Principle of improvement biotechnology เทคโนโลยีชีวภาพทางการปรับปรุงพันธุ์สัตว์เบื้องต้น

1. Principle of improvement biotechnologyเทคโนโลยีชีวภาพทางการปรับปรุงพันธุ์สัตว์เบื้องต้น โดย ผศ.ดร.วุฒิไกร บุญคุ้ม ภาควิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

2. Kinds of biotechnology Reproductive technologies • Artificial Insemination (AI) • MOET • IVM and IVF • Nuclear transplantation (cloning) • Cryopreservation • Sex determination Gene technologies • Genetic engineering • Genetic marker (MAS, QTL) • Genetic maps • DNA finger print • Genomic selection

3. Genetic engineering • พันธุวิศวกรรม คือ การปรับเปลี่ยน, ดัดแปลง, เคลื่อนย้าย, ตรวจสอบ สารพันธุกรรม (DNA) • ชื่อเรียกอื่น Transgenic animal, Transgenic organisms และที่รู้จักมากที่สุดคือ “Genetically Modified Organisms” หรือ GMOs • ข้อดี: สัตว์ให้ผลผลิตสูงขึ้น อายุการใช้งานมากขึ้น มีความต้านทานโรคมากขึ้น แก้ไขปัญหาโรคทางพันธุกรรม • ข้อพึงระวัง: ยีนของสัตว์ทุกตัวเหมือนกันโอกาสสูญพันธุ์สูง ยังไม่มีรายงานการพิสูจน์ผลข้างเคียงจากการตัดต่อยีน เสี่ยงต่อการยอมรับของผู้บริโภค

4. Genetic engineering

5. Genetic engineering เปรียบเทียบความคล้ายคลึงของยีนที่มีอยู่ในมนุษย์กับสิ่งมีชีวิตอื่น สิ่งมีชีวิต % ของยีนที่คล้ายกับยีนในมนุษย์ • มนุษย์คนอื่น 99.9 % • ลิงชิมแปนซี 98 - 99 % • หนู 90 % • ปลาม้าลาย 85 % • แมลงหวี่ 36 % • ยีสต์ทำขนมปัง 23 % • แบคทีเรียในลำไส้ 7 %

6. GENE MARKER คือ เครื่องหมายพันธุกรรมที่ใช้ในการบอกตำแหน่งของยีนที่สนใจ แบ่งเป็น 2 ชนิด คือ MAS และ QTL MAS พิจารณารูปแบบ genotype ที่สัมพันธ์กับลักษณะที่สนใจคัดเลือก เช่น genotype AA แสดงถึงการให้ผลผลิตไข่สูงในไก่ QTL พิจารณารูปแบบของยีนที่อยู่บนโครโมโซม หากยีนใดมีอิทธิพลต่อลักษณะที่สนใจคัดเลือกจะใช้ยีนนั้นเป็น QTL ยีนสำหรับการคัดเลือก

7. Gene marker • การค้นหายีนที่มีความสัมพันธ์กันกับลักษณะต่างๆ เช่น ไข้เห็บ • ยีนที่เกี่ยวข้องกับการให้ผลผลิตน้ำนม (DGAT) • ยีนต้านทานโรคต่างๆ เช่น โรคเต้านมอักเสบ (BOLA) • ยีนที่เกี่ยวข้องกับทนความเครียดเนื่องจากความร้อน (HSP70) • ยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจนเนื่องจากมี connecting genes อยู่มาก

8. QTL linked marker QTL marker ที่ควรนำไปใช้ ในการคัดเลือก = gene marker

9. GENE MAPPING • คือ การระบุตำแหน่งยีนที่ควบคุม ลักษณะต่างๆบนโครโมโซม

10. DNA fingerprint • เป็นเทคโนโลยีในการตรวจสอบถึงประวัติบรรพบุรุษของสัตว์ ทำให้ทราบถึงต้นกำเนิดของสัตว์ • ตรวจสอบความเป็น พ่อ-แม่ของสัตว์, คน (Tsunami event) • ตรวจสอบหาคนร้าย (crime)

11. DNA fingerprint

12. DNA fingerprint X

13. Genomic selection Genome คือพันธุกรรม Selection คือ การคัดเลือก รวมกันเป็น การคัดเลือกสัตว์จากพันธุกรรมโดยตรง โดยจะใช้วิธีการใดๆร่วมกัน วิธีการคัดเลือกในปัจจุบันแบ่งเป็น • การประเมินพันธุกรรม • การใช้เทคโนโลยีโมเลกุล X