, P isa dhe vlerësimi i hershëm diagnostikues

1. Kosovanë PISA 2015 : The Effects of Students´ Assessment on Education Quality KonferencëndërkombëtarembajturnëPrishtinëmë 06-07.05.2014 , Pisa dhe vlerësimi i hershëm diagnostikues AlfonsHarizaj - Koordinatorkombëtar Pisa 2015 përShqipërinë Maj 2014

2. Synimetëpërgjithshme • Sa më herët të “diagnostikojmë” aq më shpejt “shërojmë”, • “shërojmë” me koston më të ulët.

3. Çfarë ka diagnostikuar PISA përvlerësimin e hershëm Në përgjithësi • Arritjet e nxënësve që kanë ndjekur arsimimin parashkollor janë më të larta nga ata që nuk e kanë ndjekur atë. • Kjo është karakteristikë për të gjitha vendet dhe e theksuar në ato vende ku nuk është i përhapur ky lloj arsimimi.

4. Çfarë ka diagnostikuar PISA vlerësimin e hershëm Për vendet rajonit tonë: Arritjet e vajzave janë dukshëm më të larta se të djemve. Numri i nxënësve më arritjet më të ulëta është më i madhi në vendet e rajonit tonë se vendet e tjera (Europë).

5. Çfarësugjeronvlerësimi Pisa? • Diagnostikimi i nevojës për përmirësim duhet të jetë sa më i hershëm. • Të veprojmë drejt dhe në kohën e duhur për përmirësimin e gjendjes.

6. Çfarësugjeronvlerësimi Pisa? • Përfshirja e të gjithë fëmijëve në këtë lloj arsimimi ka treguar qartë se rrit dukshëm nivelin e arritjeve të nxënësve dhe zbut efektet që ka pabarazia social – ekonomike në nivelin e arritjeve të nxënësve.

7. Vlerësimidiagnostikuesdhekërkesapërtë • Ky lloj vlerësimi është më i nevojshëm në ciklet e hershme të shkollimit, në ciklin parashkollor dhe atë fillor(primar 1-6). • Në ciklet më të larta fitojnë peshë vlerësimet e tjera, që matin nivelin e arritjeve sipas planeve zyrtare të miratuara; p.sh në fund të një kapitulli, në fund të një viti mësimor, cikli shkollor,etj.

8. AspektepolitikashvlerësuarangaperformancanëPISA • A përpiqen prindërit të nxisin fëmijët të mësojnë më shumë e më gjatë, apo i lejojnë të kalojnë kohën me shokë, në lojëra etj.? • Sa vlerësohen kualifikimet arsimore kundrejt kualifikimeve apo faktorëve të tjerë, kur aplikohet për një vend pune mësues;

9. Mësuesidhecilësia • Studies that take into account all of the available evidence on teacher effectiveness suggest that students placed with high-performing teachers will progress three times as fast as those placed with low-performing teachers. (Barber & Mourshed, 2007)

10. Aspektekonkrete • Ka nivel optimal të shërbimit arsimor, pavarësisht sfondit dhe kontekstit social . • Nxënësite dizavantazhuar demonstrojnë më shumëkapacitet rekuperues. • Shkolla me bazë të avantazhuar janë faktor më i rëndësishëm në arritjet, se sa faktorët e tjerë.

11. Aspektekonkrete • Nxënësit në zonat urbane performojnë më mirë se sa ata të shkollave tëzonave rurale (në Shqipëri kontrast i dukshëm). • Sfondi familjar ushtron një ndikim të konsiderueshëm në arsim. • Faktori social – ekonomik nuk ka efekt parësor. • Faktori shkollë është ndikuesi më i madh në performancën e nxënësve.

12. PËRFUNDIM: • Efektiviteti i sistemit arsimor mbetet një element thelbësor dhe jo absolutisht i kondicionuar nga faktori social-ekonomik dhe niveli i zhvillimit. • Barazia në arsim, siç tregojnë të dhënat e mjaft vendeve, është një synim i arritshëm.