Download
1 / 53
730 likes | 1.51k Views
وخدا بالاتر از اندیشه هاست. http://www.ilamhse.vcp.ir/. حمل دستی بار Manual material handling. http://www.ilamhse.vcp.ir/. حمل دستی بار. به جابجایی و حمل باراز محلی به محل دیگر به کمک دست و بدن انسان حمل ونقل دستی ویا حمل ونقل غیر مکانیکی گفته می شود.
E N D
وخدا بالاتر از اندیشه هاست... http://www.ilamhse.vcp.ir/
حمل دستی بار Manual materialhandling
حمل دستی بار به جابجایی و حمل باراز محلی به محل دیگر به کمک دست و بدن انسان حمل ونقل دستی ویا حمل ونقل غیر مکانیکی گفته می شود. -به فعالیت های مورد استفاده در حمل و نقل دستی بار،فعالیت های حمل دستی گفته می شود مانند: (lifting)بلند کردن-پایین آوردن (pushing)هل دادن (pulling)کشیدن -حمل و نقل دستی چه به صورت دراز مدت و چه به صورت کوتاه مدت می تواند باعث اختلالات اسکلتی عضلانی و در نهایت کمر درد شود.
-ویژگی بارها وبسته ها: طراحی ارگونومیک بسته ها،ظروف،کالاهای مختلف میتواند به کنترل صدمات جسمانی کمک کند.قواعد مهم در این امر: 1-کوچک بودن بسته ها 2-کاهش وزن بار 3-قابلیت نگه داشتن باردرفاصله کاملا نزدیک به تنه -اندام های در معرض خطر: تمامی بخش های بدن در حمل دستی بار متأثر می شوند.مهمترین آنها: کمر،شانه،بازوها،دست ها است.
اثرات حمل بار بر روی ستون فقرات -مهره های ستون فقرات :24 مهره و یک استخوان خاجی 7مهره گردنی ،12 مهره سینه ای ، 5 مهره کمری بیشترین آسیب ها در ناحیه دیسک میان مهره های زیر اتفاق می افتد: L4-l5 و l5-s1 -ساختار دیسک میان مهره ها:لایه بیرونی فیبروزی که در داخل آن مایع وجود دارد. -با افزایش سن و افزایش فشار بر روی دیسک شکاف هایی در سطح دیسک ایجاد می شود در صورتی که فشار زیاد باشد باعث پارگی آن خواهد شد.
روش های حمل بار به طور کلی سه حالت متمایز برای بلند کردن بار به صورت دستی ممکن است اتفاق افتد. Squat(leg lift)-حالت اسکات Stoop(back lift)-حالت استوپ Free style-حالت آزاد
حالت اسکات، حالتی است که طی آن ستون فقرات کاملا به صورت کشیده و مستقیم نگه داشته می شود، زانو ها خم شده و بار با دست هابه صورت محکم گرفته می شود و سپس با نیروی عضلات پا، بار به طرف بالا هدایت می شود. در این روش نیرو های وارده بر ستون فقرات در حد قابل ملاحظه ای کنترل می شوند. طریقه صحیح برداشتن بار
حالت استوپ، حالتی است که طی آن ستون فقرات خم شده و پاها مستقیم هستند در واقع بلند کردن بار به این روش باعث می شود که نیروهای زیادی بر دیسک های بین مهره ای اعمال شوند حالت اول حالتی ایمن و حالت دوم، شرایط غیر ایمن دارد. روش ناصحیح حمل بار http://www.ilamhse.vcp.ir/
-حالت آزاد:حالت بینابینی یا نیمه اسکات است که فرد با شرایطی دلخواه بار را حمل می کند. -نکات مورد توجه در حمل دستی بارها: 1-تاحد امکان بار به بدن نزدیک باشدو 2-در هنگام بلند کردن بهتر است یک پاجلو و پای دیگر عقب باشد. 3-زانوها خمیده وکمر به حالت صاف قرار گیرد. 4-تا حد امکان بازوها به بدن نزدیک باشند.
