E-Government

1. E-Government Frank Robben Administrateur-generaal Kruispuntbank Sociale Zekerheid Sint-Pieterssteenweg 375 B-1040 Brussel E-mail: Frank.Robben@ksz.fgov.be Frank Robben

2. Wat is E-government ? • E-government heeft als doel de dienstverlening en de beleidsvoering voortdurend te verbeteren door interne en externe relaties om te vormen door de inzet van technologie, internet en nieuwe media • interne relaties • tussen openbare diensten onderling • tussen de openbare diensten en hun werknemers • externe relaties • tussen de openbare diensten en de burgers • tussen de openbare diensten en de ondernemingen • gebruiker van openbare diensten • dienstverlener

3. SNELLER + GEBRUIKSVRIENDELIJK • vermindering reisduur, wachttijd, administratieve formaliteiten, ... • realtime feedback • permanente toegang van overal • gemakkelijk vindbare informatie • gepersonaliseerde dienst-verlening - CONTACTEN + TRANSPARANT • eenmalige gegevensinzameling • proactief beheer • grotere inspraak bij beslissingen • rechtstreekse communicatie met bevoegde overheidsdienst • toegang tot persoonlijke gegevens Verbetering dienstverlening

4. E-government: structureel hervormingsproces • technlogie is enkel een middel • E-government vereist • verandering van de mentaliteit: klantgericht ipv overheidsgericht • re-engineering van de bedrijfsprocessen • reorganisatie van de openbare diensten • aanpassing van de werkmethoden van de ambtenaren • aanpassing van de regelgeving • samenwerking tussen de verschillende niveaus van openbare diensten: één virtuele openbare dienst

5. Klantgericht • dienstverlening op basis van de logica van de klant • gebeurtenissen (geboorte, huwelijk, enz.) • leefgewoonten (sport, cultuur, enz.) • statuut (werkloos, gepensioneerd, enz.) • geïntegreerde diensten • informatie • interactie • transactie • dienstverleningskanaal is keuze van de klant: elektronisch dienstverleningkanaal is in principe complementair aan, en geen alternatief voor bestaande dienstverleningskanalen • voor elektronische dienstverlening: multi device access (PC, TV, WAP, GSM, PDA, …)

6. Niveaus van dienstverlening bij realisatie E-government Niveau 4 Integratie Overkoepelende informatie en transacties zijn toegankelijk via intentiegerichte portalen De back offices zijn geïntegreerd en de bedrijfsprocessen zijn re-engineered Niveau 3 Transactie Gebruiker kan elektronisch communiceren met afzonderlijke openbare diensten en de toepassingen van de openbare diensten antwoorden elektronisch op het verzoek van de gebruiker Niveau 2 Interactie Gebruikers kunnen elektronisch communiceren met afzonderlijke openbare diensten maar diensten kunnen niet per definitie elektronisch communiceren met de gebruiker Waarde voor de klant Niveau 1 Informatie Openbare diensten publiceren informatie op het web Complexiteit / Kostprijs

7. Klantgericht • kritisch nadenken over wijze van informatie-inzameling en creëren van nieuwe toegevoegde waarde, • leesbare en begrijpbare teksten • analyse van behoefte aan gegevensinzameling • harmoniseren begrippenapparaat • eerst controle van de gegevens, daarna gegevensinzameling • voorstellen van defaultwaarden op basis van vorige gegevensoverdracht • on-line hulp • simulatie-omgevingen • automatische toekenning van rechten

8. Enkele begrippen • back office: • achterliggende informatiesystemen van elke openbare dienst • vaak gebaseerd op main frames • front office: • informatiesystemen gebruikt voor contact met de klant • gebaseerd op webtechnologie • communicatie tussen beiden best via een tussenlaag, de zgn middleware

9. Back office integratie is noodzakelijk • een groot aantal openbare diensten zijn betrokken bij de dienstverlening aan burgers en ondernemingen • daartoe hebben zij veel, maar vaak gelijkaardige informatie nodig • identificatiegegegevens • gegevens over de beroeps- en sociale toestand • gegevens over arbeidstijden • gegevens over inkomen • gegevens over bepaalde gebeurtenissen (vb. start van een ondernemingen, zich voordoen van een sociaal risico, ...

