Planning:

1. Planning: • Uitleg paragraaf 2.1 • Huiswerk dinsdag: P1.3 :opdr 10 t/m 17 + samenvattings-opdrachtP1.4: Opdr 19 + 21 t/m 24P2.1: opdr 2 t/m 7 + samenvattingsopdracht

2. Actieve aarde • Hst 1 (CE) [Endogeen] • Hst 2 (CE) [Exogeen] • Hst 3 (CE) [Atmosfeer] • Hst 4 (SE) [De praktijk]

3. Hoofdstuk 2: De buitenkant van de aarde Exogene krachten staan centraal in dit hoofdstuk, maar wat zijn dat? Btw: wat zie je op dit plaatje?

4. Onderverdeling exogene krachten • Exogene krachten: Krachten die van buitenaf het aardoppervlak beïnvloeden. De bron van deze processen is de zon. • Verwering (Kleiner maken gesteente) • Erosie (Schurende werking + transport) • Sedimentatie (neerleggen)

5. Hoofdstuk 2: Paragraaf 2.1 • Soorten gesteenten • Verwering • Massabewegingen • Kringloop van het water Paragraaf 2.2 • Erosie en sedimentatie • Rivieren • IJs • Zee • Wind

6. Soorten gesteenten • Wat is de definitie van gesteente? • Antwoord: Simpel, vaste stoffen die in het bovenste gedeelte van de aardkorst voorkomen. • Je hebt verschillende soorten gesteente, noem er een paar? • (Die) gesteente kun je classificeren in een drietal groepen die deel uitmaken van de zogenaamde gesteentekringloop/(cyclus) • Stollingsgesteenten • Sedimentgesteenten • Metamorf(e) gesteenten

7. Soorten gesteenten (2) • Stollingsgesteenten: Gevormd door afkoeling van magma. • Sedimentgesteenten: Gevormd door het neerslaan van materiaal dat is meegevoerd door lucht, water of ijs. Dit is uiteindelijk samengedrukt. VB: Kalksteen of zandsteen • Metamorf(e) gesteenten: Gesteente dat onder invloed van grote druk van gedaante is veranderd!

8. Soorten gesteenten • Wat is de definitie van gesteente? • Antwoord: Simpel, vaste stoffen die in het bovenste gedeelte van de aardkorst voorkomen. • Je hebt verschillende soorten gesteente, noem er een paar? • Die gesteente kun je classificeren in een drietal groepen die deel uitmaken van de zogenaamde gesteentekringloop/(cyclus) • Stollingsgesteenten • Sedimentgesteenten • Metamorf(e) gesteenten • Belangrijk! Elke soort gesteente kan worden gevormd uit de andere twee gesteentesoorten!

9. Gesteentecyclus Zie ook fig 2.2 (+ Stencil) Afzettingsgesteente = sedimentgesteente!

10. Soorten verwering Definitie verwering: Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en planten! (afgebroken gesteente blijft ter plekke liggen!) • Maar welke soorten van verwering zijn er? • Mechanische (fysische) verwering • Chemische verwering • Organogene (biologische) verwering

11. Mechanische (fysische) verwering • Mechanische verwering: Gesteente valt uiteen zonder dat de scheikundige samenstelling verandert! • Voorbeeld: • Vorstwerking in woestijn. Mechanische verwering is afhankelijk van Temperatuurwisselingen!

12. Chemische verwering • Chemische verwering: Gesteente valt uiteen doordat de scheikundige samenstelling verandert! • Voorbeeld: • Oxidatie (roesten) • Karstlandschappen (kalkgrotten) Water speelt hier een grote rol!

13. Hoe ontstaan grotten? • a: Water dringt in gesteentelagen en het lost kalksteen op (chemische verwering), waardoor holtes of grotten ontstaan

15. Sinking holes

16. Chemische verwering bij kalksteenbeelden

17. Organogene verwering • Organogene verwering: Gesteente valt uit elkaar als het gevolg van werking van plant en dier! Voorbeeld: • Plantenwortels die gesteente uit elkaar drukken. • Waar is de verwering op de wereld het sterkst? • Uitbereid bespreken fig. 2.4

19. Levend begraven • Als er veel verweringsmateriaal op berghellingen ligt kan dit gaan schuiven. Als dit schuift noem je dit een massabeweging. • 3tal factoren beïnvloedt het naar beneden glijden: • Aard van het materiaal (los/vast). • Steilheid van de helling • Hoeveelheid water er aanwezig is (over het algemeen, hoe meer water hoe makkelijker het beweegt).

20. Massabewegingen • Er zijn verschillende soorten massabewegingen: • Een hiervan is aardverschuivingen • Een ander puinhelling

21. Kringloop van het water • Kleine/ grote hydrologische kringloop • Evaporatie • Transpiratie • Evapotranspiratie • Zijn er nog vragen????

22. Voor nu: • Huiswerk dinsdag: P1.3 :opdr 10 t/m 17 + samenvattings-opdrachtP1.4: Opdr 19 + 21 t/m 24P2.1: opdr2 t/m 7 + samenvattingsopdracht • 3 a 5 opdrachtjes per paragraaf (waarvan jij vindt dat je daar meerwaarde aan hebt!!!)

24. Einde uitleg 2.1 (1) Ga aan de slag met de opdrachten van paragraaf 2.1 ‘het is voor je eigen bestwil!’ Voor vragen kunt u altijd bij mij terecht; mail, mondeling, telefoon etc.