EVALUACIJA NA PROCESOT NA ZN

1. EVALUACIJA NA PROCESOT NA ZN PETA FAZA NA PROCESOT NA ZDRAVSTVENA NEGA Prof. dr. Mirjana [o{ol~eva

2. ISPITUVAWE Sobirawe podatoci Organizirawe podatpci Polnova`nost na podatpcite Dokumentirawe PREGLED DIJAGANOZA Analizirawe Identif. na zdravstv problemi, rizici i predizvici Formulirawe na dijagnost. postavki PLANIRAWE Prioritet na problemite/dijagnos Formulirawe na celite /posakuvan ishod Selektirawe na sestr. intervencii Pi{uvawe na sestrinskiot raspored PROCES NA ZDRAVSTVENA NEGA IMPLEMENTACIJA Povtorno ispituvawe na bolniot Odreduvawe na potrevata od pomo{ na MS Implementacija na intervenciite Supervizija na odredeni slu~ai Dokumentirawe na sestrinskite aktivnosti EVALUACIJA Sobirawe na podatoci Komparirawe na podatocite povrzani so ishod Sporeduvawe na aktivnostite na MS so potrebite na pacientot Donesuvawe zaklu~oci Prodol`uvawe, modificirawe, ili zavr{uvawe na planot za zgri`uvawe

3. EVALUACIJA 1. sobirawe na podatoci 2. komparirawe na podatocite povrzani so ishod 3. sporeduvawe na aktivnostite na MS so potrebite na pacientot 4. donesuvawe zaklu~oci 5. prodol`uvawe, modificirawe, ili zavr{uvawe na planot za zgri`uvawe PROCES NA ZDRAVSTVENA NEGA

4. Sekoja zavr{ena slo`ena rabota treba na krajot da se vrednuva, analizira ili da se napravi osvrt kon uspesite ili eventualnite gre{ki • So evaluacijata medicinskite sestri go vrednuvaat sopstveniot trud

5. So evaluacijata, na sistematski na~in se sogleduvaat postignatite celi vo negata na bolniot, se procenuva vlijanieto na nekoi faktori vo ostvaruvaweto na celta i se vrednuva kvalitetot na pru`enata Zдравствена nega

6. Evaluacijata vo procesot na ZN ima za cel da utvrdi: • kako napreduva ZN vo ostvaruvawe na celta i predvideniot plan (do koj stepen se zadovoleni potrebite na bolniot) • kakva e efikasnosta na sestrinskata rabota i {to vlijaelo vrz uspe{nosta (+ -) • kolkav e udelot na ZN vo celokupniot tretman na bolniot • kolku uspe{no se sproveduvaat site etapi na procesot na ZN Evaluacijata pomaga vo sobirawe i skladirawe na specifi~ni znaewa za razvivawe na sestrinskata teorija i praktika kako nauka

7. EVALUACIJA: 1. ETAPA VO PZN 2. KVALITET NA SESTRINSKA PRAKTIKA 1. Evaluacija - ETAPA vo PZNa. evaluacija na ishodot (postignati celi)b. evaluacija na procesot na rabota(procesna)в. evaluacija na uslovite na rabota (strukturna evaluacija) 2. Evaluacija na KVALITETOT na sestrinskata rabota  kvalitetot na ZN vo institucijata  kvalitetot na organizacija i rakovodewe  sostojba i uslovi na realizirawe na negata  da se iniciraat i da se prevzemat merki za unapreduvawe na sestrinskata praktika, koga e potrebno

8. 1. a. Evaluacija na ishodot (evaluacija na postignuvaweto na celite) • toa e najva`niot vid na evaluacija za bolniot • se smeta kako posebna faza na Procesot iako evaluacijata se izveduva vo tekot na celata ZN - od prviot kontakt pa sé do zavr{uvaweto na tretmanot • se deli na: • evaluacija vo tekot na ZN • zavr{na evaluacija

9. - Evaluacija vo tekot na ZN • se izveduva sekojdnevno niz pra{awa i odgovori vo vrska so predmetot koj {to se procenuva • profesionalna i sovesna MS si ja proveruva svojata rabota na diskreten nevidliv na~in: • dali gi sogleduvam pravite problemi na b/ ? • dali pdatocite {to gi sobiram se relevantni ? • dali mojot pristap odgovara na ovoj bolen? • dali gi prepoznavam pravite problemi na b/ • dali ja postavuvam pravata Dg? • dali se pravi celite? prioritetite? • dali so planot se opfateni site Dr i Setr. nalozi? • Dali predvidenite aktivnosti se realiziraat na zadovolitelen na~in?