10. Back office integratie is noodzakelijk • gebrek aan coördinatie inzake informatiebeheer leidt tot • overbelasting van informanten • meervoudige opvraging van dezelfde gegevens door verschillende overheidsdiensten • aan de hand van verschillende instructies • efficiëntie- en tijdverlies bij openbare diensten • verhoogde kans op fraude • suboptimale ondersteuning van beleid

11. Back office integratie: basisprincipes • gedecentraliseerde, maar unieke gegevensinzameling • gedecentraliseerd en gedistribueerd gegevensbeheer • functionele taakverdeling tussen openbare diensten • principe van de authentieke bron • elektronische gegevensuitwisseling en work flow • elke openbare dienst kan gegevens verstrekken en verkrijgen • gegevensuitwisseling kan worden geïnitieerd door • openbare dienst die informatie nodig heeft • openbare dienst die over informatie beschikt • openbare dienst die netwerk voor elektronische gegevensuitwisseling beheert • van toepassing tot toepassing (geen manuele interventie) • unieke identificatiesleutel voor elke entiteit

12. Back office integratie: basisprincipes • globale coördinatie • gemeenschappelijke architectuur • gemeenschappelijke open standaarden • gemeenschappelijke horizontale diensten • netwerkdiensten • diensten inzake berichtenverkeer • veiligheidsdiensten • portaaldiensten • normalisatie van informatie • stimuleren • projectbeheer

13. Concretisatie in federale overheid • wettelijk kader voor organisatie back office integratie • uitbouw federale MAN • uitbouw universal messaging engine • naar een unieke identificatie voor elke entiteit • herziening Rijksregisterwet • oprichting Kruispuntbank Ondernemingen • globale coördinatie olv van FEDICT in nauwe samenwerking met onderscheiden federale openbare diensten en Kruispuntbank Sociale Zekerheid (die al instaat voor coördinatie tussen instellingen van sociale zekerheid)

14. Wettelijk kader • mogelijkheid bij in Ministerraad overlegd KB tot • vastlegging van functionele taakverdeling inzake opslag en beheer van gegevens tussen federale openbare diensten • verplichten van federale openbare diensten om gegevens in te zamelen, bij voorkeur langs elektronische weg, bij de andere federale openbare diensten waar deze gegevens reeds beschikbaar zijn • verplichten van federale openbare diensten om gegevens waarover zij beschikken, mee te delen, bij voorkeur langs elektronische weg, aan andere federale openbare diensten die deze gegevens nodig hebben voor de uitvoering van een opdracht die hen is opgelegd door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie • aan federale openbare diensten het gebruik toe te staan of op te leggen van eenvormige identificatiesleutels

15. PrivateNet PrivateNet Federale MAN: actuele situatie Internet Fedenet Belnet

16. PrivateNet Federale MAN: beoogde situatie Gov B Internet Gov A 1 Gb/s 1 Gb/s 1 Gb/s Belnet A Belnet B 34 Mb/s 34 Mb/s 34 Mb/s 34 Mb/s

17. Messaging engine • middleware die gestructureerde elektronische berichten kan uitwisselen tussen • informatiesystemen van de onderscheiden federale openbare diensten • informatiesystemen van de onderscheiden federale openbare diensten en websites en portalen • informatiesystemen van federale overheidsdiensten en informatiesystemen van andere overheidsniveaus (Gemeenschappen, Gewesten, provincies, gemeenten, …)

18. Appl H Appl Z Appl X Appl Y Appl G Appl B Appl A BLE Autorisation Directory Subscrip-tion Service CCFF Autorisation Directory Messaging engine Fod 3 Fod 2 UME Generieke routing MINFIN Message bus Fod 1

19. Messaging engine • eerste operationele gegevensstromen • on-line toegang tot de balanscentrale van de Nationale Bank • on-line toegang tot de gegevensbank van erkende aannemers bij het Ministerie van Verkeer en Infrastructuur • on-line toegang tot gegevens bij de RSZ om al dan niet bestaan van RSZ-schulden na te gaan • on-line toegang tot gegevens bij het Ministerie van Financiën • getuigschrift geregistreerd BTW-plichtige • getuigschrift geregistreerd aannemer • on-line toegang tot gegevens bij het Ministerie van Justitie • getuigschrift inschrijving in het Handelsregister • getuigschrift geen (aanvraag tot) failissement of gerechtelijk akkoord

20. Unieke identificatie • belangrijk als • basis voor juiste dienstverlening • basis voor snelle dienstverlening • basis voor gepersonaliseerde dienstverlening • basis voor maximaal hergebruik van gegevens door back office integratie • bij heel wat toepassingen, noodzakelijk om waarborgen te bieden inzake de bescherming van de persoonlijke levenssfeer

