1 / 27

M makroekonomika

M makroekonomika. Lleqcia 3 – saqonlisa da momsaxurebis bazari ( IS modeli ). makroekonomikur doneze gamoiyofen saqonlisa da momsaxurebis , warmoebis faqtorebis , fulis da finansur bazrebs .

Download Presentation

M makroekonomika

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. M makroekonomika Lleqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari (IS modeli)

  2. makroekonomikurdonezegamoiyofensaqonlisadamomsaxurebis, warmoebisfaqtorebis, fulisdafinansurbazrebs. saqonlisadamomsaxurebisbazarzenayididagayiduliproduqciismoculobebierTmaneTistolia, magramesarniSnavs, romwaroebulidagayiduliproduqciisraodenobacerTmaneTistoliiqneba. wonasworulmdgomareobaSiwarmoebulidagayiduliproduqciisraodenobaerTmaneTistolia. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) Sesavali

  3. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) Sesavali • wonasworobisSenarCunebadamokidebuliaimaze, Turogoriasaojaxomeurneobebisdamokidebulebamoxmarebismimdinaredonisadmi, mocemulmomentisaTvissawarmooZalTaarsebuliganviTarebisdonispirobebSi. • amitomCveniSeswavlissaganiiqnebasaqonlisadamomsaxurebisbazaarzewonasworobispirobebida is faqtorebi, romlebicgavlenasaxdenenwonasworobisCamoyalibebasadadarRvevaze.

  4. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) erToblivi moTxovna da misi struqtura • saqonlisadamomsaxurebisbazarzemyidvelebisrolSimakroekonomikurdonezegamodian: saojaxomeurneobebi, mwarmoeblebi, saxelmwifodadanarCenimsoflio. essubieqtebiayalibebenmoTxovnassaqonlisadamomsaxurebisbazarze.

  5. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saojaxomeurneobebis moxmareba kerZoSidainvesticiebi wmindaeqsporti saxelmwifosmoxmareba erToblivimoTxovnadamisistruqtura GDP=s komponentebi GDP = C + I + G + NX

  6. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) erToblivimoTxovnadamisistruqtura Ex 140% G 120% I 100% 80% C 60% 40% 20% 2002 2000 2006 2007 1998 2004 1996 • saqarTvelosmSp-s struqtura 1996-2007 wlebisaTvis

  7. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmareba rogor iReben gadawyvetilebas saojaxo meurneobebi sakuTari moTxovnis formirebisas saqonlisa da momsaxurebis bazarze? • arsebobsuamravifaqtori, romelicmaTgadawyvetilebazezemoqmedebs, magaliTad, rogoricaamimdinaregankargvadiSemosavlebi (gadasaxadisaganTavisufaliSemosavlebi), maTiqonebissidide, saprocentoganakveTi, maTimolodinebimomavlTandakavSirebiT, konstituciuriwesrigi, socialuriuTanasworobadasxva. TuCvenSeviswavliT am dasxvafaqtorebisdamiTxovnisdamokidebulebasmiviRebTsxvadasxvamoTxovnismrudebs. • ekonomistebizogadadmoTxovnazefaqtorTadidijgufiszemoqmedebisfaqtsaRiareben. TumcaazrTasxvadasxvaobawarmoiSobaimasTandakavSirebiTTu, romelifaqtoriufrometadmniSvnelovaniaerToblivimoTxovnisgansazRvrisas.

  8. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmareba • keinzianelebimiiCnevenromyvelazeufromniSvnelovanifaqtoriarismimdinaregankargvadiSemosavlebi, • klasikosebikimiiCneven, romadamianebigadawyvetilebasiRebenmkacradsubieqturadda is damokidebuliasaprocenroganakveTsadaadamianTamierdroiskonkretulmomentSiupiretesobebisganawilebaze.

  9. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmarebis da danazogebis funqcia moxmareba • keinzianurikoncefciismixedviTmimdinaremoxmarebadamokidebuliamimdinareSemosavlebzedaigie.w. “ZiriTadifsiqologiurikanoniT”ganisazRvreba, romlismixedviTacadamianebi, SemosavlebiszrdisasmidrekilniariangazardonTavianTimoxmareba. • algebrulad “ZiriTadifsiqologiurikanoni” SemdegiformiTSegviZliaCavweroT: • MPC < 1, daMPC + MPS = 1,sadacMPS – danazogebisadmizRvrulimidrekilebaa. aqedangamomdinareobsdaskvna, romdanazogebimimdinareSemosavlebzeadamokidebuli: S=S(Y) sadac, - avtonomiuri moxmarebaa; - moxmarebisadmi zRvruli miderkileba;

  10. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) moxmarebis funqcia moxmareba • saojaxomeurneobebigadawyvetilebasiRebenaramTeliTavianTiSemosavlismixedviT. aramedmxolodgankargvadiSemosavlis( )mixedviT: • sadac, - proporciulisagadasaxadoganakveTia • Sesabamisad