10. Evaluacijata vo tekot na ZN im ovozmo`uva na site u~esnici vo negata: • navreme da se sogledaat i ispravat nekoi gre{ki vo tekot na rabotata • da se spre~i da se zgolemat i kompliciraat gre{kite • seskратува vremeto za nega i lekuvawe • za{teda na tro{ocite za tretirawe • uspe{na nega i op{t uspeh • zadovolsvo za site u~esnici vo negata, posebno zadovolstvo za bolniot

11. - Zavr{na evaluacija na ishodot • Toa e e posebno obmislena intervencija koja ima za cel da : • go sporedi reagiraweto na bolniot na problemot (pri priemot) pred i po sestrinskata itervencija • proceni dali planiranite sestrinskiintervenciibile uspe{ni vo zadovoluvaweto na potrebite na bolniot za nega i za postignuvawe na postavenite celi Kaj akuten bolen evaluacijata e po~esta

12. Tek na zavr{nata evaluacija • postapkata mora da se osmisli i da se podgotvi • se izveduva so nabquduvawe, merewe, razgovor so bolniot, ~len od semejstvoto, vrz osnova na analiza na dokumentacijata i razgovor so ~lenovi na timot 1. se gledaat po~etnite zabele{ki za potrebite od sestrinskata Dg i anamneza 2. se pra{uva bolniot dali e zadovolen od negata - preku razgovor se dobivaat najmnogu informacii 3. do koja mera se zadovoleni potrebite za nega b/ 4. dali mo`e da poka`e/povtori {to sovladal 5. vo {to e smenet b/-polesno go podnesuva ograni~uvaweto 6. dali mo`e da demonstrira odredeni ve{tini (pr. davawe na insulin, da proveri {e}er vo urina)

13. Zavr{nata evaluacija treba da ja pravi VMS, koja dobiva informacii od bolniot, /s/ i drugite ~lenovi od timot Se evaluira stepen na postignatite celi: • odr`uvawe ili sanirawe na fizi~kata sostojba (o~uvana ko`a, proodnost na di{nite pati{ta, fizi~ka aktivnost, le~ewe/prevencija od inf.) • bolniot/sem. dali gi sfatile i nau~ile sovetite • sproveduvawe na smenet higieno/dietetski re`im (zemawe na lekovi, korekcija vo na~inot na ishranata, restrikcija pu{ewe /piewe /masti) • bolniot ili ~len od sem. da se obu~i da izvr{uva odredeni aktivnosti vo tretmanot (davawe na insulin, nega na kolostoma i dr.)

14. Zavr{nata evaluacija po pravilo treba da se izrazi kvalitativno i kvantitativno: ~estota, obem, stepen na znaewe i ve{tini-spretnost, sigurnost, lesnotija i sli~no

15. Koga }e se utvrdi deka se postignati celite vo odnos na site sestrinski dijagnozi, • дека се zadovoleni potrebite na bolniot za nega, nema novi problemi i • deka bolniot e sposoben ponatamu samostojno ili so pomo{ na semejstvoto da se gri`i za svoeto zdravje, planiraniot tretman zavr{uva: ispis na bolen

16. Kaj hroni~nite bolni zavr{nata evluacija mo`e da poka`e delumen progres vo ZNVo toj slu~aj sestrata zaedno so b/~len na sem. pravi plan za aktivnostite koi }e se prevzemat ponatamu, so cel da ne se vlo{i bolesta

17. Koregirawe na planot na ZN • ako evaluacijata poka`e deka celta ne e postignata, ili pak samo delumno, MS treba da bara pri~ina zo{to izostanal uspehot, za da go usoglasi planot vo sklad so aktuelnata sostojba i potrebite na bolniot za nega • pri~inite mo`e da se najraznovidni 