21. Keuze van federale overheid • voor de voornaamste entiteiten voorkomend in informatiesystemen van de overheidsdiensten • natuurlijke personen • ondernemingen en organisaties • vestigingseenheden van ondernemingen en organisaties • worden basisidentificatiegegevens opgeslagen in authentieke vorm in een gegevensbank, toegankelijk voor gemachtigde belanghebbenden • wordt een identificatienummer toegekend, aan de hand waarvan de betrokken entiteit wordt geïdentificeerd in alle informatiesystemen van de openbare diensten en in alle gegevensuitwisselingen met de openbare diensten

22. Nagestreefde kenmerken identificatienummer • uniciteit • één entiteit - één nummer • zelfde nummer niet toegekend aan meerdere entiteiten • exhaustiviteit • alle te identificeren entiteiten hebben een nummer • stabiliteit doorheen de tijd • nummer bevat geen veranderlijke inhoudelijke kenmerken • nummer bevat geen verwijzing naar andere entiteiten • nummer verandert niet wanneer hoedanigheid of kenmerk van entiteit verandert

23. Mogelijke rollen • nummerinitiator: initieert de toekenning van een identificatienummer • nummercreator: kent het identificatienummer toe • beheerder basisidentificatiegegevensbank: beheert de basisidentificatiegegevens in een gegevensbank • leverancier basisidentificatiegegevensbank: verstrekt gegevens aan de basisidentificatiegegevensbank • gebruiker basisidentificatiegegevensbank: gebruikt gegevens uit de basisidentificatiegegevensbank

24. Invulling rollen natuurlijke personen • als ingeschreven in gemeentelijke bevolkings- en vreemdelingenregisters • nummerinitiator en gegevensleverancier: gemeente of diplomatieke of consulaire post • nummercreator en gegevensbeheerder: Rijksregister • gegevensgebruikers: gemachtigden krachtens rijksregisterwet voor gebruiksdoeleinden vastgelegd in rijksregisterwet • anders, als gekend in de sociale zekerheid • nummerinitiator en gegevensleverancier: instelling van sociale zekerheid • nummercreator en gegevensbeheerder: Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid • gegevensgebruikers: gemachtigden krachtens wet Kruispuntbank Sociale Zekerheid

25. Invulling rollen ondernemingen & co • wat ? • rechtspersonen naar Belgisch recht • rechtspersonen naar buitenlands of internationaal recht met zetel of vertegenwoordiging in België • natuurlijk persoon, rechtspersoon of vereniging die in België • handelsonderneming voert • als werkgever aan sociale zekerheid is onderworpen • aan de BTW is onderworpen • als zelfstandige een intellectueel, vrij of dienstverlenend beroep uitoefent • vestigingseenheden van deze personen

26. Invulling rollen ondernemingen & co • nummerinitiator • vast te leggen per soort entiteit en per soort evenement dat een invloed heeft op het ondernemingsnummer • basisprincipe: nummercreatie geschiedt zo snel mogelijk bij ontstaan van de onderneming • nummercreator en gegevensbeheerder: Kruispuntbank Ondernemingen binnen FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie • gegevensleveranciers • bij nummercreatie: nummerinitiator • nadien: zoveel mogelijk bronnen, in eerste plaats onderneming zelf, met inachtname van vaste procedures vast te leggen per entiteit

27. Invulling rollen • gegevensgebruikers • openbare gegevens: iedereen • andere gegevens: gemachtigden krachtens wet Kruispuntbank Ondernemingen

28. Kruispuntbank Ondernemingen: inhoud • uniek nummer • naam of firmanaam • adres van zetel en vestigingseenheden • juridische vorm • juridische toestand • overige basisidentificatiegegevens van openbare aard te verstrekken bij inschrijving als handelaar • bron van deze gegevens • eventuele andere gegevens vastgelegd bij in Ministerraad overlegd KB na advies Machtigingscomité

29. Kruispuntbank Ondernemingen: inhoud • verbanden tussen entiteiten • onderneming - vestigingseenheden • onderneming - verantwoordelijke natuurlijke perso(o)n(en) • verwijzing naar authentieke bronnen waar andere gegevens dan basisidentificatiegegevens bewaard worden

30. Front office • E-portal • PKI (public key infrastructure) • elektronische identiteitskaart

31. E-portal • wat ? • dynamisch beheerde website • fungerend als unieke toegangspoort • voor geïntegreerde elektronische informatie en diensten • typische kenmerken • integratie van verschillende diensten • multidimensionaliteit • personaliseerbaarheid • dynamisch beheer van de inhoud