5-برای بارهای بدون دسته باید از قلاب یا طناب استفاده نمود. 6-به هنگام بلند کردن بار از زمین باید حتی الامکان از حرکات چرخشی بر روی کمر اجتناب کرد. 7-برای بلند کردن بار تا آن جایی که ممکن است از چرخ دستی و یا سایر وسایل مکانیکی استفاده گردد. 8-برای جابجایی بارهای سنگین از افراد دیگر کمک گرفته شود.
علت بلند کردن صحیح بار -صدمات مربوط به کمر یکی از مهمترین عوامل شکایات و درد ورنج کارگران در محیط کار است. -هزینه های مربوط به صدمات کمر بالا بوده است(هزینه غرامت کارکنان و زمان از دست رفته کاری). -اکثریت قریب به اتفاق صدمات کمری قابل پیشگیری هستند.
معرفی استانداردهای بلند کردن و جابجایی بار SNOOKو جداولNIOSH معادله
مقدمه از ابزارهای ارزیابی ریسک به منظور کمی کردن خواسته های جابجایی دستی بار و رابطه آن با محدودیتهای انسانی توسط متخصصین ارگونومی استفاده شده است تا اثرات کمر درد در محیط کار را به حداقل برساند. از بین روشهای موجود ارزیابی ریسک در فعالیتهای جابجایی و جداولNIOSHجابجایی دستی بار،دو روش معتبر معادله اسنوک معرفی می شوند.
جداول اسنوک یکی از پژوهش هایی که در مورد فعالیت های تکراری بلند کردن بار انجام گرفته و جز بررسی های سایکو فیزیکی LRVIN-SNOOK محسوب می شود تحقیقی است که توسط انجام شده.در این تحقیق حداکثر تعداد مجاز جابجایی در واحد زمان در بلند کردن بار برای وزنه ها و فواصل مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است.بسته های مورد استفاده در این مطالعه در وزن 15.85و22.65دسته بندی شده و فواصلی که اجسام جابجا گردیده اند در سه وضعیت کف زمین تا سطح انگشتان دست،سطح انگشتان تا سطح شانه
و سطح شانه تا حداکثر دسترسی در بالای سر مورد مطالعه قرار گرفت.در این بررسی هر نفر سه مرتبه مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج نشان داد که ضربان قلب در مورد بلند کردن بارهاری مختلف اختلاف قابل ملاحظه ای نداشتند و اما ضربان قلب در بلند کردن بار با ارتفاع های مختلف با یکدیگر تفاوت معنا داری داشتند.
برای فعالیتهای تکراریSNOOKجدولبلند کردن بار
در مورد تعداد بسته هایی که در SNOOKجدولیک شیفت 8 ساعته،با توجه به اوزان و ارتفاع های مختلف می توان جابجا نمود
http://www.ilamhse.vcp.ir/ در مورد حداکثر میزان مجاز اعمال نیرو در هل دادن بارSNOOKجدولو کشیدن بار که طی آزمایشات انجام شده روی گروهی از مردان و زنان بدستآمده
برای حمل دستی بار در کارگاهSNOOKجدول
در سال 1987 نشان داد که اگر در بر داشتن وسایلSNOOK ارتفاع محل بلند کردن جسم هم سطح انگشتان دست باشد قدرت افراد نسبت به زمانی که ارتفاع مذکور هم سطح آرنج باشد بیشتر خواهد بود. در بررسی های خود در سال 1974 گزارشsnook-cirelloWBGTکردند که اگر شاخص استرس حرارتی از 17.2 به 27 درجه سانتی گراد افزایش یابد قابلیت و ظرفیت افراد در بلند کردن بار 20% و در هل دادن و
همچنین جابجایی بار به ترتیب 16% و11% کاهش خواهد یافت. روش های اندازه گیری حداکثر وزن مجاز کالا: در خصوص ارائه استاندارد های مربوط به طراحی و ساخت بسته ها و کالا های صنعتی-خدماتی مختلف که نهایتا وزن کالا وزنی استاندارد باشد. روشهایی از سوی مراکز تحقیقاتی ارائه شده است. برای نمونه: بررسی هایی را از جنبه های سایکوفیزیکsnook-cirello
در ارتباط با حداکثر مجاز وزن بار انجام داده اند که نتایج آن در جداول زیر ثبت شده است.