  11. moxmarebisfunqcia leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) C C(y) α Ca β Y moxmareba

  12. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saqarTvelos moxmarebis funqcia 1997-2007 wlebisaTvis moxmareba 2007 2006 2004 2005 2003 2002 2000 2001 1997 1996 1999 1998

  13. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) investiciebi investiciebi • investiciebisawarmosmimdinaredanaxarjebisagangansxvavebiTSedegsimaveperiodSiariZleva, romelSicigixorcieldeba, aramedmTel rig momdevnoperiodebSi. amitominvesticiuridanaxarjebisSefasebisaswarmoiSobasxvadasxvaperiodisRirebulebebisSedarebisproblema, romelisgadawyvetacdiskontirebissaSualebiTarisSesaZlebeli. • makroekonomikaSidroisfaqtorisgaTvaliswinebamniSvnelovania. saprocentoganakveTi(i) arisnormativi, romlissafuZvelzecdRevandelifulidasaqoneliSeiZlebagaicvalosmomavalSidroisgansazrvrulmomentisaTvisfulsadasaqonelze.

  14. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saprocento ganakveTi da mocemuli Rirebuleba investiciebi • mocemuliRirebuleba(PV) arismomavalSifulisRirebulebadayvanilidRevandelRirebulebaze. magaliTad, TusaprocentoganakveTi 10%-iamomdevnoperiodSi 1 larismimdinareRirebulebaiqneba≈0.91 lari. zogadadCvenSegviZliaCavweroT: PV= • racniSnavsrom, imisaTvis, rommomaval 1,2,...n periodebSigvqonodaY1, Y2,…YnSemosavali (∑Yi=CFt), sabaziso(nulovan) periodSiundadagvebandebinaPV odenobisTanxa. Y1 Y2 Yn ++…+ (1+i)(1+i)2 (1+i)n

  15. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) investiciebis zRvruli efeqturoba da wminda mocemuli Rirebuleba investiciebi • imisaTvisromgavigoTramdenadRirsinvesticiis(I0) dabandebaamisaTvissaWiroagaviangariSoTrasudris am investiciebiszRvruliefeqturoba(IRR). IRR arisiseTisaprocentoganakveTiromelsacwonasworobaSimoyavsSemdegitoloba: n Io=∑ k=1 • miRebuli, IRR SegviZliaSeudaroT an sxvaaltenatiuliproeqtisIRR-s an sabankodepozitissaprocentoganakveTs(i) anacsxvafinansuriaqtivissaprocentoganakveTs. • meoresmxriv, imisaTvisromgavigoTramdenadRirsinvesticiis(I0) dabandebaamisaTvissaWiroagaviangariSoTwmindamocemuliRirebuleba(NPV). risTvisacsaWiroaerTmaneTsSevudaroT I0 daPV.sadacPV SefasdebaalternatiuliproeqtissaprocentoganakveTiT(IRR) an sabankosaprocentoganakveTiT(i). Yk (1+IRR)k • TuNPV>0 maSin, Rirsinvesticiebisganxorcieleba • TuNPV<0 maSin, arRirsinvesticiebisganxorcieleba NPV= - I0 + PV

  16. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) IRR, i α I investiciebis funqcia investiciebi • maSasademeTunebismierisxvasaprocentoganakveTimcirdeba, maSinizrdebaganxorcielebadiinvesticiuriproeqtebisraodenobac. i2 i1

  17. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saxelmwifo xarjebi - G saxelmwifoxarjebi • saxelmwifoaxorcielebssaqonlisadamomsaxurebisSesyidvaskerZoseqtorisagandaawarmoebssazogadoebrivdovlaTs. • sabazroekonomikisqveynebSiSeiniSnebamSp-Si saxelmwifoxarjebiswiliszrdistendencia: XX-is dasawyisSisaSualod is Seadgenda 10%, xolo XXI-is dasawyisSi – ukve 40-60%. • SeuZlebeliaagreTvesaxelmwifoxarjebisoptimalobisSefaseba. • saxelmwifoxarjebismoculobas, gardasaxelmwifobiujetistipiurixarjebisa(saerTodaniSnulebissaxelmwifomomsaxurebisTavdacvis, sazogadoebriviwesrigisadausafrTxoebis, garemosdacvisdasxva), gansazRvravsfiskaluripolitikismiznebi. • saxelmwifobiujetidgindebaparlamentismier, rogorcwesierTiwliTadre.

  18. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) saxelmwifoxarjebi • saxelmwifoSesyidvebissaSualebiTgardapirdapirizemoqmedebisasaqonlisadamomsaxurebisbazarze, saxelmwifozemoqmedebsiribadac, gadasexadebisadasesxisaRebis (obligaciebisgamoSvebiT) gziT. • sagadasaxadoganakveTebisadamoculobiscvlilebiTsaxelmwifozemoqmedebsgankargvadSemosavalebzedaSesabamisadsaojaxomeurneobebissamomxmareblomoTxovnaze. • sesxisaRebisSemTxvevaSi- fasianiqaRaldebisbazarzeganxorcielebulioperaciebisSedegadicvlebasaprocentoganakveTidaSesabamisadmwarmoeblebismoTxovnainvesticiebze.

