Çizgilerle Kafkas Toplumu

1. Çizgilerle Kafkas Toplumu Dünü, Bugünü, Yarını

2. İnsan oğlunun yeryüzünde henüz görülmeye başlandığı ilk çağlarda Yunanlı kaşifler Kafkasya’da yaşlı bir adamla karşılaşırlar; • O çağlarda kimsenin olmayacağını sandıkları bir bölgede yaşlı bir adam görmek onları şaşırtır, sorarlar: • Kimsin, nereden geliyorsun, kaç yaşındasın?

3. Yaşlı adam cevaplar: • Bir zamanlar dünya jel kıvamındaydı • Yeryüzü henüz yeni kabuk bağlamıştı • Sonra gökyüzü gerilip ufkun üzerinde yükseldi • Dünya öküzün boynuzları arasında katılaştı. • Ancak görkemli Kafkas dağları hala birer küçük tepecik halindeydi ve çocuklar Büyük İdil’i bir adımda aşabiliyorlardı • İşte ben tââ, o zamanlarda sakalları ağrımış bir ihtiyardım

4. Tarih içinde yazısı ve devleti kaybolan Kafkas halkları insanlık tarihinin en eski halklarından biridir.

5. 17-18. yüzyıllarda, Rus çarlığı, zamanın büyük devletlerinden icazet alarak Kafkasya’yı istilaya başlamış, Kafkas halkı ise bu dev güce karşı şiddetle direnmiştir. Rus Çarlığı gerçekten büyük bir imparatorluktu. O kadar güçlüydü ki, tarih boyunca Osmanlı imparatorluğuyla yaptığı hemen hemen bütün savaşları kazanmıştır Dolayısıyla kafkas halkının bu gücü durdurmasını beklemek hiç adil değildi… Durduramadı da

6. Devleti, siyasetçisi, politikacısı, topu, tüfeği olmayan bir halkın istikbalini başka halkların politikacıları belirliyor. Bize de olan, tam olarak budur.

7. Devlet organizasyonları, milli menfaat temini için, insani, gayriinsani her yolu kullanırlar • Tarihte de, günümüzde de bu hep böyledir

8. Kafkas toplumuna, egemenliğini kabul ettiremeyen Rusya için en köklü çözüm bu halkı anavatanından zorla sürmekti • Sürgünde Karadeniz, binlerce insanımıza mezar oldu

9. Osmanlı İmparatorluğunun her tarafına dağıtılan biz Kafkas toplumu, yerleştiğimiz toprakları vatan kabul etmişiz, yeni vatanda yaşayan halkların refahı, kurulan devletlerin bekaâsı için, herkesten çok çalışmışız

10. Bu arada, yitirmemek için kendi kültürümüze dört elle sarılmışız ancak nafile • Oldukça geniş coğrafya ya dağılmış bir halk • Eğitim yok, yazı yok, • Bu şartlar altında asimilasyon tabik ki kaçınılmazdı.

11. Zamanla kültür erezyonu hızlanmış, biz ise çaresiz, yalnız

12. Bu şekilde yıllar yılları kovalamış

13. Geleneklerimizi yeni kuşaklara aktarma konusunda yetersiz kalmaya başlamışız

14. Yetişen yeni kuşak kendi kültürü ile popüler kültür arasında hep ikilem yaşar olmuş

15. Gün geçtikçe kendimize yabancı-laşmaya başlamışız

16. Tamamen içinde yaşadığımız topluma benzemişiz • Bazen duvardaki bir resim bazen cep telefonunda çalan bir melodi bizi ele vermiş

17. Ama Kaf dağı özlemini hep içimizde taşımışız

18. Yılların biriktirdiği sorunlar ağırlaştıkça ağırlaşmış

19. İşin doğrusu kendi sorun-larımızla pek de ilgilenmeye vaktimiz olmamış

20. İçinde yaşadığımız toplumlara hizmet eden pek çok aydın yetiştirmişiz ancak bu aydınlar geriye dönüp de Çerkez toplumunun sorunlarıyla pek alakadar olmamışlar • -görmemişler-duymamışlar-sorunları dillendirmemişler

21. Sorunlarımızı konuşmak üzere üç kişi bir araya gelsek anlaşamamışız, her kafadan bir ses çıkmış

22. Dertlerimize derman olması gereken Derneklerimiz, zaman zaman güzel işler yapsalar da genelde atıl kalmışlar • Derneklerin atıl kalmasının pek çok nedeni var. Bu nedenlerden önde geleni de, mali yetersizlikler

23. Derneklerin etkin olmamalarının bir nedeni de ayrı ayrı hâraket etmeleri • Daha önceleri derneklerin bir çatı altında toplanması için büyük gayretler sarf edildi. Bir miktar mesafe de alındı. • Ancak o yıllarda birleşme önünde ciddi hukuki engeller vardı

24. Avrupa birliği yolunda Türkiye’nin demokratikleşmesi, derneklerimizin önünde yeni ufuklar açtı. • Son yıllarda, Avrupa birliği ile bağlantılı pek çok olumlu gelişme oldu: • Bu gün 50’nin üzerinde Kafkas derneği bir federasyon çatısı altında birleşmiş durumdadır • Kafkas Dernekleri Federasyonu aynı zamanda Dünya Çerkes Birliğinin üyesidir- DÇB bütünleşmeyi sağlamak için her ülkeden sadece bir kurumu üye olarak kabul etmektedir • Federasyonun, Avrupa Birliğinin katkıları ile yapılmış güzel bir internet sitesi de var (www. Kafkasfederasyonu.org.)

25. Avrupa Birliğinin mali destek sağladığı bir proje ile Kafkas Dernekleri Federasyonu Kafkasya’dan akademisyenler getirerek, Adige-Abaza dillerini öğretecek 40 kişiye eğitim verilmesini sağladı • Federasyon ve bağlı dernekler, Avrupa Birliği Destekli pek çok başarılı kültürel proje yürütmüş ve yürütmektedirler • Avrupa Parlementosu’nda her yıl Çerkes günü düzenlenmektedir • Bu başarılar, birlikte hareket etmenin meyveleridir

26. Tarih öncesinden günümüze ulaşan ve bizlere miras kalan bu nadide kültürü, dünyaya da tanıtmamız lazım. • Bu amacı gerçekleştirmek için teknolojik imkanlarada artık sahibiz

27. Kültürümüzü yeniden canlandırmak için birlik içinde olmamız şart, malum büyük balık küçük balığı hep yutar

28. Ama küçük balıkların birleşmesi büyük bir sinerji yaratır

29. Bundan sonra toplu halde yaşayarak kültürümüzü yaşama ve yaşatma imkanımız kalmadı çünkü kırsal kesim tamamen boşaldı • Artık şehirlerde bu kültürü nasıl yaşarız, çocuklarımıza nasıl öğretiriz onun çaresine bakmalıyız • Bunun tek yolu da dernekler vasıtası ile bir araya gelmek, tanışmak dernekler aracılığıyla eğitim faaliyetleri yapmaktır • Kültürümüzün yok olmasını, ancak eğitime tutunarak önleyebiliriz

30. Bizim de, artık ölü • toprağını üzerimizden • atıp kabuğumuzdadışarı • çıkma vaktimiz gelmiştir HAZIRLIYAN; ÇETİN BORAN