynosi dla: elektrowni jądrowej - 75, gazowej – 250 do 265, węglowej – 370, a w przypadku energetyki wiatrowej od 918 do 2400.

11. czarnobyl • Według niektórych badań w wyniku katastrofy ok. 600 000 osób na świecie narażonych zostało na podwyższoną dawkę promieniowania rzędu 1 mSv. Jest to równoważnik dwóch zdjęć rentgenowskich. Przeciętny mieszkaniec Polski otrzymuje rocznie dawkę około 3-4 mSv od źródeł naturalnych, jak promieniowanie kosmiczne czy naturalne pierwiastki promieniotwórcze w glebie. Z kolei występują na Ziemi takie miejsca, gdzie tło naturalne osiąga wartość powyżej 100 mSv (np. Ramsar w Iranie, czy Guarapari w Brazylii) i nie obserwuje się negatywnych skutków zdrowotnych wśród dziesiątek tysięcy ludzi mieszkających tam od pokoleń. • Liczbę śmiertelnych nowotworów, które rozwinęły się i mogą rozwinąć się w przyszłości w grupie silnie napromieniowanej po awarii w Czarnobylu oszacowano na ok. 4 000. Wśród mieszkańców skażonych terenów wzrost ryzyka zachorowań na nowotwory inne niż tarczycy nie jest obserwowany (ze względu na długi okres rozwoju takich chorób nie można jednak wykluczyć wzrostu zachorowań w przyszłości szacowanych na <1% wzrostu śmiertelności z powodu raka). W raporcie wskazano liczbę ponad 4000 zdiagnozowanych nowotworów tarczycy, które w większości można przypisać wchłonięciu jodu-131, głównie u dzieci. Z tej przyczyny do roku 2002 zmarło 15 osób. Oczekuje się dalszego wzrostu zachorowań na raka tarczycy. • Nie stwierdzono wzrostu nieprawidłowych urodzeń ani efektów dziedzicznych u osób z terenów napromieniowanych, natomiast wiele osób poszkodowanych ma problemy psychologiczne związane z wypadkiem i przesiedleniem (np. depresje, alkoholizm, trauma, choroby psychiczne, radiofobia podsycana przez media etc.). Dodatkowo nie obserwuje się jakichkolwiek anomalii wśród dzieci, których matki w czasie ciąży (bądź wcześniej) narażone były na opad czarnobylski. • Europejski Komitet do spraw Ryzyka Radiacyjnego, sponsorowany przez Europejską Partię Zielonych, uważa, że WHO i inne organizacje międzynarodowe, ignorowały lub nawet celowo zaniżały dane o ofiarach dla ochrony interesów lobby atomowego. Jednak na poparcie swych tez Komitet wysunął nie do końca wiarygodne dowody.

12. semej • W 1949 roku obszar o powierzchni 18 mln ha stał się pierwszym w ZSRR poligonem nuklearnym, biologicznym oraz chemicznym. • Zdetonowano tu pierwszą radziecką bombę atomową, a w 1953 roku pierwszą radziecką bombę wodorową. Do 1963 roku przeprowadzono 513 naziemnych i podziemnych wybuchów jądrowych – spowodowało to skażenie terenu i chorobę popromienną u 1,5 miliona ludzi. • W 1991 roku poligon zamknięto.

13. fukushima • 14 marca 2011 kanclerz Niemiec Angela Merkel ogłosiła trzymiesięczne moratorium na wdrożenie ustawy przedłużającej okres eksploatacji elektrowni atomowych, a 15 marca 2011 w Niemczech zapowiedziano przejściowe wyłączenie siedmiu elektrowni atomowych zbudowanych przed 1980 rokiem. • W Wenezueli prezydent Hugo Chávez polecił wstrzymać wszystkie projekty rozwoju energetyki jądrowej. W Izraelu premier Beniamin Netanjahu oświadczył, że realizacja przez jego kraj cywilnego programu nuklearnego stała się mało prawdopodobna. Włochy ogłosiły roczne moratorium na budowę elektrowni jądrowych. • 15 marca 2011 Rosja oświadczyła, że jest gotowa do ewakuacji Wysp Kurylskich i Sachalinu w razie pogorszenia sytuacji. 16 marca 2011 ambasada Stanów Zjednoczonych w Tokio zaleciła obywatelom amerykańskim mieszkającym w promieniu 80 km od elektrowni opuszczenie tego terenu lub pozostawanie w domach.