  19. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) wonasworoba saqonlisa da momsaxurebis bazarze – IS modeli ISmodeli • ganvixiloT daxuruli ekonomika, maSin: • xolo, wonasworobis piroba aris: • sadac, - aris dagegmili danaxarjebi(erToblivi miwodeba) • - faqtiuri danaxarjebi (erToblivi moTxovna)

  20. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) E Y keinzianuri jvari ISmodeli E Z1 Warbi miwodeba Y Warbi moTxovna Z2 MPC 45o

  21. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) E Y ISmodeli • TuizrdebasagadasaxadoganakveTi, maSinY mrudisdaxriskuTxemcirdebadaTumcirdebasagadasaxadoganakveTi - izrdeba. • TumcirdebamoxmarebisadmizRvrulimidrekileba, maSinY mrudisdaxriskuTxemcirdebadaTuizrdebamoxmarebisadmizRvrulimidrekileba - izrdeba. • Tuizrdebaavtonomiurimoxmareba, investiciebiandasaxelmwifoxarjebi, maSinmrudigadaadgildebazemoTdapiriqiT. E Y2 Y2=E2 ΔA Y1 Y1=E1 45o Y1=E1 Y2=E2

  22. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) i i E, A E Y A Y A ISmodeli 45o Y1 Y2 i1 i2 IS Ca+G • IS modelSi i da Y –is kombinaciebi iZleva IS mrudis wertilebs.

  23. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli ISmrudismdebareobisganmsazRvrelifaqtorebi • IS mrudis daxris kuTxe tolia:

  24. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli ISmrudismdebareobisganmsazRvrelifaqtorebi • IS mrudis gadaadgileba. rom gavigoT ra ganapirobebs IS mrudis paralelur gadaadgilebas amisaTvis unda dauSvaT, rom i=const, maSin SegviZlia Y Semdegnairad gamovsaxoT: • Tu am gamosaxulebas gavawarmoebT, A-s mimarT gveqneba: • maSasadame IS mrudi gadaadgildeba Tu Seicvleba avtonomiuri moxmareba(Ca), kapitalis zRvruli efeqturoba(R), investiciebis mgrZnobiaroba saprocento ganakveTis cvlilebisadmi (li), investiciebis moculoba(I) da saxelmwifo xarebi(G). ΔA-s mamravls avtonomiuri xarjebis multiplikatori ewodeba.

  25. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ISmodeli multiplikatoruliefeqti • multiplikatorigviCvenebsTuramdeniTgaizrdebaerToblivimoTxovna( Y)avtonomiurixarjebis(A) erTierTeuliTgazrdisSemTxvevaSi. • radgan1-MPCy(1-t) < 1, amitommultiplikatorierTzemetiiqneba. eskiimasniSnavs, romavtonomiurixarjebiserTierTeuliTgazrdisSemTxvevaSierToblivimoTxovnagaizrdebaerTzemetisididiT. • multiplikatorisefeqtisaxsnaSemdeglogikiTSeiZleba: magaliTadsaxelmwifozrdisTavdacvisxarjebs 100 ful. erT. maSin, TumoxmarebisadmizRvrulimidrekileba 0.7-ia, maSinTavdacvissferoSidasaqmebulibidaxarjaven 0.7.100=70 dauSvaTsayofacxovreboteqnikisSesyidvaze, sayofacxovreboteqnikismwarmoeblebiki 0.7.70=49 sakvebiproduqtebisSeZenazedaa.S. zogadisaxiTesprocesiaseCaiwereba: • ΔA –s Tanamamravliusasrulogeometriuliprogresiisjamiaromelictolia: v

  26. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) i i E E Y A Y A ISmodeli fiskaluripolitikadamulTiplikatoruliefeqti ΔG Y1 Y2 i1

  27. leqcia 3 – saqonlisadamomsaxurebisbazari(IS modeli) ZiriTadicnebebi • saqonlisadamomsaxurebisbazari • warmoebisfaqtorebisbazari • fulisbazari • finansuribazari • saojaxomeurneobebi • mwarmoeblebi • saxelmwifo • danarCenimsoflio • wonasworoba • ZiriTadifsiqolofiurikanoni • moxmarebisadmizRvrulimidrekileba • danazogenisadmizRvrulimidrekileba • avtonomiurimoxmareba • gankargvadiSemosavali • mocemuliRirebuleba • investiciebiszRvruliefeqti • wmindamocemuliRirebuleba • sagadasaxadoganakveTi • saxazinoobligacia • keinzinurijvari • ISmodeli • avtonomiuridanaxarjebismultiplikatori

More Related