18. Pri~inite za neostvaruvawe na celite se: celta ili sestrinskata dijagnoza ne se precizno postaveni ili vo me|uvreme se izmeneti sestrinskite intervencii ne se planirani ili izvedeni na soodveten na~in • Revizijata ja pravi so: • analizana celite (dali bile realno postaveni, koi kratkoro~ni celi bile postignati, a koi ne, kolku e tоa va`no za b/, {to misli b/ deka go usporuva napredokot) • analiza na sestrinskata Dgn (dali e preop{ta..) • analiza na sestrinskite aktivnosti - dali se odbrani soodvetni metodi - dali intervenciite se izvedeni vo sklad so planot - dali reakciite na b/ se primeteni na vreme i dali soodvetno se reagiralo

19. Korekcija na planot mo`e da se nalo`i zaradi: problemot /prisuten no se izmenil starite problemi sanirani/se javuvaat novi se smenile uslovite za realizacija na negata

20. ako dokumentacijata e dobra, zavr{nata evaluacija mo`e da se izvede i po otpu{tawe na bolniot od bolnica • Dobrata dokumentacija poka`uva: • tek, stepen na napreduvawe vo postignuvawe na celite • izmena vo stavovi na bolen kon svjot problem/zdravjе • stepen na usvoeni ve{tini i znaewe • dvi`eweto na vitalnite i fiziolo{ki parametri • spremnost za prifa}awe na higieno-dietetski re`im

21. Dokumentirawe na zavr{nata evaluacija(odgovorna i zna~ajna etapa za procenka na ZN) • sozdavawe na sopstvena baza na podatoci, specifi~no znaewe i iskustvo • kriti~ko posmatrawe na sestrinskata praktika retrogradno vo eden vremenski peroiod • istra`uvawe so cel da se unapredi i ponatamu da se razviva zdravstvenata nega vo nau~na disciplina

22. 1. b. Evaluacija na procesot na rabota(procesna evaluacija) • posmatrawe na procesot na rabota • razgovor so b/sem. (spontano, nenametlivo) za rabotata na MS • uvid vo sestrinskata dokumentacija • razmenuvawe na mislewa i iskustva vo samiot ZT

23. 1. в. Evaluacija na uslovite na rabota • organizacionata struktura na sestrinskata su`ba opfa}a vodewe i kontrola (vode~ka sestra na institucuja/odd), podelba na rabotata, povrzanost vo smeni, postoewe na servis - lete~ka sestra • broj, kvalifikaciona struktura i rasporedenost na medicinskite sestri vo edinici i smeni • usoglasenost na stru~nosta i iskustvata na medicinskite sestri so slo`enostite na potrebite na bolniot za nega • zaposlenost /anga`iranost na pomo{niot kadar • aprati i oprema • koordinacija na slu`bata so drugi slu`bi

24. 2. EVALUACIJA NA KVALITETOT NA SESTRINSKATA PRAKTIKA • kvalitetot na ZN vo institucijata • kvalitetot na organizacija i rakovodewe • sostojba i uslovi na realizirawe na negata • da se iniciraat i da se prevzemat merki za unapreduvawe na sestrinskata praktika, koga e potrebno Tesno povrzana so standardite i kriteriumite na ZN

25. Za evaluacija na kvalitetot vo SP naj~esto se odbiraat i se procenuvaat najva`nite aktivnosti na medicinskite sestri vo dadena sredina. Najgolem prioritet imaat: • obem na rabota - se vrednuva rabotata koja naj~esto se raboti ili se odnesuva na golem broj na pacienti (Pr. monitoring: vitalni parametri vo koronarna edinica) obem na rabota, visokiot rizik za pacientite, pacienti so sklonost kon povredi i drugi problemi

26. Visok rizik: se odnesuva na rabotata na MS so bolni koi se izlo`eni na pogolem rizik od drugite i koi mo`e da imaat posledici ako ne im se pru`i blagovremeno pomo{ i kvalitetna nega • (proodnost na di{nite pati{ta po anestezija, davawe na lekovi na deca, otkrivawe na urinarna infekcija kja paraplegi~en bolen)

27. sklonost kon povredi i drugi problemi: se vrednuvaat aktivnostite na MS pri pojavi koi porano sozdavale problemi (~uvawe od pad na slep, komunikacija so gluvi, komunikacija so lu|e koi ne zboruvaat na jazik na institucijata, osobeno pri itnost)

28. - Izbor na pokazateli za evaluacija (indikatori) • za da se napravi evaluacija pokazatelite treba da se: • merlivi • karakteristi~ni za konkretna stru~na praktika • koi mo`e da se pratat • koi mo`e da se analiziraat • Ovie pokazateli mo`e da se odnesuvaat na site etapi na procesot na evaluacija, no i na evaluacija na kvalitetot na negata