برای تعیین حدود مجاز حمل بارNIOSHراهنمای در سال 1981 انستیتوی ملی ایمنی و بهداشت شغلی (نایوش)راهنمای عملی حمل بار دستی خود را منتشر کرد. در این روش با دقت روی متغیر های مختلفی چون ابعاد کالا،ارتفاع محل بلند کردن بار،ارتفاع محل قرار دادن بار،سرعت حمل جسم،فاصله جسم تا بدن،مدت زمان انجام فعالیت و میزان وزن مجاز محاسبه می شود. دو فاکتور مهم که در این دستورالعمل عنوان شده عبارتند از: ACTION LIMIT(AT)1-حد فعالیت یا 2-حداکثر مقدار قابل قبول MAXIMUM PERMISIBLE LIMIT(MPL)
. رابطه زیر برقرار است MPL-Alبین MPL=3AL :از رابطه ی زیر نیز قابل محاسبه می باشدALمیزان AL=392(15/H)[1-(./..4|V-75|)](./7+7.5/d)(1-f/FM) فاصله افقی بین مرکز جرم بار و مرکز ثقل بدن برحسب:H سانتی متر. ارتفاع محل بلند کردن بار نسبت به کف کارگاه بر حسب:V سانتی متر.
اختلاف ارتفاع بین محل برداشتن و محل قرار دادن بار بر :D حسب سانتی متر. Lift/minفرکانس بلند کردن بار بر حسب:F Lift/minحداکثر فرکانس بلند کردن بار بر حسب:FM میزان فرکانس مجاز بلند کردن بار با توجه به مدت فعالیت و ارتفاع مجل برداشتن کالا
به علت محدودیت های زیر معادله مذکور اصلاح گردید: 1-محاسبه ی فرکانس در همه ی شرایط محیطی مثل ابعاد مختلف محیطی و یا در شرایطی که مدت زمان کار بین یک و هشت ساعت باشد ممکن نمی باشد. 2-این روش تنها در مواردی قابل استفاده است که کارگر در حین بلند کردن بار هیچ گونه چرخشی در تنه نداشته باشد. 3- این روش تنها در محیط هایی قابل استفاده است که شاخص های دیگر محیطی مثل عوامل فیزیکی و شیمیایی محیطی در حد ایده آل باشد. http://www.ilamhse.vcp.ir/
(NIOSH)معادله ی جدید حمل بار سازمان دراین معادله با توجه به متغیر های مختلف،حد مجاز و و قابل محاسبه خواهد بود.(RWL)توصیه شده وزن بار وزن مجاز بار به ترتیب زیر محاسبه می شود: RWL=LCxHMxVMxDMxAMxFMxCM (RWL)حد توصیه ی شده وزنی کالا: میزان باری است که تقریبا اکثریت قریب به اتفاق کارگران سالم(95%جمعیت کارگری در محیط کار )بتوانند در یک دوره زمانی معین(حداکثر 8 ساعت )آن را جابجا کرده و
دچار عوارض عضلانی-اسکلتی بویژه کمردرد ناشی از کار نشوند. در روش جدید نایوش علاوه برحد توصیه شده وزن بار شاخص بسیار مهم دیگری نیز محاسبه می شود که به آن اندیس بلند کردن بار می گویند. (LI) با کمک این اندیس می توان استرس های مکانیکی وارده بر بدن را تخمین زد. LI=L/RWL
اندیس بلند کردن بار (بدون واحد):LI حد توصیه شده وزنی بر حسب کیلو گرم:RWL وزن بار بر حسب کیلو گرم:L در موارد زیر نمی توان از معادله مذکور استفاده نمود: 1-بلند کردن و پایین آوردن بار به کمک یک دست. 2-بلند کردن و پایین آوردن بار بیش از یک شیفت. 3-بلند کردن و پایین آوردن بار در حالت نشسته و روی زانو.