32. Kenmerken E-portal • integratie van diensten • informatie • duurzame informatie • nieuws • e-mail • transacties • elektronische formulieren • transacties • multidimensionaliteit: zelfde diensten zijn toegankelijk volgens • gebeurtenissen (geboorte, tewerkstelling, oprichting onderneming, …) (« intentiegericht ») • doelgroepen (burgers, ondernemingen, eigen personeel, …) • themata (sociale zekerheid, werk, cultuur, …)

33. Kenmerken E-portal • personaliseerbaarheid • qua • vormgeving • interface • inhoud • door • gebruiker • aanbieder • impliciet: regels gekoppeld aan profielen toegewezen op basis van analyse van gebruikersgedrag • expliciet: regels gekoppeld aan expliciet toegewezen profielen

34. Kenmerken E-portal • dynamisch beheer van inhoud • scheiding inhoud en vormgeving • inhoud bruikbaar voor meerdere doeleinden (websites, portals, brochures, …) • mbv content management tool • ondersteuning aanmaak door templates en work flow met diverse rollen • mogelijkheid tot automatische (re)indexering

35. Concretisatie in federale overheid • uitbouw intentiegerichte federale E-portal olv FEDICT volgens vermelde principes ism • externe partner (concept, architectuur, aanschaf, beheer en hosting hard- en software) • onderscheiden federale openbare diensten voor inhoud • met zo volledig en geïntegreerd mogelijke dienstverlening • gefaseerd • eerst statische E-portal (informatie) • dan evolutie naar dynamische E-portal (transacties) • vanuit visie dat federale E-portal slechts één E-portal is tussen anderen • met taakverdeling tussen E-portal en eigen sites of E-portals van federale openbare diensten in functie van afspraken met elke federale openbare dienst

36. Lastenboek federale e-portal: posten • post 1: due diligence, analyse en ontwerp van e-portal (stap 1 statisch, stap 2 transactioneel) • post 2: hardware en software (stap 1 statisch, stap 2 transactioneel) • post 3: ontwikkeling, integratie, implementatie en testen van statische e-portal (informatie) • post 4: ontwikkeling, integratie, implementatie en testen van transactioneel e-portal • post 5: hosting, exploitatie, correctief, preventief en evolutief onderhoud en wijzigingen • post 6: advies en begeleiding voor FOD’s en parastatalen

37. Lastenboek federale e-portal: fases

38. Joint economic procurement • offerteaanvraag - offerte • uitgifte lastenboek met eisen en specificaties • voorbereiding en indiening van offertes • evaluatie van offerte • (onderhandeling en) toewijzing opdracht • koop - verkoop • catalogus • bestelling • ontvangst goederen en facturatie • betaling

39. PKI - overzicht • begrippen • wetgevend kader in België • aanpassing art. 1322 Burgerlijk Wetboek • wet werking certificatiedienstverleners • organisatiemodel in België • doelstellingen • draagwijdte • aanvullende eisen • concrete uitwerking

40. FEDICT

41. FEDICT

42. CA CA public key public key FEDICT

43. CA CA public key public key FEDICT

44. CA CA public key public key FEDICT

45. CA CA public key public key elektronische handtekening FEDICT

46. CA CA public key public key elektronische handtekening FEDICT

47. CA CA public key public key elektronische handtekening FEDICT

48. CA CA public key public key elektronische handtekening FEDICT

49. PKI - begrippen • identiteitscertificaten: bewijs van identiteit • kenmerkcertificaten: bewijs van kenmerk (vb. functie, hoedanigheid, mandaat) • functie van registratie-autoriteit (RA): ‘loket' waar certificaat wordt aangevraagd en dat nagaat of opgegeven identiteit of kenmerk juist is; zo ja, keurt ze aanvraag goed, en meldt dit aan certificatie-autoriteit • functie van certificatie-autoriteit (CA): produceert op basis van de informatie die ze van de RA heeft verkregen een certificaat, dat ze verbindt met een sleutelpaar en dat aangeeft wat dat sleutelpaar voortaan bewijst, en beheert dat certificaat

50. Art. 1322 BW • toevoeging tweede lid: “Kan, voor de toepassing van dit artikel, voldoen aan de vereiste van een handtekening, een geheel van elektronische gegevens dat aan een bepaalde persoon kan worden toegerekend en het behoud van de inhoud van de akte aantoont”