29. Pokazateli na ishodot: gi opfa}aat rezultatite od sestrinskite intervencii i drugite intervencii i drugi aktivnosti na nega kaj grupa na bolni vo odreden period. Tie naj~esto se evaluiraat bidejki poka`uvaat kolku negata bila uspe{na • Pr: • prifa}awe na sorabotka vo negata na b/k • osposobenost na bolniot za samonega • osposobenost na b/k za primena na znaeweto i ve{tinite • ~estotata na komplikacii i nesakani pojavi vo tekot na negata 

30.  • reakcii na IV ili dr. Th, pa|awe, povredi.. • zadovolsvo na bolniot so negata • vkupna uspe{nost vo postignuvaweto na celite • zadovolstvo na MS vo rabotata.

31. Procesni pokazateli: se odnesuvaat na razvienosta na stru~nata praktika i na rabotata na medicinskite sestri vo opservirana edinica vo odreden period • Opfa}a izveduvawe na sestrinski intervencii i drugi aktivnosti, na~in na re{avawe na problemot, komplikacii i dokumentirawe na rabotata kako {to se: 

32.  dosledno sproveduvawe na etapite na PZN prifa}awe na bolen pri itnost na~in na primawe, premestuvawe, otpu{tawe od ZU na~in na organizirawe na poseti na b/k na~in na delewe na medikam. Th, ishrana i uskladenost so drugite aktivnosti na ZN na~ina na obezbeduvawe na ti{ina i mir doslednost i na~inot na vodewe na sestr. dokumentacija, kako i za reakciite na bolniot  • strukturni pokazateli- gi opfa}aat uslovite koi vlijaat vrz kvalitetot na negata i organizacijata na sestrinskata rabota. Tie se odnesuvaat na :

33.  rakovodeweto vo sestrinskata praktika brojot na medicinskite sestri i nivnata kvalifikaciona struktura, uskladenost na rasporedot na sestrite so potrebite na bolniot po smeni anga`irawe na pomo{en kadar vo nega opremenost na bolni~kata edinica (prostor za rekreacija, pomo{ni prostorii, kreveti, li~ni i postelni raboti-~ar{afi, sredstva za higiena, oprema za ishrana i dr.) snabdenost so lek/i.dezinficiensi, setovi podgotvenost za itni intervencii (anti-{ok terapija, kislorod idr.)

34. - Tekot na evaluacijata na kvalitetot na sestrinskata praktika • evaluacijata na kvalitetot na sestrinskata praktika ima za cel: • da se utvrdi kakva e sostojbata • da se prevzemat soodvetni merki za da se popravi propu{tenoto • da se podobri ZN vo evaluiranata sredina • zatoa pri evaluacijata se koristi istiot pristap kako pri PZN: • se sobiraat podatocite, mislewa b/k, dokumentacija.. -vrz nivna osnova se gleda:

35. {to go nevozmo`ilo o~ekuvaniot kvalitet, cenata na ~inewe, {to predizvikuva bolniot da e nezadovolen, odlo`uvawe na rab. i dr. kakvi promeni bi mo`ele da pomognat vo re{avaweto na problemot-podobruvawe na kvalifikacionata struktura i brojot na medicinski sestri, podobruvawe na uslovite za rabota ili ne{to drugo

36. slednata stapka e kako da se prevzemat potrebnite promeni • se planira, podgotvuva, se prevzemaat promenite • povtorno se evaluira-da se vidi dali promenite predizvikale podobruvawe • toa e mnogu komplicirana zada~a - te{ko se vrednuva sestrinskiot pridones vo lekuvaweto na bolniot i samostojnite sestrinski zada~i, • osobeno vo me|uzavisniot priod na bolniot, kako {to e pridonesotna MS vo:

37.  u~estvo pri dijagnostika i terapija; timska rabota pri zdravstveno vospituvawe  rabota na unapreduvawe na zdraviot na~in na `iveewe idr. • zatoa MS treba da neguvaat i da rabotat: • na definirawe na kvalitetot na sestrinskite aktivnosti • na procenuvawe i utvrduvawe na pridonesot na ZN vo re{avaweto na zdravstvenite problemi na edinka, semejstvo i zaedn.