4-بلند کردن و پایین آوردن بار در فضای محدود. 5- جابجایی اجسام به کمک هل دادن یا کشیدن. 6-جابجایی اجسام به کمک اهرم یا گاری دستی. 7-فعالیت در محیطی با سطح لغزنده. 8- بلند کردن بار در محیط هایی با شرایط جوی حاد و نا مطلوب.
ضرایب معادله :Load weight(L) وزن شی مورد نظر بر حسب پوند یا کیلو گرم. :Horizontal location(H) فاصله افقی بین دستها(در محل گرفتن بار) تا نقطه میانی بین مچ ها بر حسب اینچ یا سانتی متر. :Vertical travel distance(D) میزان جابجایی بار در سطح قائم (اختلاف ارتفاع بین محل برداشتن و محل قرار دادن بار)بر حسب اینچ یا سانتی متر.
:Vertical location(V) فاصله قائم بین دستها (در محل گرفتن بار) تا کف کارگاه بر حسب اینچ یا سانتی متر. :Angle of asymmetric(A) زاویه انحراف تنه از سطح ساجیتال بر حسب درجه. :Frequency of lifting(F) متوسط تعداد دفعات بلند کردن بار در دقیقه. :Coupling classification(C) دسته بندی نوع و چگونگی گرفتن بار در دست.
متغیرهای معادله که ضریب آن عدد ثابت می باشد (23 بر حسب (L)بغیر از کیلو گرم یا 51 بر حسب پوند ) بقیه ی فاکتور ها و روش سنجش آنها به ترتیب عبارتند از: فاصله افقی دست ها از نقطه میانی بدن.=H فاصله عمودی دست ها از سطح زمین. =V فاصله ی(مسافتی)که بار بلند می شود . =D زاویه ی عدم تقارن. =A تعداد دفعات بلند کردن بار (تعداد بلند کردن بار در دقیقه در =F یک ساعت،2ساعت و 8 ساعت). نوع گرفتن بار در دستها عددی بین 0- 1 اگر کمتر از 1 =C نامناسب و 1 باشد خیلی خوب.
پس از محاسبه متغیرهای مورد استفاده در معادله باید ضرایب متناظر با هر متغیر به ترتیب زیر مشخص گردد: یا ثابت بار،23 کیلو گرم(51 پوند)LC-1 به کمک جدول (6-29)(H)بر حسب مقدارHMتعیین-2 به کمک جدول(6-30)Vبرحسب مقدارVMتعیین-3 به کمک جدول (6-31)Dبر حسب مقدارDMتعیین-4 به کمک جدول(6-32)Aبر حسب مقدارAMتعیین-5 به کمک جدول (6-33)Fبر حسب مقدارFMتعیین-6 یا ضریب مربوط به چگونگی گرفتن بر حسبCMتعیین-7 و به کمک جدول (6-34)C
محاسبه وزن مجاز بار و حل معادله پس از آنکه اندازه گیری فیزیکی و بررسی های اولیه ایستگاه کار حمل بار انجام شد و متغیرها و ضرایب معادله مشخص گردید به کمک فرمول های یاد شده یعنی: RWL=LCxHMxVMxDMxAMxFMxCM LI=L/RWL وبا جایگذاری ضرایب،مقدار حد توصیه شده وزنی بار مشخص می گردد.این مقدار گویای حداکثر وزن یک بسته پر شده یا باری است که کارگر در طول مدت کار خود(بعنوان فرد باربری که کار حمل کالا جز شغل وی می باشد)باید جابجا نماید.
: سه حالت وجود دارد Liبرای 1) اگر کمتر از یک باشد شرایط مطلوب است . 2) اگر بین یک تا سه باشد اقدامات اصلاحی نیاز است. 3) اگر بیشتر از سه باشد انجام اقدامات اصلاحی ضروری است.
مثال کارگری مسئول کنترل بسته ها و انتقال آنها از یک سو به یک طبقه ی دیگر خواهد بود با فرض تکراری بودن کار و جابجایی هر سه قطعه در یک دقیقه و انجام کار 45دقیقه ای در طول شیفت کار و با توجه به مشخصات ابعادی شکل،کاربرگ آنالیز کار (به عنوان یک شغل ساده )مطابق جدول خواهد بود.
